SOÅ tay phöÔng phaùp giaûng daïy vaø ÑAÙnh giaù

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG

1. 
   CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY TÍCH CỰC 7
   
2. 
   PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU TRƯỜNG HỢP 22
   
3. 
   PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰA TRÊN VẤN ĐỀ 27
   
4. 
   SỬ DỤNG CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU TRONG GIẢNG DẠY
   

5. 
   DẠY HỌC VỚI CÁC NHÓM NHỎ 34
   
6. 
   DẠY LỚP ĐÔNG SINH VIÊN: NHỮNG KINH NGHIỆM TỐT 40
   
7. 
   TÓM TẮT MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY VÀ HƯỚNG
   

8. 
   KHÁI NIỆM, MỤC ĐÍCH, VÀ YÊU CẦU CỦA ĐÁNH GIÁ HỌC TẬP...51
   

9. CÁC HÌNH THỨC TRẮC NGHIỆM KHÁCH QUAN 57

10. ĐẶT CÂU HỎI TRONG GIẢNG DẠY 66

11. XÂY DỰNG CÂU HỎI TỰ LUẬN 69

“Giáo dục không nhằm mục tiêu nhồi nhét kiến thức mà là thắp sáng niềm tin”

1. 
   THẾ NÀO LÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY TÍCH CỰC?
   

Theo chúng tôi, phương pháp giảng dạy được gọi là tích cực nếu hội tụ được các yếu tố sau:

• 
  Thể hiện rõ vai trò của nguồn thông tin và các nguồn lực sẵn có
  
• 
  Thể hiện rõ được động cơ học tập của người học khi bắt đầu môn học
  
• 
  Thể hiện rõ được bản chất và mức độ kiến thức cần huy động
  
• 
  Thể hiện rõ được vai trò của người học, người dạy, vai trò của các mối tương tác trong quá trình học
  
• 
  Thể hiện được kết quả mong đợi của người học
  

2. 
   MỘT VÀI PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY TÍCH CỰC
   

• 
  Dạy học dựa trên vấn đề
  
• 
  Dạy học theo nhóm
  
• 
  Dạy học thông qua làm đồ án môn học
  

Phương pháp này có thể được xem như một cách xây dựng tổng thể một đề cương giảng dạy hoặc là một trong những cách được người dạy áp dụng để xây dựng đề cương giảng dạy cho một môn học. Phương pháp này xuất hiện vào năm 1970 tại trường Đại học Hamilton-Canada, sau đó được phát triển nhanh chóng tại Trường Đại học Maastricht-Hà Lan.

Phương pháp này ra đời và được áp dụng rộng rãi dựa trên những lập luận sau:

• 
  Sự phát triển như vũ bão của KHCN trong những thập niên gần đây, trái ngược với nó là khả năng không thể dạy hết cho người học mọi điều.
  
• 
  Kiến thức của người học thì ngày càng hao mòn từ năm này qua năm khác, cộng thêm là sự chêch lệch giữa kiến thức thực tế và kiến thức thu được từ nhà trường.
  
• 
  Việc giảng dạy còn quá nặng về lý thuyết, còn quá coi trọng vai trò của người dạy, chưa sát thực và chưa đáp ứng được yêu cầu của thực tế.
  
• 
  Tính chất thụ động trong học tập của người học so với vai trò truyền tải của người dạy còn cao khi mà số lượng người học trong một lớp ngày càng tăng.
  
• 
  Hoạt động nhận thức còn ở mức độ thấp so với yêu cầu của thực tế (ví dụ như khả năng đọc và khai thác một cuốn sách hoặc một công trình nghiên cứu).
  
• 
  Sự nghèo nàn về phương thức đánh giá người học, việc đánh giá còn quá nặng về kiểm tra khả năng học thuộc.
  

• 
  Phải có một tình huống cụ thể cho phép ta đặt ra được một vấn đề.
  
• 
  Các nguồn lực (trợ giảng, người hướng dẫn, tài liệu, cơ sở dữ liệu….) đều được giới thiệu tới người học và sẵn sàng phục vụ người học.
  
• 
  Các hoạt động phải được người học triển khai như đặt vấn đề, quan sát, phân tích, nghiên cứu, đánh giá, tư duy,…
  
• 
  Kiến thức cần được người học tổng hợp trong một thể thống nhất (chứ không mang tính liệt kê), điều đó cũng có nghĩa là việc giải quyết vấn đề dựa trên cách nhìn nhận đa dạng và chứng tỏ được mối quan hệ giữa các kiến thức cần huy động.
  
• 
  Phải có khoảng cách thời gian giữa giai đoạn làm việc trong nhóm và giai đoạn làm việc độc lập mang tính cá nhân.
  
• 
  Các hình thức đánh giá phải đa dạng cho phép chúng ta có thể điều chỉnh và kiểm tra quá trình sao cho không chệch mục tiêu đã đề ra.
  

Bước 1: Làm rõ các thuật ngữ và khái niệm liên quan

Bước 2: Xác định rõ vấn đề đặt ra

Bước 3: Phân tích vấn đề

Bước 4: Lập ra danh mục các chú thích có thể

Bước 5: Đưa ra mục tiêu nghiên cứu và mục tiêu học tập

Bước 6: Thu thập thông tin

Bước 7: Đánh giá thông tin thu được

Trong số các bước trên, người học thường gặp khó khăn trong việc phân tích vấn đề và tổng hợp các thông tin liên quan vấn đề.

1.1 Các đặc trưng của một vấn đề hay

Thực tế đã chỉ ra là có rất nhiều kiểu vấn đề, chủ đề có thể lựa chọn. Điều này phụ thuộc vào từng hoàn cảnh cụ thể, từng cách xây dựng vấn đề và các hoạt động đề ra cho người học. Tuy nhiên, đặc trưng bề nổi của một vấn đề thì không bao giờ rời xa nhu cầu của người học (nhu cầu về nhận thức, lĩnh hội kiến thức,..) cũng như không bao giờ xa rời mục tiêu học tập. Dưới đây chúng tôi trình bày một vài cách xây dựng vấn đề để độc giả tham khảo.

• 
  Xây dựng vấn đề dựa vào kiến thức có liên quan đến bài học. Toàn bộ bài giảng được xây dựng dưới dạng vấn đề sẽ kích thích tính tò mò và sự hứng thú của người học. Tính phức tạp hay đơn giản của vấn đề luôn luôn là yếu tố cần được xem xét.
  
• 
  Xây dựng vấn đề dựa trên các tiêu chí thường xuyên biến đổi trong công việc, nghề nghiệp (Vấn đề đó có thường xuyên gặp phải? Và nó có phải là nguồn gốc của những thiếu sót trong sản xuất? Nó có tác động lớn tới khách hàng hay không? Tuỳ theo từng hoàn cảnh thì các giải pháp đặt ra cho vấn đề này có đa dạng và khác biệt không?)
  

Vấn đề đặt ra cần phải có nhiều tài liệu tham khảo nhưng trọng tâm nhằm giúp người học có thể tự tìm tài liệu, tự khai thác thông tin và tự trau dồi kiến thức; các phương tiện thông tin đại chúng như sách vở, băng cát sét, phần mềm mô phỏng, internet,… cũng cần phải đa dạng nhằm phục vụ mục đích trên.

Vấn đề đặt ra cần phải có tác dụng kích thích các hoạt động nhận thức cũng như các hoạt động xã hội của người học. Theo chúng tôi, các hoạt động này thường gắn kết với một hoạt động nghiên cứu thực thụ mà ở đó người học cần phải:

• 
  Đặt vấn đề (Vấn đề đặt ra là gì?)
  
• 
  Hiểu được vấn đề
  
• 
  Đưa ra các giả thuyết (Các câu trả lời trước và đối chứng với các câu hỏi đã được đặt ra trong tình huống)
  
• 
  Tiến hành các hoạt động thích hợp nhằm kiểm tra các giả thuyết của mình (nghiên cứu, phân tích, đánh giá tài liệu liên quan, sau cùng là tổng hợp việc nghiên cứu)
  
• 
  Thảo luận và đánh giá các giải pháp khác nhau dựa theo từng tiêu chí mà hoàn cảnh đưa ra
  
• 
  Thiết lập một bản tổng quan và đưa ra kết luận
  

Trong chu trình học tập theo phương pháp này, thời gian làm việc độc lập (cá nhân) luôn luân phiên với thời gian làm việc trong nhóm (có sự giúp đỡ của giảng viên, trợ giảng, hoặc người hướng dẫn).

Như vậy chu trình dạy học dựa theo vấn đề gồm 4 giai đoạn:

Sau khi kết thúc giai đoạn 1 (Giới thiệu chủ đề, chuẩn bị các hoạt động và nguồn lực cần thiết), học viên bắt đầu nhóm họp theo các nhóm nhỏ - giai đoạn 2 (có hoặc không sự trợ giúp của trợ giảng) nhằm phân tích chủ đề, đưa ra các câu hỏi và giả thiết đầu tiên, phân chia nhiệm vụ cho các thành viên nhóm. Tiếp theo đó các thành viên làm việc độc lập theo nhiệm vụ đã được phân chia (giai đoạn 3). Kết thúc giai đoạn 3, từng cá nhân sẽ giới thiệu thành quả làm việc trong nhóm. Cuối cùng mỗi cá nhân tự viết một bản báo cáo (giai đoạn 4). Kèm theo các giai đoạn này thường có các buổi hội thảo trong một nhóm lớn, hoặc các hoạt động thực tế hay tiến hành thí nghiệm. Có thể kết thúc quá trình tại giai đoạn này hoặc tiếp tục quá trình nếu một vấn đề mới được nêu ra.

Việc thảo luận trong nhóm là bắt buộc đối với tất cả các cá nhân, nó không những giúp học viên phát triển được khả năng giao tiếp và các kỹ năng xã hội mà còn phát triển được quá trình nhận thức (đọc hiểu, phân tích, đánh giá,…)

• 
  Học viên có thể thu được những kiến thức tốt nhất, cập nhật nhất
  
• 
  Có thể bao phủ được trên một diện rộng các trường hợp và các bối cảnh thường gặp
  
• 
  Tính chủ động, tinh thần tự giác của người học được nâng cao
  
• 
  Động cơ học tập và tinh thần trách nhiệm của học viên được nâng cao
  
• 
  Việc nghiên cứu và giải quyết vấn đề ngày càng được bảo đảm
  

• 
  Chuyển đổi các hoạt động của người học từ tính thụ động sang tính tích cực, chủ động
  
• 
  Chuyển đổi các hoạt động của người dạy (người dạy có vai trò khơi dậy các vấn đề và hướng dẫn người học)
  
• 
  Chuyển đổi mối quan hệ giữa vai trò của người học và người dạy
  
• 
  Chuyển đổi hệ thống đánh giá người học
  
• 
  Coi trọng thời gian tự học của người học như thời gian học trên lớp
  

Để giúp người học tham gia vào đời sống xã hội một cách tích cực, tránh tính thụ động, ỷ lại thì phương pháp dạy học trong nhà trường có một vai trò rất to lớn. Dạy học theo nhóm đang là một trong những phương pháp tích cực nhằm hướng tới mục tiêu trên. Với phương pháp này, người học được làm việc cùng nhau theo các nhóm nhỏ và mỗi một thành viên trong nhóm đều có cơ hội tham gia vào nhiệm vụ đã được phân công sẵn. Hơn nữa với phương pháp này người học thực thi nhiệm vụ mà không cần sự giám sát trực tiếp, tức thời của giảng viên.

Một nhiệm vụ mang tính cộng tác là nhiệm vụ mà người học không thể giải quyết một mình mà cần thiết phải có sự cộng tác thực sự giữa các thành viên trong nhóm tuy nhiên vẫn phải đảm bảo tính độc lập giữa các thành viên. Hơn nữa, người dạy cần phải có yêu cầu rõ ràng và tạo điều kiện thuận lợi cho việc hợp tác giữa người học. Chúng tôi sử dụng thuật ngữ “hợp tác” nhằm nhấn mạnh đến công việc mà người học tiến hành trong suốt quá trình thực thi nhiệm vụ. Trong quá trình hợp tác, công việc thường được phân công ngay từ đầu cho mỗi thành viên.

Cần chú ý rằng tầm quan trọng của nhiệm vụ được phân công và vai trò của nhiệm vụ sẽ quyết định động cơ học tập của người học. Người học sẽ có động cơ thực hiện nhiệm vụ của mình nếu họ biết rõ được vai trò của các nguồn thông tin ban đầu, của các nguồn lực sẵn có, biết được ý nghĩa của vấn đề, của các yếu tố đầu vào.

Để có được một nhiệm vụ hấp dẫn, có khả năng kích thích động cơ học tập của người học, chúng tôi xin trình bày dưới đây các đặc trưng của một nhiệm vụ hay.

2.1 Các đặc trưng của một nhiệm vụ hay

Nhiệm vụ hay có khả năng kích thích động cơ học tập của người học là nhiệm vụ được tóm lược trong 4C sau:

• 
  Choix (Sự lựa chọn): Sự tự do trong lựa chọn nhiệm vụ của người học sẽ thúc đẩy động cơ nội tại của họ, dẫn đến giải phóng họ hoàn toàn và thúc đẩy họ tham gia vào nhiệm vụ một các sâu sắc hơn. Bản chất và thời điểm lựa chọn cũng rất đa dạng: lựa chọn một nhiệm vụ riêng trong tổng thể các nhiệm vụ, lựa chọn các bước tiến hành, các nguồn lực cần huy động,…Cuối cùng tuỳ thuộc vào mục tiêu sau đó mà người dạy quyết định nhân sự cho nhiệm vụ đã được lựa chọn.
  
• 
  Challenge (Thách thức): Thách thức chính là ở mức độ khó khăn của nhiệm vụ. Một nhiệm vụ có tính phức tạp trung bình sẽ mang tính thúc đẩy hơn bởi lẽ nếu nó quá dễ thì sẽ dẫn đến sự nhàm chán, ngược lại nếu quá khó thì học viên dễ nản lòng. Thách thức đối với người dạy là ở chỗ xác định được đúng mức độ khó khăn của nhiệm vụ.
  
• 
  Contrôle (Kiểm soát): Điều quan trọng là người học phải đánh giá được kết quả mong đợi, khả năng cần huy động và cần phát triển đối với chính bản thân mình. Việc kiểm soát là rất quan trọng để thiết lập nên mối quan hệ giữa tính tự chủ của người học và động cơ cho các nhiệm vụ còn lại. Đối với người dạy thì điều quan trọng là biết đưa ra các chỉ dẫn, các mục tiêu cần đạt được, khuôn khổ hoạt động cũng như là mức độ đòi hỏi đối với người học.
  
• 
  Coopération (Hợp tác): Nhằm phát triển kỹ năng giao tiếp xã hội. Việc cộng tác sẽ làm tăng động cơ học tập của người học.
  

Một nhiệm vụ càng gần với kinh nghiệm cá nhân hoặc với công việc sau này của người học sẽ có nhiều cơ hội khích lệ người học tham gia hơn. Nhiệm vụ như vậy cần phải có các đặc trưng sau:

• 
  Phát huy tinh thần trách nhiệm của người học bằng cách trao cho họ quyền được chọn nhiệm vụ
  
• 
  Phải thích đáng trên bình diện cá nhân, xã hội và nghề nghiệp
  
• 
  Thể hiện sự thách thức đối với người học
  
• 
  Cho phép người học có thể trao đổi thông tin qua lại lẫn nhau
  
• 
  Được tiến hành trong một khoảng thời gian vừa đủ
  
• 
  Nhiệm vụ phải rõ ràng
  

Số lượng người học trong một nhóm thường vào khoảng từ 5 đến 10 (con số này có thể tăng hoặc giảm tuỳ theo nhiệm vụ của nhóm, cơ sở vật chất hiện có, trình độ của người học, thời gian dành cho nhiệm vụ,..). Thực tế thì mục tiêu của học tập cộng tác là giúp người học thảo luận, trao đổi ý kiến và chất vấn nhau. Nếu như có quá ít người trong một nhóm thì chúng ta không chắc là sẽ thu thập được các quan điểm đa dạng và khác nhau. Ngược lại, nếu số lượng người trong nhóm quá lớn thì khó có thể cho phép từng thành viên tham gia trình bày quan điểm của mình, hoặc khó có thể quản lý được hết các ý kiến khác nhau.

Một nhóm lý tưởng là nhóm cho phép mọi thành viên tham gia diễn đạt ý kiến của mình, bình luận và chất vấn ý kiến của người khác. Sự không đồng nhất giữa các thành viên trong nhóm cũng là một chỉ tiêu đáng được quan tâm, nó cho phép sản sinh ra nhiều ý kiến đa dạng hơn một nhóm đồng nhất. Sự không đồng nhất biểu hiện ở các khía cạnh sau:

• 
  Đặc trưng của từng cá nhân (tuổi, giới tính, đạo đức xã hội,…)
  
• 
  Kiến thức, trình độ học vấn, trình độ nghề nghiệp
  
• 
  Khả năng nhận thức
  
• 
  Kiến thức hiểu biết về xã hội
  

Trong bất kỳ trường hợp nào, người dạy luôn phải tổ chức tốt việc chất vấn ý kiến vì chính việc này sẽ làm thay đổi về nhận thức của người học. Người dạy không nên can thiệp quá sâu vào nội dung mà chỉ giữ vai trò chỉ dẫn thực sự trong các nhóm về các vấn đề sau:

• 
  Tổ chức lấy ý kiến
  
• 
  Hướng dẫn thảo luận
  
• 
  Cung cấp những thông tin cần thiết
  
• 
  Theo dõi ý kiến, quan điểm của mỗi một thành viên
  
• 
  Duy trì hướng đi cho các nhóm theo đúng nhiệm vụ được giao
  

Phương pháp dạy học theo nhóm có những tác động tích cực về mặt nhận thức sau:

• 
  Học viên ý thức được khả năng của mình
  
• 
  Nâng cao niềm tin của học viên vào việc học tập
  
• 
  Nâng cao khả năng ứng dụng khái niệm, nguyên lý, thông tin về sự việc vào giải quyết các tình huống khác nhau
  

• 
  Cải thiện mối quan hệ xã hội giữa các cá nhân
  
• 
  Dễ dàng trong làm việc theo nhóm
  
• 
  Tôn trọng các giá trị dân chủ
  
• 
  Chấp nhận được sự khác nhau về cá nhân và văn hoá
  
• 
  Có tác dụng làm giảm lo âu và sợ thất bại
  
• 
  Tăng cường sự tôn trọng chính bản thân mình
  

1. 
   Đặc trưng của đồ án môn học
   

• 
  Đồ án môn học thông thường được xây dựng từ một vấn đề gần gũi với cuộc sống (nhu cầu, sự thiếu hụt, mâu thuẫn về nhận thức xã hội, mong muốn tìm ra một điều gì mới mẻ,…) hoặc từ người dạy hoặc cũng có thể là từ người học (cá nhân xây dựng hoặc một tập thể).
  
• 
  Việc xây dựng một đồ án môn học đòi hỏi người học phải có khả năng tổng hợp kiến thức, có khả năng dự đoán, sáng tạo và tư duy đổi mới.
  
• 
  Trong quá trình xây dựng đồ án luôn đòi hỏi phải có sự trao đổi, thảo luận giữa người học và người dạy nhằm giải thích và thống nhất mục tiêu.
  
• 
  Người học luôn thấy được lợi ích và tạo được động cơ học tập bởi đồ án luôn gắn liền với mục tiêu và các phương tiện để đi đến mục tiêu đó.
  
• 
  Cho phép người học:
  

• 
  Thu được nhiều kiến thức, kỹ năng
  
• 
  Nâng cao khả năng kiểm soát tình huống thông qua việc trả lời các câu hỏi liên quan tới vấn đề, thông qua những phát hiện trong quá trình tiến hành đồ án
  
• 
  Hiểu biết hơn về chính mình, những hạn chế của bản thân, đánh giá được những nhu cầu của bản thân và cách thức mà mình đã tiến hành.
  

2. 
   Các chức năng của phương pháp dạy học thông qua làm đồ án môn học
   

• 
  Chức năng giáo dục: người học có động cơ học tập tốt hơn thông qua việc tham gia vào một hoạt động có ý nghĩa.
  
