TuyÓn tËp tiªu chuÈn b¶o vÖ thùc vËt | 10 TCN 549 - 2002 |
Nhãm B
tiªu chuÈn ngµnh
|
10 TCN 549 - 2002
|
Qui tr×nh KiÓm dÞch nhËp khÈu gièng c©y cã mói
Import quarantine procedure for citrus variety.
|
1. Ph¹m vi vµ ®èi tîng ¸p dông.
- Quy tr×nh nµy ¸p dông cho viÖc KiÓm dÞch thùc vËt ®èi víi c¸c l« gièng c©y cã mói nhËp khÈu vµo l·nh thæ ViÖt Nam qua c¸c cöa khÈu ®êng bé, ®êng thuû, ®êng s¾t, ®êng hµng kh«ng, c¸c c¬ së KiÓm dÞch thùc vËt Sau nhËp khÈu vµ c¸c c¬ së c¸ch ly kh¸c trong ph¹m vi c¶ níc.
2. ThuËt ng÷ ®Þnh nghÜa.
Trong qui tr×nh nµy c¸c thuËt ng÷ díi ®©y ®îc hiÓu nh sau:
- C©y cã mói: Bao gåm c©y ¨n qu¶ thuéc hä Rutaceae.
- Gièng c©y cã mói: Bao gåm h¹t, c©y vµ c¸c bé phËn cña c©y cã mói cã thÓ dïng ®Ó nh©n lµm gièng.
- Gièng c©y cã mói nhËp néi: Lµ nh÷ng gièng c©y cã mói ®îc nhËp khÈu vµo l·nh thæ ViÖt Nam.
- §iÒu kiÖn c¸ch ly: Lµ ®iÒu kiÖn t¸ch biÖt víi bªn ngoµi khi trång c©y, c¸c t¸c nh©n sinh häc kh«ng thÓ lan truyÒn ra ngoµi vµ x©m nhËp tõ ngoµi vµo trong.
- KiÓm dÞch Sau nhËp khÈu: Lµ biÖn ph¸p kü thuËt kiÓm tra sinh vËt h¹i tiÒm Èn cña l« gièng nhËp khÈu trong ®iÒu kiÖn c¸ch ly.
- Sinh vËt h¹i tiÒm Èn: Lµ nh÷ng sinh vËt h¹i ®i theo gièng nhËp nhng b»ng m¾t thêng vµ ph¬ng tiÖn th« s¬ cha ph¸t hiÖn ®îc.
3. Tr×nh tù c¸c bíc kiÓm dÞch.
3.1. KiÓm dÞch t¹i cöa khÈu.
3.1.1. KiÓm tra hå s¬ giÊy tê.
- Thùc hiÖn theo qui ®Þnh hiÖn hµnh cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n.
- C¸c giÊy tê cã liªn quan (NÕu cã)
3.1.2. KiÓm tra l« gièng nhËp khÈu.
ViÖc kiÓm tra l« gièng nhËp khÈu ®îc ¸p dông theo TCVN 4731- 89;10 TCN 336 - 98; 10 TCN 337 - 98;10 TCN 338 - 98.
3.2. KiÓm dÞch Sau nhËp khÈu.
3.2.1. KiÓm tra s¬ bé sinh vËt h¹i trªn l« gièng nhËp khÈu.
3.2.2. Xö lý tríc gieo trång.
- NÕu lµ c©y nu«i cÊy m« th× kh«ng ph¶i xö lý.
- NÕu lµ h¹t gièng ph¶i ®îc ng©m ngay trong dung dÞch 8- Hydroxyquinoline Sunphat 1% trong 3 phót.
- NÕu lµ c©y, c¸c bé phËn cña c©y hoÆc c¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c:
+ Ph¶i ®îc khö trïng b»ng Methyl Bromide (CH3Br);
+ Nhóng trong dung dÞch Sodium Hypochlorite (Na ClO2 .4H2O) cã chøa 1% clo trong 2 phót;
3.2.3. Gieo trång: C¸c vËt liÖu gièng ®îc nh©n trång trong ®iÒu kiÖn c¸ch ly.
3.2.4. KiÓm tra sinh vËt tiÒm Èn: KiÓm tra c¸c vËt liÖu gièng ®· nhËp khÈu ë c¬ së KiÓm dÞch thùc vËt Sau nhËp khÈu nh»m x¸c ®Þnh c¸c sinh vËt g©y h¹i tiÒm Èn. Riªng ®èi víi c¸c bÖnh Vi khuÈn, Virus, Viroid vµ Mycoplasma sö dông mét trong c¸c ph¬ng ph¸p cô thÓ sau ®Ó chÈn ®o¸n:
+ PCR - Ph¶n øng chuçi Polymerasa (Polymerasa Chain Reaction)
+ ELISA - Men liªn kÕt miÔn dÞch (Enzyme - Linked Immuno - Sorbent Assays)
+ ChØ thÞ sinh häc (Biological Indexing)
(C¸c ph¬ng ph¸p nµy ®îc giíi thiÖu trong phô lôc kÌm theo).
3.2.5. Thêi gian kiÓm tra.
Thêi gian kiÓm tra t¹i c¬ së KiÓm dÞch thùc vËt Sau nhËp khÈu tõ 9 - 12 th¸ng.
3.2.6. KÕt qu¶ kiÓm tra.
Danh môc c¸c §èi tîng KiÓm dÞch thùc vËt vµ c¸c sinh vËt h¹i tiÒm Èn ®· ph¸t hiÖn ®îc trªn gièng c©y cã mói nhËp khÈu.
3.2.7. KÕt luËn.
1) T×nh h×nh dÞch h¹i
2) Xö lý l« gièng.
3) CÊp giÊy chøng nhËn KiÓm dÞch thùc vËt Sau nhËp khÈu (nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn).
Phô lôc
KiÓm dÞch thùc vËt Sau nhËp khÈu
1. KiÓm tra KiÓm dÞch Sau nhËp khÈu.
B¶ng 1. C¸c ph¬ng ph¸p kiÓm tra
Ph¶n øng chuçi Polymerasa
|
Sö dông chÈn ®o¸n mét sè lo¹i bÖnh Èn.
|
Men liªn kÕt miÔn dÞch
|
Virus tµn lôi cam quýt (Citrus tristeza closterovirus)
|
|
Xylella fastidiosa
|
|
Spiroplasma citri
|
|
Virus lïn Satsuma (Satsuma dwarf ilarvirus)
|
|
Virus nhá l¸ cam quýt (Citrus tatter leaf capillovirus)
| ChØ thÞ sinh häc |
|
C¸c loµi
|
C¸c gièng c©y chØ thÞ
|
|
Citrus sinensis
|
Cam
|
Tæ hîp Virus bÖnh ®èm (Psorosis complex)
|
|
|
Spiroplasma citri
|
|
|
Liberobacter asiaticum
|
|
|
Liberobacter africanum
|
Citrus limon
|
Chanh Eureka
|
Virus tµn lôi cam quýt (Citrus tristeza closterovirus)
|
|
|
Virus qu¨n l¸ cam quýt (Citrus leaf rugose virus)
|
|
|
Virus kh¶m l¸ (Citrus variegation ilarvirus)
|
Citrus medica L.
|
Chanh Yªn
|
Viroid vÈy vá (Citrus exocortis viroid)
|
Citrus aurantifolia
|
Chanh T©y Ên
|
Virus tµn lôi cam quýt (Citrus tristeza closterovirus)
|
|
|
Virus biÕn d¹ng g©n l¸ (Citrus veinenation virus)
|
Poncirus trifoliata X C. sinensis
|
Chanh ba l¸ hoÆc quÊt Swingle
|
BÖnh nhá l¸ cam quýt (Citrus tatter leaf capillovirus)
|
1.1. Ph¬ng ph¸p PCR.
Mçi loµi sinh vËt cã cÊu tróc DNA kh¸c nhau vµ trong cïng mét gièng gi÷a c¸c loµi còng cã sù kh¸c nhau. Trong mét gièng, DNA cña c¸c loµi cã nh÷ng ®o¹n cÊu tróc gièng nhau, nhng cã nh÷ng ®o¹n cã cÊu tróc kh¸c nhau mµ cÊu tróc nµy ®Æc trng cho loµi nµy mµ nh÷ng loµi kh¸c kh«ng cã. §©y lµ c¬ së di truyÒn ®Ó ph©n biÖt gi÷a loµi nµy vµ loµi kh¸c. Ph¬ng ph¸p PCR chÝnh lµ nh»m nh©n lªn gÊp béi sè lîng c¸c ®o¹n DNA ®Æc trng ®Ó tõ ®ã cã thÓ chÈn ®o¸n chÝnh x¸c ®îc c¸c loµi.
1.2. Ph¬ng ph¸p ELISA.
Kü thuËt nµy c¬ b¶n ®îc dùa trªn sù kÕt hîp gi÷a men víi c¸c kh¸ng thÓ hoÆc kh¸ng nguyªn thµnh vËt ®¸nh dÊu men sau ®ã chóng l¹i cã ph¶n øng víi kh¸ng nguyªn hoÆc kh¸ng thÓ t¬ng øng thµnh hîp chÊt miÔn dÞch cña men ®¸nh dÊu. Men kÕt hîp t¹i hîp chÊt miÔn dÞch khi gÆp chÊt ®Öm sÏ thóc ®Èy ph¶n øng thuû ph©n chÊt ®Öm t¹o ra mµu vµng. Tèc ®é cña ph¶n øng thuû ph©n cµng nhanh, mµu vµng cµng râ, chøng tá men cµng nhiÒu, ®iÒu nµy còng chøng tá nång ®é cña kh¸ng nguyªn cµng cao. Do tÝnh ®Æc hiÖu cña ph¶n øng ELISA ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc ®Æc tÝnh cña kh¸ng nguyªn.
Bé Kit ®Ó kiÓm tra cã thÓ sö dông cho c¸c bÖnh sau:
- Xylella fastidiosa
- Spiroplasma citri
- Lïn Satsuma (Satsuma dwarf ilarvirus)
- Tµn lôi c©y cã mói (Citrus tristeza closterovirus)
- Virus nhá l¸ c©y cã mói (Citrus tatter leaf cappillovirus)
1.3. ChØ thÞ sinh häc
Dïng c©y chØ thÞ ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng bÖnh Èn cña c©y cã mói ë hai møc nhiÖt ®é:
* NhiÖt ®é 18 - 25oC (tèt nhÊt lµ 20 - 22 oC) cho c¸c t¸c nh©n g©y bÖnh sau:
- Virus tµn lôi c©y cã mói (Viruses Citrus tristeza closterovirus)
- Virus biÕn d¹ng g©n l¸ c©y cã mói (Citrus veinenation virus)
- Virus kh¶m l¸ (Citrus varegation ilarvirus)
- Vius qu¨n l¸ c©y cã mói (Citrus leaf rugose virus)
- Virus bÐ l¸ c©y cã mói (Citrus tatter leaf capillovirus)
* NhiÖt ®é 25 - 35oC (tèt nhÊt lµ 30 - 35 oC) cho t¸c nh©n g©y bÖnh:
- Viroid v¶y vá c©y cã mói (citrus exocortis viroid)
- Viroid m¹ch dÉn c©y cã mói (citrus cachexia viroid)
- Spiroplasma citri
- Liberobacter asiaticum
- Liberobacter africanum
B¶ng 1.3.1 Sè c©y chØ thÞ cÇn nh©n gièng.
D¶i nhiÖt ®é
|
C©y chØ thÞ
|
Sè chËu (15cm)
|
Sè c©y trong chËu
|
L¹nh 18-25oC
|
Cam ngät
|
3
|
5
|
|
Chanh Eureka
|
2
|
5
|
|
Chanh T©y Ên
|
2
|
5
|
|
Chanh Rusk
|
2
|
5
|
Nãng 25-35oC
|
Cam ngät
|
3
|
5
|
|
Chanh yªn
|
2
|
2
|
B¶ng 1.3.2. C©y chØ thÞ dïng cho viÖc kiÓm tra bÖnh.
BÖnh
|
C©y chØ thÞ thÝch hîp
|
C©y chØ thÞ kh¸c
|
Cachexia (Xyloporosis)
|
Chanh yªn
|
- Chanh sÇn
- Poncirus trifoliata
|
Virus qu¨n l¸ (Citrus leaf rugose)
|
Chanh T©y Ên
|
- Citrus limon
- Bëi ®á Duncan
|
Virus kh¶m l¸ (Citrus variegation)
|
Chanh yªn
|
§Ëu t¬ng vµ ®Ëu ®en
|
Gißn l¸ (Crinkly leaf)
|
Chanh Eureka
|
-
|
Cristacortis
|
Cam ngät
|
- Quýt Orlando
- Cam chua
|
V¶y vá (Exocortis)
|
Chanh yªn
|
Chanh sÇn
|
Greening and Dieback
|
Cam ngät
|
- Quýt Sexton
- Bëi Duncan
|
Impietratura
|
Cam ngät
|
Bëi
|
Tæ hîp bÖnh ®èm Virus (Psorosis complex)
|
Cam ngät
|
- Quýt Homosassa, Emperor
- Chanh T©y Ên
|
§èm vßng dßngB (Ringspot (Psorosis B ))
|
Cam ngät
|
-
|
Lïn Satsuma (Satsuma dwarf)
|
|
- Quýt Satsuma
- Sesamum indicum
|
Stubborn
|
Cam ngät
|
- QuÊt Sexton
- Bëi Duncan
|
Nhá l¸/Lïn c©y (Tatter leaf/ stunt)
|
Chanh ba l¸ vµ quÊt Swingle
|
- Chanh Troyer
- §Ëu ®en (Vigna cilindrica)
- Citrus excelsa
- Nicotiana clevelandii
|
Hai chñng tµn lôi cam quýt (Tristeza - stem pitting and seedling yellows)
|
Chanh T©y Ên
Chanh Eureka
Chanh Mexica
|
- Cam ®¾ng ngät Seville
- Cam chua (Citrus aurantium)
|
BiÕn d¹ng g©n/U th©n gç (Vein enation/ woody Gall)
|
Chanh T©y Ên
|
Chanh sÇn
|
B¶ng 1.3.3. TriÖu chøng bÖnh trªn c©y chØ thÞ
D¶i nhiÖt ®é
|
BÖnh
|
Cam ngät
|
Chanh Eureka
|
Chanh T©y Ên
|
Chanh ba l¸, hoÆc quýt
|
Chanh yªn
|
|
Qu¨n l¸
(Citrus leaf rugose)
|
|
CF
|
LP
|
|
|
|
BiÕn d¹ng g©n l¸
(Citrus variegation)
|
|
AS
|
|
|
|
|
Gißn l¸ (Crinkly leaf)
|
|
AS
|
|
|
LP
|
|
Cristacortis
|
OL
|
|
|
|
|
|
Impietratura
|
OL
|
|
|
|
|
L¹nh
|
§èm l¸ dßng A
(Psorosis A)
|
CF
|
|
|
|
|
|
§èm l¸ dßng B
(Psorosis B)
|
OL
|
|
|
|
|
|
Nhá l¸/lïn (Tatter leaf / stunt)
|
|
|
|
CM &S
|
|
|
§èm tµn lôi (Tristeza – stempitting)
|
|
|
CVF&WP
|
|
|
|
Vµng tµn lôi (Tristeza – yellows)
|
|
LY & S
|
|
|
|
|
BiÕn d¹ng/u th©n gç (Veinenation / woody gall)
|
|
|
VE
|
|
|
|
Exocortis
|
|
|
|
|
LE
|
Nãng
|
Greening and dieback
|
VY & LM
|
|
|
|
|
|
Stubborn
|
CM
|
|
|
|
|
AS - Asteroid spots (®èm d¹ng sao) CF - Chlorotic flecks (®èm vµng)
CM - Chlorotic mottling (®èm mÊt mµu) CVF - Chlorotic vein flecking (®èm mµu vµng g©n)
LE - Leaf epinasty LM - Leaf mottle (®èm l¸)
LP - Leaf puckering (nh¨n l¸) LY - Leaf yellowing (vµng l¸)
OL - Oak leaf pattern (d¶i sïi l¸) S - Stunting (lïn c©y)
VE - Veinenation (biÕn d¹ng g©n) VY - Vein yellowing (vµng g©n)
WP - Wood pitting (§èm th©n gç)
2. Nh©n gièng, ch¨m sãc vµ b¶o qu¶n t¹i c¬ së Sau nhËp khÈu.
2.1. Nh©n gèc ghÐp vµ c©y chØ thÞ.
C¸c h¹t ®îc gieo ®Ó lµm c©y chØ thÞ sinh häc hoÆc gèc ghÐp ®îc lÊy tõ c¸c c¬ së s¹ch bÖnh cã uy tÝn, c¸c h¹t nµy ®em gieo trong khay vµ ®Ó ë nhiÖt ®é 20 - 25oC. C©y chØ thÞ lµ chanh yªn (Citrus medica L.) ®îc nh©n gièng tõ cµnh ë nhiÖt ®é 30 - 35oC. C©y ®îc trång trong hçn hîp chÊt ®én (cña Trêng §¹i häc California) theo tû lÖ thÓ tÝch phï hîp gåm: 1 than bïn : 1 c¸t hoÆc bét ®¸ vµ ph©n v« c¬ ®îc tiÖt trïng theo ph¬ng ph¸p Paster (ë 60oC trong 30 phót) cã thÓ thªm vµo nhiÒu nhÊt 10% vá trÊu (tÝnh theo thÓ tÝch).
Tríc khi sö dông lµm c©y chØ thÞ hoÆc gèc ghÐp kh«ng bãn thóc cho c©y. Sau ®ã chuyÓn chóng vµo chËu hoÆc tói nilon cã chøa 250 – 300g hçn hîp chÊt nÒn theo c«ng thøc cña Trêng §¹i häc California. NÕu c©y biÓu hiÖn triÖu chøng thiÕu dinh dìng th× sÏ bãn bæ sung b»ng hçn hîp chÊt ®én víi tû lÖ 1 m¸u kh« vµ bét x¬ng: 1 Dolomit. Sau ®a c©y ®îc ghÐp trång trong ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é 30 - 35oC.
2.2. Nh©n gièng tõ m¾t ghÐp.
Hai c©y ®îc nh©n gièng tõ m¾t ghÐp trªn gèc chanh SÇn. Ba ®Õn bèn tuÇn sau khi ghÐp m¾t, c¾t c¸c chåi n¸ch cña chanh sÇn ®Ó tËp trung cho m¾t ghÐp ph¸t triÓn.
Chän mét c©y lµm c©y chØ thÞ. NÕu cÇn th× tiÕn hµnh ghÐp ®Ønh sinh trëng. C©y con ®îc nh©n lªn tõ c©y chØ thÞ sÏ ®îc tr¶ l¹i cho chñ hµng.
2.3. Phßng trõ dÞch h¹i.
Sö dông thuèc ho¸ häc, dÇu thùc vËt vµ thuèc sinh häc ®Ó phßng trõ sinh vËt h¹i trong nhµ kÝnh. C¸c sinh vËt h¹i thêng cã nhÖn hai chÊm, nhÖn to bông, rÖp phÊn, rÖp s¸p. Chó ý rÖp muéi ®en trªn c©y cã mói ph¶i ®îc sím diÖt trõ triÖt ®Ó nh»m ng¨n chÆn viÖc truyÒn Virus.
3. Lo¹i bá c¸c t¸c nh©n g©y bÖnh vµ nh©n gièng.
GhÐp ®Ønh sinh trëng lµ kü thuËt nh©n dßng c¸c gièng c©y cã mói ®· ®îc lo¹i bá bÖnh, cïng víi kh¶ n¨ng t¹o ra nh÷ng dßng míi s¹ch Virus vµ c¸c t¸c nh©n g©y bÖnh kh¸c. TÊt c¶ c©y cã mói míi ph¶i ®îc ghÐp ®Ønh sinh trëng Ýt nhÊt mét lÇn tríc khi xuÊt ra khái c¬ së KiÓm dÞch Sau nhËp khÈu. §iÒu nµy cã nghÜa lµ ®¶m b¶o s¹ch Xanthomonas campestris pv. citrumelo, phytoplasma, Viroid vµ Virus. C¸c bíc kiÓm tra ®îc lµm nhiÒu lÇn ®Õn khi cho kÕt qu¶ kiÓm tra kh¼ng ®Þnh lµ s¹ch bÖnh. Nh÷ng gèc ghÐp ®îc s¶n xuÊt tõ c¸c tæ chøc trªn thÕ giíi cã chøng nhËn ®¹t tiªu chuÈn th× kh«ng cÇn ph¶i ghÐp l¹i ë ViÖt Nam.
3.1. M¾t ghÐp dïng ghÐp ®Ønh sinh trëng.
ViÖc ghÐp ®Ønh sinh trëng ®îc thùc hiÖn ngay lËp tøc khi cã m¾t ghÐp thÝch hîp ®îc ®a tíi.
NÕu cã chåi ghÐp míi nhËp kh«ng thÝch hîp cho viÖc ghÐp ban ®Çu c¸c m¾t ghÐp ®îc ghÐp vµo th©n mét c©y mÑ vµ sau ®ã chän m¾t ghÐp vµ thêi ®iÓm thÝch hîp nhÊt ®Ó tiÕn hµnh ghÐp.
3.2. Xö lý m¾t ghÐp ®Ó ghÐp ®Ønh sinh trëng.
TiÖt trïng bÒ mÆt m¾t ghÐp tríc khi b¾t ®Çu ghÐp. Nhóng m¾t ghÐp trong dung dÞch Ethanol 70 % trong 2 phót, sau ®ã nhóng trong dung dÞch Clorin (Clo) 0,2% hoÆc Sodium hypochrorite trong 10 phót. B¶o qu¶n m¾t ghÐp ë nhiÖt ®é 26oC trong c¸t Èm ®· tiÖt trïng víi chu kú chiÕu s¸ng 16 giê ®Õn khi ®em ra sö dông.
3.3. S¶n xuÊt gèc ghÐp ®Ó ghÐp ®Ønh sinh trëng.
Sö dông chanh ba l¸, chanh sÇn vµ bëi Citrus grandis (ChØ dïng cho c¸c gièng bëi Pomelo) lµm gèc ghÐp.
LÊy h¹t tõ qu¶ t¬i sau ®ã röa s¹ch thÞt qu¶. T¸ch bá líp vá ngoµi cña h¹t vµ b¶o qu¶n trong giÊy läc Èm ®Õn khi ®em ra sö dông. Khö trïng bÒ mÆt h¹t trong dung dÞch Clorin 0,5 % hoÆc Sodium hypochlorite (Cã chøa 1% clo) trong 10 phót. Sau ®ã röa kü trong níc ®· tiÖt trïng tèi thiÓu 3 lÇn. §a h¹t v« trïng vµo trong m«i trêng Agar s¹ch ®Ó trong buång cÊy, sau ®ã ®a vµo tñ Êm ë 26 oC trong bãng tèi.
NÕu h¹t kh«ng dïng ngay sau khi ®· t¸ch khái qu¶, ta ph¬i trªn gi¸ ®ì. H¹t ®îc tiÖt trïng bÒ mÆt vµ ®îc b¶o qu¶n b»ng c¸ch nhóng trong dung dÞch Clorin 1 % hoÆc Sodium hypochlorite. Sau ®ã tiÕn hµnh lµm nh ®èi víi h¹t t¬i.
Sau 4 - 5 ngµy h¹t sÏ mäc. ChuÈn bÞ nh÷ng èng nghiÖm ®Ó trång c©y gi÷ trong m«i trêng ®ång nhÊt cã chøa m«i trêng hçn hîp Murshige vµ Skoog + ®êng + agar, tiÖt trïng ë 121oC trong 20 phót. §Æt h¹t n¶y mÇm lªn bÒ mÆt agar trong c¸c èng nghiÖm nu«i cÊy khi chåi b¾t ®Çu mäc.
Khi chåi ghÐp ®¹t ®Õn ®é dµi thÝch hîp 3 - 4 cm, sau 10 - 12 ngµy ®a nh÷ng èng nghiÖm nµy vµo trong buång tèi ë 4 - 7oC. Chän c¸c c©y th¼ng ®a vµo buång l¹nh ®Ó ghÐp chåi ®Ønh. Thêi gian lu gi÷ c©y con lµ mét n¨m.
3.4. GhÐp ®Ønh sinh trëng.
Ng©m dông cô trong cån 70% kho¶ng 1 giê tríc khi dïng. ChuÈn bÞ c¸c mÈu dao c¹o vµ tra vµo c¸n. Nhóng dao c¾t vµo chÊt tÈy vµ sau ®ã lµm s¹ch b»ng cån vµ h¬ kh« gi÷a mçi lÇn c¾t. Kh«ng lµm ch¸y lìi dao sau khi nhóng cån. Thay ®æi lìi dao khi chóng bÞ cïn.
TiÖt trïng bÒ mÆt cµnh ghÐp trùc tiÕp khi ®ang ë trªn c©y b»ng dung dÞch Clorin 0,5 % hoÆc Sodium hypochlorite trong 5-10 phót, tuú thuéc vµo ®iÒu kiÖn cña cµnh ghÐp. NÕu chóng ®· ®îc tiÖt trïng vµ trång trong c¸t, chóng cã thÓ ®îc sö dông ngay. NÕu chóng bÞ nhiÔm bÈn th× ®Æt chóng trªn v¶i mµn vµ xö lý trong dung dÞch Chlorin 0,01 % hoÆc Sodium hypochlorite trong 1 phót sau ®ã röa cÈn thËn 3 lÇn trong níc läc.
C¾t tØa l¸ mÇm vµ chåi bªn, më vÕt ghÐp h×nh ch÷ T vµ tiÕn hµnh ghÐp.
Lo¹i bá hÕt l¸ ë cµnh ghÐp ®Ó lé m« ph©n sinh. Sö dông mét lìi dao cho mét m« ph©n sinh. §Æt m« ph©n sinh lªn vÕt ghÐp vµ ®ãng n¾p vÕt ghÐp l¹i. §Æt c©y con trong giÊy läc vµ trång trong èng nghiÖm cã hçn hîp m«i trêng Murshige vµ Skoog + ®êng + muèi s¾t hoµ tan + White's vitamin. Xö lý m«i trêng ë nhiÖt ®é 121oC trong 10 phót.
Gi÷ c©y con ë nhiÖt ®é 28oC víi chu kú chiÕu s¸ng lµ 16 giê. Ch¨m sãc c©y tèi thiÓu 4 - 6 tuÇn hoÆc cã thÓ dµi h¬n. C©y con cã thÓ cÇn ®îc c¾t tØa mÇm ë giai ®o¹n sinh trëng trong èng nghiÖm vµ cã thÓ chuyÓn vµo m«i trêng míi .
3.5. ChuyÓn c©y con ®· ®îc ghÐp ®Ønh sinh trëng ra khái èng nghiÖm.
Sau 4 - 6 tuÇn, khi m¾t ghÐp ®· mäc chåi ®îc 1 cm cïng víi 2 l¸, ®a c©y con ra khái èng nghiÖm, tØa bít rÔ vµ trång c©y trong chËu cã chøa hçn hîp chÊt ®én. Gi÷ c©y trong ®iÒu kiÖn ¸nh s¸ng yÕu trong tuÇn ®Çu tiªn. Duy tr× Èm ®é cao trong vµi ngµy ®Çu b»ng c¸ch dïng tÊm nhùa che phñ c©y con. Khi c©y cøng c¸p ta lo¹i bá dÇn tÊm nhùa che phñ. Cã thÓ sö dông c¸c biÖn ph¸p t¬ng tù nh trªn nÕu thÊy m¾t ghÐp cßn xanh nhng cha ph¸t triÓn. Hµng ngµy tíi 2g/l Ca(NO3)2. KiÓm tra c¸c dßng ghÐp ®Ó kh¼ng ®Þnh ®· lo¹i bá hÕt c¸c bÖnh.
3.6. M«i trêng nu«i cÊy
M«i trêng
|
C¸c hîp chÊt
|
Hµm lîng
|
|
|
R¾n
|
Láng
|
Dung dÞch muèi c¬ b¶n
|
KNO3
|
1,90 g/l
|
1,90 g/l
|
Murashige & Skoog
|
NH4NO3
|
1,65 g/l
|
1,65 g/l
|
|
CaCl2.2H2O
|
440 mg/l
|
440 mg/l
|
|
MgSO4.7H2O
|
370 mg/l
|
370 mg/l
|
|
KH2PO4
|
170 mg/l
|
170 mg/l
|
|
MnSO4.H2O
|
16,9 mg/l
|
16,9 mg/l
|
|
ZnSO4.7H2O
|
8,6 mg/l
|
8,6 mg/l
|
|
H3BO3
|
6,2 mg/l
|
6,2 mg/l
|
|
Kl
|
0,82 mg/l
|
0,82 mg/l
|
|
Na2MoO4.2H2O
|
0,25 mg/l
|
0,25 mg/l
|
|
CuSO4.5H2O
|
0,025 mg/l
|
0,025 mg/l
|
|
CoCl2.6H2O
|
0,025 mg/l
|
0,025 mg/l
|
Muèi s¾t hoµ tan
|
Na2-EDTA
|
-
|
37,3 mg/l
|
|
FeSO4.7H2O
|
-
|
27,8 mg/l
|
Mét sè chÊt kh¸c
|
Myo-I-Inositol
|
-
|
37,3 mg/l
|
|
Nicotinic
|
-
|
27,8 mg/l
|
|
Pyridoxine
|
-
|
100,0 mg/l
|
|
Thiamine HCl
|
-
|
1,0 mg/l
|
§êng
|
Sucrose
|
30 g/l
|
1,00,2 mg/l
|
Agar
|
Agar
|
10 g/l
|
75 g/l
|
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |