Ts. Vũ Đức Toàn Khoa Môi trường Trường Đại học Thuỷ Lợi Tóm tắt
tải về 1.04 Mb. Chế độ xem pdf
|
54417-Article Text-158616-1-10-20210119
- Điều hướng trang này:
- 2. Tồn lưu PBDE trong trầm tích tại thành phố Hồ Chí Minh
| (a) (b)
Hình 2. Công thức cấu tạo của PentaBDE (a) và HeptaBDE (b) Tại Việt Nam, ô nhiễm PBDE còn là vấn đề khá mới. Nguy cơ các chất này xâm nhập vào con người và môi trường là rất đáng chú ý. Do đó cần thiết có những cảnh báo về ô nhiễm PBDE trong môi trường và đề xuất giải pháp khắc phục. 2. Tồn lưu PBDE trong trầm tích tại thành phố Hồ Chí Minh Hình 3. Sơ đồ vị trí các điểm lấy mẫu trầm tích Mười bốn mẫu trầm tích được lấy trong thành phố Hồ Chí Minh gồm các điểm ở cửa sông Sài Gòn - Đồng Nai (ký hiệu từ EST1 đến EST3), khu vực nội thành (ký hiệu từ SW1 đến SW5) và ngoại ô thành phố (ký hiệu từ SUB1 đến SUB6). Các điểm trong khu vực nội và ngoại thành đều là các vị trí tiếp nhận nước thải từ nhiều nguồn thải. Trong khi đó, các điểm ở cửa sông là các nơi tiếp nhận sự ô nhiễm ở cuối nguồn, trước khi đi ra biển. Mục đích lựa chọn các điểm trên dựa trên các tiêu chí về không gian, về các nguồn thải tổng hợp, nhằm đại diện cho khu vực nghiên cứu. Kết quả cho thấy, PBDE phát hiện thấy trong phần lớn các mẫu (11 trên tổng số 14 mẫu phân tích) với mức độ đáng chú ý (nồng độ PBDE tổng nằm trong khoảng từ <0,02 – 119 ng/g). Điều này cho thấy có sự ô nhiễm PBDE với phạm vi rộng ở khu vực nghiên cứu. Cần chú ý là PBDE xâm nhập vào môi trường chủ yếu từ các nguồn không tập trung, đi vào không khí với hàm lượng nhỏ (bay hơi từ trong nhiều sản phẩm nhựa) sau đó mới phân bố sang các thành phần khác (nước, đất, trầm tích). Trong quá trình tồn lưu trong môi trường, PBDE dễ bị phân hủy trong không khí và nước, khó bị phân hủy trong đất và trầm tích. Do đó, việc PBDE tồn dư trong trầm tích với nồng độ từ vài chục đến vài trăm ng/g đã chứng tỏ việc họ chất này xâm nhập vào môi trường trong thời gian dài. Đây là hệ quả của việc dùng phổ biến các sản 37 phẩm có thành phần PBDE trong thành phố Hồ Chí Minh. Tại nội thành thành phố Hồ Chí Minh, PBDE tồn lưu ở mức độ đáng kể. Nồng độ tổng PBDE trong trầm tích nằm trong khoảng từ 54,5 – 119,0 ng/g (hình 4). Hình 4. Nồng độ tổng PBDE trong trầm tích ở nội thành thành phố Hồ Chí Minh Đáng chú ý nhất là ở điểm SW2, tại đó nồng độ PBDE tổng cao hơn từ 1,4 đến 2,2 lần so với các điểm xung quanh. Xét về khoảng cách, SW2 nằm không quá xa các điểm còn lại. Tuy nhiên đó là điểm trực tiếp tiếp nhận của một số nguồn thải từ hoạt động sinh hoạt, công nghiệp. Đó có thể là nguyên nhân chính dẫn đến nồng độ PBDE tổng tích tụ tại SW2 cao hơn. Ở ngoại ô thành phố Hồ Chí Minh, nồng độ PBDE tổng nằm trong khoảng từ <0,02 – 10,63 ng/g (hình 5). Số liệu phân tích thu được trong hình 4 và hình 5 cho thấy, nồng độ PBDE tổng ở nội thành cao hơn hẳn so với ngoại thành. Tồn dư PBDE tại điểm SW2 gấp 11,2 lần so với điểm SUB4 (điểm tồn dư cao nhất tại mỗi khu vực). Điều này là phù hợp với thực tế do trong nội thành, dân cư tập trung đông hơn, khả năng dùng nhiều sản phẩm chứa PBDE cao hơn, dẫn đến trật tự trên. Hình 5. Nồng độ PBDE tổng trong trầm tích ở ngoại thành thành phố Hồ Chí Minh Tại cửa sông Sài Gòn – Đồng Nai, nồng độ tổng các chất trong họ PBDE ở các mẫu EST1 và EST2 đều <0,02 ng/g trong khi ở mẫu EST3 là 0,065 ng/g (mẫu EST3 nhỏ hơn 1830 lần so với mẫu SW2). Đây là các điểm tiếp nhận cuối nguồn, trước khi đi vào biển. Trật tự tồn lưu PBDE trong trầm tích giảm dần theo dòng chảy từ khu vực nội thành, đến ngoại thành và cuối cùng là cửa sông. Điều này là hoàn toàn phù hợp với thực tế và qui luật. Mức độ tồn dư PBDE trong trầm tích tại thành phố Hồ Chí Minh cũng tương đương với một số nơi trên thế giới (bảng 3). tải về 1.04 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|