-Thể Ribo (riboxom) là những hạt hình cầu nhỏ, kích thước khoảng 150Å, do rất
giàu ARN nên được gọi là thể ribo. Nó tồn tại trong tế bào dưới dạng tự do hay dạng
chuỗi nhỏ (5-10 ribo) gọi là polyxom. Các chuỗi polyxom có vai trò quan trọng trong
quá trình tổng hợp protid vì chúng là nơi thu hút đầy acid amin, lựa chọn và sắp xếp
thành chuỗi polypeptid.
1.2.1.3. Thể vùi Là những thể nhỏ bé trong chất tế bào và là những chất dự trữ hay cặn bã.
- Thể vùi loại tinh bột là loại chất dự trữ phổ biến nhất trong tế bào thực vật
(trong rễ củ, thân rễ, thân củ, hạt…). Mỗi loại cây có dạng tinh bột riêng và kích thước
cũng khác nhau, do vậy dễ dàng phân biệt chúng với nhau. Do các hạt tinh bột được
cấu tạo từ những tinh thể hình kim xếp vuông góc với vân tăng trưởng thành từng lớp,
nên khi soi trên kính hiển vi phân cực ta thấy chữ thập đen mà chỗ giao nhau là rốn
của hạt tinh bột. Có thể dựa vào hình thái các hạt tinh bột và tính chất bắt màu của tinh
bột (màu xanh đen khi gặp iod trong KI
3
) để kiểm nghiệm thuốc và bột dược liệu.
- Thể vùi loại protid Trong chất tế bào tồn tại các hạt protid dự trữ, không màu, chiết quang, thường hình
cầu hay bầu dục gọi là hạt alơron. Kích thước trung bình 50μm. Hạt alơron là do các
không bào khô lại khi hạt chín.
-Thể vùi loại lipid: thường gặp trong chất tế bào, đó là những giọt dầu nhỏ hình
cầu, không màu hay màu vàng, không tan trong nước, tan trong dung môi hữu cơ
(ether, benzen..). Có 3 loại giọt dầu:
+ Loại giọt dầu mỡ thường gặp trong hạt như hạt lạc, vừng, thầu dầu…
+Loại giọt tinh dầu có nhiều ở một số họ thực vật như họ hoa môi, họ long não,
họ hoa tán,… khác với giọt dầu mỡ, tinh dầu dễ bay hơi và có mùi đặc biệt. Là sản
phẩm thải hồi của quá trình chuyển hóa trong tế bào. Có ở nhiều bộ phận khác nhau
của cây: tế bào tiết, túi tiết, ống tiết, lông tiết..
62
+Loại nhựa và gôm là những sản phẩm hóa học rất thay đổi. Chúng là kết quả
của quá trình oxy hóa và trung hợp hóa một số dầu.