CHƯƠNG 5
CÁC LO
ẠI CÀ RỐT VÀ CÔNG DỤNG
1. Chuy
ện nhỏ và củ cà rốt
L
ại nói chuyện sau khi Lưu Bị nhận chức giám đốc và dẹp tan lời ong tiếng ve, nhân viên ai thấy Lưu Bị
c
ũng ngượng ngập khiến chàng khoan khoái. Lưu Bị hiểu rằng, nhìn từ góc độ y học, làm nhân viên tự
th
ẹn chỉ như dùng thuốc hạ sốt. Muốn công ty có "cơ thể" khỏe mạnh, tất phải dùng phép trị bệnh. Tóm
l
ại là, muốn nhân viên làm việc tích cực, tất phải khuyến khích.
Ai t
ừng đọc "Tam quốc diễn nghĩa", đều biết, sở dĩ Lưu Bị thành lãnh đạo một trong ba công ty lớn nhất
toàn qu
ốc là nhờ giỏi khích lệ. Về tài quản lý nguồn lực con người, Lưu Bị là người vô địch. Song đó là
chuy
ện những năm sau này, còn giờ đây, chàng thanh niên Lưu Bị của chúng ta đang giam mình trong
phòng giám
đốc, bắt đầu trăn trở cách thức khuyến khích nhân viên.
C
ốc, cốc, cốc…
Mi Trúc gõ c
ửa, bước vào, hỏi:
-
Giám đốc Lưu, lương thưởng tháng này anh ký chưa?
Lưu Bị mời Mi Trúc ngồi bàn bạc:
-
Tôi định thưởng cho Trần Đăng 500 quan, anh thấy có được không?
Mi Trúc h
ỏi:
- Lý do gì v
ậy?
Lưu Bị nói:
- Lý do thì có, song không ti
ện nói ra.
Mi Trúc l
ại hỏi:
- Có ph
ải vì anh thấy Trần Đăng giúp đỡ mình nhiều nên muốn cảm tạ?
Lưu Bị khẽ gật đầu.
Mi Trúc nói:
- N
ếu vậy thì tôi cho rằng lòng biết ơn của anh xuất phát từ tư lợi, không phải là sự cảm tạ của công ty.
Lưu Bị hơi bực mình, hỏi:
- Ch
ẳng lẽ tôi không có cả quyền khen thưởng? Tục ngữ nói "Quân không tiền, lính không qua; quân
không thưởng, lính không lại". Đường đường là giám đốc, nếu không thưởng được cho người ta thì còn
ai làm vi
ệc?
Mi Trúc nói:
-
Làm giám đốc thì thưởng nhân viên là chuyện đương nhiên, nhưng tuyệt đối không được tuỳ tiện. Để
tôi k
ể câu chuyện thỏ và cà rốt, từ đó anh có thể rút ra đôi điều.
1) Vua th
ỏ lúng túng
Sườn núi phía nam có một bầy thỏ. Dưới sự quản lý của vua thỏ mắt xanh, bầy thỏ có một cuộc sống
đầy đủ, vui vẻ. Nhưng thời gian gần đây số lương thực bầy thỏ kiếm về ngày một ít. Vì sao nhỉ? Vua thỏ
nh
ận ra là một số thỏ trở nên lười biếng.
2) Khuy
ến khích là tất yếu
Vua th
ỏ nhận ra, số thỏ lười biếng ảnh hưởng xấu tới những con khác. Số thỏ chăm cho rằng làm nhiều
làm ít c
ũng như nhau, vậy nỗ lực để làm gì? Từng con, từng con cũng lười theo. Thế là vua thỏ quyết
tâm thay đổi, tuyên bố thỏ nào biểu hiện tích cực sẽ được thưởng cà rốt.
3) Tu
ỳ tiện khen thưởng, bất mãn nổi lên
Vi
ệc một chú thỏ xám được vua ban thưởng củ cà rốt đầu tiên làm dậy sóng trong bầy thỏ. Vua thỏ
không ng
ờ tác động của việc khen thưởng lại mạnh như vậy, nhưng là tác động xấu.
M
ấy lão thỏ tìm vua kể lể tội lỗi của chú thỏ xám, chất vấn vì sao vua ban thưởng? Vua thỏ nói:
- Ta nh
ận thấy thỏ xám làm việc không tồi. Nếu các anh cũng có biểu hiện tích cực như thỏ xám thì tự
nhiên s
ẽ được khen thưởng.
4) B
ầy thỏ học cách đóng kịch
Th
ế là bầy thỏ phát hiện ra bí quyết để được khen thưởng. Cả bọn cho rằng: chỉ cần giỏi "thể hiện" trước
vua th
ỏ là được nhận cà rốt thưởng. Một số bác thỏ chân chất không giỏi "trình diễn" sinh buồn rầu. Dần
đà, phong cách làm việc đóng kịch nổi lên trong bầy. Nhiều thỏ chỉ quan tâm làm sao cho vua thỏ vừa
lòng nên th
ậm chí không ngại gian dối. Truyền thống lao động chăm chỉ thật thà của bầy thỏ bị huỷ hoại
nghiêm tr
ọng.
5) Có quy c
ủ, việc mới chạy
Để loại bỏ thói làm ăn gian dối, nhờ sự giúp đỡ của nhóm thỏ già, vua thỏ ban bố quy định khen thưởng.
Theo đó, thực phẩm bọn thỏ đem về đều phải qua nghiệm thu, sau đó căn cứ vào số lượng mà khen
thưởng.
M
ột thời gian, bầy thỏ làm việc hiệu quả hẳn lên, kho chứa đầy thực phẩm dự trữ.
6) Chú ý c
ải cách chế độ khen thưởng
Ch
ỉ cần vua thỏ không để ý, năng suất lao động của bầy thỏ sau một thời gian đạt tới cực đỉnh lại xuống
d
ốc thê thảm. Vua thỏ thấy kỳ quái bèn điều tra kỹ lưỡng, nguyên do nguồn thức ăn ở gần đã bị bầy thỏ
khai thác h
ết nhưng không có ai chủ động đi tìm nguồn thức ăn mới.
M
ột chú thỏ trắng tai dài chỉ trích vua thỏ chỉ biết đến số lượng, dung dưỡng thói ăn xổi ở thì, làm hại
đến sự phát triển lâu dài của đàn thỏ.
7) Sau khi quy c
ủ bị phá hỏng
Vua th
ỏ thấy thỏ tai dài có lý nên lao tâm khổ tứ suy nghĩ. Một hôm, có chú thỏ xám không hoàn thành
nhi
ệm vụ, bạn chú là Đô Đô liền bớt phần mình giúp thỏ xám. Vua thỏ nghe chuyện, khen ngợi không
ng
ớt tinh thần giúp bạn của Đô Đô.
Hai hôm sau, tình c
ờ gặp Đô Đô ở cửa kho, vua thỏ cao hứng thưởng gấp đôi cho Đô Đô. Lệ mới mở ra,
phong trào "đóng kịch" lại nổi lên, bầy thỏ lại học cách làm vừa lòng vua thỏ. Những chú thỏ không biết
cách làm hài lòng thì tìm
đến vua thỏ kêu khóc làm vua thỏ đứng ngồi không yên. Có con nói:
- Sao tôi làm vi
ệc chăm chỉ mà phần thưởng lại thua Đô Đô?
Có con nói:
- L
ần đó tôi làm việc rất tích cực, hoá ra thu nhập lại ít hơn trước, thật không công bằng!
8) Cà r
ốt cũng mất tác dụng khen thưởng
M
ột thời gian sau, tình hình càng gay cấn, nếu không thưởng hậu thì không ai còn muốn làm việc. Thế
nhưng không ai làm việc thì lấy đâu cái ăn? Vua thỏ không chịu nổi, phải ban bố thỏ nào tình nguyện
c
ống hiến cho cả bầy sẽ được thưởng một giỏ cà rốt đầy. Bố cáo vừa ban đã có thỏ xin làm tình nguyện.
Vua th
ỏ nghĩ, thưởng hậu tất sẽ có thỏ giỏi.
Nào ng
ờ số thỏ này vẫn không hoàn thành nhiệm vụ. Vua thỏ giận dữ tới trách móc chúng. Bọn thỏ đều
tr
ả lời như nhau:
- Vua th
ỏ, xin đừng trách chúng tôi. Một khi trong tay đã có cà rốt, ai còn muốn đi làm nữa?
Nghe xong câu chuy
ện, Lưu Bị ngạc nhiên nói:
- Không ng
ờ sau chuyện cà rốt lại nhiều lý lẽ sâu xa vậy! Trước đây tôi không bao giờ nghĩ cà rốt lại có
th
ể làm mất tác dụng khen thưởng!
Mi Trúc nói:
- V
ới một người cực đói khát, cho anh ta bát cơm đầu tiên là cứu mạng; bát thứ hai là đủ; bát thứ ba là
thu
ốc độc. Sau khi anh ta ăn bát thứ ba thì ý nghĩa của cơm hoàn toàn thay đổi, anh ta làm sao hiểu
được "một hạt thóc chín hạt mồ hôi" đây? Cũng như vậy, cà rốt của vua thỏ không những không có tác
d
ụng khích lệ, trái lại còn làm bầy thỏ xa hoa, lười biếng. Bởi vậy, làm một giám đốc, trước tiên anh phải
hi
ểu ý nghĩa của cà rốt; nếu không, anh không khuyến khích được nhân viên mà chỉ chuốc thêm phiền;
th
ứ anh cho người ta không phải là niềm vui, mà là thuốc độc.
Lưu Bị thở dài:
- N
ếu hôm nay anh không cảnh tỉnh tôi, ngày sau tôi cũng như vua thỏ!
Mi Trúc nói:
-
Đúng vậy…Nói ngay như việc Trần Đăng, việc anh đưa ông ta làm trợ lý giám đốc đã gây ra bao lời
đàm tếu. Nay lại thưởng cho ông ta, mọi người sẽ nghĩ chỉ cần giỏi "diễn" là sẽ thăng quan tiến chức, họ
li
ền đóng kịch trước mặt anh ngay. Với Trần Đăng, ông ta cũng chịu hai mặt thiệt hại: một mặt bị người
ta ch
ửi là đồ nịnh bợ, sự giao tiếp của ông ta cũng gặp khó khăn; mặt khác, Trần Đăng cũng có thể cậy
th
ế sinh kiêu, đạo đức tốt đẹp của ông ta cũng sứt mẻ. Anh thử nói xem, việc thưởng cho Trần Đăng một
kho
ản liệu có là toa thuốc độc bảng A không?
- V
ậy thì khoản thưởng của Trần Đăng từ đây thành mây khói, anh cũng không phải nói đến ai nữa –
Lưu Bị trầm ngâm: - Còn nữa, anh vừa có ý chỉ việc đưa Trần Đăng lên làm trợ lý giám đốc cũng là một
lo
ại cà rốt phải không?
Mi Trúc đáp:
- Không sai, cà r
ốt có rất nhiều loại, không cứ là tiền.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |