Thương mại dịch vụ; hành chính công và phát triển bền vững

66
KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA
3.3. Tác động của FTA thế hệ mới
3.3.1. Tác động tĩnh và các nhân tố ảnh hưởng đến tác động tĩnh của FTA
Tác động tĩnh hay còn gọi là tác động thương mại. Khi ký các FTA, các thành viên 
sẽ được hưởng ưu đãi, trong đó có việc cắt giảm hoặc xóa bỏ các hàng rào thuế quan. 
Với việc này, xuất hiện tình trạng có hàng hóa thông qua nhập khẩu sẽ rẻ hơn so với 
hàng hóa sản xuất trong nước do có chi phí sản xuất cao hơn. Tác động thương mại 
được thể hiện ở tác động tạo lập thương mại và tác động chuyển hướng thương mại. 
Trong đó, tạo lập thương mại là việc thay thế hàng sản xuất trong nước có chi phí cao 
của một nước thành viên bằng hàng nhập khẩu rẻ hơn từ một nước thành viên khác do 
kết quả của tự do hóa thương mại trong khối; chuyển hướng thương mại diễn ra khi 
hàng nhập khẩu từ một nước không phải thành viên trong liên minh thuế quan (nhưng 
sản xuất hiệu quả hơn) bị thay thế bởi hàng nhập khẩu có giá thành cao hơn từ một 
nước thành viên do tác động của các ưu đãi trong nội bộ khối.
Tác động tĩnh của FTA sẽ thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu nội khối và cũng vì 
vậy thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu sản xuất và cơ cấu thương mại của các nước 
thành viên FTA. Đối với các FTA thế hệ mới, mức cắt giảm thuế thậm chí là loại bỏ 
thuế trên nhiều hàng hóa và dịch vụ đã tác động tạo lập thương mại ngày càng mạnh 
mẽ, cũng có nghĩa cơ hội đặt ra nhiều đi liền với thách thức trong quá trình cơ cấu lại, 
nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Cùng với tác động tạo lập thương mại, việc ký các FTA sẽ tác động làm chuyển 
hướng thương mại. Trong quan hệ giữa Việt Nam với các nước khi chưa tham gia 
FTA, hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa thường theo hướng: đối với các hàng hóa 
có chất lượng tương ứng mà chi phí sản xuất thấp sẽ có năng lực cạnh tranh cao và có 
cơ hội thực hiện các giao dịch xuất khẩu trên phạm vi rộng trong hoạt động thương 
mại quốc tế.
Tuy nhiên, khi tham gia FTA, đặc biệt khi các cam kết FTA bước vào giai đoạn cắt 
giảm sâu thuế quan và được hưởng các ưu đãi khác, các quốc gia sẽ chuyển sang nhập 
khẩu hàng hóa nội khối, cho dù chí phí sản xuất có cao hơn nhưng vẫn đảm bảo tính 
cạnh tranh về giá của hàng hóa. Đây chính là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam 
thực hiện xuất khẩu các sản phẩm có lợi thế cạnh tranh. 
Như vậy, với tác động thương mại của FTA đối với Việt Nam được thể hiện qua: 
tăng vốn đầu tư FDI, tăng tính cạnh tranh của sản phẩm hàng hóa xuất khẩu cũng như 
ổn định thị trường tiêu thụ, thị trường bán lẻ hàng hóa trong nước. Đây cũng chính 
là những nhân tố kinh tế quan trọng giúp nền kinh tế Việt Nam có thể thực hiện mục 

67

tải về 260.3 Kb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: