Bảng 1. Ký hiệu chung và số đồng phân trong  các nhóm của PBDE  Số thứ tự

35 
1.2. Tác hại của PBDE 
Từ năm 1990, khi phát hiện các ảnh hưởng lạ 
đến con người và động vật nuôi trong nhà, nhiều 
nghiên cứu bắt đầu quan tâm về PBDE. Kết quả 
thu được rất đáng lo ngại khi họ chất này có khả 
năng gây độc với con người và động vật. Các tác 
động chính gồm rối loạn nội tiết, ảnh hưởng đến 
não, gan, thận của con người [4]. PBDE có thể đi 
vào môi trường do quá trình bay hơi từ các sản 
phẩm nhựa, từ bụi của các rác thải điện tử, từ 
khói thải của lò đốt chất thải rắn đô thị, sau đó 
xâm nhập vào chuỗi thức ăn (tích tụ trong thực 
phẩm như cá, thịt bò...) rồi vào cơ thể người (ăn 
uống, hít thở, tiếp xúc qua da). Chúng tồn lưu lâu 
trong môi trường, có tính kỵ nước, khả năng tích 
tụ sinh học và lan truyền cao. Nhiều nghiên cứu 
cho thấy PBDE đã tích tụ trong máu, sữa người 
và các thành phần môi trường như không khí, 
đất, trầm tích tại nhiều nước trên thế giới [1, 2]. 
Trong các phương tiện giao thông phổ biến như 
ôtô, PBDE cũng đã được phát hiện trong các chi 
tiết ở ghế, giá đỡ tay, cánh cửa hay bảng điều 
khiển trung tâm. Theo nghiên cứu của Trung tâm 
Sinh thái học (Ecology Center
,
Michigan, Mỹ) 
trên các mẫu xe sản xuất trong những năm 2000-
2005 của 11 nhà sản xuất khác nhau cho thấy, 
nồng độ PBDE trên ôtô mới cao hơn nhiều mức 
ở văn phòng và nhà ở. 
Hệ số độc tương đương (TEF) của PBDE 
được Safe và cộng sự đề xuất từ năm 1990 [2]. 
Độc tính của PBDE được so sánh với với đồng 
phân độc nhất trong họ Dioxin là 2,3,7,8-
tetraclo dibenzo-p-dioxin (ký hiệu TCDD và có 
giá trị TEF bằng 1). 
Như vậy một số đồng phân PBDE có cấu trúc 
đồng phẳng có độ độc chỉ kém 1/1000 so với 
chất siêu độc sinh thái như TCDD; độc tương 
đương với 1 số đồng phân của các họ chất 
PCDF, PCB. Cần chú ý là thế giới đã sản xuất 
hàng trăm tấn PBDE trong khi chỉ cần nồng độ 
nhỏ (cỡ một phần triệu về khối lượng hay ppm) 
của chất trên tích lũy vào con người là đã gây 
ảnh hưởng đáng kể.

tải về 1.04 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: