Sù ph¸t triÓn cña c©y mÇm trong thêi gian thö nghiÖm
ë h¹t chÝn cña c¸c chi ë trong nhãm nµy thêng cã hai ph«i lín, ë mét sè trêng hîp (b«ng) ph«i ®îc bao bäc, c¸c l¸ mÇm h¬i dÇy, trôc ph«i ng¾n.
Khi b¾t ®Çu nÈy mÇm, rÔ s¬ cÊp mäc qua vá h¹t vµ kÐo dµi nhanh chãng. ë tÊt c¶ c¸c loµi cña hä BÇu bÝ (Cucurbitaceae), rÔ s¬ cÊp nhanh chãng sinh ra rÊt nhiÒu rÔ thø cÊp, nh÷ng rÔ ®Çu tiªn ®îc h×nh thµnh ë ngay díi trô díi l¸ mÇm.
RÔ s¬ cÊp cña c©y B«ng (Gossypium) vµo thêi gian ®Çu kh«ng ph©n nh¸nh. Trô díi l¸ mÇm kÐo dµi ra vµ c¸c l¸ mÇm t¸ch ra khái vá h¹t, më ra vµ b¾t ®Çu quang hîp. Trô trªn l¸ mÇm kh«ng ph¸t triÓn trong thêi gian thö nghiÖm vµ chåi ®Ønh n»m ë gi÷a c¸c l¸ mÇm rÊt khã nh×n thÊy.
§¸nh gi¸ c¸c c©y mÇm b×nh thêng vµ kh«ng b×nh thêng
a) C¸c c©y mÇm b×nh thêng:
- HÖ rÔ: RÔ s¬ cÊp nguyªn vÑn hoÆc chØ cã c¸c khuyÕt tËt nhÑ nh c¸c vÕt biÕn mµu hoÆc thèi; c¸c vÕt nøt hoÆc t¸ch ®· liÒn l¹i; c¸c vÕt nøt hoÆc t¸ch cã ®é s©u h¹n chÕ.
Lu ý: C¸c c©y mÇm ®îc coi lµ b×nh thêng trong trêng hîp rÔ s¬ cÊp bÞ khuyÕt tËt, nhng ®· ph¸t triÓn ®ñ mét sè lîng rÔ thø cÊp b×nh thêng.
- HÖ chåi: Trô díi l¸ mÇm nguyªn vÑn hoÆc chØ cã c¸c khuyÕt tËt nhÑ nh c¸c vÕt biÕn mµu hoÆc thèi; c¸c vÕt nøt hoÆc t¸ch ®· liÒn l¹i; c¸c vÕt nøt hoÆc t¸ch cã ®é s©u h¹n chÕ; vÆn xo¾n láng. C¸c l¸ mÇm nguyªn vÑn hoÆc chØ cã c¸c khuyÕt tËt nhÑ nh díi 50% m« bÞ háng; cã 3 l¸ mÇm. Chåi ®Ønh nguyªn vÑn
- Toµn bé c©y mÇm: tÊt c¶ c¸c cÊu tróc c¬ b¶n b×nh thêng nh ®îc liÖt kª ë trªn
b) C¸c c©y mÇm kh«ng b×nh thêng:
- HÖ rÔ: RÔ s¬ cÊp bÞ khuyÕt tËt vµ c¸c rÔ thø cÊp kh«ng ®ñ hoÆc bÞ khuyÕt tËt nh bÞ cßi cäc hoÆc chïn ng¾n; ph¸t triÓn chËm; bÞ mÊt; bÞ gÉy; bÞ xÎ tõ ®Ønh; c»n cçi; bÞ uèn cong; kh¼ng khiu; bÞ m¾c kÑt ë trong vá h¹t; cã tÝnh híng ®Êt ngîc; trong suèt; bÞ thèi do nhiÔm bÖnh s¬ cÊp.
- HÖ chåi: Trô díi l¸ mÇm bÞ khuyÕt tËt nh ng¾n vµ dÇy hoÆc bÞ mÊt; bÞ nøt s©u hoÆc bÞ gÉy; bÞ t¸ch xuyªn qua; c»n cçi; uèn cong nhiÒu hoÆc uèn vßng trßn; vÆn xo¾n chÆt hoÆc t¹o thµnh vßng xo¾n; kh¼ng khiu; trong suèt; bÞ thèi do nhiÔm bÖnh s¬ cÊp. C¸c l¸ mÇm bÞ khuyÕt tËt ®Õn møc h¬n 50% m« (hoÆc tæng sè m«) bÞ háng nh bÞ phång hoÆc uèn qu¨n hoÆc biÕn d¹ng; bÞ rêi ra hoÆc bÞ mÊt; bÞ biÕn mµu hoÆc bÞ thèi; trong suèt; bÞ thèi do nhiÔm bÖnh s¬ cÊp. Chåi ®Ønh hoÆc c¸c m« xung quanh bÞ tæn th¬ng hoÆc bÞ thèi.
- Toµn bé c©y mÇm: Mét hoÆc nhiÒu cÊu tróc c¬ b¶n kh«ng b×nh thêng nh ®îc liÖt kª ë trªn, hoÆc sù ph¸t triÓn b×nh thêng bÞ ng¨n c¶n do toµn bé c©y mÇm bÞ khuyÕt tËt nh bÞ biÕn d¹ng; bÞ ®øt gÉy; c¸c l¸ mÇm mäc tråi lªn tríc rÔ; hai c©y dÝnh nhau; cã mµu vµng hoÆc mµu tr¾ng; kh¼ng khiu; trong suèt; bÞ thèi do nhiÔm bÖnh s¬ cÊp.
* Nhãm A.2.1.2.2
Thùc vËt 2 l¸ mÇm, cã kiÓu nÈy mÇm trªn mÆt ®Êt.
Chi ®¹i diÖn : L¹c (Arachis), ®Ëu ngù (Phaseolus).
§Æc ®iÓm nÈy mÇm
HÖ chåi gåm trô díi l¸ mÇm kÐo dµi ra, hai l¸ mÇm vµ trô trªn l¸ mÇm h¬i kÐo dµi cã hai l¸ s¬ cÊp ph¸t triÓn xung quanh chåi ®Ønh.
HÖ rÔ gåm mét rÔ s¬ cÊp, thêng cã l«ng hót vµ c¸c rÔ thø cÊp ®îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ c©y mÇm, nÕu rÔ s¬ cÊp bÞ khuyÕt tËt.
Sù ph¸t triÓn cña c©y mÇm trong thêi gian thö nghiÖm
H¹t gièng cña c¸c chi ë nhãm nµy thêng kh«ng cã néi nhò, c¸c l¸ mÇm chøa nguån dù tr÷ thøc ¨n. ë mét sè chi cã rÔ mÇm uèn cong, vµ chåi mÇm ë ®Çu trªn cña trôc ph«i, cã hai hoÆc vµi l¸ s¬ cÊp ph¸t triÓn vµ ®îc bao ë gi÷a c¸c l¸ mÇm.
Khi b¾t ®Çu nÈy mÇm, rÔ s¬ cÊp mäc qua vá h¹t, kÐo dµi ra nhanh chãng vµ sinh ra c¸c rÔ bªn. Trô díi l¸ mÇm kÐo dµi ra vµ c¸c l¸ mÇm tho¸t khái vá h¹t. C¸c l¸ mÇm ë hÇu hÕt c¸c chi më ra vµ quang hîp, nhng mét sè chi kh¸c (®Ëu ngù) th× ch¼ng bao l©u sÏ bÞ teo ®i. Vµo cuèi thêi gian thö nghiÖm, trô trªn l¸ mÇm cã thÓ h¬i kÐo dµi vµ c¸c l¸ s¬ cÊp më ra.
§¸nh gi¸ c¸c c©y mÇm b×nh thêng vµ kh«ng b×nh thêng
a) C¸c c©y mÇm b×nh thêng:
- HÖ rÔ: RÔ s¬ cÊp nguyªn vÑn hoÆc chØ cã c¸c khuyÕt tËt nhÑ nh c¸c vÕt biÕn mµu hoÆc thèi; c¸c vÕt nøt hoÆc t¸ch ®· liÒn l¹i; c¸c vÕt nøt hoÆc t¸ch cã ®é s©u h¹n chÕ.
Lu ý: C¸c c©y mÇm còng ®îc coi lµ b×nh thêng trong trêng hîp rÔ s¬ cÊp bÞ khuyÕt tËt, nhng ®· ph¸t triÓn ®ñ mét sè lîng rÔ thø cÊp b×nh thêng.
- HÖ chåi: Trô díi l¸ mÇm nguyªn vÑn hoÆc chØ cã c¸c khuyÕt tËt nhÑ nh c¸c vÕt biÕn mµu hoÆc thèi; c¸c vÕt nøt hoÆc t¸ch ®· liÒn l¹i; c¸c vÕt nøt hoÆc t¸ch cã ®é s©u h¹n chÕ; vÆn xo¾n láng. C¸c l¸ mÇm nguyªn vÑn hoÆc chØ cã c¸c khuyÕt tËt nhÑ nh díi 50% m« bÞ háng; cã 3 l¸ mÇm. C¸c l¸ s¬ cÊp nguyªn vÑn hoÆc chØ cã c¸c khuyÕt tËt nhÑ nh díi mét nöa m« bÞ háng; cã 3 l¸ s¬ cÊp. Chåi ®Ønh nguyªn vÑn.
- Toµn bé c©y mÇm: tÊt c¶ c¸c cÊu tróc c¬ b¶n b×nh thêng nh ®îc liÖt kª ë trªn
b) C¸c c©y mÇm kh«ng b×nh thêng:
- HÖ rÔ: RÔ s¬ cÊp bÞ khuyÕt tËt vµ c¸c rÔ thø cÊp kh«ng ®ñ hoÆc bÞ khuyÕt tËt nh bÞ cßi cäc hoÆc chïn ng¾n; ph¸t triÓn chËm; bÞ mÊt; bÞ gÉy; bÞ xÎ tõ ®Ønh; c»n cçi; bÞ uèn cong; kh¼ng khiu; bÞ m¾c kÑt ë trong vá h¹t; cã tÝnh híng ®Êt ngîc; trong suèt; bÞ thèi do nhiÔm bÖnh s¬ cÊp.
- HÖ chåi: Trô díi l¸ mÇm hoÆc trô trªn l¸ mÇm bÞ khuyÕt tËt nh ng¾n vµ dÇy hoÆc bÞ mÊt; bÞ nøt s©u hoÆc bÞ gÉy; bÞ xÎ xuyªn qua ph¶i; c»n cçi; uèn cong nhiÒu hoÆc uèn thµnh vßng trßn; vÆn xo¾n chÆt hoÆc t¹o thµnh vßng xo¾n; kh¼ng khiu; trong suèt; bÞ thèi do nhiÔm bÖnh s¬ cÊp. C¸c l¸ mÇm bÞ khuyÕt tËt ®Õn møc h¬n 50% m« (hoÆc tæng sè m«) bÞ háng nh bÞ biÕn d¹ng; bÞ tæn th¬ng; bÞ t¸ch rêi ra hoÆc bÞ mÊt; bÞ biÕn mµu hoÆc bÞ thèi; bÞ thèi do nhiÔm bÖnh s¬ cÊp; chåi ®Ønh hoÆc c¸c m« xung quanh bÞ tæn th¬ng hoÆc bÞ thèi.
Lu ý: §Ó ®¸nh gi¸ c¸c l¸ mÇm cña Phaseolus, xem phÇn chó thÝch riªng ë díi.
C¸c l¸ s¬ cÊp bÞ khuyÕt tËt ®Õn møc qu¸ 50% diÖn tÝch l¸ (hoÆc tæng diÖn tÝch) bÞ háng nh bÞ biÕn d¹ng; bÞ tæn th¬ng; bÞ t¸ch rêi ra hoÆc bÞ mÊt; bÞ biÕn mµu hoÆc bÞ thèi; nhá h¬n 1/4 kÝch thíc b×nh thêng; bÞ thèi do nhiÔm bÖnh s¬ cÊp. Chåi ®Ønh bÞ khuyÕt tËt hoÆc bÞ mÊt.
Lu ý: BÊt kÓ sù cã mÆt cña c¸c mÇm n¸ch mäc ra tõ c¸c chåi ë n¸ch cña c¸c l¸ mÇm hoÆc l¸ s¬ cÊp, c©y mÇm sÏ ®îc coi lµ kh«ng b×nh thêng khi mÇm chÝnh kh«ng ph¸t triÓn b×nh thêng
- Toµn bé c©y mÇm: Mét hoÆc nhiÒu cÊu tróc c¬ b¶n kh«ng b×nh thêng nh ®îc liÖt kª ë trªn, hoÆc sù ph¸t triÓn b×nh thêng bÞ ng¨n c¶n do toµn bé c©y mÇm bÞ khuyÕt tËt nh bÞ biÕn d¹ng; bÞ ®øt gÉy; c¸c l¸ mÇm mäc tråi lªn tríc khi ph¸t triÓn rÔ; hai c©y dÝnh nhau; cã mµu vµng hoÆc mµu tr¾ng; kh¼ng khiu; trong suèt; bÞ thèi do nhiÔm bÖnh s¬ cÊp
C¸c chó thÝch riªng
L¹c (Arachis): Kh¸c víi ®Ëu ngù (Phaseolus), l¹c cã trô díi l¸ mÇm t¬ng ®èi ng¾n vµ mËp. C¸c l¸ mÇm cßn ®Ýnh ë c©y mÇm trong mét thêi gian dµi vµ ®îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ c©y mÇm (luËt 50%). Trô trªn l¸ mÇm vµ hai l¸ s¬ cÊp xÎ l«ng chim ph¸t triÓn ë gi÷a c¸c l¸ mÇm. Ngoµi mÇm chÝnh, th× sù ph¸t triÓn cña hai mÇm n¸ch ph¶i b×nh thêng, tuy nhiªn, mÇm chÝnh lµ c¬ b¶n: nÕu mÇm chÝnh bÞ mÊt hoÆc bÞ khuyÕt tËt th× c©y mÇm ph¶i ®îc coi lµ kh«ng b×nh thêng.
§Ëu ngù (Phaseolus): C¸c c©y mÇm cña Phaseolus ®Æc biÖt khã ®¸nh gi¸. V× vËy, c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch cña c¸c phßng kiÓm nghiÖm cã thÓ kh¸c nhau. §Ó ®¹t ®îc sù ®ång ®Òu gi÷a c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch ph¶i lu ý c¸c ®iÒu kiÖn sau:
-
Tr¹ng th¸i ph¸t triÓn cña c©y mÇm: HÕt søc lu ý kh«ng ®îc ®¸nh gi¸ c¸c c©y mÇm tríc khi c¸c l¸ s¬ cÊp ®· më ra. Nh÷ng c©y mÇm mäc ë trong giÊy cuén, vµ ®Æc biÖt lµ trong tèi, nãi chung kh«ng ®¹t ®îc tíi giai ®o¹n nµy nªn thêng rÊt khã ®¸nh gi¸.
-
C¸c l¸ mÇm: C¸c l¸ mÇm cña Phaseolus, kh¸c víi l¸ mÇm cña mét sè loµi kh¸c trong nhãm nµy (l¹c) kh«ng t¨ng kÝch thíc cña chóng sau khi nÈy mÇm, vµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng quang hîp rÊt khã kh¨n. C¸c chÊt dinh dìng ®îc dù tr÷ sÏ nhanh chãng tiªu thô bëi c©y mÇm ®ang mäc, vµ chøc n¨ng cña chóng sÏ kÕt thóc. V× thÕ, chóng thêng teo qu¾t l¹i vµo thêi gian khi c©y mÇm ®¹t tíi giai ®o¹n nãi ë trªn. Bëi vËy, chóng kh«ng thÓ dïng ®Ó ®¸nh gi¸ c©y mÇm.
NÕu cã mét sè lîng c©y mÇm víi c¸c l¸ mÇm bÞ háng hoÆc bÞ thèi trong phÐp thö (thêng lµ c©y mÇm sÏ bÞ háng nÕu lÊy vá h¹t ra vµ c¸c l¸ s¬ cÊp kh«ng më ra hoÆc rÊt nhá), th× mÉu ph¶i ®îc thö nghiÖm l¹i trong ®Êt. B»ng c¸ch nµy, thêng cã kÕt qu¶ t¬ng ®èi tèt h¬n.
-
C¸c l¸ s¬ cÊp: Nh ®· nªu trªn, c¸c l¸ mÇm mÊt chøc n¨ng cña chóng ngay sau khi nÈy mÇm; chøc n¨ng nµy sÏ ®îc thay thÕ b»ng c¸c l¸ s¬ cÊp vµ ®îc dïng ®Ó ®¸nh gi¸ c©y mÇm. C¸c l¸ s¬ cÊp b×nh thêng khi chóng cã h×nh d¹ng b×nh thêng vµ kh«ng nhá h¬n 1/4 kÝch thíc l¸ trung b×nh cña c¸c c©y mÇm ë trong phÐp thö. Trong c¸c trêng hîp nghi ngê th× nªn kÐo dµi thªm thêi gian thö nghiÖm hoÆc lµm l¹i phÐp thö trong ®Êt. NÕu c¸c l¸ s¬ cÊp bÞ háng hoÆc bÞ biÕn d¹ng, th× diÖn tÝch l¸ cña chóng ph¶i tu©n theo luËt 50%.
* Nhãm A.2.2.2.2
Thùc vËt 2 l¸ mÇm, cã kiÓu nÈy mÇm díi mÆt ®Êt.
Chi ®¹i diÖn : §Ëu Hµ-lan (Pisum), ®Ëu r¨ng ngùa (Vicia).
§Æc ®iÓm nÈy mÇm
HÖ chåi gåm trô trªn l¸ mÇm kÐo dµi vµ ch«i ®Ønh cã c¸c l¸ s¬ cÊp ph¸t triÓn. C¸c l¸ mÇm thêng n»m l¹i ë trong vá h¹t vµ trô díi l¸ mÇm h¬i khã nhËn thÊy.
HÖ rÔ gåm mét rÔ s¬ cÊp, thêng cã l«ng hót vµ c¸c rÔ thø cÊp dïng ®Ó ®¸nh gi¸ c©y mÇm nÕu rÔ s¬ cÊp bÞ khuyÕt tËt.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |