Tiªu chuÈn c¬ ®iÖn n«ng nghiÖp
|
TCVN 6817: 2001
|
Tiªu chuÈn ViÖt Nam | TCVN 6817-2001 |
(ISO 5721: 1989)
M¸y kÐo dïng trong n«ng nghiÖp TÇm quan s¸t cña ngêi l¸i
Tractors for agriculture - Operator's field of vision
|
TCVN 6817: 2001 hoµn toµn t¬ng ®¬ng víi ISO 5721: 1989.
TCVN 6817: 2001 do Ban kü thuËt tiªu chuÈn TCVN / TC 23 M¸y kÐo vµ m¸y dïng trong n«ng-l©m nghiÖp biªn so¹n. Tæng Côc Tiªu chuÈn - §o lêng - ChÊt lîng vµ Vô Khoa häc C«ng nghÖ vµ ChÊt lîng s¶n phÈm thuéc Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT ®Ò nghÞ, Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i trêng ban hµnh.
1. Ph¹m vi sö dông
Tiªu chuÈn nµy quy ®Þnh c¸c ph¬ng ph¸p to¸n häc vµ thùc hµnh x¸c ®Þnh ¶nh hëng che khuÊt cña nh÷ng chíng ng¹i vËt trªn c¸c gãc quan s¸t phÝa tríc, phÝa sau vµ phÝa trªn cña ngêi l¸i khi ngåi trªn m¸y kÐo n«ng nghiÖp.
Tiªu chuÈn kh«ng kÓ ®Õn nh÷ng c«ng cô cã thÓ th¸o ra ®îc vµ nh÷ng phÇn tö l¾p ®Æt, vÝ dô m¸y chÊt t¶i phÝa tríc, c¸c miÕng ®ì...
2. Tiªu chuÈn trÝch dÉn
ISO 5353: 1978 M¸y chuyÓn ®Êt, m¸y kÐo vµ m¸y dïng trong n«ng l©m nghiÖp - §iÓm x¸c ®Þnh chç ngåi (Earth-moving machinery, and tractors and machinery for agriculture and forestry - Seat index point.)
3. ThuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa
3.1 TÇm quan s¸t (Field of vision): Vïng cã thÓ quan s¸t ®îc tõ vÞ trÝ m¾t cña ngêi l¸i ®ang ngåi.
3.2 VÞ trÝ m¾t (Eye position): VÞ trÝ gi¶ ®Þnh cña m¾t ngêi l¸i (xem ®iÒu 5)
3.3 Vßng b¸n nguyÖt quan s¸t phÝa tríc (Semi-circle of vision to the front): Vßng b¸n nguyÖt ®îc m« t¶ quay quanh mét ®iÓm n»m trong mÆt ph¼ng n»m ngang cña bÒ mÆt nÒn phÝa díi m¸y kÐo vµ tõ vÞ trÝ m¾t chiÕu th¼ng ®øng xuèng díi, nh vËy khi m¸y kÐo híng theo chiÒu chuyÓn ®éng th«ng thêng, vßng b¸n nguyÖt sÏ n»m phÝa tríc m¸y kÐo vµ ®êng kÝnh giíi h¹n cña nã n»m ë c¸c gãc vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng gi÷a däc trôc m¸y kÐo (xem h×nh 2).
3.4 Vßng b¸n nguyÖt quan s¸t phÝa sau (Semi-circle of vision to the rear): Vßng b¸n nguyÖt ®îc m« t¶ quay quanh mét ®iÓm n»m trong mÆt ph¼ng n»m ngang cña bÒ mÆt nÒn phÝa díi m¸y kÐo vµ tõ vÞ trÝ m¾t chiÕu th¼ng ®øng xuèng díi, nh vËy khi m¸y kÐo híng theo chiÒu chuyÓn ®éng th«ng thêng, vßng b¸n nguyÖt sÏ n»m phÝa sau m¸y kÐo vµ ®êng kÝnh giíi h¹n cña nã n»m ë c¸c gãc vu«ng gãc víi mÆt ph¼ng gi÷a däc trôc m¸y kÐo (xem h×nh 3)
3.5 Gãc quan s¸t phÝa trªn (Angle of vision upwards): Gãc quan s¸t bÞ giíi h¹n ë phÝa díi bëi mét mÆt ph¼ng n»m ngang ®i qua vÞ trÝ m¾t vµ ë phÝa trªn bëi c¸c mÆt ph¼ng chøa c¸c tia nh×n tõ vÞ trÝ m¾t ®Õn c¸c ®iÓm kh«ng nh×n thÊy do c¸c bé phËn kÕt cÊu cña m¸y g©y ra ¶nh hëng che khuÊt nh x¸c ®Þnh trong ®iÒu 3.6.
3.6 ¶nh hëng che khuÊt (Masking effects): TËp hîp c¸c khu vùc cña mét vßng b¸n nguyÖt quan s¸t kh«ng thÓ nh×n thÊy ®îc tõ vÞ trÝ m¾t do c¸c kÕt cÊu trªn m¸y vÝ dô nh c¸c trô ®ì mui m¸y, èng x¶...
4. §é chÝnh x¸c ®o
Trang bÞ vµ kü thuËt dïng ®Ó thùc hiÖn c¸c phÐp ®o vËt lý ph¶i cã ®é chÝnh x¸c trong kho¶ng 2%.
5. VÞ trÝ m¾t
VÞ trÝ m¾t n»m c¸ch ®iÓm x¸c ®Þnh chç ngåi theo tiªu chuÈn ISO 5353 vÒ phÝa trªn lµ 670 mm vµ vÒ phÝa tríc lµ 10mm (xem h×nh1).
6. Ph¬ng ph¸p thùc hµnh
Chó thÝch - Trong ®iÒu 7 ®a ra mét phong ph¸p to¸n häc ®Ó x¸c ®Þnh ¶nh hëng che khuÊt.
6.1. Vïng thö
6.1.1. Vïng thö cã thÓ lµm kh¸ tèi ®Ó t¹o ra nh÷ng kho¶ng tèi ph©n biÖt hoÆc chiÕu s¸ng ®ñ ®Ó chôp ¶nh hoÆc dïng dông cô quan s¸t.
6.1.2. Vïng thö ph¶i ®ñ réng ®Ó ®Æt ®îc c¸c vßng b¸n nguyÖt quan s¸t cho phÐp thö ®Æc biÖt. Tèt nhÊt lµ vïng thö kh¸ lín ®Ó ®Æt ®îc c¶ hai vßng b¸n nguyÖt víi t©m ®iÓm chung.
6.1.3. BÒ mÆt vïng thö ph¶i ph¼ng vµ nh½n, ®é dèc tèi ®a 1%. §é kh«ng b»ng ph¼ng do t×nh tr¹ng bÒ mÆt kh«ng ®ång ®Òu ph¶i n»m trong giíi h¹n 25 mm trªn ®é dµi 1 m t¹i bÊt kú b¸n kÝnh nµo tõ t©m ®iÓm cña vßng b¸n nguyÖt quan s¸t. BÒ mÆt ph¶i ®ñ v÷ng ch¾c ®Ó ng¨n ngõa mÆt ®Êt bÞ lón do m¸y khi ®o.
6.1.4. Trªn bÒ mÆt vïng thö nªn ®¸nh dÊu cè ®Þnh mét diÖn tÝch b»ng 1m2.
6.1.5. ë c¸c bøc têng cña vïng thö t¹o nªn nh÷ng bÒ mÆt h×nh trô th¼ng ®øng (m« t¶ trong ®iÒu 6.2.1) nªn ®¸nh dÊu mét diÖn tÝch b»ng 1m2.
6.2. Trang thiÕt bÞ thö
6.2.1. Trang thiÕt bÞ thö bao gåm
a) C¸c bøc têng hoÆc mµn ch¾n th¼ng ®øng kÐo dµi tõ mÆt ®Êt ®Õn mét ®é cao nµo ®ã ®ñ ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng bãng che ë vßng b¸n nguyÖt quan s¸t, vÝ dô cao 500 mm, cã c¸c bÒ mÆt bªn trong lµ vËt liÖu (®¸nh dÊu) dÔ xo¸ hoÆc thay thÕ vµ gåm:
1) c¸c bÒ mÆt h×nh trô cã b¸n kÝnh bªn trong b»ng b¸n kÝnh vßng b¸n nguyÖt quan s¸t ®èi víi phÐp thö ®Æc biÖt hoÆc
2) c¸c bÒ mÆt t¹o nªn phÇn cña mét vßng b¸n nguyÖt, phÇn nµy cã thÓ ®Þnh vÞ t¨ng dÇn mét c¸ch tËp trung xung quanh trôc th¼ng ®øng qua vÞ trÝ m¾t.
b) Mét hoÆc mét vµi dông cô sau ®©y, cã thÓ sö dông riªng rÏ hoÆc phèi hîp:
1) hai nguån s¸ng ®iÓm, cêng ®é ®ñ m¹nh ®Ó chiÕu râ h×nh ¶nh lªn mÆt ®Êt vµ trªn têng hoÆc mµn ch¾n th¼ng ®øng.
2) mét dông cô ng¾m cã hai trôc khuûu quay trïng nhau theo kiÓu khíp b¶n lÒ.
3) mét m¸y ¶nh.
c) Mét gi¸ ®ì ch¾c ch¾n ®Ó gi÷ c¸c nguån s¸ng, dông cô ng¾m vµ hoÆc m¸y ¶nh ë hai vÞ trÝ c¸ch nhau 65m, nã cã thÓ:
1) quay 360 xung quanh mét trôc th¼ng ®øng ®i qua vÞ trÝ m¾t, lµ ®iÓm n»m gi÷a hai nguån s¸ng.
2) quay theo kiÓu khíp b¶n lÒ trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng Ýt nhÊt mét gãc 45 trªn vµ díi mÆt ph¼ng n»m ngang ®i qua c¸c nguån s¸ng.
3) ®Þnh vÞ ë bÊt cø vÞ trÝ th¼ng ®øng vµ n»m ngang nµo ®· chän.
6.2.2. §Ó dÔ dµng ®iÒu khiÓn m¸y thö vµo vÞ trÝ cÇn thiÕt, khi ®ã vÞ trÝ m¾t n»m th¼ng ®øng phÝa trªn t©m cña vßng b¸n nguyÖt quan s¸t, vßng nµy ®îc ®¸nh dÊu trªn bÒ mÆt vïng thö; cÇn lµm thªm c«ng viÖc sau ®©y, ®Æc biÖt khi thö m¸y kh«ng cã buång l¸i:
- Treo mét qu¶ däi tõ mét ®êng ch¹y trªn puli g¾n víi trÇn nhµ hoÆc mét thµnh phÇn cøng kh¸c n»m trªn vïng thö, nh vËy nã chiÕu th¼ng ®øng xuèng phÝa trªn t©m ®iÓm cña vßng b¸n nguyÖt quan s¸t.
6.3. M¸y kÐo
6.3.1 M¸y kÐo thö ph¶i kh«ng cã t¶i vµ kh«ng cã gia träng.
6.3.2 Lèp l¾p vµo m¸y kÐo ph¶i ®óng lo¹i do c¬ së chÕ t¹o qui ®Þnh, ph¶i trong t×nh tr¹ng míi vµ b¬m ®Õn ¸p suÊt quy ®Þnh sö dông trªn ®êng.
6.4. Ph¬ng ph¸p thö
6.4.1 Gãc quan s¸t phÝa tríc/sau.
6.4.1.1 §Æt dông cô x¸c ®Þnh vÞ trÝ m¾t.
6.4.1.2 §Þnh vÞ m¸y kÐo trªn vïng thö víi vÞ trÝ m¾t th¼ng ®øng phÝa trªn t©m cña vßng b¸n nguyÖt quan s¸t t¬ng øng.
6.4.1.3 §Æt c¸c nguån s¸ng, dông cô ng¾n vµ/hoÆc m¸y ¶nh t¬ng øng víi vÞ trÝ m¾t. Trêng hîp dïng m¸y ¶nh, ®iÓm tham kh¶o t¬ng øng víi vÞ trÝ m¾t ph¶i lµ giao ®iÓm cña trôc èng kÝnh víi mÆt ph¼ng tiªu cù.
6.4.1.4 §iÒu chØnh gi¸ ®ì sao cho ®êng nèi hai nguån s¸ng th¼ng gãc víi ®êng nèi vÞ trÝ m¾t vµ mét bé phËn che khuÊt vßng b¸n nguyÖt quan s¸t phÝa tríc hoÆc phÝa sau.
6.4.1.5 BËt tõng nguån s¸ng vµ
a) Ghi l¹i vÞ trÝ vµ chiÒu dµi cña d¶i biÓu thÞ sù cã mÆt cña nh÷ng bãng mê chång lªn nhau trªn bøc têng hoÆc mµn ch¾n th¼ng ®øng.
b) X¸c ®Þnh vµ ghi phÇn kh«ng nh×n thÊy cña mÆt ph¼ng ®Êt b»ng c¸ch ®¸nh dÊu trªn mÆt ®Êt vïng kh«ng nh×n thÊy do nh÷ng bãng mê chång lªn nhau (xem h×nh 2 vµ 3).
6.4.1.6 Nh¾c l¹i c¸c phÐp thö 6.4.1.4 vµ 6.4.1.5 ®èi víi mçi bé phËn che khuÊt kh¸c.
6.4.2 Gãc quan s¸t phÝa trªn
6.4.2.1 §Æt dông cô x¸c ®Þnh vÞ trÝ m¾t
6.4.2.2 X¸c ®Þnh c¸c gãc gi÷a c¸c mÆt ph¼ng giíi h¹n ®èi víi c¸c gãc quan s¸t phÝa trªn (xem 3.5) ë bèn vÞ trÝ sau:
a) VÒ phÝa tríc, trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng song song víi mÆt ph¼ng gi÷a däc trôc m¸y kÐo vµ ®i qua vÞ trÝ m¾t.
b) VÒ phÝa sau, trong mÆt ph¼ng cña a).
c) VÒ phÝa tr¸i, trong mÆt ph¼ng th¼ng ®øng th¼ng gãc víi mÆt ph¼ng cña a) vµ ®i qua vÞ trÝ m¾t.
d) VÒ phÝa ph¶i, trong mÆt ph¼ng cña c).
7. Ph¬ng ph¸p to¸n häc
¶nh hëng che khuÊt riªng lÎ cã thÓ x¸c ®Þnh b»ng mét ph¬ng ph¸p kh¸c so víi ph¬ng ph¸p nªu trong ®iÒu 6.4.1, ®ã lµ ph¬ng ph¸p to¸n häc.
Khi quan s¸t b»ng hai m¾t, víi kho¶ng c¸ch gi÷a hai m¾t lµ 65mm, ¶nh hëng che khuÊt X cña mét bé phËn che tÝnh b»ng mm ®îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc sau ®©y (xem h×nh 4)
Trong ®ã:
a lµ kho¶ng c¸ch, tÝnh b»ng mm, gi÷a bé phËn che vµ vÞ trÝ m¾t, ®o theo b¸n kÝnh (quan s¸t) nèi vÞ trÝ m¾t, t©m cña bé phËn che vµ chu vi cña vßng b¸n nguyÖt quan s¸t.
b lµ bÒ réng, tÝnh b»ng mm, cña bé phËn che, ®o n»m ngang vµ th¼ng gãc víi b¸n kÝnh quan s¸t.
r lµ b¸n kÝnh, tÝnh b»ng mm, cña vßng b¸n nguyÖt quan s¸t.
Chó thÝch- C«ng thøc trªn dùa trªn c¬ së gi¶ ®Þnh kÝch thíc c trong h×nh 4 b»ng r.
8. B¸o c¸o c«ng viÖc thö
B¸o c¸o c«ng viÖc thö gåm chi tiÕt c¸c môc trong 8.1 vµ 8.2
8.1. M¸y kÐo
a) M· hiÖu
b) KiÓu
c) Sè lo¹t s¶n xuÊt
d) M· hiÖu vµ kiÓu buång l¸i hoÆc cÊu tróc b¶o vÖ
e) KÝch thíc vµ lo¹i lèp
f) M· hiÖu vµ kiÓu ghÕ ngåi ngêi l¸i
g) Chi tiÕt cña bÊt k× yÕu tè nµo t¸c ®éng ®Õn gãc quan s¸t
8.2. Gãc quan s¸t
a) VÏ theo tû lÖ h×nh vÏ biÓu thÞ b¸n kÝnh cña vßng b¸n nguyÖt quan s¸t vµ c¸c kÝch thíc, vÞ trÝ t¬ng ®èi cña ¶nh hëng che khuÊt phÝa tríc vµ/hoÆc phÝa sau.
b) NÕu cã thÓ, vÏ theo tû lÖ h×nh vÏ biÓu thÞ vïng kh«ng nh×n thÊy cña mÆt ph¼ng ®Êt vµ bao gåm mét h×nh chiÕu b»ng cña m¸y kÐo, ®Ó lµm râ thªm c¸c sè liÖu thö.
c) Bèn gãc x¸c ®Þnh tÇm quan s¸t phÝa trªn.
VÞ trÝ m¾t
§iÓm x¸c ®Þnh chç ngåi
MÆt ph¼ng song song víi mÆt ph¼ng däc trôc m¸y kÐo
H
×nh 1: X¸c ®Þnh vÞ trÝ m¾t
Chç kh«ng nh×n thÊy
¶nh hëng che khuÊt
VÞ trÝ m¾t
MÆt ph¼ng song song víi mÆt ph¼ng gi÷a däc trôc m¸y kÐo
§êng kÝnh giíi h¹n
Vßng b¸n nguyÖt phÝa tríc
H×nh 2: Vßng b¸n nguyÖt quan s¸t phÝa tríc
(biÓu thÞ nh÷ng chç kh«ng nh×n thÊy ®iÓn h×nh)

¶nh hëng che khuÊt
Chç kh«ng nh×n thÊy
VÞ trÝ m¾t
MÆt ph¼ng song song víi mÆt ph¼ng gi÷a däc trôc m¸y kÐo
§êng kÝnh giíi h¹n
Vßng b¸n nguyÖt phÝa sau
¶nh hëng che khuÊt

VËt c¶n
Kho¶ng c¸ch gi÷a hai m¾t
H×nh 4: X¸c ®Þnh ¶nh hëng che khuÊt b»ng to¸n häc
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |