Rêng thpt chuyªn Lª Hång pHong Líp 10 Chuyªn ho¸
III . Cuéc sèng thêng ngµy cña ngêi Ai CËp cæ ®¹i
tải về 1.18 Mb.
|
- Điều hướng trang này:
- 2. Nh÷ng x¸c íp ®Çu tiªn
- 3. Tr¬ gan cïng tuÕ nguyÖt
- 10. Trong quan ngoµi qu¸ch
- 11. Hµnh tr×nh ®Õn n¬i an nghØ
- 12. Trë vÒ víi cuéc sèng
- 13. §¸ng ®ång tiÒn b¸t g¹o
- 14. XuÊt xø cña tõ x¸c íp
- 15. Nh÷ng x¸c íp ®éng vËt
- Phô lôc
III . Cuéc sèng thêng ngµy cña ngêi Ai CËp cæ ®¹i
§a sè ngêi d©n Ai CËp cæ ®¹i sèng mét cuéc ®êi vÊt v¶ vµ bËn rén. Cã rÊt nhiÒu viÖc ®Ó lµm, trªn ®ång ruéng, trong c¸c má ®¸ hay trong nh÷ng xëng thñ c«ng trªn kh¾p ®Êt níc. Ngµy lµm viÖc kÐo dµi tíi 12 tiÕng ®ång hå, tõ mê s¸ng cho tíi lóc tèi mÞt míi th«i. Nhng dï ph¶i lµm viÖc suèt ngµy, hä vÉn cã thêi gian vui ch¬i vµ héi häp. Trong c¸c lÔ héi t«n gi¸o vµ nh÷ng ngµy lÔ c«ng céng, cã nh÷ng ngêi lµm trß nh¶y móa vµ ch¬i nh¹c. Cuéc sèng hµng ngµy lµ sù pha trén gi÷a lµm lông vµ vui ch¬i. 1. N¨m míi N¨m míi cña ngêi Ai CËp b¾t ®Çu vµo gi÷a th¸ng S¸u, khi níc s«ng Nil b¾t ®Çu d©ng lªn. V× sù kiÖn nµy ®¸nh dÊu sù t¸i sinh cña ®Êt ®ai, nªn rÊt thÝch hîp cho sù khëi ®Çu cña mét n¨m míi. Mét n¨m cã 12 th¸ng, chia thµnh ba mïa - mïa lôt léi, mïa xu©n vµ mïa thu ho¹ch. Mçi mïa cã bèn th¸ng, vµ mçi th¸ng gåm ba tuÇn, nhng víi ngêi Ai CËp, mét tuÇn cã tíi mêi ngµy chø kh«ng chØ cã bµy ngµy nh cña chóng ta hiÖn nay. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ mét th¸ng gåm cã 30 ngµy. 2. C«ng viÖc ®ång ¸ng Vµo th¸ng Mêi, khi níc ®· rót, th× còng lµ thêi ®iÓm b¾t ®Çu vô mïa trong n¨m. N«ng d©n t×m l¹i m¶nh ruéng nhá ven s«ng cña m×nh díi líp phï sa míi, råi hä gieo lóa m× vµ lóa m¹ch. Gia sóc ®îc th¶ xuèng ruéng, ®Ó chóng giÉm ®¹p cho h¹t gièng ch×m s©u xuèng ®Êt, tr¸nh bÞ lò chim chãc ¨n mÊt. C¶ gia ®×nh, tõ giµ ®Õn trÎ, còng ph¶i xuèng ruéng ®¹p h¹t gièng cïng bÇy gia sóc. Lóa m× l¬ng thùc chÝnh cña ngêi Ai CËp, chóng ®îc ch¨m bãn cho ®Õn khi thu ho¹ch vµo th¸ng T, th¸ng N¨m. 3. B¹n cña nhµ n«ng Ngêi b¹n th©n thiÕt nhÊt cña nhµ n«ng chÝnh lµ con bß. Kh«ng chØ cung cÊp cho ngêi d©n s÷a vµ thÞt, nã cßn gióp hä lµm c«ng viÖc ®ång ¸ng. Sè lîng ®¹i gia sóc cña mét ngêi nãi lªn møc ®é giµu cã cña ngêi ®ã. Cø vµo ®Çu n¨m míi, nh÷ng viªn chøc chÝnh quyÒn sÏ ®i kiÓm tra sè lîng gia sóc cña tõng ngêi - ngêi cµng cã nhiÒu gia sóc sÏ ph¶i ®ãng thuÕ cµng nhiÒu. Cõu vµ dª ®îc nu«i ®Ó lÊy thÞt, len vµ da. Da cõu ®em kh©u thµnh tui ®ùng níc. Gia cÇm - nh ngçng, vÞt vµ gµ - ®îc nu«i ®Ó lÊy trøng. Ngêi Ai CËp còng nu«i lîn, nhng hä coi chóng lµ loµi vËt kh«ng s¹ch sÏ. NÕu b¹n lµ ngêi nu«i lîn ë Ai CËp ngµy xa th× mäi ngêi sÏ nh×n b¹n víi vÎ coi thêng ra mÆt cho mµ xem. Lõa ®îc dïng ®Ó chuyªn chë, vµo mïa thu ho¹ch, chóng cã nhiÖm vô giÉm cho h¹t thãc r¬i ra khái c©y lóa. 4. Rau tr¸i N«ng d©n lµ nh÷ng ngêi lao ®éng quan träng nhÊt ë Ai CËp, hä lµm ra l¬ng thùc nu«i sèng mét ®Êt níc rÊt ®«ng d©n. Ruéng ®Êt cña hä kh¸ nhá bÐ, vu«ng v¾n, tr«ng nh nh÷ng m¶nh vên. Ngoµi ngò cèc, hä cßn trång hµnh, tái, tái c©y, c¶i cñ, c¶i b¾p, da chuét vµ rau diÕp. Hä còng trång nhiÒu thø c©y ¨n tr¸i, nh nho, v¶, chµ lµ vµ lùu. 5. §å ¨n thøc uèng B¹n sÏ ¨n g× vµo thêi ®¹i cña c¸c pharaon ? C¸i ®ã cßn tuú ë ®Þa vÞ cña b¹n. Ngêi nghÌo ¨n b¸nh m×, mét Ýt rau ( chñ yÕu lµ hµnh ), tr¸i c©y vµ uèng bia. §ã lµ nh÷ng mãn c¬ b¶n cho c¶ ngêi lín vµ trÎ em. Bia ®îc cÊt tõ lóa m¹ch, ®Æc s¸nh, rÊt bæ vµ kh¸ nhÑ ®é. Uèng bia còng hîp vÖ sinh h¬n lµ uèng níc l·, nhÊt lµ níc s«ng Nil, v× con s«ng nµy bÞ « nhiÔm rÊt nÆng, nhng thêi ®ã kh«ng ai biÕt chuyÖn nµy. §Ó cã thÞt ¨n, ngêi nghÌo thêng ®¸nh c¸, bÉy thá vµ chim. 6. ThÞt bß vµ rîu vang lµ hai mãn sang träng, chØ nh÷ng gia ®×nh giµu cã míi d¸m dïng thêng xuyªn. Nhng cã mét thø mµ c¶ ngêi giµu vµ ngêi nghÌo ®Òu ¨n - ®ã lµ s¹n c¸t, lÉn trong bét m×. §«i khi ngêi ta cho c¸t vµo lóa m× ®Ó dÔ xay h¬n. Nh÷ng chiÕc r¨ng mßn vÑt cña c¸c x¸c íp ®É chøng tá r»ng ngêi Ai CËp cæ ®¹i thêng ¨n lo¹i b¸nh m× cã lÉn nhiÒu s¹n. 7. Vui ch¬i Cuéc sèng kh«ng ph¶i suèt ngµy lµm lông mµ kh«ng cã vui ch¬i. Ngêi Ai CËp cæ ®¹i vÉn thu xÕp ®îc thêi gian ®Ó nghØ ng¬i gi¶i trÝ. Hä thÝch ch¬i c¸c lo¹i cê, nhÊt lµ cê senet. C¸i tªn nµy cã nghÜa lµ "vît qua", ai may m¾n th¾ng cuéc sÏ "vît qua" ®îc ©m ti ®Ó ®Õn thÕ giíi bªn kia, cßn ngêi thua cuéc th× ®µnh ph¶i ë ch¬i n¬i ®Þa ngôc vËy. Cã nhiÒu trß ch¬i kh¸c rÊt gièng víi c¸c sù kiÖn thÓ thao ngµy nay, nh ®Êu vËt vµ ®¸nh c«n, chóng thêng ®îc tæ chøc nh©n c¸c lÔ héi t«n gi¸o. TrÎ em ch¬i bãng ®¸ vµ ®¸nh quay, con g¸i ch¬i bóp bª b»ng ®Êt.  
8. Móa h¸t ¢m nh¹c vµ móa h¸t cã vai trß quan träng trong ®êi sèng t«n gi¸o vµ ®Òn ®µi, còng nh trong c¸c lÔ héi d©n gian. Nh¹c c«ng vµ vò c«ng cã c¶ nam lÉn n÷, hä thêng thæi s¸o, gÈy ®µn harp, rung chu«ng vµ gâ trèng. C¸c vò c«ng thêng lµ n÷, vµ ®«i khi hä biÓu diÔn thµnh tõng cÆp. Hä nhµo lén, l¨n b¸nh xe, trång c©y chuèi vµ uèn dÎo. C¸c vò c«ng thêng häc thuéc lßng tõng ®éng t¸c cña c¸c vò ®iÖu s«i næi, vµ biÓu diÔn víi mét niÒm say mª, khiÕn ngêi xem còng ph¶i r¹o rùc. 9. QuÇn ¸o vµ tãc tai Mèt quÇn ¸o vµ ®Çu tãc ngµy nay cø thay ®æi liªn tôc, nhng kh«ng chØ chóng ta mµ ngêi Ai CËp ngµy xa còng thÕ, chØ cã ®iÒu hä kh«ng thay ®æi xoµnh xo¹ch nh b©y giê. QuÇn ¸o thêng b»ng lanh, thø v¶i dÖt b»ng sîi c©y lanh. §å len rÊt hiÕm. QuÇn ¸o cña ngêi Ai CËp kh¸ ®¬n gi¶n. §µn «ng ®ãng khè hay quÊn mét tÊm v¶i ng¾n ngang h«ng, phô n÷ mÆc quÇn ¸o bã s¸t ngêi hay quÊn xµ-r«ng réng. QuÇn ¸o thêng mµu tr¾ng, tuy ®«i khi hä còng nhuém chóng b»ng c©y cá hay kho¸ng chÊt tù nhiªn ®Ó cã nh÷ng mµu s¾c xanh, ®á, vµng rùc rì. Díi ch©n ngêi ta ®i dÐp cãi hay dÐp l¸ cä. DÐp da bÒn h¬n nhng còng ®¾t tiÒn h¬n. Ngêi Ai CËp ®éi tãc gi¶ trªn ®Çu, bé tãc gi¶ lµm b»ng tãc thËt. Bé tãc gi¶ ®îc chÕ t¸c c«ng phu còng lµ dÊu hiÖu nãi lªn ®Þa vÞ cña chñ nh©n. Nã còng lµ ®å trang søc trong c¸c sù kiÖn c«ng céng. TrÎ con, nhÊt lµ con trai, th× c¹o ®Çu, chØ chõa l¹i mét tóm tãc ®Ó cho mäc dµi ra, gäi lµ "tãc m¸u" vµ lµ dÊu hiÖu cho thÊy chóng vÉn cßn non nít, cha biÕt suy nghÜ nh ngêi lín.
Ai CËp cæ ®¹i lµ m¶nh ®Êt kh«ng chØ cña n«ng d©n mµ cßn cña nh÷ng thî thñ c«ng tµi hoa. Hä lµm ra nh÷ng bøc tîng ®¸, b×nh gèm hay ®å trang søc b»ng c¸c lo¹i ngäc víi mét sù tinh x¶o l¹ lïng. Vµng lµ thø kim lo¹i quý nhÊt, ®îc dïng lµm ®å trang søc, V× vµng kh«ng bÞ xØn mµu nªn nã ®îc coi lµ thø kim lo¹i siªu phµm - lµ da thÞt cña R©, thÇn mÆt trêi. V× lµ thø kim lo¹i thÇn th¸nh, nªn vµng lµ kim lo¹i lý tëng ®Ó dïng vµo viÖc tèng t¸ng. Trong c¸c l¨ng mé cã rÊt nhiÒu ®å vËt b»ng vµng. C¸c pharaon nh Tutankhamun cßn cã c¶ mét chiÕc mÆt n¹ b»ng vµng khèi. D©n thêng chØ mang mÆt n¹ lµm b»ng lanh vµ cãi trén nhùa c©y, m¹ mét líp vµng máng dÝnh. Vßng xuyÕn vµ c¸c l¸ bïa lµm b»ng ngäc bÝch, hång ngäc hay lam ngäc, lo¹i ngäc mua tõ vïng ®Êt mµ ngµy nay lµ Afghanistan. Lam ngäc rÊt quý hiÕm, do ®ã ngêi ta thêng thay b»ng lo¹i ngäc rÎ tiÒn h¬n. §å sø lµm b»ng lo¹i bét ®¸ nh·o cã mµu xanh lam hay xanh l¸ c©y, n¾n thµnh h×nh råi ®em nung gièng nh ®å gèm.
B¹n cã thÝch lÊy chång vµo n¨m 12 tuæi kh«ng ? §ã lµ tuæi cËp kª cña c¸c c« bÐ Ai CËp cæ ®¹i. Con trai lÊy vî vµo tuæi 15. Còng cã ngêi lÊy vî lÊy chång khi ®· trëng thµnh h¬n, nhng kh«ng ®îc muén qu¸, v× kh«ng mÊy ngêi trô ®îc ®Õn lóc tuæi giµ. Ai sèng ®Õn tuæi 40 ®· lµ may m¾n l¾m råi. Môc ®Ých cña viÖc lÊy vî lÊy chång lµ sinh con ®Î c¸i. C¸c bËc cha mÑ muèn cã nhiÒu con c¸i, v× bæn phËn cña chóng ph¶i ch¨m sãc cha mÑ khi hä vÒ giµ. C¸c gia ®×nh thêng rÊt ®«ng con, nhiÒu khi c¶ chôc ®øa. ChØ néi viÖc nu«i cho chóng kh«n lín còng ®· khiÕn c¸c bµ mÑ tèi t¨m mÆt mòi. Nhng nh÷ng cËu con trai ®ñ kh«n lín sÏ theo cha ®i häc nghÒ, gióp viÖc cho cha, gãp phÇn gióp ®ì gia ®×nh. 
12. Häc hµnh Trªn ®Êt níc Ai CËp cæ ®¹i chØ cã nh÷ng líp häc ®îc tæ chøc trong c¸c ®Òn ®µi vµ còng chØ dµnh hco con trai c¸c gia ®×nh giµu cã. RÊt Ýt trÎ em ®îc ®Õn trêng häc hµnh, chÝnh quyÒn cña nhµ vua còng ch¼ng lµm g× nhiÒu trong viÖc d¹y dç d©n chóng. Rèt cuéc, nÕu bän trÎ ®îc d¹y dç ®Ó trë thµnh nhµ n«ng, thî ®ãng g¹ch, thî méc, thî kim hoµn, thî x©y l¨ng, thî íp x¸c hay kÎ trém mé th× ®ã lµ do cha anh chóng d¹y cho, vµ ®ã còng lµ tÊt c¶ nh÷ng g× chóng cÇn vÒ mÆt gi¸o dôc. Con c¸i ®îc mÑ d¹y cho may v¸ thªu thïa, bÕp nóc, ch¨m nom gia ®×nh vµ nhµ cöa, vµ ®ã lµ tÊt c¶ nh÷ng g× cÇn cho chóng. ChØ cã mét sè Ýt con c¸i quý téc ®Æc quyÒn ®îc häc ®äc, häc viÕt, häc to¸n vµ thiªn v¨n häc. V× biÕt ®äc biÕt viÕt, nªn chóng sÏ cã ®îc ®Þa vÞ cao trong x· héi. Chóng sÏ lµ nh÷ng t tÕ, th l¹i hay nh÷ng nhµ cai trÞ t¬ng lai - nh÷ng ngêi cÇn thiÕt ®Ó ®IÒu hµnh ®Êt níc. IV. X¸c íp Ai CËp ViÖc íp x¸c ®îc n©ng lªn tÇm hoµn h¶o t¹i vïng ®Êt vèn thõa th·i nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó b¶o qu¶n x¸c chÕt mét c¸ch tù nhiªn - c¸t vµ nhiÖt ®é cao. KhÝ hËu kh« nãg cña Ai CËp dêng nh b¶o qu¶n rÊt tèt c¸c x¸c chÕt ®îc ch«n díi ®Êt, thËm chÝ tr«ng hä cø nh cßn sèng, chØ ®ang ngñ thiÕp ®i vËy. §iÒu ®ã khiÕn ngêi Ai CËp cæ ®¹ tù hái kh«ng biÕt hä cã thÓ íp x¸c ®Ó gi÷ g×n th©n thÓ cho mét cuéc sèng vÜnh cöu hay kh«ng. Vµ khi ®· ph¸t hiÖn ra c¸ch thøc ng¨n cho x¸c chÕt kh«ng bÞ ph©n huû, nh÷ng ngêi thî íp x¸c ®· hoµn thiÖn tay nghÒ cña m×nh tíi møc khã tin. 
1. Tuæi cña x¸c íp Trong suèt lÞch sö dµi d»ng dÆc cña Ai CËp cæ ®¹i, chØ cã mét thø duy nhÊt kh«ng hÒ thay ®æi. §ã lµ niÒm tin m·nh liÖt vµo viÖc con ngêi cã thÓ sèng mét cuéc ®êi bÊt tö sau khi chÕt, nÕu hä gi÷ l¹i ®îc th©n x¸c cña m×nh b»ng mét c¸ch nµo ®ã. HÕt thÕ kû nµy ®Õn thÕ kû kh¸c tr«i qua, nh÷ng ngêi Ai CËp lµm nghÒ íp x¸c liªn tôc hoµn thiÖn nh÷ng kü thuËt kh©m liÖm cña m×nh ®Ó lµm cho cuéc sèng vÜnh h»ng trë thµnh hiÖn thùc. KÕt qu¶ lµ nghÒ íp x¸c lµm ¨n ph¸t ®¹t ë Ai CËp trong suèt 3000 n¨m, tõ n¨m 2600 tríc C«ng nguyªn cho tíi kho¶ng n¨m 400 sau C«ng nguyªn.
RÊt l©u tríc khi ngêi Ai CËp b¾t ®Çu íp x¸c, th× thiªn nhiªn ®· lµm c«ng viÖc ®ã råi. Vµo kho¶ng thêi gian tríc n¨m 2600 tríc C«ng nguyªn, ngêi chÕt ®îc ch«n trong sa m¹c díi nh÷ng hè c¸t n«ng choÌn, xung quanh ®Ó nh÷ng vËt dông cho cuéc sèng ë kiÕp sau. Nhng hä Ýt khi ®îc yªn nghØ trong sù b×nh yªn, bän trém thêng ®µo bíi nh÷ng ng«i mé ®Ó ¨n trém c¸c ®å vËt gi¸ trÞ b»ng vµng vµ ngäc lôc b¶o, mét thø ®¸ quý mµ ngêi ta thêng dïng lµm ®å trang søc. NhiÒu tªn trém l¾m phen ph¶i h·i hïng mÊt vÝa khi nh×n thÊy nh÷ng x¸c chÕt t¬i rãi, tr«ng cø nh cßn sèng, n»m co ro nh thÓ ®ang ngñ chø kh«ng ph¶i ®· chÕt. ChÊt dÞch trong x¸c chÕt ®· thÊm hÕt vµo líp c¸t sa m¹c, chØ cßn l¹i líp da thÞt r¾n ®anh. C¸i nãng ®· lµm x¸c hä kh« cong. 3. Tr¬ gan cïng tuÕ nguyÖt Cã lÏ viÖc ph¸t hiÖn ra nh÷ng x¸c chÕt kh« cong nµy ®· gîi ra nh÷ng ý nghÜ míi mÎ vÒ cuéc sèng sau khi chÕt ®èi víi nh÷ng ngêi Ai CËp. Hä lËp luËn r»ng nÕu ngêi chÕt råi sÏ ®îc t¸i sinh vµ sÏ sèng l¹i, th× th©n x¸c cña ngêi ®ã cÇn ph¶i ®îc gi÷ g×n cÈn thËn. V× nã sÏ lµ n¬i tró ngô cho nh÷ng linh hån cña th©n thÓ ®ã. C¸c x¸c chÕt ch«n trong sa m¹c ®· chøng tá r»ng cã thÓ ng¨n chÆn ®îc qu¸ tr×nh ph©n huû tù nhiªn. Vµ thÕ lµ b¾t ®Çu qu¸ tr×nh t×m kiÕm c¸ch thøc b¶o qu¶n x¸c chÕt mét c¸ch nh©n t¹o th«ng qua viÖc íp x¸c. Nhng chØ tíi thêi kú ®îc gäi lµ T©n V¬ng quèc trong lÞch sö Ai CËp cæ ®¹i (1550 - 1070 tríc C«ng nguyªn), c¸c thî íp x¸c míi thùc sù hoµn thiÖn ®îc nghÖ thuËt cña m×nh. VËy hä ®· lµm g× ?
Thî íp x¸c lµm viÖc trong nh÷ng c¨n lÒu dùng ngoµi trêi gÇn s«ng Nil. Hä chän n¬i ®ã v× ph¶i cÇn rÊt nhiÒu níc ®Ó röa s¹ch x¸c chÕt. Vµ cßn v× hä cÇn chót kh«ng khÝ tho¸ng ®¸ng ®Ó ®¸nh b¹t ®i mïi h«i h¸m cña c«ng viÖc nµy! Khi tang chñ mang mét "kh¸ch hµng" võa chÕt tíi cho thî íp x¸c, c¸i x¸c sÏ ®îc ®Æt lªn mét c¸i bµn réng b»ng gç hay ®¸. Gia chñ ®îc hÑn trë l¹i sau 70 ngµy n÷a, vµ c¸c thî íp x¸c b¾t tay vµo viÖc. 5. Rót n·o ViÖc ®Çu tiªn lµ rót bá bé n·o. Nh÷ng c¸i mãc dµi lµm b»ng ®ång ®îc luån qua ®êng mòi vµ chç lâm ë g¸y, n¬i giao ®iÓm cña x¬ng sä vµ cét sèng. C¸c mãc ®ång sÏ ngo¸y cho n·o tan ra ®Ó cã thÓ hót ra qua ®êng lç mòi. Hép sä rçng sau ®ã ®îc nhåi ®Çy mét thø hçn hîp nãng chÕ tõ nhùa c©y, s¸p ong vµ dÇu th¬m. Khi nguéi ®i, hçn hîp nµy sÏ cøng l¹i. 6. Lôc phñ ngò t¹ng. TiÕp theo, thî íp x¸c b¾t ®Çu xö lý khoang bông cña ngêi chÕt. Hä r¹ch mét ®êng dµi phÝa tr¸i bông vµ l«i c¸c c¬ quan bªn trong ra. LÇn lît phæi, gan, d¹ dµy vµ c¸c c¬ quan néi t¹ng kh¸c ®îc lÊy hÕt ra ngoµi. Tõng thø sau ®ã ®îc röa s¹ch sÏ, ®îc quÊn l¹i b»ng c¸c d¶i v¶i lanh vµ cho tõng hò riªng thø nµo ra thø ®ã, gäi lµ c¸c hò thiªng. Riªng tr¸i tim vÉn ®Ó l¹i bªn trong c¬ thÓ, v× ngêi Ai CËp cho r»ng tr¸i tim lµ n¬i kiÓm so¸t c¶m xóc vµ lý trÝ cña con ngêi. 7. ¦íp muèi C¸i x¸c rçng b©y giê ®· s½n sµng ®Ó lµm cho kh«. Sau khi röa s¹ch c¸c khoang ngùc vµ bông, x¸c chÕt ®îc nhåi ®Çy b»ng mét chÊt muèi thiªn nhiªn gäi lµ natron. ChÊt nµy ®îc lÊy ë r×a c¸c hå níc. ChÊt natron còng cã t¸c dông nh c¸t nãng trong sa m¹c - nã thÊm hÕt níc vµ c¸c chÊt dÞch, nã còng ng¨n chÆn nÊm mèc vµ tiªu diÖt c¸c lo¹i vi khuÈn. Sau khi nhåi ®Çy muèi natron vµ trong khoang bông vµ khoang ngùc, c¸i x¸c ®îc vïi trong mét ®èng muèi natron lín vµ ®Ó ®ã kho¶ng 40 ngµy. Khi muèi natron lµm xong c«ng viÖc cña m×nh th× c¸i x¸c ®· kh« kiÖt hÕt níc. X¸c chÕt b©y giê tr«ng rÊt ghª rîn! Lµn da ®en s× vµ bÈn thØu, c¸c chi teo tãp l¹i, tr«ng nh nh÷ng que cñi. §©y lµ lóc c¸c thî íp x¸c ph¶i huy ®éng ®Õn tay nghÒ trang ®iÓm bËc thÇy cña m×nh ®Ó lµm cho x¸c chÕt tr«ng gièng nh ngêi sèng. 8. D¸ng vÎ tù nhiªn §Çu tiªn, bông vµ ngùc cña x¸c chÕt ®îc nhåi ®Çy v¶i lanh, mïn ca vµ thËm chÝ c¶ bïn cho chóng phång lªn nh cò. Sau ®ã ngêi ta quÐt lªn da mét líp dÇu cã mïi th¬m ®Ó lµm cho nã mÒm ra. Lç mòi, lç tai vµ miÖng ®îc nhÐt chÆt b»ng c¸c d¶i v¶i lanh. CÆp m¾t ®îc Ên s©u vµo bªn trong ®Çu vµ ngêi ta nhÐt c¸c cuén v¶i lanh vµo ®Ó thay cho m¾t, råi mi m¾t ®îc kÐo xuèng tr«ng nh ®ang ngñ. Thêng th× vÕt r¹ch ë bông ®îc g¾n l¹i b»ng s¸p ong, nhng víi nh÷ng ngêi cã ®Þa vÞ cao, ngêi ta ®Æt nh÷ng miÕng vµng d¸t máng lªn che kÝn vÕt th¬ng ghª rîn ®ã. Cuèi cïng, c¸c thî íp x¸c déi mét líp nhùa th«ng nãng ch¶y lªn x¸c íp ®Ó nã cøng l¹i vµ kh«ng thÊm níc. TÊt c¶ nh÷ng viÖc ®ã ®· tr¶ l¹i cho x¸c chÕt d¸ng vÎ tù nhiªn ban ®Çu.
Khi qu¸ tr×nh íp x¸c ®· hoµn tÊt, ngêi ta b¾t ®Çu quÊn c¸i x¸c b»ng líp v¶i b¨ng. Hä sö dông nh÷ng d¶i v¶i lanh, thêng xÐ ra tõ quÇn ¸o vµ ®å ®¹c cò. X¸c chÕt ®îc bäc tõng líp, tõng líp mét, phñ kÝn tõ ®Çu tíi ch©n. Trong lóc tiÕn hµnh bäc x¸c chÕt, c¸c vÞ ph¸p s ng©m nga nh÷ng lêi cÇu nguyÖn vµ ®äc thÇn chó. Nh÷ng bïa chó ma thuËt, gäi lµ bïa hé m¹ng, vµ ®å trang søc ®îc ®Æt gi÷a c¸c líp v¶i. Chóng nh»m ®Ó b¶o vÖ th©n chñ khái bÞ h·m h¹i trong hµnh tr×nh gian nan sang thÕ giíi bªn kia. Mét khi x¸c chÕt ®· ®îc bäc kÝn tõ ®Çu tíi ch©n, tang chñ sÏ kh«ng cã c¸ch nµo nhËn ra nh÷ng sai sãt cña c¸c tay thî vông. §· cã trêng hîp ®Çu cña mét x¸c chÕt bÞ g·y rêi vµ nh÷ng tay thî Èu t¶ ph¶i g¾n nã vµo cæ b»ng mét c¸i cäc, hay mét bµ hoµng hËu bÞ nhÐt c¶ ®èng v¶i vµo miÖng khiÕn hai m¸ nøt to¸c ra.
