Viện khoa học và CÔng nghệ MỎ luyện kim báo cáo tổng hợP ĐỀ ÁN

8.1.3. Mức độ ô nhiễm

Quá trình nung thép nóng chảy với nhiệt độ của lò đến >1000^oC, phát sinh hơi kim loại bay ra từ bề mặt thép, nhiệt độ xung quanh khu vực này lên đến 50^oC hoặc cao hơn. Trong quá trình gia công sản phẩm (hàn, cắt), các loại hoá chất bị cháy và phát sinh khói có chứa các chất độc hại gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, các khu vực này chỉ có ảnh hưởng cục bộ trong khuôn viên khu vực nhà máy nhưng có tác động rất lớn đến sức khỏe của cán bộ công nhân làm việc trực tiếp trong xưởng cũng như cảnh quan khu vực xung quanh.

Đối với nguồn nước cấp sử dụng trong các nhà máy thép là rất lớn, chủ yếu dùng để làm mát thiết bị bao gồm nước làm nguội xỉ lò có nhiệt độ cao khoảng từ 13501600⁰C và nước làm sạch lò. Nước thải phụ thuộc vào phương pháp luyện khác nhau, các yếu tố nguyên liệu đầu vào, công nghệ cán (cán nguội, cán nóng) cụ thể:

Nguyên liệu là thép đã qua sử dụng, quặng sắt, nước thải của công nghệ luyện thép thường chứa bụi, oxyt kim loại như oxyt sắt, oxyt mangan, hợp chất của photpho và lưu huỳnh cũng như fluor và fluorsilic. Nước làm nguội xỉ lò thường có hàm lượng chất rắn lơ lửng cao từ 700÷11.000 mg/l; xyanua 0÷1,6 mg/l; H₂S từ 18÷1400 mg/l; amon từ 3÷4,8 mg/l. Công nghệ cán nóng: nước thải từ công đoạn này chứa vảy cán khoảng 3÷5% khối lượng sản phẩm, bụi kim loại, dầu kim loại. Đối với cán nguội còn được xử lý bằng các loại axit HCL, H₂SO₄ cho thép thường; hỗn hợp axit HF-HNO₃ để làm sạch bề mặt nên nước thải mang tính axit mạnh. Do vậy, có thể thấy, nước thải ngành công nghệ luyện kim chứa nhiều các kim loại nặng, nếu không được xử lý tốt sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe con người và động vật sống trong nước.

Về kết quả xử lý nước thải thì cơ bản các doanh nghiệp lớn đều có lắp đặt các thiết bị hay hệ thống thu hồi và xử lý nước thải trước khi thải ra môi trường xung quanh. Kết quả đo tại các nhà máy luyện cán thép của Công ty gang thép Thái Nguyên, Công ty thép Biên Hòa, Thủ Đức, Nhà Bè, Phú Mỹ, Vinausteel cho thấy cả 6 thành phần độc hại (TSS, COD, Cd, Pb, As, Hg) đều thấp hơn tiêu chuẩn. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp thực tế xử lý nước thải còn ở mức đơn giản hay chưa đồng bộ nên kết quả xử lý chưa triệt để. Nước sau khi xử lý một số thành phần độc hại như COD và Cd còn cao hơn tiêu chuẩn 2,4÷3 lần (tại một số nhà máy luyện cốc).

Về độ ồn, thực tế cho thấy, độ ồn của các nhà máy thép là rất lớn. Tiếng ồn thường lớn phát ra liên tục tại các khu vực cắt hình đến đóng gói sản phẩm. Quan sát thực tế, tại các vị trí này thường bố trí công nhân lao động không nhất thiết có mặt liên tục và được đeo thiết bị chống ồn. Tác động từ tiếng ồn khi tiếp xúc thời gian dài sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người như mất ngủ, mệt mỏi, gây tâm lý khó chịu sẽ làm thính lực giảm sút. Vì vậy, việc áp dụng các biện pháp giảm thiểu tiếng ồn là điều kiện bắt buộc trong các nhà máy sản xuất thép.