tiªu chuÈn ngµnh
| 10 TCN 284 - 96 |
Qui ph¹m Kh¶o nghiÖm hiÖu lùc
c¸c lo¹i thuèc trõ s©u ®èi víi bä xÝt
h¹i lóa trªn ®ång ruéng
|
1. Qui ®Þnh chung:
1.1. Qui ®Þnh nµy qui ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c, néi dung vµ ph¬ng ph¸p chñ yÕu ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu lùc trõ bä xÝt h¹i lóa (Lepiocorisa acuta, L.varicornis, Nezara viridula, Scotino pharalurida) cña c¸c lo¹i thuèc trõ s©u ®· cã vµ cha cã trong danh môc c¸c lo¹i thuèc BVTV ®îc phÐp sö dông ë ViÖt Nam.
1.2. C¸c kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc tiÕn hµnh t¹i c¸c c¬ së cã ®ñ ®iÒu kiÖn nh ®iÒu 11 cña quy ®Þnh sè 150 vÒ kh¶o nghiÖm thuèc B.V.T.V míi.
1.3. Nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¶o nghiÖm.
C¸c kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc bè trÝ trªn nh÷ng ruéng lóa ®ang cã bä xÝt ph¸ h¹i vµ vµo thêi ®iÓm bä xÝt ph¸t triÓn m¹nh.
C¸c ®iÒu kiÖn trång trät (lo¹i ®Êt, ph©n bãn, mËt ®é trång, c¸c c¸ch ch¨m sãc kh¸c....) ph¶i ®ång ®Òu trªn mçi « kh¶o nghiÖm vµ ph¶i phï hîp víi tËp qu¸n canh t¸c t¹i ®Þa ph¬ng.
1.4. C¸c kh¶o nghiÖm trªn diÖn hÑp vµ diÖn réng ph¶i ®îc tiÕn hµnh ë Ýt nhÊt 2 vïng sinh th¸i miÒn B¾c vµ miÒn Nam ViÖt Nam, nhng nhÊt thiÕt ph¶i tiÕn hµnh trªn diÖn hÑp tríc. NÕu nh÷ng kÕt qu¶ thu ®îc tõ nh÷ng kh¶o nghiÖm trªn diÖn hÑp tèt th× míi ®îc thùc hiÖn c¸c kh¶o nghiÖm trªn diÖn réng. ViÖc kh¶o nghiÖm thuèc trõ bä xÝt trªn diÖn réng lµ yªu cÇu b¾t buéc ®Ó ®¸nh gi¸ hoµn chØnh mét lo¹i thuèc.
2. Ph¬ng ph¸p kh¶o nghiÖm.
2.1. S¾p xÕp vµ bè trÝ c«ng thøc kh¶o nghiÖm:
C¸c c«ng thøc kh¶o nghiÖm ®îc chia lµm 3 nhãm:
-
Nhãm 1: C«ng thøc thuèc kh¶o nghiÖm lµ c¸c lo¹i thuèc ®Þnh kh¶o nghiÖm ®îc dïng ë nh÷ng liÒu lîng kh¸c nhau hoÆc theo c¸ch dïng kh¸c nhau.
-
Nhãm 2: C«ng thøc thuèc so s¸nh lµ lo¹i thuèc trõ s©u ®· ®îc ®¨ng ký trong danh môc thuèc BVTV ®îc sö dông ë ViÖt Nam vµ ®ang ®îc dïng phæ biÕn ë ®Þa ph¬ng ®Ó trõ bä xÝt h¹i lóa.
-
Nhãm 3: C«ng thøc ®èi chøng lµ c¸c « kh«ng sö dông bÊt kú lo¹i thuèc BVTV nµo ®Ó trõ bä xÝt.
Trong tõng lÇn nh¾c l¹i cña kh¶o nghiÖm, c¸c c«ng thøc ®îc s¾p xÕp theo ph¬ng ph¸p ngÉu nhiªn hoÆc theo c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c ®· ®îc qui ®Þnh trong thèng kª to¸n häc.
2.2. KÝch thíc « kh¶o nghiÖm vµ sè lÇn nh¾c l¹i:
Tïy theo d¹ng thuèc (thuèc h¹t, thuèc bét, thuèc níc) vµ c«ng cô r¶i thuèc (b¬m tay, b¬m ®éng c¬) mµ c¸c « kh¶o nghiÖm cÇn cã kÝch thíc thÝch hîp.
-
Kh¶o nghiÖm diÖn hÑp: DiÖn tÝch « lµ 50m2, sè lÇn nh¾c l¹i 3 - 4 lÇn. C¸c « kh¶o nghiÖm nªn cã d¹ng h×nh vu«ng hoÆc h×nh ch÷ nhËt nhng chiÒu dµi kh«ng ®îc lín gÊp ®«i chiÒu réng.
-
Kh¶o nghiÖm diÖn réng: DiÖn tÝch « tèi thiÓu lµ 300m2 vµ kh«ng ph¶i bè trÝ nh¾c l¹i.
Gi÷a c¸c « cña kh¶o nghiÖm ph¶i cã d¶i c¸ch ly réng 1m.
2.3. TiÕn hµnh phun, r¶i thuèc:
2.3.1. Thuèc ph¶i ®îc phun, r¶i ®Òu trªn toµn « kh¶o nghiÖm.
2.3.2. Lîng thuèc dïng ®îc tÝnh b»ng kg hay lÝt chÕ phÈm hay gram ho¹t chÊt trªn ®¬n vÞ diÖn tÝch 1 ha.
Lîng níc dïng: Ph¶i theo khuyÕn c¸o cô thÓ ®èi víi tõng lo¹i thuèc, phï hîp víi giai ®o¹n sinh trëng cña c©y lóa còng nh c¸ch thøc t¸c ®éng cña tõng lo¹i thuèc.
Th«ng thêng lîng níc thuèc phun: 600 lÝt/ha
Víi c¸c d¹ng thuèc th¬ng phÈm c¸ch sö dông ph¶i theo ®óng qui ®Þnh cña c¬ së s¶n xuÊt.
C¸c sè liÖu vÒ lîng thuèc thµnh phÈm vµ lîng níc dïng (l/ha) cÇn ®îc ghi râ.
Chó ý kh«ng ®Ó thuèc ë « nµy t¹t sang « kh¸c.
2.3.3. NÕu ruéng kh¶o nghiÖm b¾t buéc ph¶i sö dông thuèc ®Ó trõ c¸c ®èi tîng sinh vËt g©y h¹i kh¸c nh: bÖnh, cá d¹i.... ph¶i ®îc phun r¶i ®Òu trªn tÊt c¶ c¸c « kh¶o nghiÖm, kÓ c¶ « ®èi chøng. Thêi gian dïng thuèc ®Ó trõ c¸c ®èi tîng ®ã ph¶i c¸ch thêi gian xö lý thuèc kh¶o nghiÖm Ýt nhÊt 7 ngµy. C¸c trêng hîp trªn (nÕu cã) ph¶i ®îc ghi chÐp l¹i.
2.3.4. CÇn dïng c¸c c«ng cô phun, r¶i thuèc th«ng dông ë ®Þa ph¬ng, ph¶i ghi chÐp ®Çy ®ñ t×nh h×nh vËn hµnh cña c«ng cô r¶i thuèc. Trong c¸c kh¶o nghiÖm nªn dïng b×nh b¬m tay ®eo vai, tuy vËy trong kh¶o nghiÖm diÖn réng b¬m ®éng c¬ cã thÓ ®îc dïng.
2.4. Thêi ®iÓm vµ sè lÇn xö lý thuèc:
Thêi ®iÓm vµ sè lÇn xö lý thuèc ph¶i ®îc thùc hiÖn ®óng theo híng dÉn sö dông cña tõng lo¹i thuèc kh¶o nghiÖm vµ phï hîp víi môc ®Ých kh¶o nghiÖm.
NÕu trªn nh·n kh«ng ghi cô thÓ thêi ®iÓm xö lý thuèc th× tïy theo môc ®Ých kh¶o nghiÖm vµ ®Æc tÝnh t¸c ®éng cña thuèc mµ quy ®Þnh thêi ®iÓm vµ sè lÇn xö lý thuèc cho thÝch hîp.
Víi lo¹i thuèc phun ®Ó trõ bä xÝt thuèc ®îc xö lý vµo s¸ng sím.
Th«ng thêng ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu lùc cña mét lo¹i thuèc trõ s©u ®èi víi bä xÝt h¹i lóa thêng ®îc tiÕn hµnh vµo thêi kú lóa ®ang lµm s÷a lóc ®ã quÇn thÓ bä xÝt cã sè lîng cao. Sè lÇn vµ ngµy xö lý thuèc cÇn ®îc ghi l¹i.
2.5. §iÒu tra vµ thu thËp sè liÖu
2.5.1. §¸nh gi¸ hiÖu lùc cña thuèc ®èi víi bä xÝt:
2.5.1.1. Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra:
2.5.1.1.1. Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra víi bä xÝt h¹i b«ng lóa (bä xÝt dµi, bä xÝt xanh...)
Víi kh¶o nghiÖm diÖn hÑp: Mçi « chän 5 ®iÓm trªn 2 ®êng chÐo gãc kÝch thíc mçi ®iÓm 40 khãm víi lóa cÊy hay mçi ®iÓm 0,5m2 víi lóa s¹. C¸c ®iÓm nµy c¸ch mÐp « kh¶o nghiÖm Ýt nhÊt 1m.
Víi kh¶o nghiÖm diÖn réng: ViÖc ®iÒu tra ®îc tiÕn hµnh trªn 10 ®iÓm kÝch thíc mçi ®iÓm 40 khãm víi lóa cÊy hay mçi ®iÓm 0,5m2 víi lóa s¹. C¸c ®iÓm nµy c¸ch mÐp « kh¶o nghiÖm Ýt nhÊt 1m.
-
Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra: §Õm sè bä xÝt ë c¸c ®iÓm ®iÒu tra, cã thÓ ®Õm b»ng m¾t. ViÖc ®iÒu tra nªn tiÕn hµnh vµo s¸ng sím khi bä xÝt Ýt di chuyÓn.
-
Lu ý : Khi ®Õm sè bä xÝt h¹i b«ng lóa, c¸c khãm lóa ®îc chän ®Ó ®Õm bä xÝt cã trªn ®ã nªn c¸ch nhau kho¶ng 5 khãm mét.
2.5.1.1.2.Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra víi bä xÝt h¹i th©n c©y hay l¸ lóa (bä xÝt ®en....)
Sè ®iÓm vµ ph¬ng ph¸p nh ®èi víi bä xÝt h¹i b«ng lóa nhng ®Õm sè bä xÝt trªn c¸c khãm liÒn nhau.
2.5.1.2. Thêi ®iÓm vµ sè lÇn ®iÒu tra:
LÇn ®iÒu tra thø nhÊt vµo 1 ngµy tríc khi xö lý thuèc, c¸c lÇn ®iÒu tra sau vµo 1, 3, 7 sau khi xö lý thuèc.
Tuy nhiªn thêi ®iÓm vµ sè lÇn ®iÒu tra cã thÓ thay ®æi tïy thuéc vµo ®Æc tÝnh cña tõng lo¹i thuèc vµ tïy theo quy ®Þnh cña tõng c¬ së s¶n xuÊt thuèc.
2.5.1.3. TÝnh hiÖu lùc cña thuèc: HiÖu lùc phßng trõ cña thuèc víi bä xÝt ®îc tÝnh b»ng c«ng thøc Henderson - Tilton dùa trªn c¸c sè liÖu mËt ®é bä xÝt t¹i c¸c lÇn ®iÒu tra.
2.5.2. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña thuèc ®Õn c©y lóa.
CÇn ®¸nh gi¸ mäi ¶nh hëng tèt, xÊu cña thuèc (nÕu cã) ®Õn sù sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña c©y lóa. Nh÷ng chØ tiªu nµo cã thÓ ®o ®Õm ®îc nh: L¸ óa vµng vµ rông, träng lîng, sè h¹t.... cÇn ®îc biÓu thÞ b»ng c¸c sè liÖu cô thÓ. Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra c¸c chØ tiªu nµy cÇn theo ®óng c¸c ph¬ng ph¸p theo dâi sinh trëng cña c©y trång.
C¸c chØ tiªu chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ b»ng m¾t nh ®é ch¸y l¸, qu¨n l¸, sù thay ®æi mµu s¾c l¸..... th× ph¶i ®¸nh gi¸ theo b¶ng ph©n cÊp ë phô lôc 1.
Mäi triÖu chøng g©y h¹i hoÆc kÝch thÝch cña thuèc ®èi víi c©y cÇn ®îc m« t¶ mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ tû mû.
TÝnh n¨ng suÊt lóa: Ph¬ng ph¸p tÝnh n¨ng suÊt nh ®îc tr×nh bµy trong c¸c qui ph¹m kh¶o s¸t hiÖu lùc trõ rÇy n©u vµ trõ s©u ®ôc th©n c©y lóa.
* Víi kh¶o nghiÖm trõ bä xÝt h¹i b«ng lóa tû lÖ h¹t ch¾c vµ lÐp cÇn ®îc theo dâi.
2.5.3. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña thuèc ®Õn sinh vËt kh¸c:
CÇn ghi chÐp mäi ¶nh hëng tèt xÊu (nÕu cã) cña thuèc ®Õn sù xuÊt hiÖn c¸c lo¹i s©u, bÖnh, cá d¹i kh¸c còng nh nh÷ng sinh vËt kh«ng thuéc ®èi tîng phßng trõ (®éng vËt cã Ých, ®éng vËt hoang d·…).
2.5.4. Quan s¸t vµ ghi chÐp vÒ thêi tiÕt:
Ghi chÐp tØ mØ c¸c sè liÖu vÒ «n, Èm ®é, lîng ma cho suèt thêi gian kh¶o nghiÖm t¹i tr¹m khÝ tîng gÇn nhÊt. (xem phô lôc 2).
NÕu kh¶o nghiÖm kh«ng gÇn tr¹m khÝ tîng, ph¶i ghi tØ mØ t×nh h×nh thêi tiÕt lóc tiÕn hµnh xö lý thuèc vµ c¸c ngµy sau ®ã nh : n¾ng h¹n, ma, lôt, b·o...
3. Xö lý sè liÖu, b¸o c¸o vµ c«ng bè kÕt qu¶.
3.1. Xö lý sè liÖu:
Nh÷ng sè liÖu thu thËp ®îc qua kh¶o nghiÖm cÇn ®îc xö lý b»ng nh÷ng ph¬ng ph¸p thèng kª thÝch hîp. Nh÷ng kÕt luËn cña kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc rót ra tõ nh÷ng kÕt qu¶ ®· ®îc xö lý b»ng c¸c phÐp tÝnh thèng kª ®ã. §èi víi c¸c kh¶o nghiÖm thuèc BVTV míi, c¸c ®¬n vÞ ®îc côc BVTV chØ ®Þnh lµm kh¶o nghiÖm cÇn göi c¶ sè liÖu th« vµ ph¬ng ph¸p thèng kª ®· dïng vÒ Côc BVTV.
3.2. Néi dung b¸o c¸o:
-
Tªn kh¶o nghiÖm
-
Yªu cÇu cña kh¶o nghiÖm
-
§iÒu kiÖn kh¶o nghiÖm
-
Néi dung kh¶o nghiÖm
-
§Æc ®iÓm ®Êt ®ai, canh t¸c, c©y trång, gièng…
-
§Æc ®iÓm thêi tiÕt (xem phô lôc 2)
-
T×nh h×nh sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña bä xÝt h¹i lóa trong khu vùc kh¶o nghiÖm.
-
Ph¬ng ph¸p kh¶o nghiÖm
-
C«ng thøc kh¶o nghiÖm
-
Ph¬ng ph¸p bè trÝ kh¶o nghiÖm
-
Sè lÇn nh¾c l¹i
-
KÝch thíc « kh¶o nghiÖm
-
Dông cô phun r¶i
-
Lîng thuèc dïng gr (kg) ho¹t chÊt/ha hoÆc kg, lÝt thuèc th¬ng phÈm/ha.
-
Ngµy xö lý thuèc
-
Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c lo¹i thuèc kh¶o nghiÖm.
-
C¸c b¶ng sè liÖu
-
§¸nh gi¸ hiÖu lùc cña tõng lo¹i thuèc
-
NhËn xÐt t¸c ®éng cña tõng lo¹i thuèc ®Õn c©y trång, sinh vËt cã Ých vµ c¸c ¶nh hëng kh¸c.
3.3. C«ng bè kÕt qu¶.
§¬n vÞ thùc hiÖn kh¶o nghiÖm ph¶i hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm sè liÖu ®a ra
§èi víi c¸c kh¶o nghiÖm thuèc trõ bä xÝt h¹i lóa cha cã trong danh môc ®îc phÐp sö dông t¹i ViÖt Nam, Côc BVTV cã tr¸ch nhiÖm tËp hîp c¸c sè liÖu ®ã ®Ó xem xÐt khi c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc cã thuèc xin ®¨ng ký.
Phô lôc 1
B¶ng ph©n cÊp møc ®é ®éc cña thuèc kh¶o nghiÖm ®èi víi c©y lóa
CÊp TriÖu chøng nhiÔm ®éc cña c©y lóa
1 : C©y b×nh thêng
2 : Ngé ®éc nhÑ. Sinh trëng cña c©y gi¶m nhÑ
3 : Cã triÖu chøng ngé ®éc nhÑ nhng nh×n thÊy b»ng m¾t
4 : TriÖu chøng ngé ®éc nhng cha ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt.
5 : C©y biÕn mµu, thuèc g©y ¶nh hëng tíi n¨ng suÊt
6 : Thuèc lµm gi¶m n¨ng suÊt Ýt.
7 : Thuèc g©y ¶nh hëng nhiÒu tíi n¨ng suÊt
8 : TriÖu chøng ngé ®éc t¨ng dÇn tíi lµm chÕt c©y
9 : C©y bÞ chÕt hoµn toµn
NÕu c©y bÞ ngé ®éc thuèc, cÇn x¸c ®Þnh bao nhiªu ngµy sau c©y phôc håi
Phô lôc 2
Ghi chÐp tØ mØ c¸c sè liÖu vÒ «n, Èm ®é, lîng ma cho suèt thêi gian kh¶o nghiÖm t¹i tr¹m khÝ tîng gÇn nhÊt.
NÕu kh¶o nghiÖm kh«ng gÇn tr¹m khÝ tîng, ph¶i ghi tû mØ t×nh h×nh thêi tiÕt lóc tiÕn hµnh xö lý thuèc vµ c¸c ngµy sau ®ã nh : n¾ng h¹n, ma, lôt, b·o...
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |