B¶ng D.2. Sè l­îng mÉu cÇn lÊy vµ gi¸ trÞ H cho phÐp tèi ®a

B¶ng D.2. Sè l­îng mÉu cÇn lÊy vµ gi¸ trÞ H cho phÐp tèi ®a

C¸c bao chøa dïng ®Ó lÊy mÉu ®­îc chän mét c¸ch hoµn toµn ngÉu nhiªn. MÉu ®­îc lÊy ra tõ mét bao ph¶i ®uîc lÊy ë ®Ønh, ë gi÷a vµ ë ®¸y bao. Khèi l­îng mÉu kh«ng ®­îc Ýt h¬n mét nöa khèi l­îng ®­îc nªu ë B¶ng 1.A, cét 3.

ChØ tiªu ®­îc chän ®Ó kiÓm tra tÝnh kh«ng ®ång nhÊt cã thÓ lµ:

1. 
   Tû lÖ phÇn tr¨m khèi l­îng cña mét thµnh phÇn bÊt kú cña phÐp thö ®é s¹ch
   
2. 
   Tû lÖ phÇn tr¨m cña mét thµnh phÇn bÊt kú cña phÐp thö nÈy mÇm
   
3. 
   Tæng sè c¸c h¹t hoÆc sè h¹t cña mét loµi hoÆc gièng trong phÐp thö h¹t kh¸c loµi hoÆc h¹t kh¸c gièng.
   

1. 
   Cã thÓ sö dông tû lÖ phÇn tr¨m khèi l­îng cña bÊt kú thµnh phÇn nµo trong phÐp thö ®é s¹ch-ch¼ng h¹n h¹t s¹ch, h¹t kh¸c loµi hoÆc t¹p chÊt. MÉu ph©n tÝch cã khèi l­îng ®­îc tÝnh to¸n ®ñ 1.000 h¹t tõ mçi mÉu. Mçi mÉu ph©n tÝch sÏ ®­îc t¸ch thµnh hai phÇn: mét phÇn ®­îc chän vµ mét phÇn cßn l¹i.
   
2. 
   Cã thÓ sö dông bÊt kú d¹ng h¹t hoÆc c©y mÇm cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc trong phÐp thö nÈy mÇm-ch¼ng h¹n c¸c c©y mÇm b×nh th­êng, c©y mÇm kh«ng b×nh th­êng hoÆc c¸c h¹t cøng, h¹t sèng, h¹t chÕt. Tõ mçi mÉu, phÐp thö nÈy mÇm cña 100 h¹t ®­îc tiÕn hµnh cïng lóc vµ thùc hiÖn theo ®óng c¸c ®iÒu kiÖn nªu ë B¶ng 5A.
   
3. 
   Cã thÓ ®Õm c¸c h¹t kh¸c loµi hoÆc h¹t kh¸c gièng cña bÊt kú thµnh phÇn nµo cã thÓ ®Õm ®­îc-ch¼ng h¹n h¹t cña mét loµi ®­îc chØ ®Þnh, hoÆc tÊt c¶ c¸c h¹t kh¸c loµi, h¹t kh¸c gièng. Mçi mÉu ph©n tÝch ph¶i cã khèi l­îng tÝnh to¸n ®Ó chøa kho¶ng 10 000 h¹t vµ ®Õm sè l­îng h¹t cña mét loµi ®­îc chän hoÆc toµn bé h¹t kh¸c loµi, h¹t kh¸c gièng.
   

B¶ng D.2 chØ ra gi¸ trÞ H víi x¸c suÊt v­ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp 1% ë c¸c mÉu chän tõ l« h¹t gièng víi sù ph©n bè chÊp nhËn ®­îc ®èi víi chØ tiªu kiÓm tra. NÕu gi¸ trÞ H tÝnh to¸n v­ît qu¸ giíi h¹n cho phÐp, nghÜa lµ gi¸ trÞ cho phÐp tèi ®a cña N mÉu ë B¶ng D.2, th× l« h¹t gièng coi lµ kh«ng ®ång nhÊt ë møc cã ý nghÜa vµ thuéc lo¹i kh«ng ®ång nhÊt n»m trong giíi h¹n cho phÐp, hoÆc còng cã thÓ n»m ngoµi giíi h¹n cho phÐp. Tuy nhiªn, nÕu gi¸ trÞ H tÝnh to¸n nhá h¬n hoÆc b»ng gi¸ trÞ cho phÐp tèi ®a ë trong B¶ng D.2. th× l« h¹t gièng ®­îc coi lµ kh«ng cã tÝnh kh«ng ®ång nhÊt trong giíi h¹n cho phÐp hoÆc còng cã thÓ lµ ngoµi giíi h¹n cho phÐp ®èi víi chØ tiªu ®­îc kiÓm tra.

C¸c kÕt qu¶ cña phÐp thö tÝnh kh«ng ®ång nhÊt dùa trªn gi¸ trÞ H nh­ sau:

_

“X, N, No, gi¸ trÞ H tÝnh to¸n vµ c«ng bè “Gi¸ trÞ H nµy chøng tá/kh«ng chøng tá tÝnh kh«ng ®ång nhÊt ë møc cã ý nghÜa”.

NÕu X n»m ngoµi c¸c giíi h¹n sau ®©y th× gi¸ trÞ H sÏ kh«ng cÇn ph¶i tÝnh to¸n hoÆc kh«ng cÇn b¸o c¸o:

C¸c thµnh phÇn cña ®é s¹ch Trªn 99.8% hoÆc d­íi 0.2%

Tû lÖ nÈy mÇm Trªn 99.0% hoÆc d­íi 1.0%

Sè l­îng h¹t kh¸c loµi hoÆc h¹t kh¸c gièng D­íi 2/mÉu
4. PhÐp thö gi¸ trÞ R

Môc ®Ých cña phÐp thö lµ ph¸t hiÖn tÝnh kh«ng ®ång nhÊt ngoµi giíi h¹n cho phÐp cña l« h¹t gièng b»ng c¸ch dïng mét chØ tiªu ®Ó kiÓm tra. PhÐp thö tÝnh kh«ng ®ång nhÊt ngoµi giíi h¹n cho phÐp cã liªn quan ®Õn viÖc so s¸nh sù sai kh¸c tèi ®a n»m trong kho¶ng sai sè cho phÐp ë c¸c mÉu cã khèi l­îng t­¬ng tù ®­îc lÊy tõ mét l« h¹t gièng. Kho¶ng sai sè cho phÐp nµy dùa vµo ®é lÖch chuÈn ®­îc chÊp nhËn trong s¶n xuÊt.

Mçi mÉu lÊy tõ mét bao chøa kh¸c nhau, sao cho tÝnh kh«ng ®ång nhÊt ë c¸c bao kh«ng liªn quan trùc tiÕp víi nhau. Tuy nhiªn, th«ng tin vÒ tÝnh kh«ng ®ång nhÊt ë c¸c bao ®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng sai sè cho phÐp. §é lÖch chuÈn chÊp nhËn ®­îc tÝnh to¸n tõ ®é lÖch chuÈn dùa trªn sù biÕn thiªn ngÉu nhiªn theo ph©n bè nhÞ thøc trong tr­êng hîp cña ®é s¹ch vµ nÈy mÇm vµ ph©n bè Poison trong tr­êng hîp cña h¹t kh¸c loµi vµ h¹t kh¸c gièng, nh©n víi c¨n bËc hai cña hÖ sè f, B¶ng B.1. Sù chªnh lÖch gi÷a c¸c bao biÓu thÞ b»ng kho¶ng giíi h¹n ®­îc tÝnh to¸n ®Ó so s¸nh víi kho¶ng sai sè cho phÐp t­¬ng øng.
4.1. Gi¶i thÝch c¸c thuËt ng÷ vµ ký hiÖu

No sè l­îng bao chøa cña l« h¹t gièng

N sè l­îng mÉu lÊy tõ c¸c bao chøa chän ngÉu nhiªn

n sè l­îng h¹t gièng ­íc l­îng ë tõng mÉu (1000 ®èi víi ®é s¹ch, 100 ®èi víi nÈy mÇm vµ 10.000 h¹t ®èi víi h¹t kh¸c loµi hoÆc h¹t kh¸c gièng, xem 3.3.).

X kÕt qu¶ thö nghiÖm ë c¸c mÉu

• 
  ký hiÖu tæng c¸c gi¸ trÞ
  

ViÖc lÊy mÉu ®èi víi phÐp thö gi¸ trÞ R còng gièng nh­ ®èi víi phÐp thö gi¸ trÞ H (xem 3.2.), c¸c mÉu ph¶i cã khèi l­îng nh­ nhau.

C¸c c¸ch tiÕn hµnh thö nghiÖm ®é s¹ch, nÈy mÇm vµ h¹t kh¸c loµi hoÆc h¹t kh¸c gièng ®èi víi phÐp thö gi¸ trÞ R còng nh­ ®èi víi phÐp thö gi¸ trÞ H (xem 3.3.). §èi víi viÖc tÝnh to¸n, ph¶i sö dông cïng mét lo¹i sè liÖu.

TÝnh kh«ng ®ång nhÊt ngoµi giíi h¹n cho phÐp ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch dïng b¶ng sai sè cho phÐp thÝch hîp, nghÜa lµ kho¶ng giíi h¹n cho phÐp tèi ®a.

B¶ng D.3 dµnh cho c¸c thµnh phÇn cña phÐp thö ®é s¹ch

B¶ng D.4 dµnh cho c¸c thµnh phÇn cña phÐp thö nÈy mÇm

B¶ng D.5 dµnh cho c¸c thµnh phÇn cña phÐp thö h¹t kh¸c loµi hoÆc h¹t kh¸c gièng.

_

T×m gi¸ trÞ X ë cét “Trung b×nh” cña b¶ng thÝch hîp. Khi tra b¶ng, ph¶i lµm trßn c¸c sè liÖu trung b×nh theo c¸ch th«ng th­êng; ®äc kho¶ng giíi h¹n cho phÐp víi x¸c suÊt v­ît qu¸ giíi h¹n lµ 1% ë c¸c mÉu ®­îc chän tõ l« h¹t gièng víi sù ph©n bè ®­îc chÊp nhËn ®èi víi chØ tiªu kiÓm tra.

- ë cét 10-19 dµnh cho c¸c tr­êng hîp khi N = 10-19, hoÆc

- ë cét 20 lµ khi N = 20

NÕu gi¸ trÞ R tÝnh to¸n v­ît qu¸ kho¶ng giíi h¹n cho phÐp, th× l« h¹t gièng lµ kh«ng ®ång nhÊt cã ý nghÜa thuéc ngoµi giíi h¹n cho phÐp. NÕu gi¸ trÞ R tÝnh to¸n b»ng hoÆc thÊp h¬n gi¸ trÞ cho phÐp tèi ®a trong b¶ng th× l« h¹t gièng kh«ng cã tÝnh kh«ng ®ång nhÊt thuéc lo¹i ngoµi giíi h¹n cho phÐp ®èi víi chØ tiªu ®· ®­îc kiÓm tra.

C¸c kÕt qu¶ cña phÐp thö gi¸ trÞ R ®­îc b¸o c¸o nh­ sau:

_

“X, N, No, gi¸ trÞ R ®· ®­îc tÝnh to¸n vµ c«ng bè “Gi¸ trÞ R nµy chøng tá/kh«ng chøng tá tÝnh kh«ng ®ång nhÊt ë møc cã ý nghÜa”.

Khi mét trong hai phÐp thö, gi¸ trÞ H hoÆc gi¸ trÞ R, cho thÊy cã tÝnh kh«ng ®ång nhÊt ë møc cã ý nghÜa, th× l« h¹t gièng ®­îc coi lµ kh«ng ®ång nhÊt. Tuy nhiªn, nÕu c¶ hai phÐp thö ®Òu kh«ng chøng tá tÝnh kh«ng ®ång nhÊt ë møc cã ý nghÜa, th× l« h¹t gièng sÏ ®­îc coi lµ kh«ng cã tÝnh kh«ng ®ång nhÊt, tøc lµ tÝnh kh«ng ®ång nhÊt chØ ë møc kh«ng cã ý nghÜa.