1.2. Cấu tạo của tế bào thực vật

59
1.2. Cấu tạo của tế bào thực vật 
Trên kính hiển vi quang học và điện tử đã xác định rằng tế bào thực vật cũng như 
tế bào động vật, trong đa số trường hợp đều có cấu trúc rõ rệt, có nghĩa là luôn được 
cấu tạo nên từ một số thành phần. 
Hình 7.2. Sơ đồ cấu tạo tế bào thực vật - Cấu tạo nhân 
1.2.1 Thể nguyên sinh (chất nguyên sinh): 
Đây là phần nội dung của tế bào trừ nhân, được bao quanh bởi vách tế bào, 
thành phần gồm: chất tế bào, các thể sống nhỏ (thể tơ, thể ribo, thể golgi, thể lạp), thể 
vùi (tinh thể, dầu, alơron, tinh bột) và không bào. 
1.2.1.1 Chất tế bào : là thành phần cơ bản của một tế bào, thành phần bắt buộc, tại đây 
xảy ra những quá trình tiêu biểu cho hoạt động sống của tế bào. Bao gồm hệ thống 
màng: màng chất nguyên sinh (màng ngoài), màng không bào (màng trong), hệ thống 
lưới nội chất, các sợi liên bào và một hỗn hợp chất nền không có cấu trúc hằng định.
a. Tính chất vật lý của chất tế bào
Chất tế bào là một khối chất quánh, nhớt, có tính đàn hồi, trong suốt không màu 
trông giống như lòng trắng trứng. Chất tế bào không tan trong nước, khi gặp nhiệt độ 
50-60°C chúng mất khả năng sống (trừ chất tế bào ở hạt khô, quả khô có thể chịu được 
tới 80-105°C). 
Trạng thái keo của chất tế bào được cấu tạo bởi những phân tử nhỏ gọi là mixen 
keo. Các mixen mang điện tích cùng dấu sẽ đẩy nhau và gây chuyển động hỗn loạn 
(chuyển động Brown). Các mixen này không tan trong nước thành dung dịch thật mà 
chúng phân tán tạo thành dung dịch giả. 
b) Thành phần hóa học của chất tế bào 
Thành phần hóa học của chất tế bào rất phức tạp và không ổn định. Các nguyên 
tố chính là C, H, N, O và một số thành phần vi lượng như: P, Co, Mg, K, Na, Cl, Fe, Zn, 
Al…Phần lớn các thành phần là sản phẩm của quá trình trao đổi (dự trữ, bài tiết..) mà 
không phải là chất sống. Các chất chính tham gia thành phần của chất tế bào là Protid, 
Lipid, glucid, nước . 
Nước: Chiếm khoảng 80% khối lượng chất tế bào. Nước cần thiết cho 2 quá 
trình thủy phân và oxy hóa thường xuyên xảy ra trong tế bào.
Có 2 dạng nước: Nước liên kết bao quanh các phân tử keo, duy trì độ bền của keo 
chất tế bào, không đóng vai trò dung môi; Nước tự do là môi trường thực hiện mọi quá 
trình sinh hóa trong tế bào, chiếm phần lớn khối lượng nước trong tế bào.

60

tải về 3.6 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: