Phương pháp định tính E.coli sử dụng Compass ECC Agar (BIOKAR Diagnostics-France)

1. 
   Phạm vi áp dụng:
   

2. 
   Nguyên tắc.
   

3. 
   Môi trường – thuốc thử
   

Peptone từ casein: 1 g

NaCl 8,5 g

Nước cất: 1000 ml

Thanh trùng 121 ⁰C trong 15 min. pH sau thanh trùng 7,0 ± 0,2 ở 25 ⁰C

- Compass Ecc Agar: là một hỗn hợp dạng bột bao gồm có Polypeptone, chất đệm, chất chỉ thị màu, thạch,…

+ Quy cách: 500g/hộp

4. 
   Thiết bị phụ trợ
   

- Tủ ấm

- Nồi hấp tiệt trùng

5. 
   Quy trình
   

6. 
   Báo cáo kết quả thử nghiệm.
   

- E.Coli cho khuẩn lạc màu xanh tím

- Các Coliform khác cho khuẩn lạc màu hồng

Khuẩn lạc E.coli (xanh) và các Coliform khác (hồng)

7. 
   Yêu cầu về an toàn.
   

8. 
   Tài liệu tham khảo
   

- TCVN 6507-1: 2005: Vi sinh vật thực phẩm và thức ăn chăn nuôi-chuẩn bị mẫu thử, huyền phù ban đầu và các dung dịch pha loãng thập phân để kiểm tra vi sinh vật.

- http://www.biokar-diagnostics.fr

3. 
   Phương pháp định tính Salmonella sử dụng kit thử nhanh 3M^TM Petrifilm^TM Salmonella Express System
   
   1. 
      Phạm vi áp dụng:
      

2. 
   Nguyên tắc.
   

3. 
   Môi trường – thuốc thử
   

- Bộ test nhanh 3M^TM Petrifilm^TM Salmonella:

+ Dung dịch 3M Salmonella Enrichment Base

+ Chất bổ sung 3M Salmonella Enrichment Supplement

+ Đĩa đếm 3M^TM Petrifilm^TM Plate

+ Đĩa khẳng định sinh hóa 3M^TM Petrifilm^TM Salmonella Epress Confirmation Disk.

Bộ test nhanh 3M^TM Petrifilm^TM Salmonella

4. 
   Thiết bị phụ trợ
   

- Tủ ấm

- Nồi hấp tiệt trùng

5. 
   Quy trình
   

- Đối với nền mẫu nhiễm vi khuẩn cao (>10⁴CFU/g): chuyển 0,1ml dịch đã tăng sinh vào 10ml môi trường R-V R10 (RAPPAPORT-VASSILIADIS R10 BROTH), ủ ở 41,5^oC trong 8h, sử dụng dịch mẫu sau bước ủ này làm mẫu thử.

6. 
   Báo cáo kết quả thử nghiệm.
   

Mẫu âm tính: Không có sự chuyển màu của khuẩn lạc được khoanh hay không có khuẩn lạc nghi ngờ được đánh dấu.

Mẫu dương tính với Salmonella

7. 
   Yêu cầu về an toàn.
   

8. 
   Tài liệu tham khảo
   

- http://www.3m.com

4. 
   Phương pháp định tính Salmonella sử dụng kit thử nhanh IRIS Salmonella^R
   
   1. 
      Phạm vi áp dụng:
      

2. 
   Nguyên tắc.
   

3. 
   Môi trường – thuốc thử
   

- Salmonella Enrichment 

- IRIS Salmonella Supplement 

- IRIS Salmomella Agar

4. 
   Thiết bị phụ trợ
   

- Tủ ấm

- Nồi hấp tiệt trùng

5. 
   Quy trình
   

Đọc kết quả ngay sau khi kết thúc ủ.

6. 
   Báo cáo kết quả thử nghiệm.
   

Mẫu âm-dương tính với Salmonella

7. 
   Yêu cầu về an toàn.
   

8. 
   Tài liệu tham khảo
   

- http://www.biokar-diagnostics.fr

3. 
   Một số test nhanh vi sinh thực hiện tại hiện trường:
   
   1. 
      Phương pháp phát hiện E.coli/ Salmonella sử dụng bộ kit xét nghiệm MCC test (Mỹ)
      
      1. 
         Phạm vi áp dụng:
         

2. 
   Nguyên tắc.
   

3. 
   Môi trường – thuốc thử
   

- Bộ kit thử E.coli - MCC test:

+ Dung dịch Buffer

+ 12 que thử E.coli (E.coli test trip)

+ 12 que thử Salmonella (Salmonella test trip)

Bộ kit thử E.coli/Salmonella MCC Test

4. 
   Thiết bị chính
   

5. 
   Quy trình
   

Mở chai nước rửa buffer, thêm 3 giọt  của buffer, thực hiện thao tác bóp dung dịch trong túi nhựa 5 giây, để yên trong 3-4 phút.

Mở bao nhựa và nhúng test trip trong dung dịch để 30 giây

Lấy test trip ra, đặt lên bề mặt sạch và đợi trong 20 phút cho kiểm tra Salmonella và 45-50 phút cho kiểm tra E.coli rồi đọc kết quả.

6. 
   Báo cáo kết quả thử nghiệm.
   

- Test Salmonella dương tính: chuyển màu xanh.

- Test E.coli dương tính: chuyển màu đỏ.

Kết quả dương tinh E.coli và Salmonella

7. 
   Yêu cầu về an toàn.
   

Chú ý tiệt trùng các vật dụng đã sử dụng và nước rửa khi kết quả mẫu dương tính.

8. 
   Tài liệu tham khảo
   

- http://www.mcctest.com/

Hiện nay trên thị trường có rất nhiều loại dụng cụ/ thiết bị cầm tay sử dụng để kiểm tra nhanh một hoặc một số chỉ tiêu liên quan đến ATTP như: máy đo ATP, máy đó chênh lệch áp suất, máy đo tốc độ gió, máy đo pH, mấy đo EC/TSD/Nhiệt độ, thiết bị đo độ ẩm, thiết bị đo clorine/ nitrat,…. Đặc điểm của các thiết bị này là nhỏ gọn, cầm theo dễ dàng, dễ sử dụng, cho kết quả nhanh nên phù hợp để phục vụ cho thanh tra, kiểm tra nhanh ATTP tại các chợ, nơi sản xuất/ chế biến,…

Dưới đây là đại diện một số dụng cụ/thiêt bị cầm tay kiểm tra nhanh ATTP và cách vận hành sử dụng của chúng.

Các chỉ tiêu kiểm tra nhanh thường sử dụng thiết bị đo cầm tay

Sử dụng thiết bị đo ánh sáng để đo cường độ ánh sáng tại nơi sản xuất, chế biến, chợ đầu mối,…để kiểm tra điều kiện đảm bảo an toàn.

Hình 1: Cấu tạo của Lux kế

• 
  Cấu tạo: Lux kế dùng để đo cường độ ánh sáng. Cấu tạo gồm có: một phần thân, một thiết bị cảm ứng với một tế bào quang điện và một màn hình hiển thị. Thiết bị cảm ứng được đặt tại nguồn sáng.
  
• 
  Nguyên tắc hoạt động: Ánh sáng chiếu vào tế bào quang điện có năng lượng, được truyền từ tế bào quang điện sang dòng điện. Tế bào quang điện hấp thụ được càng nhiều ánh sáng, dòng điện tạo ra càng cao. Đồng hồ đo sẽ đọc dòng điện và tính toán giá trị thích hợp của Lux hoặc Foot candles (độ sáng). Giá trị đo được hiển thị trên màn hình.
  

Thiết bị cảm được  đặt tại nơi có thể  đo được cường độ ánh sáng và lux kế sẽ đưa ra kết quả trực tiếp trên màn hình hiển thị.

- Thiết bị cảm ứng phải đặt chính xác tại khu vực làm việc để có thể cho kết quả chính xác;

- Do độ nhạy của thiết bị cảm ứng cao nên cần được cất giữ cẩn thận;

- Kiểm tra tài liệu hướng dẫn sử dụng để biết thêm hướng dẫn chi tiết về các biện pháp an toàn và phòng tránh trước khi sử dụng thiết bị.

Sử dụng thiết bị đo áp suất để đo cường độ áp suất tại nơi sản xuất, chế biến, chợ đầu mối,…hay sản phẩm để kiểm tra điều kiện đảm bảo an toàn.

Hình 2: Cấu tạo của Áp kế hình chữ U

• 
  Cấu tạo: Áp kế là dụng cụ được sử dụng để đo áp suất chênh lệch giữa hai điểm (áp kế thông dụng là áp kế hình chữ U). Có ba loại áp kế chính:
  

+ Áp kế cột lỏng được dùng để đo sự chênh lệch thấp giữa các áp suất cao.  

+ Loại dùng màng linh hoạt:  Thiết bị này sử dụng độ võng của màng, màng này bao phủ một thể tích có áp suất không đổi. Độ võng của màng tương ứng với áp suất. Sử dụng bảng tham khảo mức áp suất ứng với các độ võng khác nhau.  

+ Loại ống xoắn: Loại áp kế thứ ba này sử dụng một ống xoắn giãn nở khi áp suất tăng. Điều này tạo ra lực quay của một nhánh gắn vào ống.

• 
  Nguyên tắc hoạt động của áp kế hình chữ U
  

+ Khi áp suất dương được cấp vào một bên ống, chất lỏng sẽ giảm xuống ở bên đó và tăng lên ở bên kia ống. Sự chênh lệch độ cao, “h” là tổng những thông số trên và dưới 0, cho thấy mức áp suất (Hình 2).

Nhiều loại áp kế khác nhau có cách vận hành khác nhau.Tuy nhiên, có một số bước vận hành giống nhau.

Trong quá trình kiểm toán năng lượng, vận tốc khí trong ống được đo nhờ sử dụng một ống hở hai đầu và lưu lượng được tính bằng một áp kế. Khoan một lỗ mẫu trên đường ống (ống chứa khí xả) và ống hở hai đầu sẽ được đưa vào đường ống. Hai đầu hở của ống được nối với hai đầu của áp kế. Sự chênh lệch về mức độ của áp kế cho thấy áp suất vận tốc tổng. Ví dụ như, ở trường hợp áp kế số, các thông số được đo bằng mm của cột nước.

4.2.4. Các biện pháp an toàn và phòng tránh:

- Không được để áp kế hoạt động với áp suất quá cao;

- Đọc tài liệu hướng dẫn của thiết bị đo để biết thêm chỉ dẫn chi tiết về an toàn và phòng tránh trước khi sử dụng thiết bị.

4.3. Thiết bị đo nhiệt độ (Nhiệt kế)

4.3.1. Mục đích:

Sử dụng thiết bị đo nhiệt độ để đo nhiệt độ tại nơi sản xuất, chế biến, chợ đầu mối,…hay sản phẩm để kiểm tra điều kiện đảm bảo an toàn.

• 
  Cấu tạo: Nhiệt kế là công cụ dùng để đo nhiệt độ của chất lưu, bề mặt khí. Có các loại sau:
  

Hình 3: Nhiệt kế tiếp xúc

Có nhiều loại nhiệt kế tiếp xúc. Cặp nhiệt độ là ví dụ đơn giản nhất của loại nhiệt kế tiếp xúc. Thiết bị này bao gồm hai kim loại không đồng dạng, một đầu được nối với nhau. Các tấm hợp kim kim loại của cặp nhiệt điện thường gặp là dây điện.

Hiện tại có các loại cặp nhiệt độ sử dụng các tấm kim loại và các thang độ khác nhau. 4 loại thang độ phổ biến nhất là J, K, T và E. Các thang nhiệt độ cao như R, S, C và GB. Mỗi thang độ có dải nhiệt độ và môi trường khác nhau, mặc dù nhiệt độ tối đa thay đổi theo đường kính dây điện sử dụng trong cặp nhiệt độ. Mặc dù thang độ của cặp nhiệt độ quy định giải nhiệt độ, đường kính của dây điện sử dụng trong cặp nhiệt độ cũng giới hạn giải tối đa.

+ Nhiệt kế không tiếp xúc hay nhiệt kế hồng ngoại:

Hình 4: Nhiệt kế hồng ngoại

Được dùng để thực hiện đo nhiệt độ mà không có tiếp xúc vật chất giữa nhiệt kế và vật đo nhiệt độ. Nhiệt kế được hướng vào bề mặt và cho ngay kết quả nhiệt độ đo. Công cụ này hữu ích với trường hợp đo những điểm nóng trong lò, nhiệt độ bề mặt....

4.3.3. Hướng dẫn sử dụng:

- Cặp nhiệt điện (nhiệt kế tiếp xúc) bao gồm hai kim loại không đồng dạng, một đầu được nối với nhau. Khi mối nối được gia nhiệt hoặc giải nhiệt sẽ sinh ra điện áp, điện áp này tương tác trở lại nhiệt độ. Một que thăm được đưa vào dòng chất lỏng hoặc khí để đo nhiệt độ.  Để đo nhiệt độ bề mặt, người ta sử dụng que thăm dạng tấm. Trong hầu hết các trường hợp, cặp nhiệt điện sẽ trực tiếp đưa ra kết quả của thiết bị cần đo (oC hoặc oF) trên màn hình số;

- Nhiệt kế không tiếp xúc hoặc nhiệt kế hồng ngoại: Nhiệt kế được hướng về phía bề mặt cần đo nhiệt độ. Kết quả đo được đọc trực tiếp trên màn hình.

4.3.4. Các biện pháp an toàn và phòng tránh:

- Que thăm phải được nhúng vào chất lưu và đo sau khoảng từ 1-2 phút (sau khi thông số đo đã ổn định);

- Trước khi sử dụng, cần kiểm tra dải nhiệt độ thiết kế của thiết bị;

- Không được để que thăm của cặp nhịêt điện tiếp xúc với ngọn lửa;

- Trước khi sử dụng, cần thiết lập độ phát xạ theo bề mặt cần đo nhiệt độ;

-  Đọc tài liệu hướng dẫn sử dụng để biết thêm hướng dẫn chi tiết về các biện pháp an toàn và phòng tránh trước khi sử dụng thiết bị.

Sử dụng thiết bị đo pH để đo pH môi trường tại nơi sản xuất, chế biến, chợ đầu mối,…hay của sản phẩm để kiểm tra điều kiện đảm bảo an toàn.

Hình 4: máy đo pH

• 
  Cách chuẩn máy và đo :
  

+ Gắn điện cực vào máy đo rồi bật công tắc bên hông máy về vị trí pH. Tháo vỏ nhựa bao đầu điện cực (lưu ý bên trong có chứa dung dịch KCl 3M). Rửa điện cực bằng nước cất. Dùng giấy thấm để thấm bớt nước đầu điện cực;

+ Chỉnh núm nhiệt độ chỉ nhiệt độ dung dịch chuẩn (thường là nhiệt độ phòng khỏang 25-30^oC);

+ Cho điện cực vào dung dịch đệm pH 7, chờ cho trị số ở mặt hiển thị ổn định, chỉnh núm pH7 sao cho số đọc về trị số 7.00. Lấy điện cực ra và rửa bằng nước cất. Thấm bớt nước đầu điện cực bằng giấy thấm;

+ Cho điện cực vào dung dịch đệm pH X ( pH 4 hay pH10) . Nếu số đọc không phải là 4.00 (hay 10.00), dùng vít nhỏ chỉnh núm pH X sao cho số hiển thị trên máy đo là 4.00 (hay 10.00). Lấy điện cực ra và rửa điện cực bằng nước cất. Thấm bớt nước đầu điện cực;

+ Thực hiện lại bước 4 và 5 cho đến khi trị số hiển thị trên máy đo đúng với trị số của các dung dịch đệm ở cả pH7 và pH4 (hay pH10). Sau khi chuẩn, dùng máy để đo trị số pH của dung dịch muốn đo. Lưu ý: khi cho điện cực vào dung dịch, chờ trị số đo ổn định rồi mới đọc.

- Giữ sạch máy đo, dây đo, jack BNC nối điện cực với máy đo để kết quả đo chính xác;

- Do ngõ vào điện cực có trở kháng lớn, tránh cầm điện cực khi đo. Nếu cần, có thể một tay cầm điện cực, tay kia cầm máy đo để chênh lệch điện thế giữa điện cực và máy đo bé nhất. Không sờ vào đầu điện cực, không dùng cọ hay bất cứ vật gì chùi điện cực;

 - Khi di chuyển máy đo từ nơi có nhiệt độ lạnh đến nơi có nhiệt độ nóng hơn, cần chờ cho nhiệt độ máy đo cân bằng với nhiệt độ môi trường;

- Khi đo nên cho đầu điện cực vào sâu trong dung dịch ít nhất 30 mm để màng thẩm thấu tiếp xúc với dung dịch;

- Sau khi đo, rửa điện cực pH bằng nước cất, không rửa bằng dung dịch, dung môi có carbon như xăng, cồn, … Điện cực pH phải được bảo quản bằng cách cho vài giọt KCl 3 mol vào nắp nhựa gắn ở đầu điện cực;

- Khi chuẩn máy đo, nếu không chỉnh được trị số pH đọc về trị số pH của dung dịch chuẩn cần thay thế bằng dung dịch 3-mol KCl mới;

- Với dung dịch có nồng độ ion thấp (như nước cất, nước mưa…), dung dịch có nồng độ ion Ag cao, thịt, sơn, giấy, đất cần dùng loại điện cực pH đặc biệt.

- Nếu điện cực phản ứng chậm hay không phản ứng do điện cực bị bám bẩn, màng thẩm thấu của điện cực bị nghẽn, cần rửa điện cực bằng methyl alcohol. Nếu điện cực không phản ứng nhanh hơn, ngâm điện cực trong dung dịch 0,1 mol HCl trong 5 phút rồi rửa bằng nước sạch, tiếp tục ngâm điện cực trong dung dịch 0,1 mol NaOH trong 5 phút và rửa lại bằng nước sạch, sau đó ngâm điện cực trong dung dịch đệm pH 4 trong 10 phút trước khi đo.