- Sau một thời gian sinh sản vô tính nấm chuyển sang giai đoạn sinh sản hữu tính

- Sau một thời gian sinh sản vô tính nấm chuyển sang giai đoạn sinh sản hữu tính.

• + Giai đoạn sinh sản hữu tính: là phương thức sinh sản để hình thành nên bào tử hữu tính mà có sự giao phối giữa nhân và chất phối (tính đực và tính cái của nấm), giai đoạn này vào cuối chu kỳ của nấm và cả vòng đời có một lần sinh sản hữu tính.

• - Giai đoạn hữu tính => thể quả nấm

- Thể quả nấm: là dạng tế bào vách dày bao bọc bào tử ở dạng hình khối

• Bảo tử hữu tính là cơ sở để phân loại nấm có tên: bào tử noãn (bào tử lông roi), bào tử túi, bào tử tiếp hợp, bảo tử đảm...

a3. Một số nhân tố ảnh hưởng đến đời sống của nấm

• * ẩm độ: là nhân tố tiên quyết đến đời sống của nấm

- Bào tử nấm chỉ có thể này mầm trong điều kiện ẩm độ trên 90% hay trạng thái bão hòa hơi nước. ẩm độ thích hợp cho phần lớn các loại nấm là 80%-90%. Riêng nấm phấn trắng, ngay trong điều kiện ẩm độ thấp nó vẫn sinh trưởng, phát triển bình thường.

• ẩm độ thấp nấm chuyển sang giai đoạn biến thái để nó tồn tại như hạch nấm, màng nấm, bó nấm hình rễ...

* Nhiệt độ: Nhiệt độ cũng là nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nấm

• Bào tử nấm có thể nảy mầm ở nhiệt độ từ 0 - 40⁰C

• Phần lớn nấm thích hợp nhiệt độ từ 18 - 25⁰C

• ở nhiệt độ từ 45 - 52⁰C phần lớn nấm chết.

* Ánh sáng:

• Nấm không chứa Diệp lục nên không có khả năng quang hợp vì thế không cần á/sáng trực xạ mà ngược lại á/sáng trực xạ lại có khả năng kìm hãm sự sinh trưởng của nấm, ức chế, tiêu diệt sự nảy mầm của bào tử, vì vậy trong phòng trừ bệnh hại rừng người ta tỉa thưa, phát quang (mở tán rừng).

• - Trong quá trình bảo quản hạt giống người ta phơi dưới ánh sáng trực xạ. ánh sáng mà nấm cần là ánh sáng tán xạ.

* Oxy: nấm là một sinh vật hảo khí cho nên trong ĐK thoáng khí nấm sinh trưởng phát triển rất nhanh vì vậy trong rừng giàu oxy, thoáng khí nấm mọc rất nhanh. Khi bảo quản hạt giống thường cho vào nilông, chum vại hạn chế nấm mốc

* Độ pH: của nấm phụ thuộc vào cây chủ, vật chủ, mỗi một loài nấm khác nhau có một biên độ pH khác nhau, nhìn chung biên độ pH của nấm rất là rộng từ 3,5 - 9

* Nhu cầu về dinh dưỡng của nấm: là hợp chất có trong TB thực vật (O, N, C, H) cần thêm các loại vitamin: B1, B12, D, A, E, K và các khoáng chất khác

a4. Đặc điểm lây lan xâm nhập và qua đông qua hạ của nấm

*) Đường lây lan:

+ Lây lan nhờ gió: là nhờ gió phát tán bào tử

+ Nhờ nước : nước mưa và dòng chảy đưa nấm từ vùng cao đến vùng thấp, từ vùng này sang vùng khác.

+ Nhờ côn trùng và động vật khác.

+ Lây lan chủ động do sự bò lan của sợi nấm

+ Do hoạt động của con người: khai thác, chặt phá.

* Đường xâm nhập:

• Xâm nhập trực tiếp: Sợi nấm chủ động bò lan và xâm nhập trực tiếp.

- Bào tử nấm sau khi nảy mầm dùng rễ mầm chọc thủng TB biểu bì của lá, vỏ, hoa, quả => xâm nhập vào bên trong

• Lợi dụng các lỗ tự nhiên của TV: lỗ khí khổng, thủy khổng, kẽ hở gian bào, mắt củ, tuyến mật của hoa...

• Lợi dụng vết thương cơ giới: vết do chặt cây, gãy cành, vết xước, sâu hại (bệnh hại thân cành).

* Sự qua đông qua hạ của nấm: (Khi ĐK sống trở nên bất lợi nấm tiến hành qua đông, qua hạ)

• Nấm qua đông qua hạ ngay trên vết bệnh của cây chủ, vật chủ.

• Trong đất, cành khô, lá rụng, hoa quả rụng (nguồn sơ xâm nhiễm)

• Qua đông ở Côn trùng, động vật khác, khắp mọi nơi trừ nước.

• Qua đông bằng các dạng biến thái, qua đông ngay tại vết bệnh của cây.

Nấm qua đông bằng các loài b.tử vô tính và h.tính

b) Vi khuẩn

b1: Đặc điểm chung của vi khuẩn

• Vi khuẩn là một sinh vật có kích thước rất nhỏ bé: kích thước từ 1 - 3m.

• - Sinh vật có nhân nguyên thủy.

• - Có vi khuẩn có ích và vi khuẩn có hại.

• Vi khuẩn có ích: vi khuẩn cố định đạm, vi khuẩn lên men, muối dưa (sữa chua, vi khuẩn tiêu hóa, vi khuẩn giúp phòng trừ sâu bệnh hại).

• Vi khuẩn có hại: cho động - thực vật, con người. VD: Bệnh thối hạt, thối mầm, thối hệ rễ, loét thân, có mùi, nhớt.

B2: Đặc điểm sinh trưởng - phát triển của vi khuẩn

* Hình thái: Vi khuẩn có 3 loại hình dạng phổ biến là hình cầu, hình xoắn, hình que mà người ta gọi là: cầu khuẩn, xoắn khuẩn, trực khuẩn.

• Có loại thì chùm lông roi một đầu, chùm rông roi 4 xung quanh.

• - Vi khuẩn gây bệnh thực vật chủ yếu là dạng hình que.

• - Tế bào vi khuẩn được bao bọc bởi một lớp màng nhầy, di chuyển trong môi trường cây chủ, trong nước bằng lông roi và lớp màng nhầy.

* Đặc điểm về sinh trưởng - sinh sản

• Vi khuẩn sau khi xâm nhập vào môi trường cây chủ thì khoảng 3 - 4h nó bắt đầu sinh trưởng sinh sản bằng cách tự phân đôi tế bào. Từ một tế bào vi khuẩn ban đầu tách ra thành 2 tế bào mới giống hệt nhau. Tốc độ sinh sản đạt cực đại khoảng sau 12 - 24h và giữ số lượng ổn định trong khoảng 72h sau đó tế bào vi khuẩn chết dần trong môi trường.

• Phần lớn vi khuẩn thích hợp ở nhiệt độ 20 - 30⁰C

• Thích hợp nhất là 27⁰C

• Nhiệt độ > 50⁰C phần lớn tế bào vi khuẩn chết sau 10 phút.

• Tuy nhiên một số loài ngay cả nhiệt độ là 100⁰C nó sinh ra bao xác (bào mầm) tồn tại trong 10 - 15 phút.

• Mạch nước nóng sống 50 - 60⁰C vẫn có thể có vi khuẩn sống và sinh trưởng bình thường.

• Độ pH phần lớn vi khuẩn thích hợp môi trường trung tính và kiềm yếu: pH (6,5 -> 7,2) thích hợp nhất là ( 7 -> 7,2).

B3: Đặc điểm xâm nhiễm - lây lan của vi khuẩn