Trường thpt hùng Vương Tổ Địa gv: Viên Đình Tiến chuyêN ĐỀ-NÂng cao đỊa lý khu vực và quốc gia-hợp chúNG quốc hoa kì

Hoa Kì hiện đại có thể coi là được manh nha hình thành từ khi người Âu đặt chân và định cư trên đất Bắc Mĩ.

Trên những vùng đất thuộc về một quý tộc hay tổ chức nào đó dần dần hình thành các lãnh thổ thuộc địa riêng, sau này tạo ra 13 bang thuộc địa Bắc Mĩ với diện tích khoảng gần 900 nghìn m². Cuộc đấu tranh giành độc lập đã dẫn đến việc hình thành Hợp quốc Hoa Kì gồm 13 bang.

Sau đó, Hợp chúng quốc dùng nhiều biện pháp để mở rộng lãnh thổ, từ mua đến xâm lược. Vào giữa thế kỉ XIX, sau cuộc chiến tranh với Mê – hi – cô, lãnh thổ Hoa Kì đã bao gồm toàn bộ 48 bang thuộc lãnh thổ Bắc Mĩ bây giờ.

Năm 1867, Công ti dầu khí của Hoa kì mua lại quyền cai uản vùng đất A-la-xca của nga, với giá tiển là 7,2 triệu đôla Mĩ. Đến năm 1959, vùng đất này trở thành bang thứ 49.

Năm 1898, Hoa Kì chiếm quần đảo Ha – oai. Năm 1959, cùng với A – la-xca, Ha oai được chấp nhận là bang thứ 50 của Hoa Kì.

Vùng đất thuộc địa lớn nhất là Pu – ec – tô – Ri – cô nằm ở phía đông đão ha – I – ti. Đây là thuộc địa cũ của Tây Ban Nha, ngày nay tham gia vào Hoa Kì với tư cách là lãnh thổ liên kết. Nó có diện tích hơn 8900km², với dân số khoảng 3 triệu người, đa số là người da đen nói tiếng Tây Ban Nha.

Gu – am nằm trong quần đảo ma – ri – an, giữa các kinh tuyến 144 – 145⁰Đ. Vĩ tuyến 13⁰B cắt ngang qua đảo. Từ thành phố tuy hòa (Việt Nam) đi về phía đông khoảng gần 4000km là tới gu – am.

Gu – am có diện tích 549km². Đảo lớn dài 48km, bề ngang chỗ rộng nhất là 13km. Ở đây có khí hậu nhiệt đới hải dương chịu nhiều thảm họa thiên nhiên, nhất là bão. Năm 1992, một trận bão sức gió 240km/h đã tàn phá tới 90% nhà cửa trên đảo.

Hiện nay, dân số Gu – am có khoảng 13 – 14 vạn người. Hơn ½ dân số là thổ dân. Phần còn lại là dân nhập vư, nhân viên quân sự.

Gu-am được Ma –gien – lăng phát hiện vào năm 1521 và trở thành thuộc địa của Tây ban Nha từ năm 1565 đến năm 1898. từ đó đến năm 1950, Hoa Kì chiếm đóng quần đảo. Năm 1950, Hoa Kì trao quyền tự trị cho Gu –am.

Gu –am là căn cứ quân sự quan trọng nhất của Hoa Kì ở phía tây Thái Bình Dương. Ở đây có các căn cứ không quân và hải quân rất lớn. Trong chiến tranh Việt nam, máy bay B52 cất cánh từ đây vào ném bom ở cả hai miền nước ta. Kinh tế của Gu-am chủ yếu là các dịch vụ các căn cứ quân sự này.

Về mặt địa lý, Gu-am nằm gần Đông Nam Á, họ cũng tham gia một số hoạt động của khu vực này, nhất là trong các lĩnh vực thể thao.

Goan – ta – na – mo, một căn cứ quân sự của Hoa Kì nằm trên lãnh thổ Cu Ba, trong vịnh Goan – ta – na – mo, ngay cạnh thành phố Goan – ta – na – mo. Căn cứ này rộng 3600ha, là căn cứ quân sự lớn nhất của Hoa Kì tại Tây Ấn. Nó kiểm soát cả khu vực và kiểm soát con đường biển qua kênh Pa – na - ma, đường biển nối Bắc và Nam Mĩ.

Theo một hiệp định được kí năm 1903, Cu ba cho Hoa Kì thuê vùng đất này trong 99 năm. Đến năm 1934, chính quyền Cu ba thân Mĩ lại kí hiệp ước cho Hoa Kì kéo dài thời hạn thuê đất. Sau cách mạng năm 1959, mặc dù chính phủ Cu ba nhiều lần đòi, nhưng Hoa Kì vẫn không chịu trả lại phần đất này cho Cu Ba.

Về số lượng, vào tháng 11 năm 1976, dân số Hoa kì đạt mức 200 triệu. Ngày 17 -10- 2006, Hoa Kì đón công dân thứ 300 triệu. Dự kiến công dân thứ 400 triệu sẽ ra đời vào năm 2043.

Cơ cấu dân số cũng thay đổi. Sự thay đổi cơ cấu dân số (%) trình bày trong bảng dưới đây:

Nhóm	Năm 1967	Năm 2006
Da trắng	83,0	67,0
Da đen	11,1	13,4
La – ti – no (hiapanic)	4,7	14,4
Các nhóm khác	1,2	5,2

Nhóm La- ti – mo hay cũng gọi là Hispanic là nhóm cư dân có nói tiếng Tây Ban Nha, chủ yếu là người gốc mê – hi – co (7%), Pu –ec – tô Ri – cô (10%), Cu ba (4%).. Dòng nhập cư Hoa Kì do tác động của cả gia tăng tự nhiên và nhập cư. Dòng nhập cư của người gốc Mĩ – la tinh rất lo ngại. Năm 2006, họ đã cho dựng hàng rào biên giới với mê – hi – cô tốn kém hàng tỉ USD để ngăn cản.

Trước đây, việc nhập vư vào Hoa kì có thể coi là tự do, nhưng từ giữa thế kỉ XX đã số sự hạn chế. Họ có ưu tiên cho một số đối tượng nhất định.

- Những người tài là đối tượng ưu tiên hàng đầu. Người ta có thể trả lương cao hay tạo điều kiện tốt để người tài hành nghề. Hoa kì cũng tăng cường thu hút người nước ngoài đến học, tu nghiệp rồi tuyển chọn và cho định cư.

- Những người có tiền (có tài sản) cũng là đối tượng được ưu tiên vì họ có khả năng đóng góp cho sự phát triển kinh tế, xã hội của Hoa kì.

- Những người có chính kiến đối lập với nền chính trị chính thống của nước mình.

- Những người cần định cư vì lì do nhân đạo mà chủ yếu là đoàn tụ gia đình.

Luật pháp Hoa Kì cấm phân biệt chủng tộc từ lâu.

Trên thực tế thì phân biệt chủng tộc vận là hiện tượng phổ biến ở Hoa Kì. Nó tồn tại trong đầu óc trong suy nghĩ của nhiều người. Điều đó thể hiện qua các yếu tố sau:

- Cơ cấu dân số: mặc dù có sự đan xen giữa các chủng tộc nhưng tỉ lệ người lai khác chủng tộc ở Hoa kì thấp hơn nhiều so với Mĩ latinh.

- Sự tồn tại công khai của các tổ chức phân biệt chủng tộc.

- Sự phân chia lợi ích thực tế các chủng tộc. Các chủng tộc da đen, da đỏ vẫn là những bộ phận chịu nhiều thiệt thòi nhất. những người da vàng Châu Á tuy có nhiều thành công nhưng vẫn thấp kém về mặt chính trị. Những người hispanic cũng là những người chịu thiệt thòi.

Bản thân những chính khách Hoa kì cũng coi phân biệt chủng tộc là rào cản khó vượt qua đối với những người da màu trên con đường công danh. (Trong việc lựa chọn đại diện tranh cử tổng thống khóa tới, Đảng dân chủ vẫn coi nhược điểm lớn nhất của một đối thủ với ba Hi – la – ri trong cuộc chạy đua vào nhà trắng chính là màu da đen của ông ta).

73. Vì sao người Hoa kì hay thay đổi chỗ ở?

Trước hết do gốc gác người Hoa kì đã là những người di cư, tìm nơi sống mới. Đối với họ, sự ràng buộc với chỗ ở xét về tinh thần đạo lí đã là không quan trọng. Cái gắn kết họ với một nơi nào đó không phải là nghĩa tình, là kí ức mà là lợi ích kinh tế. Nơi nào đảm bảo cho họ cuộc sống tốt hơn thì họ đến. Khi mà nơi đang ở không mang lại lợi ích nhiều như mong muốn thì họ sẽ ra đi.

Kinh tế Hoa kì là nền kinh tế thị trường rất năng động, mọi thứ đều có thể thuê hoặc mua nếu có tiền. nhu cầu về lao động và lợi ích đem lại cho con người cũng luôn thay đổi theo thời gian, không gian. Vì vậy những người coi lợi ích là trọng như người Hoa kì không thể yên vị lâu dài tại một cơ sở thuê làm và dĩ nhiên họ cũng khó mà định cư yên ổn lâu dài tại một nơi.

Vì thế, mặc dù Hoa kì rất giàu, nhưng tỉ lệ những người có nhà riêng khi thấp, chỉ 65 -67%. Khái niệm an cư lạc nghiệp không đúng ở Hoa Kì. Vì thuê chỗ ở tạm thời nên nhiều người không quan tâm lắm đến hình thức hay vẻ ngoài của ngôi nhà mà chú ý nhiều đến tiện nghi bên trong của nó. Cũng vì sống tạm và thuê chỡ ở cho nên chất lượng chỗ ở thay đồi tùy theo thu nhập trong các thời điểm khác nhau. Những người bất ngờ bị mất việc thường không có tiền thuê nhà mà trở thành kẻ vô gia cư, rất cơ cực.

Hoa kì có 50 bang. Bang đông nhất hiện nay là Ca – li - Phóoc – ni – a, với dân số hơn 30 triệu, thứ hai là bang – Tếch – dát có hơn 20 triệu. Trong khi đó, nhiều bang có dân số chưa đến 1 triệu. Số dân ít nhất là bang oai – ô – minh nằm ở vùng núi phía tây với dân số chỉ khoảng 0,5 triệu. Dưới đây là dân số một số bang đông dân và ít dân nhất của Hoa kì (ước lượng).

Nông thôn Hoa Kì có mật độ dân cư rất thưa, nông nghiệp Hoa kì là nông nghiệp quảng canh với quy mô trang trại rộng hàng trăm ha.

Khi kinh tế phát triển, trong nông nghiệp diễn ra sự tập trung hóa. Nông nghiệp càng phát triển thì mức độ tập trung hóa càng cao. Hiện nay, quy mô trung bình của các trang trại đã lên tới gần 200ha, tương đương với hơn 500 mẫu Bắc Bộ (Việt Nam). Nghĩa là mỗi khu đất bằng một vài làng của đồng bằng bắc bộ với hai đến ba nghìn dân, nếu tổ chức sản xuất như Hoa kì, thì chỉ thuộc về một gia đình.

Trang trại ở Hoa Kì thường thuê nhân công từ các thành phố. Đó là những lao động thời vụ. Trang bị kỹ thuật hiện đại càng làm cho số lao động làm thuê trong các trang trại giảm đi.

Hoa kỳ có nhiều thành phố nổi tiếng thế giới về những lĩnh vực nào nó.

Niu Ioóc (New York)

Niu Ioóc là thành phố lớn nhất Hoa Kì. Khu vực thành phố rộng 786km² với dân số trên 8 triệu người. Niu Ioóc còn là hạt nhân của một chùm đô thị có diện tích tới 17000km² với số dân lên tới hơn 21 triệu. Niu Ioóc nghĩa là Ioóc Mới để phân biệt với một lãnh địa có tên là Ioóc ở vùng tây nam nước Anh.

Niu Ioóc là thành phố đa chủng tộc. Người da trắng chiếm khoảng 45% dân số, người da đen 27%. Những nhóm khác cũng có số lượng đáng kể. Chẳng hạn người châu Á cũng chiếm gần 10%. Ở đây có hẳn một khu phố Tàu gọi là China Town rộng hàng chục km² với dân số cả trăm ngàn người.

Niu Ioóc là thành phố cảng lớn nhất Hoa Kì, là trung tâm tài chính lớn nhất với phố Uôn, trụ sở của các tổ chức tài phiệt và thị trường chứng khoán Niu Ioóc. Ở đây có một số công trình kiến trúc đồ sộ cỡ như Trung tâm thương mại thế giới. Ngoài ra đây còn là nơi đặt bức tượng Nữ thần tự do (do nước Pháp tặng Hoa Kì nhân kỉ niệm 100 năm ngày độc lập) cao tới 93m. Niu Ioóc cũng là thành phố nổi tiếng bậc nhất thế giới vì có trụ sở Liên hợp quốc. Trụ sở của tổ chức lớn nhất thể giới này được xây dựng trên mảnh đất rộng 7ha do nhà tỉ phú Rốc – cơ – pheo – lơ tặng (trước đó trụ sở của tổ chức này là ở Xan Phran – xcô).

Oa – sin – tơn

Oa – sin – tơn (washington hay gọi đầy đủ là Washington D.C để phân biệt vớn Oa – sin – tơn ở tây bắc Hoa Kì).

Oa – sin – tơn là thủ đô của liên bang. Thành phố này nằm bên bờ sông Pô – tô – mac. Nội thành trải ra trên diện tích gần 160km² với dân số gần 600 nghìn người. Nếu kể cả vùng ngoại thành bao quanh với diện tích hơn 17 nghìn km² thì dân số Oa – sin – tơn lên tới hơn 5 triệu. Oa – sin – tơn có rất nhiều người da đen. Họ chiếm tới hơn 60% dân số thành phố trong khi người da trắng chỉ chiếm khoảng hơn 30%. Đó là thành phố trung tâm văn hóa, chính trị chứ không phải là trung tâm công nghiệp. Những địa danh nổi tiếng của thành phố này là đồi Ca – pi – tơn (nơi có tòa nhà quốc hội), Nhà Trắng (phủ tổng thống), Lầu Năm góc (trụ sở Bộ Quốc phòng), Đài tưởng niệm chiến tranh Việt Nam. Một số nơi khác cũng rất nổi tiếng là trụ sở Tập đoàn các ngân hàng thế giới (WBG), quỹ tiền tệ quốc tế (IMF).

Si –ca – gô (Chicago)

Si –ca – gô có thể coi là thủ phủ của miền trung tây, nằm cạnh hồ Mi – si – gân thuộc bang I – li –noi, Si –ca – gô là thành phố đông dân. Khu vực nội thành có dân số khoảng 3 triệu. Nếu tính cả vùng ngoại thành thì con số này lên tới hơn 9 triệu. Số người da trắng chiếm hơn 40% và cũng gần chừng ấy là người da đen. Thành phố nổi tiếng với những khu nhà chọc trời và những đường phố thẳng tắp tỏa ra những hình nan quạt. Từ Si –ca – gô có hơn 3 tuyến đường sắt chạy khắc các vùng. Si –ca – gô còn nổi tiếng vì các phong trào công nhân hồi nửa cuối thể kỉ XIX mà ảnh hưởng của nó còn đến tận ngày nay.

Xan Phran – xcô

Xan Phran – xcô là thành phố mang cái tên Tây Ban Nha, còn người Tàu thì gọi là Cựu Kim Sơn. Thành phố này cổ kính và có nhiều dấu ấn của văn minh Trung Hoa. Đây là thành phố biển với nhiều con đường quanh co và rất dốc. Nó nổi tiếng thế giới do có cây cầu Cổng vàng đẹp như trong mộng. Nó cũng nổi tiếng thế giới vì ở đây đã diễn ra hội nghị thành lập Liên hợp vào năm 1945 với bản Hiến chương Xan Phran – xcô. Ngày nay Xan Phran – xcô còn nổi tiếng vì vùng phụ cận của nó có một thung lũng công nghệ cao gọi là Thung lũng Si – li – con. Thung lũng này ở đông nam thành phố tập trung tới hơn 5000 cơ sở công nghiệp, trong đó tới hơn 2/3 thuộc về lĩnh vực công nghệ điện tử - thông tin. Xan Phran – xcô là một trong những nơi mà người Việt tập trung đông đúc nhất. Chỉ riêng quận Cam đã có khoảng 0,5 triệu người, chiếm gần 1/3 tổng số người gốc Việt sống trên đất Hoa Kì.

Lốt An – giơ – let

Lốt An – giơ – let (los Angeles), có nghĩa là Thành phố của các thiên thần. Đây là thành phố biển mang đậm sắc thái của thiên nhiên vùng khí hậu địa trung hải. Thời tiết khô ráo, bầu trời cao trong xanh là nơi khơi gợi rất nhiều cảm hứng.

Thành phố trải ra trên một diện tích khoảng hơn 1200km², có dân số gần 4 triệu người. Lạc vào thế giới Lốt An – giơ – let, ta khó mà phân biệt được đâu là trung tâm, đâu là ngoại vi. Cảnh sắc thiên nhiên và nhân văn đều có sức cuốn hút, làm mê đắm lòng người. Nơi đây có Hô – li – út, được coi là kinh đô điện ảnh thế giới.

Đến Lốt An – giơ – let mà chỉ ở trong nội thành thì thật chưa đủ. Xung quanh thành phố này còn có nhiều thành phố, thị trấn và làng quê tạo thành vùng Lốt An – giơ – let rộng khoảng hơn 10 nghìn km² với dân số lên đến hàng chục triệu người. Tất cả có 88 thành phố. Chúng gắn với nhau, thành phố hòa với làng quê, thành phố nối với thành phố khiến ta khó phân biệt nổi ranh giới. Trong số các “thành phố con” này, nổi tiếng hơn cả là Loong Bích, To – ren – xơ, Inh – le – út, Xan – ta Mo – ni ca, Be – vơ – li Hiu, Pâu – mơ – na … Người Việt sinh sống ở đây khá đông trong một khu vực gọi là Tiểu Sài Gòn (Litle Saigon).

Lốt An – giơ – let là thành phố pha tạp. Ở đây có nhiều người gốc Mĩ Latinh và gốc Á, nhất là người Trung Quốc, người Triều Tiên, người Nhật Bản. Tình hình an ninh đôi khi rất phức tạp.

Số đông thị dân Hoa Kì số trong các thành phố vừa và nhỏ.

Trong thời kì trước đây, nhiều người đổ vào các đô thị lớn chủ yếu vì công việc. Ngày nay, giao thông và các dịch vụ tiện lợi xu hướng chung là có sự dãn dân ra vùng ngoại ô trong những khu vực gọi là vùng đô thị (Metropolitance area). Với những con đường cao tốc (highway) hay đường thông mạch (freeway) người ta có thể đi về dẽ dàng trong cự li trên dưới 100km. Vì lẽ đó, gá xăng dầu là vấn rất nhạy cảm với đất nước Hoa Kì. Ngoài ra tron g thời đại công nghệ thông tin với hoạt động dịch vụ chiếm ưu thế, nhiều người có thể làm việc trên văn phòng ảo nên họ có thể sống rất xa và cũng rất ít khi phải đến trình diện ở trụ sở công ti. Bên cạnh đó, các dịch vụ chăm sóc cuộc sống rất tiện lợi, cách tổ chức học hành, thi cử hướng về việc coi trọng làm việc độc lập của cá nhân không buộc người ta phải sống ở nơi tập trung đông người. Vì vậy, xu hướng dãn ra ngoại ô, thậm chí về các vùng nông thôn xa xôi của thị dân cũng ngày càng chiếm ưu thế.

78. Ở Hòa Kì, người giàu giàu như thế nào và người nghèo nghèo như thế nào?

Hoa kì có một số người rất giàu. Nước này có khoảng 400 tỉ phú, chiếm hơn 1/2 số tỉ phú của toàn thế giới và khoảng 3-4 triệu phú đôla. Người giàu cỡ tỉ phú gồm giàu nhờ thừa kế hoặc giàu nhờ phát đạt trong các ngành thời thượng liên quan tới công nghệ thông tin hay dịch vụ bán lẻ. Người giàu cỡ triệu phú những người có thể do thừa kế nhưng phần nhiều là hoạt động trong các ngành dịch vụ như: người môi giới chứng khoán, đầu cơ chứng khoán, ca sĩ, ngôi sao điện ảnh, ngôi sao thể thao trong các môn được ưu chuộng như quyền Anh, bóng chày, bóng rổ …

Nhưng Hoa Kì cũng là nước có rất nhiều người nghèo. Người nghèo là những người thuộc về các gia đình có 4 người nhưng tổng thu nhập hằng năm chỉ từ 19 đến 20 nghìn USD trở xuống, hay những người độc thân nhưng thu nhập dưới mức 9-10 nghìn USD. Số này ở Hoa Kì có khoảng 37 triệu người vào năm 2006.

Người nghèo ở Hoa Kì nói chung là không đói dinh dưỡng, nhưng có nhiều cái khổ hơn các nước phương đông. Cái khổ trước tiên là không có chỗ ở cho ra chỗ ở vì họ vì họ không có thói quen tích cóp làm nhà. Những người thất nghiệp đồng nghĩa với việc bị đẩy ra đường hay đến tá túc trong những chỗ ăn ở từ thiện. Vì thế, ở Hoa Kì có rất nhiều người vô gia cư mà “nhà” của họ có khi gói gọn trong những chiếc xe đẩy … Một cái khổ hơn nữa của người nghèo chính là ở chỗ người ta sống trong xã hội tiêu xài và tiền nong là thước đo giá trị trong khi mình chẳng kiếm ra tiền. Đối với nhiều người Hoa Kì, giàu nghèo chỉ là khái niệm mang tính nhất thời. Một triệu phú sau vài giờ có thể thành kẻ trắng tay do cổ phiếu của họ mất giá và thành mớ giấy lộn. Ngược lại, một người nghèo cũng có thể trở lên giàu có chỉ trong vài giờ đồng hồ. Một xã hội năng động, quay cuồng thì ngay cái gọi là giá trị con người cũng thay đổi đến chóng mặt và mỗi người đều phải sống chung với sự thăng trầm theo kiểu lên voi xuống … đất.

Còn xa Hoa Kì mới đạt được danh hiệu này dù cho người ta cứ khăng khăng chê bai nhân quyền ở hết nơi này đến nơi khác.

Hoa Kì tuyên truyền tự do, nhưng đã đẩy đến sự tự do cực đoan và chính nó làm mất đi sự an toàn cho công nhân của mình.

Hoa Kì là nơi mạng sống của con người bị đe dọa nhiều nhất do tình trạng mang súng tự do và do những mâu thuẫn, bức xúc trong cuộc sống. theo một tài liệu do Trung Quốc đưa ra thì vào năm 2004, trong số 100 nghìn dân Hoa Kì thì có 6,24 người bị giết vì những lí do khác nhau, đứng thứ hai trên thế giới chỉ sau Đài Loan là xứ sở của nhiều băng đảng khét tiếng.

Tính mạng của các công dân Hoa kì còn bị đe doạ bởi các tổ chức khủng bố nước ngoài. Hoa Kì đã tự tạo cho mình nhiều kẻ thù và những dân thường Hoa kì lại phải trả giá cho những chính sách của chính Phủ. Những vũ khủng bố của người nước ngoài trên đất Hoa kì không phải là hiếm. Vụ đánh bom ở Ôc – la – hô – ma, vụ đánh sập Trung tâm thương mại thế giới làm thiệt mạng hơn 3000 người, hay vụ đâm máy bay đánh sạt một phần Lầu năm hóc … là những dẫn chứng không thế chối cải cho sự mất an toàn của công dân Hoa kì trên mảnh đất quê hương mình. Chưa kể người Hoa kì còn bị bắt đi và giết trong các cuộc chiến tranh ngoài lãnh thổ. Đó cũng là mối đe doạ thường xuyên.

80. Nét nổi bật trong văn hoá Hoa kì là gì?

Lịch sử tuy ngắn, nhưng người Hoa kì đã kịp hình thành một nền văn hoá độc đáo có sức mạnh lan toả nhanh trên thế giới. Người Hoa kì thường tỏ ra năng động, tự tin và quyết đoán trong hành động. người hoa kì thường hay lấy sức mạnh để áp đảo các quan hệ …

Những cái đó nói chung thể hiện những mặt sau đây của văn hoá Hoa kì:

Văn hoá Hoa kì là nền văn hoá tôn sùng tự do cá nhân, coi trọng luật pháp mà ít chú ý đến đạo lí cổ truyền. Mọi cá nhân thường tự chịu trách nhiệm trước luật pháp mà không phải chú ý đến khía cạnh đạo lí hay các quy ước của cộng đồng cư trú. Vì vậy, ở Hoa kì, vai trò dẫn dắt, cố vấn cho con người là luật chứ không phải người cao tuổi.

Văn hoá Hoa kì là nền văn hoá phổ cập lối hành xử của kẻ mạnh. Họ thường hay áp đặt những giá trị của mình cho người khác. Các từ họ hay dùng là trừng phạt, cấm vận, phong toả… Trong tranh đấu, họ hay có ý muốn may chóng đè bẹp đối thủ bằng sức mạnh vật chất. nhưng chính sự ỷ vào sức mạnh, tính hiếu thắng khiến họ thường kém kiên trì và dễ thất bại khi đối phương kéo họ vào cuộc tranh đấu đòi hỏi sự dẻo dai, bền bỉ.

Từ hai điểm trên, dẫn đến một điểm khác là văn hoá Hoa kì là nền văn hoá cổ suý sự năng động trong những cá thể, những chi tiết nhưng cứng nhắc trong hệ thống nói chung. Có thể ví Hoa kì như một dòng sông, thẳng băng và đơn điệu trong đó có những cánh bèo. Những cánh bèo này quay cuồng nhào lộn nhưng tất cả chỉ bó hẹp trong dòng sông theo hướng chảy định sẵn.

Ngoài ra, người ta còn cho rằng văn hoá Hoa kì là nền văn hoá thực dụng một nền văn hoá văn minh tài sản. Trong nền văn hoá đó, những ước lệ về mặt tinh thần bị bóc trụi, người ta sống và đánh giá con người theo những tiêu chí mang tính định lượng cứng nhắc, đơn điệu.

81. Hoạt động dịch vụ kiếm tiền ở Hoa kì nhanh như thế nào?

Có thể nói hoạt động dịch vụ ở Hoa kì kiếm tiền nhanh còn hơn cả tốc độ phi mã.

Người kiếm tiền với tốc độ cao nhất là các siêu sao quyền anh. Mai tai- xơn (Mile Tison) vào thời hào quang được trả giá 30 triệu USD cho một trận đấm bốc bất kể kết cục trận đấu ra sao. (trận đấu quyền anh kéo dài tối đa 12 hiệp, 36 phút. Nghĩa là mỗi phút ít nhất anh ta được trả hơn 800 nghìn USD, tương đương với gần 13 tỉ đồng việt Nam).

Những tri thức, các chính trị gia đi giảng cho các trường đại học cũng được trả giá chót vót. Tổng thống Bin Clin – tơn được chào mời với thù lao 150 nghìn đô la Mĩ cho một buổi nói chuyện. Nhiều cô người mẫu tuyên bố sẽ không đi làm nếu mỗi ngày làm việc không mang lại cho cô ta hơn 10 nghìn đô la.

Nhưng kiếm tiền nhanh và ổn định nhất là những nhà phát minh và sáng lập rồi làm chủ các tập đoàn công nghệ thông tin và bưu chính viễn thông, các tập đoàn bán lẻ. Bil Gate từ một người bình thường sau hơn 20 năm trở thành siêu tỉ phú đứng đầu trong số người làm giàu. Tính ra thu nhập trung bình (không kể những thay đổi do biến động của giá cổ phiếu) của ông ta trong thời gian qua cỡ 2-3 tỉ USD mỗi năm, nghĩa là 6-8 triệu USD mỗi ngày. Tức là, mỗi giây ông ta kiếm được 100USD hay 1,6 triệu đồng Việt Nam!