3.3.INVOLYUTSION PARANOID
Bu shakli boshqachasiga involyutsion paranoid, involyutsion parafreniya yoki
presenil Ziyen vasvasasi deyiladi.
Klinik manzarasi.
Kasallik tiniq ong va tashqi tomondan o‘zgarmagan hulq-atvor
fonida asta-sekin rivojlanadigan vasvasa bilan tavsiflanadi. Vasvasa tuzilmasi va uning
fabulasi juda o‘ziga xosdir. Vasvasa konsepsiyasiga kishilarning tor doirasi kiradi:
qo‘shnilar, tanishlar ularga ataylab noxushliklar keltirib chiqarishda ayblanadilar.
Vasvasalar odatd
a tor doiradagi xo‘jalik munosabatlaridan, arzimas ginaxonliqdan
chetga chiqmaydi. Avval bemorlarning da’volari atrofdagilar tomopidan haqqoniydek
qabul qilinadi, biroq vaqt o‘tishi bilan ularning patologik asosi ko‘zga tashlanib qoladi.
Bemorlarning nazar
ida kushnilari ularning narsalarini bo‘zayotgani, kalitlar va maxsus
vositalardan foydalanib yashirincha uyga kirayotgani, ovqatlariga axlat solib
ketayotgani, devorlarda tirqish ochib u yerdan gaz yuborayotganiga va boshqa xavfli
ishlar qilishiga ishonchl
ari komil. Kechalari qo‘shnilarinikida yig‘inlar uyushtiriladi, u
yerga shubhali shaxslar keladi. Bularning hammasi moddiy ziyon yetkazish, sog‘ligiga
zarar qilish yoki xonasidan siqib chiqarish uchun ataylab qilinadi. Ba’zan hidlov
gallyutsinatsiyalari, eshituv verbal illyuziyalari sifatidagi idrok qilish buzilishlari
uchraydi. Shuningdek somatik bo‘zilishlar bilan bog‘langan holda tana sezgilarini
vasvasali qabul qilish kuzatiladi, yurak urishi, gazdan zaharlanish oqibati va hokazolar.
Vasvasalar rashk g‘oyalari asosida rivojlanishi ham mumkin. Muhitni, yashash joyini
o‘zgartirilganda bemorlar bir oz tinchlanishadi, biroq keyinchalik oldingi vasvasa
fikrlar yana qayta boshlanadi. Bemorlar o‘z og‘riqli kechinma va g‘oyalarini ximoya
qilishda o‘ta faolliklari bilan ajralib turadilar. Ular eshiklariga ko‘plab qulflar
o‘rnatadilar, doimo kuzatishlar uyushtiradilar, sud organlariga shikoyatlar bilan
murojaat qiladilar, militsiyaga boradilar. Bunda depressiya kuzatilmaydi. Aksincha,
affektiv sozlanganlik astenik
belgilar bilan, vasvasa g‘oyalarining o‘ta tashvishliligi
yuzaga chiqadi
Kasallik surunkali kechadi. Somatik hollarida o‘zgarishlar kuzatilmaydi.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |