Cu chuyÖn hai thµnh phè ë ViÖt Nam
VI. C¸c BiÖn ph¸p ChÝnh S¸ch ®Ó C¸c thµnh phè ph¸t triÓn bÒn v÷ng
tải về 169.84 Kb.
|
- Điều hướng trang này:
- V. Trî gióp ®Ó ph¸t triÓn ®« thÞ vµ khu vùc bÒn v÷ng
- Phô lôc 1. Trêng hîp d©n ®« thÞ nghÌo ë H¶i phßng: Ba hoµn c¶nh
- Tµi liÖu tham kh¶o
VI. C¸c BiÖn ph¸p ChÝnh S¸ch ®Ó C¸c thµnh phè ph¸t triÓn bÒn v÷ngNh÷ng bøc tranh tõ c©u chuyÖn vÒ 2 thµnh phè ®· më ra nh÷ng vÊn ®Ò ng©n s¸ch cèt yÕu vµ cho thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i hç trî cho c¸c thµnh phè ®Ó chóng ®ãng gãp mét c¸ch cã hiÖu qu¶ h¬n cho sù ph¸t triÓn cña quèc gia trong 2 thËp niªn tíi khi d©n sè ViÖt Nam ®îc ®« thÞ ho¸ h¬n. Trªn phÇn lín c¸c khÝa c¹nh - trong mèi quan hÖ víi viÖc tiÕp cËn vÒ khu vùc, quyÒn vÒ ®Êt ®ai vµ bÊt ®éng s¶n, c¬ së h¹ tÇng, m«i trêng vµ n¨ng lùc thÓ chÕ - c¸c vÊn ®Ò ®îc ®a ra ph©n tÝch trong b¸o c¸o nµy ph¶n ¸nh mét bíc ®ét ph¸ chung trong ChiÕn lîc Ph¸t triÓn §« thÞ 1996-2000. Nhng trong c¸c lÜnh vùc quan träng, b¸o c¸o hiÖn nay ®i xa h¬n thÕ. Môc ®Ých cña nã lµ nh»m lµm t¨ng tÝnh bÒn v÷ng cho c¸c thµnh phè, ngµy cµng trë nªn hiÖu qu¶ h¬n, ®ãng gãp nhiÒu h¬n trong sù nghiÖp ph¸t triÓn cña ®Êt níc th«ng qua c«ng t¸c qu¶n lý vµ tµi chÝnh hiÖu qu¶ h¬n, vµ ®Ó ®ãng mét vai trß quan träng trong viÖc hç trî ngêi nghÌo, kÓ c¶ thµnh thÞ vµ n«ng th«n. MÆc dï cã thÓ ®Ò ra rÊt nhiÒu hµnh ®éng ph¶i lµm vÒ chÝnh s¸ch ®Ó x©y dùng thµnh phè bÒn v÷ng, song ®Ó thùc sù tiÕn lªn cÇn ph¶i ph¸ vì nh÷ng bÕ t¾c hay cã sù ®ét ph¸ cã liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh ph©n cÊp qu¶n lý nhµ níc. §ét ph¸ trong qu¶n lý nhµ níc: t¨ng cêng khuyÕn khÝch vµ më réng ph¹m vi hµnh ®éng ë cÊp ®Þa ph¬ng C¸c thµnh phè lín vµ vµi thµnh phè nhá h¬n, c¸c thµnh phè cÊp mét, ®· cã mét møc ®é tù do trong ho¹t ®éng vµ ph¹m vi qu¶n lý, ®iÒu ®ã khiÕn cho hä lîi dông ®îc c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Ó trë nªn n¨ng ®éng h¬n, thËm chÝ lµ ®æi míi trong khu«n khæ c¸c chÝnh s¸ch hiÖn thêi cña ®Êt níc. VÝ dô, c¸c c¶i c¸ch ng©n s¸ch n¨m 1996 ®· t¨ng cêng khuyÕn khÝch ®èi víi viÖc thu ng©n s¸ch. Vµ mét vµi thµnh phè ®· thÓ hiÖn sù khÐo lÐo trong viÖc tæ chøc c¸c khu c«ng nghiÖp chÕ xuÊt víi c¬ chÕ chØ mét cöa cho kinh doanh. Nhng sù th¾t chÆt cña trung ¬ng mµ t¹o ra mét líp ®iÒu khiÓn bao xung quanh c¸c thµnh phè ®· kh«ng khuyÕn khÝch ®îc c¸c thµnh phè ®æi míi trong c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸, tµi chÝnh vµ thùc thi c¸c chiÕn lîc t¨ng trëng. VÝ dô, mÆc dï gÇn ®©y ChÝnh phñ ®· níi láng viÖc chØ huy tËp trung ®èi víi ®Çu t níc ngoµi ë c¸c thµnh phè, nã vÉn cßn gi÷ quyÒn kiÓm so¸t ®èi víi nh÷ng ®Çu t níc ngoµi vît qu¸ qui m« nhÊt ®Þnh nµo ®ã. Trung ¬ng còng ®ãng mét vai trß quan träng trong viÖc qu¶n lý tèc ®é c¸c nghiÖp vô vÒ tµi s¶n vµ thay ®æi vÒ thuÕ, vµ tÝnh chØ huy tËp trung nµy ®· h¹n chÕ ph¹m vi ho¹t ®éng cña chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. Sù thay ®æi trong phÇn giao nép tµi chÝnh tõ n¨m nµy sang n¨m kh¸c lµm ¶nh hëng ®Õn c¸c kÕ ho¹ch dµi h¹n, lµm cho nã kh«ng cã tÝnh kh¶ thi. C¸c yÕu tè nµy lµm cho c¸c thµnh phè khã kh¨n h¬n trong c¹nh tranh quèc tÕ vÒ t¨ng trëng kinh tÕ vµ th¬ng m¹i. Nh÷ng quyÒn kiÓm so¸t nµy vµ mét sè h¹n chÕ kh¸c g©y ra bÕ t¾c. C¸c thµnh phè kh«ng cã ®ñ quyÒn ®Ó cã thÓ chøng tá kh¶ n¨ng lµm viÖc tèt cña hä. C¸c quan chøc nhµ níc cã xu híng kh«ng muèn níi láng ®é nghiªm ngÆt nÕu hä kh«ng ®îc chøng minh vÒ tr¸ch nhiÖm cña c¸c thµnh phè tù chñ. HiÖn nay cÇn ph¶i cã nh÷ng ®éng c¬ khuyÕn khÝch m¹nh mÏ h¬n ®Ó ph¸ vì nh÷ng bÕ t¾c ®ang tån t¹i ë c¸c thµnh phè vµ ®a ®Êt níc t¨ng trëng nhanh h¬n. §Ó lµm cho hÖ thèng c¸c yÕu tè khuyÕn khÝch ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n cÇn ph¶i cã mét hÖ thèng tµi chÝnh minh b¹ch h¬n vµ cã chÝnh s¸ch khen thëng thÝch ®¸ng ®èi víi nh÷ng c«ng viÖc ®îc thùc hiÖn tèt. §· cã nh÷ng tiÕn triÓn trong viÖc gi¶i quyÕt nhiÒu vÊn ®Ò cßn tån t¹i, vÝ dô nh LuËt Ng©n s¸ch n¨m 1996 vµ LuËt §Êt ®ai n¨m 1993 vµ 1998, nhng nh÷ng tiÕn bé th× kh«ng ®Òu còng nh kh«ng æn ®Þnh. Møc ®é thùc hiÖn ng©n s¸ch còng kh«ng ®Òu gi÷a c¸c thµnh phè vµ viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ ®Êt ®ai tiÕn triÓn rÊt chËm. MÆt kh¸c, ChÝnh phñ trung ¬ng lµ mét trong nh÷ng níc ®i ®Çu trong viÖc ký kÕt HiÕn ch¬ng Quèc tÕ vÒ ChÝnh quyÒn §Þa ph¬ng do UNCHS ta× trî, trong ®ã cã nªu râ c¸c nguyªn t¾c vÒ quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng bao gåm tÝnh tù chñ, tham gia, chia sÎ c¸c chøc n¨ng, kh¶ n¨ng tin cËy. C¸c chøc n¨ng nµy lµ hoµn toµn phï hîp víi c¸c ph©n tÝch trong b¸o c¸o nµy. C¸c ho¹t ®éng chÝnh s¸ch ®îc nªu râ díi ®©y nh»m môc tiªu t¨ng cêng sù ®ãng gãp cña c¸c thµnh phè cho sù t¨ng trëng cña ®Êt níc. V. Trî gióp ®Ó ph¸t triÓn ®« thÞ vµ khu vùc bÒn v÷ngVai trß cña c¸c c¬ quan ph¸t triÓn: ViÔn c¶nh ho¹t ®éng ®iÒu phèiChÝnh phñ vµ c¸c c¬ quan trî gióp ph¸t triÓn cÇn ph¶i ®iÒu phèi nh÷ng gióp ®ì nh»m ®¹t kÕt qu¶ ph¸t triÓn ®« thÞ bÒn v÷ng ë ViÖt Nam. C¸c c¬ quan tµi trî, ®Çu tiªn cÇn ph¶i thèng nhÊt mét viÔn c¶nh ph¸t triÓn ®« thÞ toµn diÖn. ViÔn c¶nh ¸p dông trong b¸o c¸o nµy, c¸c thµnh phè cÇn ph¶i thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ, nhng hä cÇn ®îc gióp ®ì ®Ó lµm viÖc ®ã. Thø hai, tÝnh ®Õn viÔn c¶nh toµn thµnh phè, cho c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ, cÇn ph¶i më réng vµ kÕt hîp tíi nh÷ng ngêi n«ng th«n nghÌo ë c¸c khu vùc l©n cËn. C¸c kÕ ho¹ch mang tÝnh chiÕn lîc cho c¸c khu vùc thµnh phè lµ c¸c ®Çu vµo quan träng cña ph¬ng ph¸p nµy. Thªm n÷a, cÇn ph¶i thªm nç lùc míi ®Ó gi¶i quyÕt c¸c nhu cÇu n¬i ë vµ c¬ së h¹ tÇng cho nh÷ng ngêi d©n ®« thÞ nghÌo, vµ th«ng qua c¬ chÕ nµy, sÏ cã thÓ t¹o ®îc nh÷ng c¶i tiÕn trong qu¶n lý thµnh phè vµ tµi chÝnh. Trªn hÕt, c¸c c¬ quan trî gióp cÇn ph¶i kÕt hîp nh÷ng khã kh¨n cña c¸c ngµnh kh¸c nhau, tríc ®©y ®· t¸ch biÖt, cña ph¸t triÓn ®« thÞ trong mét khung toµn diÖn. VÒ vÊn ®Ò nµy, ph¸t triÓn c¸c thµnh phè vµ c¸c khu vùc cÇn ph¶i ®îc xem nh lµ con ®êng xo¸ ®ãi nghÌo ®« thÞ vµ n«ng th«n chñ yÕu th«ng qua ph¸t triÓn c¸c tµi s¶n kinh tÕ c¶u khu vùc. BiÖn ph¸p chiÕn lîc nãi theo mét c¸ch kh¸c sÏ tËp trung c¸c trî gióp vµo c¸c khu vùc thµnh phè vµ trong ph¹m vi c¸c khu vùc ®ã thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh trî gióp kh¸c nhau, bao gåm c¶ m« h×nh trî gióp míi ®Ó c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn ë cña d©n nghÌo ®« thÞ. TiÕp theo nh÷ng th¶o luËn c¸o c¸o nµy víi c¸c quan chøc ChÝnh phñ (trong th¸ng 10 n¨m 1999), chóng t«i kiÕn nghÞ ChÝnh phñ tæ chøc mét cuéc héi th¶o vµo ®Çu n¨m 2000 ®Ó th¶o luËn vµ thèng nhÊt vÒ mét ph¬ng ph¸p ph¸t triÓn ®« thÞ, vµ ®Ó ®i ®Õn mét thèng nhÊt vÒ ph©n chia lao ®éng ®Ó cung cÊp trî gióp cho ChÝnh phñ trong ph¸t triÓn ®« thÞ (xem Tr×nh tù c¸c bíc tiÕp theo ë cuèi ch¬ng nµy). TÝnh to¸n quy m« trî gióp ®Ó c¶i tæ vµ ®Çu t MÆc dï ph¬ng ph¸p chiÕn lîc nµy lµ vÊn ®Ò ®µm ph¸n quan träng ®· ®ang ®îc ChÝnh phñ xem xÐt, nhng do tÝnh phøc t¹p trong ph¸t triÓn ®« thÞ, nªn ph¬ng ph¸p chiÕn lîc nµy chØ ®îc ®Ò xuÊt ban ®Çu ¸p dông ë mét sè thµnh phè lùa chän. C¸c thµnh phè lùa chän tham gia trong chiÕn lîc nµy cÇn ph¶i ®¸p øng c¸c tiªu chuÈn, nh ®· th¶o luËn ë tríc ®©y (ch¬ng IV). §Ó tiÕp tôc triÓn khai c¸c bíc tiÕp theo, ChÝnh phñ cÇn x©y dùng mét quan ®iÓm chÝnh s¸ch trong mét v¨n b¶n hoÆc mét tuyªn bè nªu râ dù ®Þnh vµ c¸c bíc cña ChÝnh phñ sÏ tiÕn hµnh, c¶ c¸c mèc thêi gian, vÒ vÇn ®Ò ph¸t triÓn ®« thÞ. Mét tuyªn bè nh vËy sÏ x¸c ®Þnh ch¬ng tr×nh c¶i tæ cïng c¸c môc tiªu vµ v¨n b¶n ph¸p quy cÇn thiÕt (cÊp quèc gia vµ cÊp ®Þa ph¬ng) ®Ò cËp ®Õn c¸c khu vùc chÝnh s¸ch lín, ch¼ng h¹n nh nh÷ng chÝnh s¸ch cÇn thiÕt ®Ó c¸c thµnh phè ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Thªm n÷a, b¶n tuyªn bè cÇn nªu lªn c¸c yªu cÇu trî gióp ®Çu t vµ nhu cÇu trî gióp kh«ng ®Çu t cho c¸c thµnh phè tham gia (th¶o luËn díi ®©y), cïng víi mét kÕ ho¹ch thùc thi trung h¹n vµ dµi h¹n. KÕ ho¹ch nµy sÏ ®îc tuyªn bè t¹i cuéc héi th¶o víi c¸c nhµ tµi trî chÝnh ®Ó cuèn hót sù gióp ®ì cÇn thiÕt cho c¸c n¨m ®Çu tiªn. Tuyªn bè chÝnh s¸ch ®ã sÏ bao gåm c¸c chñ ®Ò (®· ®îc ®Ò cËp tríc ®©y ë b¶ng 4-1), nh lµ sù râ rµng h¬n trong viÖc chuyÓn giao nguån lùc tíi c¸c chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, hÖ thèng giao dÞch tµi s¶n nhanh h¬n, t¨ng cêng thÓ chÕ cña c¸c chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng, hoÆc lµ sù kÕt hîp c¸c môc tiªu chÊt lîng m«i trêng trong c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn. Trong bèi c¶nh nµy, ChÝnh phñ sÏ yªu cÇu c¸c thµnh phè cã ®ñ tiªu chuÈn chuÈn bÞ kÕ ho¹ch chiÕn lîc ph¸t triÓn tíi n¨m 2010, trong ®ã x¸c ®Þnh nhu cÇu cho c¶ chiÕn lîc vµ ®iÒu kiÖn kh¶ n¨ng. C¸c c¬ quan trî gióp cÇn ph¶i chuÈn bÞ ®Ó gióp ®ì so¹n th¶o nh÷ng kÕ ho¹ch nµy. Mong muèn c¸c kÕ ho¹ch nµy sÏ ®îc so¹n th¶o theo nh “c¸c phu¬ng ¸n ph¸t triÓn thµnh phè H¶i phßng”, (Campbell, 1998), kh¸c xa vÒ ý ®å vµ quy m« víi quy ho¹ch tæng thÓ rÊt thêng thÊy ë ViÖt Nam. C¸c kÕ ho¹ch chiÕn lîc cã môc tiªu lµ x¸c ®Þnh c¸c ®éng lùc ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, ®Ó b¸o hiÖu nh÷ng nhu cÇu cÊp b¸ch vÒ x· héi vµ dÞch vô trong thµnh phè, vµ ®Ó t×m ra lèi ®i c¶i thiÖn dÞch vô vµ ®iÒu kiÖn sèng trªn c¬ së nh÷ng ®iÒu kiÖn kinh tÕ thuËn lîi cña c¸c ®« thÞ ®ã. Nh÷ng nhu cÇu vÒ ®Çu t còng sÏ ®îc x¸c ®Þnh nh»m bao phñ bèn khu vùc chÝnhnªu trong b¶ng 4-1. Mçi phÇn riªng cña mçi thµnh phè sÏ phô thuéc vµo ®iÒu kiÖn thuËn lîi, c¸c môc tiªu chiÕn lîc, vµ kh¶ n¨ng thÓ chÕ cña thµnh phè ®ã. Mong muèn r»ng khëi ®Çu sÏ cã hai ®Õn ba thµnh phè tham dù, vµ ch¬ng tr×nh sÏ kÕt hîp mét ph¹m vi dao ®éng lín cña c¶i c¸ch vµ ®Çu t cho c¬ së h¹ tÇng vµ dÞch vô, bao gåm c¶ ph¸t triÓn c¸c thÞ trêng bÊt ®éng s¶n, n©ng cÊp c¸c khu vùc céng ®ång; cÊp níc; vÖ sinh; tho¸t níc; gi¶m thiÓu « nhiÔm, vµ giao th«ng, bao gåm liªn khu vùc nh ®êng, cÇu, chî vµ kho tµng. Nhu cÇu ®Çu t cña mét sè thµnh phè tham gia cÇn ph¶i ®îc kÕt hîp thµnh mét ch¬ng tr×nh ®Çu t toµn diÖn sÏ ®îc ChÝnh phñ tr×nh bµy t¹i cuéc héi th¶o c¸c nhµ tµi trî (sÏ ®îc tæ chøc vµo phÇn cuèi cña n¨m 2000) víi môc tiªu cuèn hót ®Çu t cÇn thiÕt vµ c¸c hç trî kh«ng ®Çu t. Ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn ®« thÞ toµn diÖn C¸c ch¬ng tr×nh ®Çu t liªn kÕt tõ c¸c thµnh phè tham dù, cïng víi nh÷ng chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ trung ¬ng, sÏ t¹o lªn mét ch¬ng tr×nh ph¸t triÓn ®« thÞ toµn diÖn. Quy m« cô thÓ vÒ hç trî tµi chÝnh vµ kü thuËt ®Ó trî gióp cho ch¬ng tr×nh ®ã sÏ ®îc x¸c ®Þnh trong qu¸ tr×nh trao ®æi víi ChÝnh phñ vµ c¸c nhµ tµi trî kh¸c. ý tëng cña ch¬ng tr×nh nµy lµ tµi trî cho c¸c dù ¸n ®Çu t ®îc u tiªn cao mµ c¸c thµnh phè cho r»ng hä cÇn, nhng chØ cÊp tÝn dông cho nh÷ng môc ®Ých nµy khi mµ c¸c tiÕn bé vÉn cßn ®¹t ®îc, tõng n¨m mét, vÒ lÜnh vùc c¶i c¸ch chÝnh s¸ch, nh ®· thèng nhÊt víi ChÝnh phñ. Nguyªn t¾c thay ®æi ph¬ng ph¸p lµm viÖc hiÖn t¹i gi÷a ChÝnh phñ vµ c¸c nhµ tµi trî nh»m më réng h¬n vµ kÕt hîp nh÷ng ch¬ng tr×nh trî gióp hiÖn t¹i cho c¬ së h¹ tÇng, mµ ®ang ®îc ®ãng khung hÑp, mang tÝnh chuyªn ngµnh. C¸c cuéc ®¸nh gi¸ hµng n¨m sÏ ®îc tæ chøc ®Ó ®¸nh gi¸ tiÕn bé ®¹t ®îc, khëi ®Çu triÓn khai c¸c kÕ ho¹ch chi tiÕt cho n¨m tiÕp theo, vµ nÕu thÝch hîp, mêi thªm c¸c nhµ tµi trî kh¸c tham dù. Ph¬ng ph¸p nµy dù ®Þnh sÏ lµ mét c«ng cô øng dông ë nh÷ng n¬i mµ tõ phÝa c¸c nhµ tµi trî cã cam kÕt vÒ nguyªn t¾c trî gióp trong nhiÒu n¨m. Sù ph©n bæ vèn cô thÓ trong bÊt kú giai ®o¹n nµo sÏ phô thuéc vµo kÕt qu¶ c¶i c¸ch chÝnh s¸ch ®¹t ®îc theo c¸c mèc thêi gian ®· ®îc thèng nhÊt tõ tríc [18]. Khi c¸c môc tiªu vµ c¸c mèc thêi gian ®¹t ®îc, th× c¸c kho¶n ®Çu t tiÕp theo sÏ ®îc cung cÊp, theo ch¬ng tr×nh hç trî ®« thÞ ®· ®îc thèng nhÊt tõ tríc. Do vËy, tèc ®é vµ møc ®é ®Çu t sÏ phÇn lín ®îc kiÓm so¸t bë ChÝnh phñ vµ c¸c thµnh phè tham dù. §Ó ph©n lo¹i nh÷ng yªu cÇu ph¸t triÓn theo tÝnh thùc tÕ vµ tÝnh kh¶ thi, cÇn ph¶i c©n nh¾c nh©n tè nhu cÇu trong toµn quèc vµ trong tõng thµnh phè riªng, kÓ ®Õn tèc ®é h×nh thµnh hé gia ®×nh, sù nhËp c, vµ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn thu nhËp c¸c hé gia ®×nh. C¸c ph¬ng ¸n kh¸c nhau cÇn ph¶i ®îc x©y dùng ®Ó vÏ lªn viÔn c¶nh vÒ nhµ ë; nhu cÇu vÒ ®Êt ë vµ ®Êt dÞch vô; khèi lîng nhµ s½n cã ®Ó cho thuª, cÊp níc vµ vÖ sinh, giao th«ng vµ c¸c c¬ së h¹ tÇng vµ dÞch vô kh¸c, nh hÖ thèng tÝn dông nhá vµ c¸c dÞch vô cho ngêi nghÌo. C¸c ph¬ng ¸n cÇn ph¶i nªu râ c¸c ®Ých ®Ó thÊy râ sù tiÕn bé tæng thÓ vÒ t×nh h×nh nhµ ë, cÊp níc vµ c¸c ph¬ng tiÖn giao th«ng; møc trÇn ®Çu t hµng n¨m, vµ cho n¨m ®Çu tiªn vµ c¸c n¨m tiÕp theo, mét danh môc thèng nhÊt ®Çu t, xem xÐt mét lo¹t c¸c tiÓu ngµnh, nh lµ nhµ ë, tiÕp cËn víi ®Êt ë, n©ng cÊp ®« thÞ, cïng víi c¸c vÊn ®Ò kh¸c. KiÕn nghÞ r»ng mét c¬ quan ph¸t triÓn ®« thÞ cã uy tÝn quèc tÕ ( nh ViÖn §Êt ®ai §« thÞ ë Washington, DC) sÏ ph¸t triÓn vµ ®¸nh gi¸ hµng n¨m mét m« h×nh ®iÒu chØnh cho c¸c ngµnh ®ã, ph¸t triÓn vµ bæ sung nh÷ng sè liÖu míi, cung cÊp cho c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch nh÷ng th«ng tin vÒ kÕt qu¶ ®¹t ®îc. Hµng n¨m, trªn c¬ së c¸c th«ng tin cung cÊp, c¸c ®¹i diÖn cña ChÝnh phñ vµ c¸c thµnh phè tham dù sÏ gÆp gì víi c¸c nhµ tµi trî ®Ó ®¸nh gi¸ ®iÒu hµnh ch¬ng tr×nh vµ kh¶ng ®Þnh ®Çu t cho c¸c n¨m tiÕp theo. Nh÷ng u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ c¸c thµnh phè cã tiÒm n¨ng ph¸t triÓn nhanh sÏ ®îc khuyÕn khÝch thóc ®Èy, thËm chÝ cã kh¶ n¨ng ®îc c¶i thiÖn, vµ Ých lîi cña ph¸t triÓn sÏ ®îc më réng tíi vïng réng lín h¬n t¸c ®éng tÝch cùc dÕn ngêi ngheß n«ng th«n. §ång thêi, mét ph¬ng ph¸p sö dông ®Êt vµ nhµ ë cã hiÖu qu¶ sÏ gióp kÝch thÝch lÜnh vùc tr× trÖ cña nÒn kinh tÕ, ngµnh x©y dùng nhµ ë vµ huy ®éng tiÕt kiÖm, ®Æc biÖt lµ trong tÇng líp d©n nghÌo ®« thÞ. Trong chiÕn lîc hiÖn t¹i, c¸c viÖc ®ã cha ®îc khëi ®éng. Thªm n÷a, chiÕn lîc toµn diÖn thóc ®Èy c¶i c¸ch qu¶n lý ®« thÞ, lµm t¨ng hiÖu qu¶ cña c¸c ngµnh c«ng céng vµ lµm gi¶m t¸c ®éng chËm l¹i tíi nÒn kinh tÕ quèc d©n cña viÖc ph©n bæ ng©n s¸ch vµ qu¶n lý kh«ng hiÖu qu¶ ë cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. ________________________________________________________________________ Phô lôc 1. Trêng hîp d©n ®« thÞ nghÌo ë H¶i phßng: Ba hoµn c¶nhC¸c trêng hîp sau ®©y ®îc rót ra tõ 27 c©u truyÖn do Gi¸o s Lu©n vµ nhãm cña «ng ta thu thËp ®îc trong qu¸ tr×nh kh¶o s¸t x· héi vµ ®ãi nghÌo ë H¶i phßng mïa xu©n n¨m 1999. C¸c trêng hîp nµy ®· ®îc lùa chän ®Ó m« t¶ c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau trong chu tr×nh cuéc sèng sinh ho¹t. C¸c c©u truyÖn lµ ®¹i diÖn cña nhiÒu c©u truyÖn trong toµn tËp vµ cã thÓ xem nh lµ c¸c g¬ng mÆt ®iÓn h×nh. Nh÷ng ngêi pháng vÊn ®· cè g¾ng ®Ó ph¸t triÓn sù hiÓu biÕt ®Çy ®ñ tõ nh÷ng ngêi ®îc pháng vÊn vÒ ®iÒu kiÖn sèng, kÕ sinh nhai, vµ viÔn c¶nh trong t¬ng lai. C¸c c©u truyÖn ®· ®îc viÕt b»ng tiÕng ViÖt bëi nhãm kh¶o s¸t, råi dÞch ra tiÕng Anh, sau ®ã ®îc hiÖu ®Ýnh ®«i chót (®Ó b¶o ®¶m dÊu tªn vµ cho râ rµng) vµ tr×nh bµy ë ®©y. C« T.T.T
Gia ®×nh c« P.T.R Chång c« tuæi 33, ®¹p xÝch l« vµ vî tuæi 28, nu«i lîn vµ nÊu rîu. §· cíi nhau ®îc b¶y n¨m, cha cã con. Hä míi chuyÓn tíi ®©y tõ Tiªn L·ng. Nhµ cña hä lµ mét kÕt cÊu nhá bÐ trªn mét thöa ®Êt hÑp vµ s©u. Tõ ngâ vµo lµ mét dÉy chuång gµ, chuång lîn, bÕp vµ bÓ níc, mét s©n nhá tríc khi ®Õn nhµ. Trong nhµ s¹ch sÏ, nhng xung quanh nhµ lµ b·i th¶i r¸c bëi v× nã n»m ë r×a cña khu d©n c. Chñ nhµ lµ mét ngêi ®µn «ng gÇy, yÕu vµ xanh t¸i. Ng«i nhµ ®· ®îc mua n¨m tríc víi gi¸ 13 triÖu VND vµ ®· ®îc söa ch÷a ®«i chót sau khi mua. Tríc ®ã, khi cßn ë quª, c« vî lµm nghÒ c¾t may. Khi ra thµnh phè, c« lµm ë nhµ m¸y giÇy, do cã sù giíi thiÖu cña chó c« lµm ë nhµ m¸y ho¸ chÊt. L¬ng th¸ng cña c« lµ 400.000-500.000 VND/th¸ng. Sau chÝn th¸ng lµm viÖc, c« bá viÖc v× thêi gian lµm viÖc bÞ kÐo dµi vµ søc khoÎ yÕu cña c« kh«ng cho phÐp c« tiÕp tôc. C« ®· bá viÖc ®îc b¶y th¸ng. Tríc ®©y, c« lµm viÖc c¶ ngµy vµ kh«ng ai tr«ng nhµ. B©y giê c« ë nhµ nÊu rîu, nu«i lîn, gµ. tríc ®©y chång c« lµm ruéng vµ gióp c« c¾t may. ViÔn c¶nh trong t¬ng lai: Tríc m¾t c« vÉn cã ý ë nhµ nÊu rîu, nu«i lîn, gµ. NÕu c« cã nhiÒu vèn h¬n c« sÏ nu«i nhiÒu lîn h¬n. HiÖn t¹i c« chØ cã s¸u con lîn ( tríc ®©y, khi ë quª c« ®· nu«i 10 hay 20 con). C« hy väng sÏ t×m ®îc viÖc lµm b»ng tay nghÒ m¸y may cña m×nh vµ sÏ cã møc l¬ng cao h¬n. Nhng thêi gian lµm viÖc sÏ kh«ng ®îc rÊt dµi. Víi tiÒn bæ sung, chång c« cã thÓ mua xe m¸y ®Ó ch¹y xe «m. HiÖn t¹i, khi hä cßn nu«i lîn, gµ vµ lµm c¸c nghÒ kh¸c, hä kh«ng sî bÞ ®ãi. Gia ®×nh bµ D.T.N Gia ®×nh bao gåm mét cÆp, chång tuæi 52 vµ vî 47 vµ hai ngêi con trai tuæi 18 vµ 15. Hä ®· mong muèn cho con m×nh ®îc häc hÕt phæ th«ng trung häc, nhng do t×nh tr¹ng kinh tÕ, ngêi con lín ®· ph¶i bá häc ®Ó gióp ®ì cha mÑ lµm viÖc. Ngêi con bÐ vÉn ®i häc. C¶ hai vî chång ®Òu quª ë Th¸i B×nh. Hä ®· di c tíi ®©y vµo n¨m 1969. Khi ngêi chång phôc viªn, anh ta gÆp chÞ vµ x©y dùng gia ®×nh. Khi ®ã chÞ 29 tuæi cßn anh 34. ChÞ ®· sinh con trai ®Çu lßng khi chÞ 29 vµ ba n¨m sau ngêi con trai thø hai ra ®êi. Mçi khi trë vÒ lµng, c¶ cha mÑ vî chång ®Òu nh¾c nhë hä nªn cã thªm ngêi con g¸i, nhng do hoµn c¶nh kinh tÕ hä kh«ng d¸m cã thªm con. Ng«i nhµ cña hä ë trong t×nh tr¹ng rÊt tåi tÖ. B¶n chÊt nã lµ mét gian nhµ cÊp bèn trong dÉy nhµ tËp thÓ vµ ®· ®îc b¸n cho hä n¨m 1986. PhÇn