Kho¶ng 70 ngµy sau khi chÕt, x¸c íp ®îc ®Æt vµo trong chiÕc quan tµi lµm b»ng gç. §Ó cho an toµn h¬n, ®«i khi ngêi ta dïng nhiÒu líp quan tµi, c¸i nµo còng ®îc s¬n vÎ sÆc sì vµ viÕt ®Çy nh÷ng c©u thÇn chó xua ®uæi tµ ma. Víi tiªu chÝ "an toµn trªn hÕt, tèn kÐm kh«ng tiÕc" dµnh cho nh÷ng ngêi giµu cã, nh÷ng chiÕc quan tµi cña hä l¹i ®îc ®Æt vµo vµ niªm kÝn trong mét c¸i qu¸ch khæng lå b»ng ®¸, cã c¸i nÆng ®Õn vµi tÊn. TÊt c¶ lµ ®Ó gióp cho ngêi chÕt vît qua ®îc nh÷ng nçi khñng khiÕp ë díi ©m ti, n¬i ®Çy rÉy nh÷ng con r¾n ®éc thë ph× ph×, nh÷ng tªn ®ao phñ hung ¸c vµ nh÷ng ch¶o löa rõng rùc. 11. Hµnh tr×nh ®Õn n¬i an nghØ Sau khi n¾p quan tµi ®· ®ãng chÆt, c¸c ph¸p s sÏ cÇu tíi quyÒn n¨ng cña c¸c vÞ thÇn ®Ó gióp cho ngêi chÕt an toµn tíi ®îc v¬ng quèc cña thÇn Osiris. Quan tµi ®îc ®Æt trªn chiÕc xe trît b»ng gç, vµ mét con thuyÒn sÏ ®a nã qua bê T©y s«ng Nil, n¬i mÆt trêi lÆn vµ còng lµ v¬ng quèc cña ngêi chÕt. Bß vµ nh÷ng ngêi ®µn «ng khoÎ m¹nh kÐo cç xe trît chë quan tµi tíi hÇm mé. DÉn ®Çu ®¸m ma lµ nh÷ng ngêi khãc mín vµ c¸c ph¸p s, hä võa ®i võa vÈy s÷a vµ r¾c trÇm h¬ng xuèng ®Êt. §»ng sau cç xe chë quan tµi lµ chiÕc xe thø hai chë nh÷ng hò ®ùng néi t¹ng vµ nh÷ng vËt dông cßn thõa l¹i sau khi íp x¸c, cïng víi nh÷ng vËt dông mµ ngêi chÕt sÏ cÇn tíi ë thÕ giíi bªn kia, ®ñ mäi thø, tõ thøc ¨n vµ nh÷ng c©y qu¹t cho tíi rîu vang vµ nh÷ng bé tãc gi¶. Mét ®oµn n« lÖ còng ®îc huy ®éng ®Ó mang vËt dông cña ngêi chÕt tíi hÇm mé.
Khi quan tµi ®îc ®Æt vµo trong mé, vÞ ph¸p s sÏ cö hµnh mét nghi lÔ trang nghiªm gäi lµ LÔ Më MiÖng. Trong khãi trÇm h¬ng mê ¶o, vÞ ph¸p s ch¹m vµo miÖng cña x¸c íp ®Ó cho nã cã thÓ ¨n uèng trë l¹i. ¤ng ta tiÕp tôc ch¹m vµo tai, m¾t, mòi... ®Ó chóng cã thÓ nghe, nh×n, ngöi... trë l¹i. Nhê kh«i phôc l¹i c¸c gi¸c quan, c¸i x¸c sÏ ®îc t¸i sinh trong mét cuéc ®êi hoµn toµn míi. Khi nghi lÔ kÕt thóc, ng«i mé sÏ ®îc bÞt kÝn l¹i. 13. §¸ng ®ång tiÒn b¸t g¹o Víi ngêi Ai CËp cæ ®¹i, qu¸ tr×nh íp x¸c tèn kÐm phiÒn phøc ®ã thùc ra còng ®¸ng ®ång tiÒn b¸t g¹o. Nã lµ c¸ch ch¾c ch¾n nhÊt ®Ó ®¶m b¶o cho ngêi chÕt cã ®îc mét cuéc sèng vÜnh h»ng. Giê ®©y K© sÏ kh«ng khã g× ®Ó nhËn ra c¸i th©n x¸c cò ®îc b¶o qu¶n rÊt cÈn thËn vµ sÏ Êp ñ nã, cßn Ba sÏ coi x¸c íp lµ ng«i nhµ th©n thuéc trong nh÷ng chuyÕn du hµnh liªn tôc gi÷a thÕ giíi bªn k×a vµ ng«i mé. 14. XuÊt xø cña tõ x¸c íp Tõ mummy (x¸c íp ) b¾t nguån tõ tiÕng ¶ RËp mummiya. Nã ch¼ng liªn quan g× víi tõ mummy trong tiÕng Anh mµ trÎ con dïng ®Ó gäi mÑ ®©u nhÐ! Mummiya tiÕng ¶ RËp cã nghÜa lµ "nhùa ®êng", mét lo¹i nhùa h¾c Ýn dÎo qu¸nh. T¹i sao ngêi ta l¹i dïng c¸i tªn kú côc nµy ®Ó nãi vÒ x¸c íp cña Ai CËp cæ ®¹i? Mäi sù b¾t ®Çu tõ khi ngêi ¶ RËp tíi Ai CËp, rÊt l©u sau nghi nghÖ thuËt íp x¸c ®· thÊt truyÒn råi. Hä t×m ®îc mét sè x¸c íp thuéc lo¹i cuèi cïng cña Ai CËp, ®îc thùc hiÖn trong kho¶ng 500 n¨m tríc C«ng nguyªn tíi n¨m 400 tríc C«ng nguyªn. §ã lµ lóc c¸c tay thî íp x¸c b¾t ®Çu lµm ¨n Èu t¶, gian dèi. Cèt xong viÖc cho nhanh, hä bÌn nhåi nhùa th«ng nãng ch¶y vµo trong x¸c chÕt, khiÕn cho x¸c chÕt ho¸ ®en x× x× tõ ®Çu tíi ch©n. §IÒu ®ã khiÕn ngêi ¶ RËp nghÜ n¸t c¶ ãc mµ kh«ng sao hiÓu ®îc, hä tù hái c¸i g× cã thÓ lµm cho c¸c x¸c íp ®en thui ®i nh vËy. Vµ hä chØ nghÜ ra ®îc mét thø duy nhÊt cã thÓ, ®ã lµ nhùa ®êng - mummiya - thø nhùa dÎo ®en nh¸nh. Cuèi cïng tõ nµy du nhËp vµo tiÕng Anh ë d¹ng rót gän thµnh ra "mummy" ®Ó gäi x¸c íp. 15. Nh÷ng x¸c íp ®éng vËt Ngêi Ai CËp cæ ®¹i ngoµi viÖc íp x¸c ngêi cßn íp c¶ x¸c ®éng vËt n÷a, vµ hä lµm viÖc ®ã víi sù cÈn thËn tØ mØ ch¼ng kh¸c g× víi ngêi. Hä ®em mÌo, chã, bß vµ c¸ ra íp x¸c nÕu chóng ®îc g¾n víi nh÷ng vÞ thÇn linh nµo ®ã, hay chóng lµ nh÷ng con vËt cng cña ai ®ã, hoÆc ®¬n gi¶n chØ ®Ó lµm thøc ¨n cho chñ nh©n ë thÕ giíi bªn kia. Vµo giai ®o¹n cuèi cña nÒn v¨n minh Ai CËp xuÊt hiÖn tËp tôc thê cóng rÇm ré ®èi víi mét sè loµi vËt, t¹o ra nhu cÇu rÊt lín c¸c x¸c íp loµi vËt ®Ó d©ng lªn c¸c vÞ thÇn. Vµo giai ®o¹n cuèi cña Ai CËp cæ ®¹i, kho¶ng 300 n¨m tríc C«ng nguyªn tíi n¨m 400 sau C«ng nguyªn, c¸c con vËt ®îc ®em íp x¸c víi sè lîng rÊt lín. Kh¸ch hµnh h¬ng cã thÓ mua bÊt kú loµi vËt nµo ®Ó cóng cho c¸c vÞ thÇn. Chim ng, chã, chã rõng, khØ ®Çu chã, bä c¹p, r¾n, c¸ sÊu, thËm chÝ c¶ bä hung ®Òu ®îc íp x¸c ®Ó b¸n. Ngêi ta lËp h¼n nh÷ng trang tr¹i ch¨n nu«i ®Ó liªn tôc cung cÊp "vËt liÖu" cho ngµnh s¶n xuÊt x¸c íp. Mét nghÜa ®Þa loµi vËt t¹i Sappara ch«n kho¶ng bèn triÖu x¸c íp cß qu¨m, mçi con ch«n riªng trong mét c¸i b×nh. Tøc mçi n¨m ch«n kho¶ng 10 ngµn con, liªn tôc trong 400 n¨m. Phô lôc C¸c pharaon næi tiÕng 1. Narmer Каталог: New New -> Công ty gốm xây dựng Hạ Long New -> Mẫu 01/hc-sn-dn (Ban hành kèm theo Thông tư số 83/2007/tt-btc ngày 16/7/2007 của Bộ Tài chính) TỜ khai hiện trạng sử DỤng nhà, ĐẤt thuộc sở HỮu nhà NƯỚc và ĐỀ xuất phưƠng án xử LÝ New -> Tuyển tập 95 câu hỏi trắc nghiệm hay và khó Hoá học 9 Câu 1 New -> BỘ lao đỘng thưƠng binh và Xà HỘI New -> Ban chấp hành trung ưƠng số 45-QĐ/tw đẢng cộng sản việt nam New -> Độc lập Tự do Hạnh phúc tải về 1.18 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|