• 
  Chức năng kinh tế và sản xuất: Việc thực thi một công trình đòi hỏi phải tính đến những khía cạnh về kinh tế, thời gian, vật lực và nhân lực. Do vậy đòi hỏi người học phải đề cập tới vấn đề này khi làm đồ án
  
• 
  Chức năng dạy học: Để thực hiện đồ án, việc nghiên cứu các phương tiện và thông tin là hết sức cần thiết do dó đòi hỏi người học phải biết xử lý và tổ chức chúng.
  
• 
  Chức năng xã hội: Nếu việc thực hiện đồ án cần có sự giúp đỡ của các bên liên quan thì phương pháp này cho phép người học có cơ hội học hỏi từ các cá nhân, tổ chức khác thông qua trao đổi kinh nghiệm và tham khảo ý kiến.
  

3. 
   Các bước hướng dẫn tiến hành một đồ án
   

Đến những năm 80, các trường Luật và Thương mại của ĐH Havard bắt đầu sử dụng rộng rãi các “case”, là các ví dụ điển hình trong thực tế, để làm nội dung chính cho SV thảo luận trong các môn học (Christensen, 1986). Từ sự thành công ở các trường này, PPGD này đã dần được mở rộng sang các ngành đào tạo khác. Đến nay, nó đã trở thành một trong các PPGD chủ đạo ở bậc ĐH. Nhiều trường ĐH thành lập riêng các trung tâm nghiên cứu và phát triển PPGD này, tiêu biểu như ĐH Buffalo - Hoa Kỳ.

1. 
   CÁC PHƯƠNG PHÁP XÂY DỰNG “CASE”
   

1. 
   Từ các nguồn tư liệu sẳn có
   

• 
  Một hoặc một chuỗi các bài viết trên báo về một vấn đề nào đó
  
• 
  Một đoạn phim tư liệu
  
• 
  Một đồ thị hoặc bảng số liệu
  
• 
  Hồ sơ bệnh án của một bệnh nhân
  
• 
  Hệ thống sổ sách kế toán của một công ty
  

2. 
   Tự xây dựng
   

Một số ví dụ về các “case” tự xây dựng:

• 
  Hoạt động quảng bá của một công ty về một sản phẩm
  
• 
  Biểu hiện của một hệ thống thiết bị sau một ngày hoạt động liên tục
  
• 
  Bản tuờng thuật một tiến trình thí nghiệm
  

2. 
   CẤU TRÚC CỦA MỘT “CASE”
   

• 
  Phần nội dung: chứa đựng vấn đề cần được phân tích, tìm hiểu, đánh giá
  
• 
  Phần hệ thống câu hỏi: giúp định hướng người học tìm hiểu và đánh giá vấn đề, vận dụng kết quả tìm hiểu vấn đề vào những tình huống tương tự,...
  
• 
  Phần hướng dẫn tài liệu: chỉ ra các nguồn tài liệu tham khảo giúp người học tìm hiểu các khía cạnh khác nhau của “case”
  

• 
  Phần nội dung: Giới thiệu một bài viết mô tả một thí nghiệm về sự mất trí nhớ ở chuột
  
• 
  Phần hệ thống câu hỏi:
  

• 
  Thí nghiệm được đặt ra để nghiên cứu vấn đề gì?
  
• 
  Phương pháp thực nghiệm gì đã được áp dụng?
  
• 
  Kết quả của thí nghiệm là gì?
  
• 
  Bạn đánh giá như thế nào về độ tin cậy của thí nghiệm?
  

• 
  Phần hướng dẫn tài liệu: (giới thiệu nguồn tài liệu tham khảo về hoạt động thần kinh của chuột, bản chất của trí nhớ)
  

3. 
   TỔ CHỨC GIẢNG DẠY VỚI “CASE”
   

1. 
   Phương pháp thảo luận (Discussion format)
   

2. 
   Phương pháp tranh luận (Debate format)
   

3. 
   Phương pháp công luận (Public hearing format)
   

4. 
   Phương pháp tranh tụng (Trial format)
   

5. 
   Phương pháp nghiên cứu nhóm (Scientific research team format)
   

4. 
   HƯỚNG DẪN NGƯỜI HỌC
   

1. 
   Nhận diện các vấn đề được đặt ra; đâu là vấn đề chính, đâu là vấn đề phụ.
   
2. 
   Nhận diện các dữ kiện có liên quan đến các vấn đề; đâu là dữ kiện chính, đâu là dữ kiện phụ.
   
3. 
   Xác định những loại dữ kiện cần được bổ sung để giúp giải quyết vấn đề.
   
4. 
   Xây dựng những giả thuyết về vấn đề
   
5. 
   Xác định những yếu tố, nguyên nhân làm vấn đề nảy sinh.
   
6. 
   Xây dựng các giải pháp giải quyết vấn đề.
   
7. 
   Chọn lựa giải pháp tối ưu.
   
8. 
   Xây dựng tiến trình giải quyết vấn đề.
   

1. 
   Hãy cùng tạo ra không khí thân thiện và hợp tác vì đây là yếu tố quyết định cho sự thành công của nhóm.
   
2. 
   Tôn trọng và cố gắng hiểu rõ những ý kiến do bạn đề xuất và liên hệ với suy nghĩ của mình. Ghi nhận những điểm hay và chưa hay.
   
3. 
   Mạnh dạn đưa ra giải pháp cho vấn đề trên cơ sở suy nghĩ của bản thân và ý tưởng hay của bạn.
   
4. 
   Mạnh dạn phê phán trên tinh thần xây dựng và cầu tiến.
   
5. 
   Không nên chuyển sang thảo luận một vấn đề khác khi mà vấn đề đang bàn chưa được giải quyết một cách cơ bản.
   

5. 
   LỢI ÍCH VÀ KHÓ KHĂN
   

1. 
   Lợi ích
   

• 
  Kiến thức và tư duy: do có cơ hội được trực tiếp tìm hiểu, suy luận, đánh giá về vấn đề được đặt ra từ các “case”.
  
• 
  Kỹ năng: bao gồm kỹ năng đọc và phân tích tình huống (thông qua tìm hiểu vấn đề, tài liệu), kỹ năng lập trình bày, lập luận (thông qua việc trình bày và bảo vệ ý tưởng), kỹ năng hợp tác (thông qua làm việc nhóm), kỹ năng ra quyết định (thông qua việc xây dựng các kết luận, giải pháp).
  
• 
  Thái độ: yêu thích môn học hơn (do nhận thức được ý nghĩa thực tiễn của bài học), trân trọng ý kiến người khác (thông qua thảo luận, tranh luận), nâng cao ý thức cộng đồng (thông qua làm việc nhóm), biết phê phán (thông qua việc nhận xét các ý tưởng của người khác).
  

2. 
   Khó khăn
   

• 
  Phương pháp nghiên cứu trường hợp khó có thể giúp GV chuyển tải đầy đủ những kiến thức cơ bản, thiết yếu về bài học. Vì vậy nó cần được phối hợp với các phương pháp khác, ví dụ phương pháp thuyết giảng.
  
• 
  Với các lớp đông, sẽ rất khó để mọi SV đều có cơ hội phát biểu hoặc tham gia đầy đủ các hoạt động học tập; đồng thời GV sẽ gặp khó khăn trong việc tổ chức lớp học theo phương pháp này.
  
• 
  Giảng dạy theo phương pháp này đòi hỏi có nhiều thời gian, trong khi thời lượng dành cho các môn học nhìn chung lại có xu hướng giảm bớt. Điều này đòi hỏi SV phải dành thêm thời gian tự học để chuẩn bị trước những yêu cầu do GV đặt ra.
  
• 
  Để xây dựng được những “case” có hiệu quả cao, GV cần đầu tư nhiều thời gian để tiếp cận các nguồn thông tin khác nhau từ thực tiễn cuộc sống và lĩnh vực nghề nghiệp có liên quan; hoặc cần được tập huấn để tự sáng tạo những “case” phù hợp với môn học.
  

Conant, James B. (1949). The growth of the experimental sciences: An experiment in general education. New Haven, CT: Yale University Press.

Christensen, C. Roland & Abby J. Hansen (1986). Teaching and the case method. Boston: Havard Business School Publishing Division.

Herreid, C. Freeman (1994). Case studies in science: A novel method of science education (retrieved from: http://ublib.buffalo.edu/libraries/projects/cases/case.html)