TuyÓn tËp tiªu chuÈn b¶o vÖ thùc vËt
| 10 TCN 579 - 2003 |
tiªu chuÈn ngµnh
|
10 TCN 579 - 2003
|
Quy ph¹m
KH¶O NGHIÖM TR£N §åNG RUéNG HIÖU LùC PHßNG Trõ bÖnh ch¶y g«m
h¹i c©y cã mói CñA C¸C THUèC Trõ bÖnh
Field trial on efficacy of fungicides against gummosis disease
(Phytophthora sp.) on citrus
|
1.Quy ®Þnh chung
1.1. Qui ph¹m nµy qui ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c, néi dung vµ ph¬ng ph¸p chñ yÕu ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu lùc phßng trõ bÖnh ch¶y g«m h¹i c©y cã mói do Phytophthora sp. cña c¸c thuèc trõ bÖnh ®· cã vµ cha cã trong danh môc c¸c lo¹i thuèc b¶o vÖ thùc vËt (BVTV) ®îc phÐp sö dông ë ViÖt nam.
1.2. C¸c kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc tiÕn hµnh t¹i c¸c c¬ së cã ®ñ ®iÒu kiÖn nh ®iÒu 11 cña Quy ®Þnh vÒ kiÓm ®Þnh chÊt lîng, d lîng thuèc BVTV vµ kh¶o nghiÖm thuèc BVTV ®îc ban hµnh kÌm theo Q§ sè 193/1998/Q§/BNN-BVTV ngµy 02 th¸ng 12 n¨m 1998 cña Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT.
1.3. Nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¶o nghiÖm. C¸c kh¶o nghiÖm ®îc bè trÝ trªn nh÷ng vên c©y thêng bÞ bÖnh ch¶y g«m g©y h¹i; trong c¸c vô cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho bÖnh ch¶y g«m ph¸t triÓn vµ t¹i c¸c ®Þa ®iÓm ®¹i diÖn cho vïng sinh th¸i. C¸c ®iÒu kiÖn trång trät (®Êt, ph©n bãn, mËt ®é trång, c¸ch ch¨m sãc kh¸c) ph¶i ®ång ®Òu trªn mçi khèi kh¶o nghiÖm vµ ph¶i phï hîp víi tËp qu¸n canh t¸c t¹i ®Þa ph¬ng.
1.4. C¸c kh¶o nghiÖm trªn diÖn hÑp vµ diÖn réng ph¶i ®îc tiÕn hµnh ë Ýt nhÊt 2 vïng sinh th¸i ®¹i diÖn cho khu vùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. NÕu nh÷ng kÕt qu¶ thu ®îc tõ nh÷ng kh¶o nghiÖm trªn diÖn hÑp ®¹t yªu cÇu th× míi ®îc thùc hiÖn c¸c kh¶o nghiÖm trªn diÖn réng.
2.Ph¬ng ph¸p kh¶o nghiÖm -
Bè trÝ c«ng thøc kh¶o nghiÖm
C¸c c«ng thøc kh¶o nghiÖm ®îc chia thµnh 3 nhãm
- Nhãm 1: C«ng thøc kh¶o nghiÖm lµ c¸c lo¹i thuèc ®Þnh kh¶o nghiÖm ®îc dïng ë nh÷ng liÒu lîng kh¸c nhau hoÆc theo c¸ch dïng kh¸c nhau.
- Nhãm 2: C«ng thøc so s¸nh lµ lo¹i thuèc trõ bÖnh ®· ®îc ®¨ng ký trong danh môc thuèc BVTV ®îc sö dông ë ViÖt nam vµ ®ang ®îc dïng phæ biÕn ë ®Þa ph¬ng ®Ó trõ bÖnh ch¶y g«m h¹i c©y cã mói.
-
Nhãm 3: C«ng thøc ®èi chøng lµ c«ng thøc kh«ng sö dông bÊt kú lo¹i thuèc BVTV nµo ®Ó trõ bÖnh ch¶y g«m vµ ®îc xö lý b»ng níc l· (nÕu c«ng thøc kh¶o nghiÖm lµ thuèc phun).
Kh¶o nghiÖm ®îc bè trÝ theo ph¬ng ph¸p khèi ngÉu nhiªn hoÆc theo c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c ®· ®îc quy ®Þnh trong thèng kª to¸n häc.
-
KÝch thíc « kh¶o nghiÖm vµ sè lÇn nh¾c l¹i
- Kh¶o nghiÖm diÖn hÑp: Mçi lÇn nh¾c l¹i cña mçi c«ng thøc gåm cã 3 -5 c©y. C¸c c©y ®îc chän ®ang bÞ bÖnh ch¶y g«m vµ t¬ng ®èi ®ång ®Òu vÒ møc ®é bÞ bÖnh. Sè lÇn nh¾c l¹i tõ 3 - 4 lÇn sao cho ®é tù do tèi thiÓu lµ 12.
- Kh¶o nghiÖm diÖn réng: Mçi c«ng thøc gåm cã 9 -15 c©y
-
TiÕn hµnh phun, r¶i thuèc
-
Thuèc ph¶i ®îc phun, r¶i ®Òu trªn toµn « kh¶o nghiÖm.
2.3.2. Lîng thuèc dïng ®îc tÝnh b»ng nång ®é % cña chÕ phÈm hay kg, lÝt chÕ phÈm hoÆc g ho¹t chÊt trªn ®¬n vÞ diÖn tÝch 1 ha.
Víi d¹ng thuèc th¬ng phÈm pha víi níc ®Ó phun
Lîng níc dïng ph¶i theo híng dÉn cô thÓ ®èi víi tõng lo¹i thuèc, phï hîp víi giai ®o¹n sinh trëng cña c©y còng nh ph¬ng thøc t¸c ®éng cña tõng lo¹i thuèc. Lîng níc thuèc ph¶i phun ít ®Òu toµn bé t¸n c©y. Chó ý kh«ng ®Ó thuèc ë « nµy t¹t sang « kh¸c.
C¸c sè liÖu vÒ lîng thuèc thµnh phÈm vµ lîng níc thuèc dïng (l/ha) cÇn ®îc ghi râ.
Ngoµi ra cã thÓ dïng ph¬ng ph¸p kh¸c (quÐt thuèc lªn vÕt bÖnh, tíi, bãn thuèc vµo gèc c©y, tiªm thuèc vµo th©n c©y) trong c¸c kh¶o nghiÖm ®¸nh gi¸ hiÖu lùc cña c¸c thuèc trõ nÊm ®èi víi bÖnh ch¶y g«m.
2.3.3. Trong thêi gian ®ang kh¶o nghiÖm kh«ng ®îc sö dông bÊt kú lo¹i thuèc trõ bÖnh nµo kh¸c trªn toµn khu kh¶o nghiÖm. NÕu vên kh¶o nghiÖm b¾t buéc ph¶i sö dông thuèc ®Ó trõ c¸c ®èi tîng g©y h¹i kh¸c nh: s©u, cá d¹i, chuét th× thuèc ®îc dïng ®Ó trõ c¸c ®èi tîng nµy ph¶i kh«ng lµm ¶nh hëng ®Õn thuèc cÇn kh¶o nghiÖm vµ ph¶i ®îc phun r¶i ®Òu trªn tÊt c¶ c¸c « kh¶o nghiÖm, kÓ c¶ « ®èi chøng. C¸c trêng hîp trªn (nÕu cã) ph¶i ®îc ghi chÐp l¹i.
2.3.4. Khi xö lý thuèc, cÇn dïng c¸c c«ng cô phun, r¶i thuèc ®¶m b¶o yªu cÇu cña kh¶o nghiÖm, ghi chÐp ®Çy ®ñ t×nh h×nh sö dông c«ng cô r¶i thuèc. Trong c¸c kh¶o nghiÖm diÖn hÑp ph¶i dïng b×nh b¬m tay ®eo vai, trong kh¶o nghiÖm diÖn réng cã thÓ dïng b¬m ®éng c¬ ®Ó phun (nÕu lµ kh¶o nghiÖm lµ thuèc phun).
2.3.5. Thêi ®iÓm vµ sè lÇn xö lý thuèc
- Thêi ®iÓm vµ sè lÇn xö lý thuèc ph¶i ®îc thùc hiÖn ®óng theo híng dÉn sö dông cña tõng lo¹i thuèc kh¶o nghiÖm vµ phï hîp víi môc ®Ých kh¶o nghiÖm.
- NÕu trªn nh·n thuèc kh«ng khuyÕn c¸o cô thÓ thêi ®iÓm xö lý thuèc th× tuú theo môc ®Ých kh¶o nghiÖm, c¸c ®Æc tÝnh ho¸ häc vµ ph¬ng thøc t¸c ®éng cña thuèc mµ x¸c ®Þnh thêi ®iÓm vµ sè lÇn xö lý thuèc cho thÝch hîp.
- Thuèc trõ bÖnh ch¶y g«m thêng ®îc xö lý 1-3 lÇn khi bÖnh ch¶y g«m ®ang ë thêi kú ph¸t triÓn. C¸c lÇn xö lý thuèc sau (nÕu cã) phô thuéc vµo yªu cÇu kh¶o nghiÖm còng nh diÔn biÕn cña ch¶y g«m trªn vên kh¶o nghiÖm. Sè lÇn vµ thêi ®iÓm xö lý thuèc ph¶i ®îc ghi chÐp l¹i.
2.4. §iÒu tra, thu thËp sè liÖu
2.4.1. §iÒu tra t¸c ®éng cña thuèc ®èi víi bÖnh ch¶y g«m h¹i c©y cã mói.
2.4.1.1. Sè ®iÓm ®iÒu tra
- Víi kh¶o nghiÖm diÖn hÑp: mçi « kh¶o nghiÖm ®iÒu tra toµn bé sè th©n, cµnh cña 3 c©y.
- Víi kh¶o nghiÖm diÖn réng: mçi « kh¶o nghiÖm ®iÒu tra toµn bé sè th©n, cµnh cña 5 c©y.
2.4.1.2. Thêi ®iÓm ®iÒu tra
LÇn ®iÒu tra thø nhÊt vµo ngay tríc mçi lÇn xö lý thuèc, c¸c lÇn ®iÒu tra sau vµo 14 vµ 30 ngµy sau khi xö lý thuèc lÇn cuèi.
Tuy nhiªn thêi ®iÓm vµ sè lÇn ®iÒu tra cã thÓ thay ®æi tuú thuéc vµo ®Æc tÝnh cña tõng lo¹i thuèc vµ tuú theo quy ®Þnh cña tõng c¬ së s¶n xuÊt thuèc.
2.4.1.3. ChØ tiªu vµ ph¬ng ph¸p ®iÒu tra
Tû lÖ phÇn tr¨m th©n vµ cµnh cÊp 1 bÞ bÖnh vµ chØ sè bÖnh ë c¸c thêi ®iÓm ®iÒu tra. Tû lÖ vµ chØ sè bÖnh ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:
- Tû lÖ bÖnh:
Sè th©n (cµnh ) cã vÕt bÖnh
Tû lÖ bÖnh (%) = --------------------------------------- x100
Tæng sè th©n (cµnh) ®iÒu tra
- ChØ sè bÖnh:
n1 + 3n3 + 5n5 + 7n7 +9n9
ChØ sè bÖnh (%) = ------------------------------------x 100
9N
Trong ®ã:
ni CÊp bªnh Møc ®é vÕt bÖnh
n1 1 Cã 1 vÕt bÖnh trªn th©n (cµnh)
n3 3 Cã 2 vÕt bÖnh trªn th©n (cµnh) hoÆc cã 1 vÕt bÖnh th©n
(cµnh) víi chiÒu réng cña vÕt bÖnh chiÕm <20 % chu vi
vßng th©n (cµnh)
n5 5 Cã 3 - 4 vÕt bÖnh trªn th©n (cµnh) hoÆc 1 vÕt bÖnh trªn th©n (cµnh)
cã chiÒu réng chiÕm 20 - <50% chu vi vßng th©n (cµnh)
n7 7 Cã 4 -5 vÕt bÖnh trªn th©n (cµnh ) hoÆc 1 vÕt bÖnh trªn th©n (cµnh)
cã chiÒu réng chiÕm tõ 50 - <75% chu vi vßng th©n (cµnh)
n9 9 Cã trªn 5 vÕt bÖnh trªn th©n (cµnh) hoÆc 1 vÕt bÖnh trªn th©n (cµnh)
cã chiÒu réng chiÕm tõ 75% chu vi vßng th©n (cµnh) trë lªn.
Chó ý: Chu vi th©n (cµnh) ®îc ®o t¹i vÞ trÝ vÕt bÖnh cã chiÒu réng lín nhÊt
2.4.1.4. Xö lý sè liÖu
Nh÷ng sè liÖu thu ®îc qua kh¶o nghiÖm diÖn hÑp cÇn ®îc xö lý b»ng c¸c ph¬ng ph¸p thèng kª thÝch hîp. Nh÷ng kÕt luËn cña kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc rót ra tõ c¸c kÕt qu¶ ®· ®îc xö lý b»ng ph¬ng ph¸p thèng kª ®ã. §èi víi c¸c kh¶o nghiÖm thuèc BVTV míi c¸c ®¬n vÞ ®îc Côc BVTV chØ ®Þnh lµm kh¶o nghiÖm cÇn göi c¶ sè liÖu th«, kÕt qu¶ vµ ph¬ng ph¸p thèng kª ®· dïng vÒ Côc BVTV.
2.4.2. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña thuèc ®Õn c©y trång
CÇn ®¸nh gi¸ mäi ¶nh hëng tèt, xÊu cña thuèc (nÕu cã) ®Õn sù sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña c©y trång theo thang ph©n cÊp (phÇn phô lôc).
Ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸
Nh÷ng chØ tiªu nµo cã thÓ ®o ®Õm cÇn ®îc biÓu thÞ b»ng c¸c sè liÖu cô thÓ theo c¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu tra phï hîp.
C¸c chØ tiªu chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ b»ng m¾t nh ®é ch¸y l¸, qu¨n l¸, sù thay ®æi mµu s¾c l¸ ... th× ph¶i m« t¶ tØ mØ.
NÕu thuèc lµm ¶nh hëng ®Õn c©y trång cÇn theo dâi vµ ghi nhËn ngµy c©y phôc håi trë l¹i.
2.4.3. NhËn xÐt t¸c ®éng cña thuèc ®Õn sinh vËt kh¸c
CÇn ghi chÐp mäi ¶nh hëng tèt, xÊu (nÕu cã) cña thuèc ®Õn sù thay ®æi cña c¸c lo¹i s©u, bÖnh, cá d¹i kh¸c còng nh sinh vËt cã Ých.
2.4.4. Quan s¸t vµ ghi chÐp vÒ thêi tiÕt
Ghi chÐp tØ mØ c¸c sè liÖu vÒ nhiÖt ®é, Èm ®é, lîng ma trong suèt thêi gian kh¶o nghiÖm, nÕu gÇn tr¹m khÝ tîng th× lÊy sè liÖu cña tr¹m.
-
B¸o c¸o vµ c«ng bè kÕt qu¶
-
Néi dung b¸o c¸o:
+ Tªn kh¶o nghiÖm
+ Yªu cÇu cña kh¶o nghiªm
+ §iÒu kiÖn kh¶o nghiÖm:
- §Þa ®iÓm kh¶o nghiÖm
- Tªn vµ häc vÞ cña c¸n bé tiÕn hµnh kh¶o nghiÖm
- §Æc ®iÓm ®Êt ®ai, canh t¸c, c©y trång, gièng..
- §Æc ®iÓm thêi tiÕt trong qu¸ tr×nh kh¶o nghiÖm
- T×nh h×nh sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña bÖnh ch¶y g«m trong khu kh¶o nghiÖm
+ Ph¬ng ph¸p kh¶o nghiÖm:
- C«ng thøc kh¶o nghiÖm
- Ph¬ng ph¸p bè trÝ kh¶o nghiÖm
- Sè lÇn nh¾c l¹i
- KÝch thíc « kh¶o nghiÖm
- Dông cô phun r¶i
- Nång ®é (%) thuèc dïng hay g, kg ho¹t chÊt/ha hoÆc kg, lÝt thuèc th¬ng phÈm/ha
- Lîng níc thuèc dïng (l/ha)
- Ngµy xö lý thuèc
- Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c lo¹i thuèc kh¶o nghiÖm
+ KÕt qu¶ kh¶o nghiÖm:
- C¸c b¶ng sè liÖu
- §¸nh gi¸ hiÖu lùc cña tõng lo¹i thuèc
- NhËn xÐt t¸c ®éng cña tõng lo¹i thuèc ®Õn c©y trång, sinh vËt cã Ých vµ c¸c ¶nh hëng kh¸c (xem phô lôc).
+ KÕt luËn vµ ®Ò nghÞ
3.2. C«ng bè kÕt qu¶
§¬n vÞ thùc hiÖn kh¶o nghiÖm ph¶i hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm sè liÖu ®a ra trong b¸o c¸o. §èi víi c¸c kh¶o nghiÖm thuèc trõ bÖnh ch¶y g«m h¹i c©y cã mói cha cã trong danh môc thuèc BVTV ®îc phÐp sö dông t¹i ViÖt nam, Côc BVTV tËp hîp c¸c sè liÖu ®ã ®Ó xem xÐt khi c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc cã thuèc xin ®¨ng ký.
Phô lôc
B¶ng ph©n cÊp møc ®é g©y h¹i cña thuèc kh¶o nghiÖm
®èi víi c©y cã mói
CÊp TriÖu chøng nhiÔm ®éc cña c©y cã mói:
1 C©y b×nh thêng
2 Ngé ®éc nhÑ, sinh trëng cña c©y gi¶m nhÑ
3 Cã triÖu chøng ngé ®éc nhÑ nhng nh×n thÊy b»ng m¾t
4 TriÖu chøng ngé ®éc nhng cha ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt
5 C©y biÕn mµu, thuèc g©y ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt
6 Thuèc lµm gi¶m n¨ng suÊt Ýt
7 Thuèc g©y ¶nh hëng nhiÒu ®Õn n¨ng suÊt
8 TriÖu chøng ngé ®éc t¨ng dÇn tíi lµm chÕt c©y
9 C©y bÞ chÕt hoµn toµn
NÕu c©y bÞ ngé ®éc thuèc, cÇn x¸c ®Þnh bao nhiªu ngµy sau c©y phôc håi
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Quy ph¹m kh¶o nghiÖm trªn ®ång ruéng hiÖu lùc phßng trõ s©u vÏ bïa h¹i cam chanh cña c¸c thuèc trï s©u 10 TCN 201 - 94.
2. Quy ph¹m kh¶o nghiÖm trªn ®ång ruéng hiÖu lùc phßng trõ bªnh sÑo h¹i c©y hä cam chanh cña c¸c thuèc trï bÖnh 10 TCN 413-2000.
3. ViÖn b¶o vÖ thùc vËt. Ph¬ng ph¸p nghiªn cøu b¶o vÖ thùc vËt Nhµ xuÊt b¶n n«ng nghiÖp 1997. tËp 1.
4. Agrios G.N. Plant pathology. Academic pres, inc. harcourt Brace Jovanovich, publisher 1995.p.p 299-312.
5. Efficacy Test Protocol. Scale Insects On Citrus FAO/AP/O17/1991.
6. Knorr L.C., 1973. Citrus diseases and disorders p.32-35.The University presses of Florida.
7. Manual for Field Trials in Plant Protection CIBA- GEIGY Switzerland 1992 p, 92-96.
20>
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |