Lời nói đầu tcvn 9151: 2012 được chuyển đổi từ qp-tl-c-1-75

H₁ < H_k (45)

trong đó:

H_k là cột nước phân giới, tính bằng mét (m);

trong đó:

D là đường kính lỗ, tính bằng mét (m);

V_o là vận tốc trung bình tại mặt cắt co hẹp (n-n) tại khoảng cách gần bằng 0,5D thấp hơn mặt phẳng lỗ, tính bằng mét trên giây (m/s).

a) Lỗ đặt nằm ngang	b) Lỗ đặt trên vách đứng

CHÚ THÍCH: Để tính toán theo công thức (46), nên dùng đồ thị Hình 13a.

Tính toán kiểm tra khả năng xuất hiện khí hóa trong cống nhằm mục đích xác định hệ số khí hóa trên các cấu kiện của cống và ngăn ngừa khả năng xuất hiện chân không trong cống dẫn tới hiện tượng khí thực làm mất tính ổn định của dòng có áp do không khí qua buồng cửa van và các lối khác.

Kiểm tra khả năng xuất hiện khí hóa trong cống cần được tiến hành trên các phần sau: các bộ phận của buồng cửa van, đầu vào và các đoạn ống. Đôi lúc, ngoài các phần nói trên cần xây dựng đường áp suất dọc tuyến công trình.

Trình tự và phương pháp tính toán cần tuân theo các tiêu chuẩn về tính toán khí thực hiện hành.

Đối với các công trình cấp I và II hoặc trong trường hợp phức tạp cần xác định bằng thực nghiệm.

7.7.2. Điều kiện để không phát sinh khí hóa tại một bộ phận (vật chảy bao) nào đó trên thành lòng dẫn:

K > K_pg. (47)

Hệ số K_pg xác định theo 7.7.5 đến 7.7.8

7.7.3. Trong một số trường hợp, nếu việc thỏa mãn 7.7.2 dẫn đến kích thước công trình quá lớn có thể xem xét phương án cho phép hình thành khí hóa nhưng khống chế ở giai đoạn đầu, khả năng xâm thực yếu hoặc không có. Khi đó K > 0,85.K_pg.

Các bộ phận công trình có đường biên được thiết kế theo điều kiện này cần được định kỳ kiểm tra tình hình xâm thực và có thể sửa chữa khi thấy cần thiết.

H_DT = H_a + h_d (49)

trong đó:

H_a là cột nước áp lực khí trời (Bảng 6), tính bằng mét (m);

h_d là cột nước áp lực dư, tính bằng mét (m).

- Đối với dòng không áp h_d = h_n.cos

h_n là chiều sâu dòng chảy tại mặt cắt tính toán, tính bằng mét (m);

 là góc nghiêng của đáy lòng dẫn so với phương ngang, tính bằng radian (rad).

- Đối với dòng chảy có áp h_d = Z₁ - h_w

Z₁ là chênh lệch cao độ mực nước thượng lưu đến trần của mặt cắt đang xét, tính bằng mét (m);

h_w là cột nước tổn thất tính từ mặt cắt trước cửa vào đến mặt cắt đang xét, tính bằng mét (m).

Bảng 6 - Biến đổi của cột nước áp lực khí trời theo độ cao

Cao độ, m	0	100	200	300	400	500	600	700	800	900	1000	1200	1500	2000	2500	3000
Ha, m	10,33	10,23	10,09	9,98	9,84	9,74	9,62	9,52	9,38	9,28	9,18	8,95	8,64	8,14	7,70	7,34

7.7.4.2. Cột nước phân giới

Trị số cột nước phân giới của nước theo nhiệt độ được xác định theo Bảng 7

Khi tính toán cho trường hợp cửa van mở hoàn toàn V_DT lấy bằng lưu tốc bình quân của dòng chảy tại cuối đầu vào V.

trong đó:

_p là hệ số tiêu chuẩn mạch động áp lực tại cửa vào xác định theo 7.7.7;

 là hệ số mạch động lớn nhất, phụ thuộc vào mức đảm bảo P% và hệ số đối xứng C_s.

Trường hợp quy luật phân bố bình thường (C_s = 0) trị số  lấy theo Bảng 8.