CƠ SỞ DỮ liệu về viện trợ phát triểN (DAD việt nam) Kết quả hiện tại và Chặng đường tương lai

Trong thời gian gần đây, DAD Việt Nam đã cố gắng tổng hợp được một bộ số liệu đầu tiên phục vụ cho việc phân tích ODA.

Tuy nhiên, các bên cũng nhận thức rõ ràng rằng còn phải tiến hành rà sóat và kiểm định dữ liệu thêm nữa thì mới có thể đảm bảo được giá trị của số liệu nói chung.

7.1. Kiểm định và rà soát các dữ liệu hiện có trong DAD

Trước hết, do cơ sở dữ liệu DAD vẫn còn đang trong giai đoạn thử nghiệm bước đầu nên vẫn còn một số vấn đề về kỹ thuật và phương pháp luận liên quan đến ứng dụng này cần phải được giải quyết trong thời gian sắp tới.

Hơn nữa, để đảm bảo tính chính xác, cần phải lưu ý rằng nhiều cơ quan tài trợ hiện vẫn còn đang tiếp tục kiểm tra số liệu đã được nhập vào DAD, có nghĩa là thông tin về các dự án ODA trong một số trường hợp có thể vẫn chưa hoàn toàn chính xác.

Để hỗ trợ và khuyến khích quá trình này, vào khoảng giữa tháng 5 năm 2006, Nhóm Quản trị DAD đã yêu cầu các tổ chức tài trợ tiến hành kiểm định lại giá trị dữ liệu các dự án ODA của mình tài trợ để đảm bảo rằng các cơ quan này có cơ hội phát hiện ra những thiếu sót có thể có liên quan đến chất lượng các thông tin trong DAD.

Để có thông tin chi tiết về số nhà tài trợ đã hoàn tất công tác kiểm định dữ liệu này, xem phần đánh dấu (*) trong Phụ lục 1.

Ngoài ra, thông qua hoạt động kiểm định dữ liệu nói trên, Chính phủ cũng đã thành công trong việc nâng cao nhận thức và hiểu biết về DAD trong các tổ chức tài trợ tham gia cập nhật DAD và thúc đẩy các tổ chức này tiếp tục quan tâm đến việc rà soát số liệu.

Toàn bộ quá trình trên đã đem lại những kết quả ban đầu thông qua việc một số lượng lớn các dữ liệu đã được rà soát cặn kẽ. Mặc dù vậy, quá trình này vẫn chưa hoàn tất do thời gian có hạn và khối lượng công việc lại rất lớn.

7.2 Một số nhà tài trợ vẫn chưa cập nhật số liệu

Bên cạnh những điều đã nêu ở trên, cần lưu ý rằng có một bộ phận nhỏ các tổ chức tài trợ vẫn chưa tiến hành cập nhật được thông tin dự án của mình và do vậy những số liệu xuất hiện trong báo cáo liên quan đến các nhà tài trợ này chỉ mới thể hiện thông tin các dự án cũ đã được lưu giữ trong Hệ thống DCAS của UNDP nay chuyển sang DAD.

Rõ ràng, thách thức trong những tháng tới đây sẽ là cải thiện chất lượng số liệu hiện có đồng thời thu hút toàn bộ các nhà tài trợ tham gia đầy đủ vào công tác cập nhật DAD thường xuyên, nhằm đảm bảo rằng thông tin được lưu giữ trong hệ thống có tính chất toàn diện, chính xác và đáng tin cậy ở mức độ tối đa trong dài hạn.

Quá trình này sẽ được thực hiện song song với quá trình so sánh số liệu của DAD với số liệu được lưu giữ trong cơ sở dữ liệu truyền thống của Chính phủ. Kết quả của công việc này sẽ giúp nâng cao mức độ hiểu biết về các khía cạnh khác nhau của thông tin ODA, đồng thời sẽ giúp cho việc xác định các bước cần triển khai tiếp theo nhằm tiến tới lồng ghép các hệ thống dữ liệu về ODA hiện có.

Chương 8. Tương lai của DAD: Thách thức và Cơ hội

Có thể nói DAD Việt Nam đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi của cộng đồng các nhà tài trợ. Sự đáp ứng nhanh chóng và tích cực đối với DAD từ phần đông các tổ chức tài trợ đang hoạt động ở Việt Nam trong một thời gian ngắn từ khi DAD được khai trương trở lại cho thấy sự quan tâm chung của cộng đồng tài trợ trong việc hướng đến một hệ thống thông tin tích hợp để điều phối và quản lý ODA ở Việt Nam hiệu quả hơn.

Những kết quả DAD đạt được cho đến nay sẽ không thể có được nếu không có sự hỗ trợ quý báu cũng như cam kết mạnh mẽ của cộng đồng các nhà tài trợ đối với Chính phủ, cũng như nếu thiếu vắng vai trò lãnh đạo mang tính chất quyết định của Chính phủ trong toàn bộ tiến trình này.

Tuy nhiên, thành công lâu dài của công việc mới này sẽ chỉ có thể được đảm bảo nếu cả hai phía tiếp tục thể hiện những cam kết đối với việc tiếp tục phát triển DAD trên cơ sở củng cố những thành quả ban đầu của tiến trình này.

8.1 Đẩy mạnh vai trò làm chủ của cả Chính phủ cũng như các nhà tài trợ đối với hệ thống DAD

Tiếp tục nâng cao mối quan tâm của các nhà tài trợ đối với việc cập nhật thường xuyên cơ sở dữ liệu DAD đóng một vai trò quan trọng trong việc đảm bảo sự phát triển và tính bền vững trong tương lai của hệ thống DAD. Quá trình này cần phải đi đôi với các nỗ lực đáng kể từ phía Chính phủ nhằm tiếp tục cải tiến cơ sở dữ liệu, đóng góp vào quá trình kiểm định dữ liệu trong DAD cũng như thể hiện vai trò làm chủ của mình trong việc sử dụng và quản lý hệ thống này trong tương lai.

Nhưng DAD Việt Nam cũng phải đối mặt với một số thách thức khác bên cạnh các vấn đề liên quan đến hoạt động cập nhật dữ liệu. Trong khuôn khổ phạm vi hoạt động của DAD như hiện nay, cần đảm bảo được rằng các nhà tài trợ không chỉ sử dụng tất cả các chức năng và nhập liệu đầy đủ cho các trường thông tin khác nhau hiện có trong DAD, mà còn đảm bảo được rằng các tổ chức này sẽ biết sử dụng các chức năng trên một cách nhất quán.

Ngoài ra, còn cần phải đảm bảo rằng tất cả các bên hữu quan – từ nhà tài trợ, đến Chính phủ và công chúng nói chung - đều biết sử dụng thành thạo mọi chức năng báo cáo và truy vấn thông tin của DAD. Để thực hiện mục tiêu nói trên, trong các tháng tới đây, sẽ cần tổ chức nhiều khóa tập huấn và hội thảo để hỗ trợ và đẩy mạnh quá trình này.

Để có thể tối đa hoá việc sử dụng DAD làm công cụ hỗ trợ quản lý ODA, tất cả các tổ chức cần phải tự xây dựng cho riêng mình các phương thức khai thác và sử dụng DAD khác nhau tùy theo yêu cầu công việc cũng như mối quan tâm trong lĩnh vực hoạt động của mình. Ở phương diện này, việc các thành viên EU gần đây quyết định sẽ sử dụng các thông tin trong DAD làm cơ sở để xây dựng cuốn Sách xanh của EU là một ví dụ tuyệt vời theo hướng đi này.

Chính nhờ việc các nhà tài trợ cũng như các cơ quan đối tác từ phía Chính phủ sử dụng thường xuyên DAD mà chất lượng thông tin của DAD sẽ không ngừng được cải thiện. Bên cạnh đó, nó cũng sẽ tác động đến việc sử dụng cơ sở dữ liệu trong tương lai.

Những diễn đàn như Nhóm Quan hệ đối tác về Hiệu quả Viện trợ (PGAE), hay hoạt động của các nhóm quan hệ đối tác tương tự cũng như mức độ làm chủ và vai trò lãnh đạo từ phía Chính phủ Việt Nam sẽ đóng một vai trò thiết yếu trong toàn bộ tiến trình này.

8.2 DAD phục vụ mục tiêu Chính phủ điện tử

DAD Việt Nam có tiềm năng trở thành một mô hình tốt về việc áp dụng những ứng dụng của công nghệ thông tin phục vụ các dịch vụ công cũng như góp phần xây dựng Chính phủ điện tử.

Tuy nhiên, với tư cách là một trong số những dự án đầu tiên về Chính phủ điện tử ở Việt Nam, DAD đã bộc lộ những hạn chế liên quan đến cơ sở hạ tầng thông tin của Bộ KH&ĐT. Trước khi có thể đưa các máy chủ DAD về lại Trung tâm thông tin như dự kiến ban đầu đặt ra, Bộ KH&ĐT với sự hỗ trợ của các nhà tài trợ cần cố gắng đảm bảo được việc hoàn tất cơ sở hạ tầng về công nghệ thông tin trong Bộ KH&ĐT được nâng cấp một cách đầy đủ.

Bên cạnh đó, một số nhà tài trợ đã bày tỏ quan ngại về việc sử dụng đầu vào quá nhiều của Công ty Synergy International Systems, Inc., coi đây là một vấn đề rủi ro đối với tính bền vững lâu dài của hệ thống. Chính phủ cũng nhận ra vấn đề này, nhưng một mặt khác, cũng được hưởng lợi từ việc tiếp cận với công nghệ phần mềm mới nhất. Ở Ấn độ, Công ty Synergy International Systems Inc. đã hình thành một liên doanh với một công ty tin học trong nước ở đây nhằm chuyển giao các kỹ năng cần thiết liên quan đến việc điều chỉnh DAD theo yêu cầu của người sử dụng. Nhu cầu mở rộng DAD hiện nay ở Việt Nam tạo ra cơ hội cho việc áp dụng một cách tiếp cận tương tự nhằm hình thành các nhà cung cấp dịch vụ trong nước để không chỉ đảm bảo sự bền vững lâu dài của DAD mà còn đảm bảo cả khả năng mở rộng DAD để phục vụ cho các lĩnh vực khác liên quan đến mục tiêu Chính phủ điện tử.

Ở góc độ này, công nghệ và phương pháp xây dựng DAD có khả năng thích ứng dễ dàng để phát triển một công cụ thông tin tích hợp trong tương lai phục vụ mục tiêu quản lý nguồn vốn ODA. Trên cơ sở đó, DAD có thể được lồng ghép với các hệ thống khác của Chính phủ, cho phép việc trao đổi thông tin ODA một cách hiệu quả hơn.

8.3 DAD và Chương trình nghị sự Nâng cao Hiệu quả Việt trợ

Các nhà tài trợ đã công nhận tiềm năng của DAD Việt Nam với tư cách là một công cụ quản lý viện trợ tích hợp để giám sát các khía cạnh khác nhau liên quan đến hoạt động nâng cao hiệu quả viện trợ. Trên thực tế, DAD Việt Nam ngày càng thể hiện một vai trò rõ nét hơn trong việc theo dõi các chỉ số của Cam kết Hà Nội, trong việc nâng cao tính dự đoán trước của nguồn vốn viện trợ, cũng như tạo điều kiện cho quá trình phản ánh ODA vào ngân sách.

Đưa việc giám sát các khía cạnh khác nhau của Cam kết Hà Nội vào một công cụ quản lý viện trợ như DAD có thể làm giảm chi phí giao dịch cho hoạt động báo cáo. Ví dụ, DAD có thể cung cấp một cơ sở dữ liệu liên quan đến việc thực hiện các chỉ số của Cam kết Hà Nội nhằm có thể theo dõi tiến bộ đạt được qua các năm, giữa các nhà tài trợ và cũng như giữa các ngành khác nhau.

Tuy vậy, cũng phải thấy rằng bất kỳ một sự mở rộng tiếp tục nào của DAD Việt Nam vượt ra ngoài phạm vi hiện nay của nó đều cần phải được phân tích chi tiết trên cả hai khía cạnh ưu và nhược điểm. Ví dụ, lợi ích có được khi có thêm thông tin bổ sung được đưa lên DAD cần phải được đặt trong mối quan hệ so sánh với những rủi ro khi xây dựng một hệ thống thông số quá chi tiết và phức tạp, và tạo ra thêm gánh nặng cho những người phải cung cấp số liệu.

Dù thế nào chăng nữa, rõ ràng là vào thời điểm này DAD cần phải củng cố hệ thống trong phạm vi hiện nay của nó trước khi có thể tiếp tục mở rộng tương đối các chức năng của hệ thống.

Rõ ràng, những thách thức đặt ra đối với DAD là không hề nhỏ. Tuy nhiên, những bước tiến đạt được trong thời gian trước khi diễn ra Hội nghị CG giữa kỳ năm 2006 đã cho thấy quan hệ đối tác giữa Chính phủ Việt Nam và cộng đồng các nhà tài trợ có thể mang lại cho thế giới một ví dụ thành công nữa của hoạt động hài hòa thủ tục và nâng cao hiệu quả viện trợ ở Việt Nam.

3/10/2005