tríc nhµ ®· bÞ sËp trongg mét c¬n b·o 4 n¨m vÒ tríc vµ ®· ®íc x©y l¹i vín sè tiÒn vay lµ 6 triÖu VND. HiÖn t¹i, hä vÉn cßn nî 3 triÖu. PhÇn sau nhµ vÉn cßn mang h×nh d¹ng ban ®Çu, cã nghÜa lµ tèi, Èm vµ bÞ dét. §å ®¹c trong nhµ kh«ng cã g× gi¸ trÞ. Gia ®×nh dïng hè xÝ c«ng céng. Hä ®· lµ nh÷ng ngêi lao ®éng khoÎ vµ nhanh nhÑn, nhng do ®iÒu kiÖn tóng quÉn vµ lµm viÖc nÆng nhäc, hä kh¸ yÕu vµ ®au èm. Tríc ®©y, c¶ hai ®Òu lµm trong c¬ quan nhµ níc, vî lµm ë c«ng ty x©y dùng, cßn chång lµm ë c«ng ty n¹o vÐt bïn. Ngêi chång ®· lµ ngêi nhµ níc ®îc h¬n 30 n¨m, vµ ®· bá c«ng viÖc 5 n¨m tríc khi ®ñ tiªu chuÈn vÒ hu. V× ®iÒu kiÖn kinh tÕ gia ®×nh chËt hÑp, ngêi chång ®· kh«ng ®îi ®îc cho tíi lóc vÒ hu mµ xin vÒ hu non vµo th¸ng Giªng n¨m 1999, vµ hy väng sÏ cã thªm 100.000 VND/th¸ng bæ sung cho ng©n quü gia ®×nh. Ngêi vî ®· vÒ hu non v× kh«ng ®ñ søc khoÎ. ChÞ ®· lµm viÖc cho nhµ níc ®îc 19 n¨m vµ 9 th¸ng. ChÞ chØ cßn thiÕu cã 3 th¸ng ®Ó ®îc vÒ hu trän vÑn. ChÞ ®· ®îc trî cÊp b¶o hiÓm ®îc 9 n¨m vµ 2 th¸ng n÷a sÏ hÕt trî cÊp. HiÖn t¹i hai vî chång lµm nghÒ b¸n than rong. Chñ than ®æ than vµo mét b·i vµ hai vî chång chuyÓn than lªn xÝch l« vµ ®i b¸n rong trªn c¸c phè. Trung b×nh hä thu ®îc kho¶ng 40.000 VND/th¸ng tõ viÖc b¸n than rong céng víi 140.000 VND/th¸ng trî cÊp b¶o hiÓm x· héi cña vî. Hµng th¸ng hä ph¶i tr¶ 105.000 VND häc phÝ cho ®øa con trai nhá, sè cßn l¹i sö dông cho sinh ho¹t hµng ngµy. Than lµ cña chñ than, hä ®îc thuª ®Ó b¸n. Ngêi b¸n sÏ ®îc l·i cßn vèn ph¶i tr¶ l¹i cho chñ than. B¸n ®îc mçi t¹ than, ngêi b¸n ®îc 3.000 VND vµ 2.000 VND thuéc vÒ chñ than. Th¸ng b¸n ®îc nhiÒu nhÊt lµ 10 tÊn than, th¸ng Ýt nhÊt lµ 1,0 ®Õn 1,5 tÊn. Nhng b©y giê, mäi ngêi thêng mua than tr¶ chËm, than ®îc chuyÓn tíi nhµ cña hä vµ hä sÏ tr¶ tiÒn sau. Nh vËy cã nghÜa lµ tiÒn sÏ ®îc nhËn chËm h¬n. ChÞ vî ®· b¾t ®Çu nÊu rîu ®îc mét n¨m. Rîu th× ®Ó b¸n cßn b· ®Ó nu«i lîn... ViÔn c¶nh t¬ng lai: NÕu chÞ g©y dùng ®ñ vèn, chÞ sÏ hîp t¸c víi em chÞ ë Th¸i b×nh mang lîn tõ Th¸i b×nh ra nhµ chÞ, nu«i t¹m vµ b¸n dÇn. §ång thêi chÞ cã ngêi ch¸u, nÕu cã thªm vèn, c¶ hai cã thÓ b¸n chÌ mang tõ Th¸i nguyªn vµ b¸n trong thµnh phè. NÕu chÞ cã tiÒn, chÞ sÏ kh«ng ®i b¸n than rong n÷a vµ sÏ t×m nghÒ kh¸c. Trêng hîp chÞ giµ yÕu h¬n, chÞ sÏ b¸n x«i vµ thu l·i vµi ba ngh×n ®ång mçi ngµy. Tµi liÖu tham kh¶oBurns, L. and L. Grebler, 1979. "The Housing of Nations. Analysis and Policy a Comparative Perspective". Campbell, T. et al, 1998. "City Development Options for Haiphong-- Charting a Path to the Year 2020." Urban Partnership, World Bank. Processed. Campbell, T., and Sara Freedheim, 1994. "Basic Features and Significance of PRONASOL, Mexico's National Solidarity Program." Decentralization to Local Government in LAC: Source Book on Policies and Practices that Work". Source Book Note 2. LATAD, July. Coffee, J. 1998 "Improving Water Services in Haiphong." Hanoi, Vietnam: World Bank. Dasgupta, P. 1996. An enquiry into well-being and destitution. Oxford: Clarendon Press. Government of Vietnam, 1996a. Master Plan for Economic Focal Zone. ______________, 1996b. "Vietnam's Urban Development Strategy for the Period 1996-2000." Ministry of Construction. ______________, 1993. Master Plan for Mekong Delta, 1993 ______________, 1998. Vietnam National Environmental Action Plan Harris, N. 1998. "The Economic Development of Haiphong." World Bank, Processed. Harris, N and I. Fabrieius (editors) 1996 Cities and Structural Adjustment, London: DDU/UCL Press Ingram, G. and Z. Liu, 1997. "Motorization and the Provision of Roads in Countries and Cities" World Bank. Policy Research Working Paper 1842. November. Lindfield, M. 1998. "Multi Sectoral Investment Planning in Ho Chi Minh City: Industry Clusters and Strategic Infrastructure." UNDP National Project VIE 95/051. Australian Housing and Urban Research Institute. Luan, Trinh Duy, Nguyen Xuan Mai, Vu Tuan Anh, 1999. "Poverty and Social Issues in Haiphong." Report Prepared for the World Bank. Hanoi, Vietnam. Processed. Mundle, S and B. Arkadie, 1996. "The Rural-Urban Transition in Viet Nam: Some Selected Issues. Paper prepared for the Asian Development Bank." PADCO, 1995. "Urban Sector Strategy Study Report." ADB TA No. 2148-VIE. November. Rao, G 1998. "Fiscal Decentralization in Vietnam: Recent Developments" Report for the World Bank. Hanoi. Processed Strassmann, P. 1982. The Transformation of Urban Housing. A World Bank Research Publication. Baltimore: Johns Hopkins. UNDP, 1998a. The Dynamics of Internal Migration in Viet Nam. UNDP Discussion Paper 1. Hanoi. UNDP, 1998b. PAR Programme in Haiphong. UNDP Haiphong. Vietnamese Agriculture, 1998 Wheeler David, Lucas Robert and Dasgupta S. 1998. "Small Manufacturing Plants, Pollution and Poverty, New evidence from Brazil and Mexico", December. World Bank, 1999. A Strategic View of Urban and Local Government Issues. TWURD, World Bank. World Bank, 1998a. Vietnam: Advancing Rural Development from Vision to Action. A Report for the Consultative Group Meeting for Vietnam, December 7-8, 1998. ___________, 1998b. Vietnam: Country Assistance Strategy of the World Bank Group 1999-2002. Report 18375. Washington, DC World Bank. ____________, 1998c. Vietnam: Rising to the Challenge. An Economic Update. Consultative Group Meeting for Vietnam World Bank, 1998d. Vietnam: Transport Sector Review. East Asia Transport Sector Unit. World Bank. ____________, 1996. "Vietnam. Fiscal Decentralization and the Delivery of Rural Services. An Economic Report." October. Report No. 15745-VN. World Bank, 1990. Learning by Doing. Upgrading and Sites and Services. ____________,1989. Malaysia Housing Policy Paper. tải về 169.84 Kb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|