BỘ TÀi chính cộng hoà XÃ HỘi chủ nghĩa việt nam độc lập- tự do- hạnh phúc

HÀ NỘI - 2004

Lời nói đầu:

TCN 03: 2004 do Cục Dự trữ Quốc gia đề nghị, Bộ Tài chính ban hành theo Quyết định số 35/2004/QĐ-BTC ngày 14/ 4/ 2004.

TIÊU CHUẨN NGÀNH TCN 03: 2004

Thóc bảo quản đổ rời - Phương pháp xác định mức độ nhiễm côn trùng

Paddy storage in bulk - Method for determination of level infected by insects

Tiểu chuẩn này quy định phương pháp lấy mẫu để xác định mức độ nhiễm côn trùng và phương pháp xác định mức độ nhiễm côn trùng trong thóc bảo quản đổ rời, thuộc Cục Dự trữ quốc gia quản lý.

TCVN 5451 - 1991 (ISO 950 - 79) Ngũ cốc - Lấy mẫu dạng hạt

TCVN 5643: 1999 Gạo - Thuật ngữ và định nghĩa

3. Thuật ngữ và định nghĩa

Tiêu chuẩn này áp dụng các thuật ngữ, định nghĩa sau:

• 
  Theo hình bàn cờ, trung bình cứ 10m² bề mặt lô thóc, dùng xiên lấy mẫu (hình 1) xiên một điểm, với chiều sâu tối thiểu 1,5m.
  

• 
  Dùng tay xoay xilanh trong sao cho cửa của xilanh trong và ngoài trùng khớp với nhau để thóc vào được các ngăn với lượng tối đa. Đóng các ngăn lại bằng cách xoay xilanh trong theo chiều ngược lại một góc đủ để cửa xilanh ngoài được đóng kín. Rút xiên lên và toàn bộ thóc trong xiên được thu gom trên một tấm vải nhựa mềm, sáng màu có bề mặt nhẵn và được đặt trên bề mặt khối hạt. Sau đó đổ mẫu vào túi đựng mẫu.
  
• 
  Túi đựng mẫu là túi PE nguyên vẹn, không rách, bền chắc, trong suốt, khô, sạch (không mốc, không nhiễm sâu mọt, hóa chất, không có mùi lạ), túi mới, sử dụng lần đầu.
  
• 
  Túi đựng mẫu có kích thước: Chiều dài 200mm, chiều rộng 150mm.
  
• 
  Sau khi đưa mẫu vào túi, cho nhãn vào, miệng túi buộc kín bằng dây cao su tròn.
  
• 
  Nhãn in sẵn theo mẫu, ghi đầy đủ các nội dung sau:
  

  Dự trữ quốc gia khu vực: Tổng kho dự trữ: Họ và tên người lấy mẫu : Mẫu lấy tại kho: Ngày lấy mẫu: Tháng, năm nhập: Ký hiệu mẫu: Người lấy mẫu (Ký tên)

• 
  Kích thước nhãn: Chiều dài 75mm, chiều rộng 50mm, in trên giấy trắng.
  
• 
  Bảo quản mẫu (mẫu lưu): Trong trường hợp cần lưu mẫu, phải dựng mẫu trong lọ thuỷ tinh nút nhám, trong suốt, đường kính đáy lọ 100mm, chiều cao 150mm, phía ngoài mặt lọ dán nhãn.
  

0,5m

0,5m

0,5m

Hình 2:
* Kho A₁, kho Tiệp lấy mẫu ở 12 điểm theo hình 3:

	0,5m		0,5m
0,5m				0,5m
0,5m				0,5m
	0,5m		0,5m

Ghi chú: Nếu nghi ngờ kết quả thì lấy mẫu bổ sung thêm một vài điểm cần thiết.

5.1. Xác định mức độ nhiễm côn trùng cánh cứng: Dùng sàng bằng kim loại có nắp đậy và tầng đáy; mắt sàng có đường kính lỗ () = 2,5mm.

Trong đó:

X : Là số côn trùng cánh cứng sống trung bình trong 1kg thóc

N₁: Là số côn trùng cánh cứng sống đếm được trên mặt sàng

N₂: Là số côn trùng cánh cứng sống đếm được ở tầng đáy sàng.

G: Là khối lượng mẫu đem sàng (tính bằng kg).

Tính toán kết quả theo nguyên tắc làm tròn số học hiện hành đến giá trị ở hàng đơn vị (trường hợp số lẻ lớn hơn hoặc bằng 0,5 thì làm tròn lên 1; nếu nhỏ hơn 0,5 thì bỏ).

Côn trung gây hại chủ yếu trong thóc dự trữ bảo quản đổ rời được xác định là:

Mọt gạo (Sitophilus oryzae Linne.)

Mọt đục thân (Rhizopertha dominica Fabricius.)

Mọt thóc Thái Lan (Lophocateres pusillus Klug.)

Mọt bột đỏ (Tribolium castaneum Herbest.)

Mức độ nhiễm của côn trùng được xác định theo 3 mức sau:

Mức nhiễm côn trùng	Mật độ quần thể các loài côn trùng gây hạI chủ yếu trong thóc dự trữ (con/kg)
Thấp	Dưới 5
Trung bình	5 – 20
Cao	Trên 20