Qu¶n lý chÊt lîng hµng n ng s¶n vµ thùc phÈm chÕ biÕn xuÊt khÈu
b. C¸c chØ tiªu ph¸t triÓn xuÊt khÈu giai ®o¹n 2006-2010
tải về 402.64 Kb.
|
- Điều hướng trang này:
- - Về qui mô và tốc độ tăng trưởng
- B¶ng 1: ChØ tiªu vÒ quy m« vµ tèc ®é t¨ng trëng c¸c nhãm hµng xuÊt khÈu
- Bảng 4: Kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm gỗ
- Thị trường mục tiêu khai thác thời gian tới là các nước phát triển như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc…
- IV. KÕt luËn
b. C¸c chØ tiªu ph¸t triÓn xuÊt khÈu giai ®o¹n 2006-2010Công tác phát triển xuất khẩu giai đoạn 2006-2010 phải tiếp tục cụ thể hoá những nội dung của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2001-2010 để tiến tới thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đã đề ra trong Chiến lược; đồng thời căn cứ vào việc thực hiện kế hoạch 5 năm 2001-2005 và khả năng tác động của các nhân tố mới xuất hiện trong giai đoạn 5 năm tới, trong giai đoạn 2006-2010 công tác phát triển xuất khẩu sẽ không chỉ dừng lại ở mức đạt các mục tiêu của Chiến lược 10 năm mà còn phải phấn đấu cao hơn, tạo ra bước phát triển mạnh mẽ để góp phần vào sự phát triển chung của kinh tế đất nước. Với tinh thần như trên, các chỉ tiêu phát triển xuất khẩu cho năm 2006 và giai đoạn 2006-2010 được đề xuất theo phương án như sau: - Về qui mô và tốc độ tăng trưởngTrên cơ sở các đánh giá, dự báo về khả năng sản xuất, diễn biến giá cả xuất khẩu, thị trường xuất khẩu của Việt Nam trong giai đoạn tới, Đề án ph¸t triÓn xuÊt khÈu giai ®o¹n 2006-2010 cña Bé Th¬ng m¹i ®· đưa ra các chỉ tiêu về quy mô và tốc độ tăng trưởng các nhóm hàng xuất khẩu của Việt Nam như sau: Phấn đấu tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu năm 2006 đạt mức 18,5% và tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu trung bình cả giai đoạn 2006-2010 đạt mức 17,5%/năm. B¶ng 1: ChØ tiªu vÒ quy m« vµ tèc ®é t¨ng trëng c¸c nhãm hµng xuÊt khÈuĐơn vị: triệu USD, %
Những chỉ tiêu trên thể hiện rõ quan điểm “Coi việc tập trung đầu tư vào nhóm hàng công nghiệp để mở rộng sản xuất, khai thác thêm những mặt hàng mới, thị trường mới và đổi mới công nghệ chế biến, nâng cao giá trị gia tăng của nhóm hàng nông sản là hai khâu trọng tâm để đẩy mạnh tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam trong giai đoạn 2006-2010”. Quan điểm này dựa trên những nhận định quan trọng sau: Thứ nhất, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của nhóm hàng nguyên, nhiên liệu sẽ có xu hướng giảm dần do tác động của sự sụt giảm khối lượng xuất khẩu dầu thô và than đá theo kế hoạch đã được đề ra trong những năm tiếp theo; đặc biệt là kể từ năm 2009, khi Nhà máy lọc dầu số 1 dự kiến bắt đầu đi vào hoạt động và sẽ sử dụng nguồn dầu thô trong nước. Thứ hai, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của nhóm hàng nông, lâm, thuỷ sản sẽ có xu hướng tăng dần nhưng với biên độ thấp do gặp phải nhiều hạn chế về khả năng mở rộng qui mô nuôi, trồng và chủ yếu phải dựa vào gia tăng hàm lượng chế biến để nâng cao giá trị xuất khẩu. Thứ ba, tốc độ tăng trưởng xuất khẩu của nhóm hàng công nghiệp và thủ công mỹ nghệ sẽ có xu hướng tăng mạnh do có nhiều điều kiện để mở rộng qui mô sản xuất (đặc biệt là thông qua hoạt động của các dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài sẽ bắt đầu đi vào hoạt động trong giai đoạn này), phát triển thị trường mới, mặt hàng mới, đồng thời nâng cao giá trị gia tăng nhờ đổi mới công nghệ. c. VÒ c¬ cÊu hàng hoá xuất khẩu:Với mục tiêu “chuyển dịch cơ cấu xuất khẩu theo hướng đẩy mạnh xuất khẩu những mặt hàng có giá trị gia tăng cao; tăng sản phẩm chế biến chế tạo, sản phẩm có hàm lượng công nghệ và chất xám cao, giảm dần tỷ trọng hàng thô. Theo đó, tỷ trọng của các nhóm hàng nông - lâm - thuỷ sản và nhiên liệu - khoáng sản sẽ có xu hướng giảm dần và nhóm hàng công nghiệp và thủ công mỹ nghệ sẽ có xu hướng tăng dần”, Đề án phát triển xuất khẩu giai đoạn 2006-2010 xây dựng cơ cấu cụ thể cho từng nhóm hàng xuất khẩu của Việt Nam như sau: Nhóm hàng nông, lâm, thuỷ sản sẽ giảm dần tỷ trọng trong cơ cấu hàng hoá xuất khẩu của Việt Nam từ 19,1% năm 2006 xuống còn 13,7% năm 2010. Nhóm hàng nhiên liệu, khoáng sản với hai mặt hàng chủ yếu là dầu thô và than đá giảm mạnh từ 21,0% năm 2006 xuống còn 9,6% năm 2010. Riêng nhóm hàng công nghiệp và thủ công mỹ nghệ tăng khá mạnh từ 45,9% năm 2006 lên 54,1% năm 2010. B¶ng 2: ChØ tiªu vÒ c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu ViÖt nam 2006-2010 Đơn vị: triệu USD, %
a. Mục tiêu Giai đoạn 2006-2010, tốc độ tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu hàng nông sản tăng trưởng bình quân 7,7%/năm; tỷ trọng có xu hướng giảm dần nhưng không đáng kể, từ 19,1% năm 2006 xuống 13,7% năm 2010. Việc gia tăng kim ngạch xuất khẩu của hầu hết các mặt hàng trong nhóm hàng này, đều chủ yếu dựa trên yếu tố nâng cao giá trị gia tăng trong xuất khẩu. Đối với nhóm hàng các sản phẩm gỗ và lâm sản chế biến, việc gia tăng kim ngạch xuất khẩu của hầu hết các mặt hàng đều tập trung vào yếu tố gia tăng qui mô xuất khẩu, trong đó bao gồm cả các mặt hàng mới nổi có nhiều tiềm năng phát triển. Bảng 3: Kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông sản Đơn vị: triệu USD, %
Bảng 4: Kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm gỗĐơn vị: triệu USD, %
b. Nhu cầu nhập khẩu của thế giới: Về nhu cầu nhập khẩu của thế giới đối với một số loại hàng hoá nông sản xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam có thể điểm qua một số nét chính như sau: + Gạo: Giao dịch gạo toàn cầu dự báo đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 2,2%/năm trong giai đoạn 2001- 2010 và đạt 31,4 triệu tấn vào năm 2010. Các nước châu Á vẫn là thị trường nhập khẩu gạo chủ yếu, chiếm tới 46% tổng kim ngạch nhập khẩu gạo năm 2010. Nhập khẩu gạo vào khu vực Trung Đông dự báo tăng khoảng gần 2%/năm và đạt 5,4 triệu tấn vào năm 2010. Nhập khẩu vào khu vực châu Phi cũng tăng mạnh nhờ nhu cầu nhập khẩu cao của các nước Coted’Ivoire, Madagascar, Nigeria và Senegal trong khi nhập khẩu vào các nước Mỹ Latinh và Caribê hầu như không thay đổi do nhu cầu nhập khẩu giảm của Braxin được bù đắp bằng nhu cầu nhập khẩu tăng tại Mêhicô, Haiti và Colômbia. + Rau quả: Nhập khẩu quả nhiệt đới toàn cầu dự báo sẽ đạt tốc độ tăng trưởng bình quân 8%/năm trong giai đoạn 2000-2010, lên tới 4,3 triệu tấn vào năm 2010, trong đó 87% hay 3,8 triệu tấn được nhập khẩu vào thị trường các nước phát triển. EU vẫn là khu vực nhập khẩu quả nhiệt đới lớn nhất thế giới với Pháp là thị trường tiêu thụ lớn nhất. Trong số 4 loại quả nhiệt đới chủ yếu (dứa, xoài, quả bơ và đu đủ), dứa là loại quả được giao dịch nhiều nhất nhưng xoài là loại quả có tốc độ tăng trưởng nhập khẩu cao nhất trong những năm tới. Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Canađa và Trung Quốc vẫn là những thị trường nhập khẩu chính đối với quả nhiệt đới tươi. Giao dịch các loại quả nhiệt đới khác dự báo cũng sẽ tăng nhanh trong những năm tới với tốc độ tăng trưởng còn cao hơn 4 loại quả nhiệt đới chủ yếu. + Cao su thiên nhiên: Mặc dù các nước phát triển vẫn là thị trường nhập khẩu cao su chủ yếu song tăng trưởng nhập khẩu trong những năm tới chủ yếu là nhờ tốc độ tăng nhập khẩu của các nước đang phát triển. Tốc độ tăng trưởng kinh tế cao tại nhiều nước đang phát triển đã dẫn tới nhu cầu cao của ngành sản xuất ô tô - khu vực tiêu thụ cao su thiên nhiên chủ yếu. Trung Quốc vẫn là nước nhập khẩu cao su thiên nhiên chủ yếu với tốc độ tăng trưởng nhập khẩu bình quân 8%/năm trong giai đoạn 2000-2010, đạt 1,1 triệu tấn vào năm 2010 trong khi tốc độ tăng trưởng nhập khẩu vào các nước phát triển có xu hướng giảm đi. + Cà phê: Nhập khẩu cà phê toàn cầu dự báo sẽ đạt tốc độ tăng bình quân 0,2%/năm trong giai đoạn 2001-2010, đạt 5,5 triệu tấn vào năm 2010. Các nước phát triển vẫn là khu vực nhập khẩu cà phê chủ yếu. Nhập khẩu của các nước phát triển đạt gần 5,1 triệu tấn, chiếm 92% tổng lượng nhập khẩu, trong đó nhập khẩu vào khu vực Bắc Mỹ dự báo sẽ giảm nhẹ, chỉ đạt 154 triệu tấn và nhập khẩu vào châu Âu cũng giảm xuống còn 2,96 triệu tấn. c. Chiến lược xuất khẩu một số mặt hàng nông lâm sản chủ yếu
Việc mở rộng diện tích canh tác lúa gạo trong thời gian tới là không thể do xu hướng đô thị hóa, công nghiệp hóa ở các địa phương trong cả nước, đây cũng là xu hướng chung trên thế giới. Để đạt được mục tiêu đặt ra ở trên đối với xuất khẩu mặt hàng này cần trú trọng khai thác khâu chuyển đổi cơ cấu giống với việc thâm canh các giống lúa cho năng suất và chất lượng cao. Chú trọng khai thác các giống lúa đặc sản dược thị trường nhập khẩu ưa thích. Nhìn chung xuất khẩu gạo trong những năm tới không gặp khó khăn về thị trường do diện tích canh tác trên toàn thế giới có xu hướng ngày càng bị thu hẹp. Thị trường xuất khẩu gạo trong giai đoạn 2006-2010 vẫn chủ yếu hướng tới các nước châu Á, châu Phi. Ngoài ra, để đa dạng hóa thị trường có thế hướng tới khai thác thị trường Nhật Bản, Trung Quốc, Australia và New Zealand.
Đây cũng là mặt hàng khó mở rộng diện tích để tăng lượng hàng xuất khẩu nhưng còn khả năng gia tăng giá trị trên một đơn vị sản phẩm xuất khẩu do hiện nay chúng ta còn chủ yếu xuất khẩu cà phê dạng hạt sơ chế. Ngoài ra, giống cà phê Robusta đang được thâm canh phổ biến ở nước ta mặc dù cho năng suất cao nhưng giá trị xuất khẩu thấp hơn nhiều so với cà phê Arabica. Để nâng cao giá trị gia tăng trong sản phẩm xuất khẩu trong thời gian tới có thể dựa vào việc nâng cao hàm lượng chế biến sản phẩm xuất khẩu và nghiên cứu lai tạo để tạo ra giống cà phê Arabica chấp nhận khí hậu thổ những nước ta cho năng suất cao, từng bước chuyển đổi giống cà phê đối với những vùng khí hậu phù hợp với giống Arabica. Hiện nay cà phê của ta đã xuất khẩu đến trên 50 nước trên thế giới. Trong giai đoạn 2006-2010 có thể tập trung khai thác các thị trường Hoa Kỳ, EU, Thụy Sĩ, Nhật Bản, Singapore, Trung Quốc, Malaysia, Indonesia, Canađa, Nga. Các thị trường mục tiêu được lựa chọn dựa trên cơ sở sau đây:
Mặc dù Việt Nam có tiềm năng xuất khẩu rau, quả nhiệt đới, và nhu cầu nhập khẩu mặt hàng này trên thế giới hầu như không bị hạn chế dù yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm ngày càng cao hơn trước, song xuất khẩu của ta vẫn còn những yếu điểm như: sản xuất phân tán, năng suất thấp, chưa giải quyết dứt điểm được khâu tạo giống, thu hoạch, bảo quản và chế biến rau quả xuất khẩu cũng như khâu kiểm dịch và công nhận lẫn nhau giữa ta và các thị trường nhập khẩu. . Nếu giải quyết được những hạn chế hiện nay thì mục tiêu đặt ra ở trên cho năm 2010 đối với mặt hàng này không phải là quá cao. Về thị trường xuất khẩu, ngoài thị trường Trung Quốc, Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc, trong thời gian tới cần hướng tới các thị trường khác để đa dạng hóa, tránh lệ thuộc trong xuất khẩu như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Liên Bang Nga, EU… Các thị trường mục tiêu được lựa chọn dựa trên cơ sở sau đây: Trung Quốc: nhu cầu nhập khẩu những năm gần đây khoảng 680 triệu USD/năm, xuất khẩu của Việt Nam năm 2005 vào Trung Quốc chiếm 5,1% kim ngạch nhập khẩu của nước này, phấn đấu đến 2010 nâng tỷ lệ này lên khoảng 15% (đạt kim ngạch trên 100 triệu USD). Đài Loan: nhu cầu nhập khẩu những năm gần đây khoảng 270 triệu USD/năm, xuất khẩu của Việt Nam năm 2005 vào Đài Loan chiếm 9,3% kim ngạch nhập khẩu của nước này, phấn đấu đến 2010 nâng tỷ lệ này lên trên 18% (đạt kim ngạch trên 50 triệu USD). Nhật Bản: nhu cầu nhập khẩu những năm gần đây khoảng gần 6 tỷ USD/năm, xuất khẩu của Việt Nam năm 2005 vào Nhật Bản chỉ chiếm 0,5% kim ngạch nhập khẩu của nước này này, phấn đấu đến 2010 nâng tỷ lệ này lên 2% (đạt kim ngạch trên 120 triệu USD).
Năm 2005 xuất khẩu 560 nghìn tấn đạt kim ngạch 804 triệu USD. Hiện nay Việt Nam đang đứng thứ 4 về xuất khẩu mặt hàng này và đang có nhiều thuận lợi về giá cả và thị trường để có thể vươn lên vị trí cao hơn về sản lượng cũng như giá trị xuất khẩu trong những năm tới. Hiện nay, tỷ trọng cao su xuất khẩu dạng thô và sơ chế còn cao trong tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này. Trong khi đó, giá cao su và sản phẩm cao su đã qua chế biến thường cao hơn gấp nhiều lần so với cao su xuất khẩu thô. Nếu trong thời gian tới có thể giảm tỷ trọng cao su xuất khẩu dạng thô, từng bước nâng cao hàm lượng chế biến đối với mặt hàng này thì việc đạt kim ngạch khoảng 1 tỷ USD vào năm 2010 là khả thi. Hiện nay cao su Việt Nam đang thường xuyên xuất khẩu tới trên 40 nước trên thế giới, trong đó chủ yếu là Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan, Singapore, Đức, Hoa Kỳ và Nhật Bản. Trong thời gian tới các thị trường trên vẫn tiếp tục khai thác được, ngoài ra có thể hướng đến các thành viên khác của EU. Các thị trường mục tiêu được lựa chọn dựa trên cơ sở sau đây: EU: nhu cầu nhập khẩu những năm gần đây khoảng 39,7 tỷ USD/năm, xuất khẩu của Việt Nam năm 2005 vào EU chỉ chiếm 0,2% kim ngạch nhập khẩu của khu vực này, phấn đấu đến 2010 nâng tỷ lệ này lên trên 0,5% (đạt kim ngạch trên 150 triệu USD). Hoa Kỳ: nhu cầu nhập khẩu những năm gần đây khoảng 12,2 tỷ USD/năm, xuất khẩu của Việt Nam năm 2005 vào Hoa Kỳ chỉ chiếm 0,2% kim ngạch nhập khẩu của nước này, phấn đấu đến 2010 nâng tỷ lệ này lên trên 0,4% (đạt kim ngạch trên 60 triệu USD). Trung Quốc:nhu cầu nhập khẩu những năm gần đây khoảng 2,96 tỷ USD/năm, xuất khẩu của Việt Nam năm 2005 vào Trung Quốc chỉ chiếm 17,5% kim ngạch nhập khẩu của nước này, phấn đấu đến 2010 nâng tỷ lệ này lên trên 30% (đạt kim ngạch trên 900 triệu USD).
Hiện nay Việt Nam đứng đầu thế giới cả về sản lượng và xuất khẩu hạt tiêu; chủng loại khá phong phú, đặc biệt hạt tiêu trắng của Việt Nam được bạn hàng rất ưa chuộng. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn chủ yếu xuất khẩu hạt tiêu đen có chất lượng thấp, giá trị không cao. Diện tích trồng hạt tiêu phấn đấu đến năm 2010 sẽ duy trì ở mức trên 50 nghìn ha, cơ cấu giống sẽ từng bước được thay đổi để tăng tỷ trọng sản lượng hạt tiêu trắng phục vụ xuất khẩu. Chúng ta hiện đang xuất khẩu tiêu sang trên 40 nước trên thế giới. Trong thời gian tới cần hướng tới các thị trường thuộc EU, Nhật Bản, Australia, Malaysia, Iran và Nam Phi.
Những năm gần đây kim ngạch xuất khẩu điều nhân tăng khá cao. Phẩm cấp và chất lượng điều của Việt Nam ngày càng được nâng cao và được thị trường thế giới ưa chuộng. Với hướng phát triển trong thời gian tới là tập trung vào qui hoạch và cải tạo lại các vườn điều, tăng đầu tư thâm canh, mở rộng diện tích những nơi có điều kiện, thay thế các giống điều cũ bằng những giống mới cao sản và chất lượng cao, dự kiến có thể đạt mục tiêu đặt ra. Thị trường xuất khẩu có thể tiếp tục khai thác trong giai đoạn tới là Hoa Kỳ, Hà Lan, Australia, anh và Canađa. Các thị trường mục tiêu được lựa chọn dựa trên cơ sở sau đây:
Theo qui hoạch phát triển ngành chè, đến năm 2010 sản lượng đạt khoảng 650 nghìn tấn qui búp tươi với việc mở rộng có diện tích trồng chè ở các vùng trung du, miền núi phía Bắc, thay thế các giống cũ bằng các giống chè mới có năng suất, chất lượng cao. Bên cạnh việc thay thế giống chè cho năng suất cao, ngành chè có thể gia tăng giá trị sản phẩm xuất khẩu bằng công nghệ thâm canh chè sạch, chè sinh học… để đạt giá xuất khẩu cao hơn cho một tấn chè xuất khẩu. Thị trường mục tiêu để khai thác trong giai đoạn tới là các nước châu Âu như Đức, Anh, Pháp… các nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Trung Quốc và Singapore, các nước Trung Đông.
Mặt hàng này bao gồm các loại sắn lát, tinh bột sắn và bột sắn vo viên. Hiện tại mặt hàng này có qui mô xuất khẩu khoảng 150 triệu USD và tăng mạnh trong một số năm gần đây. Thị trường mục tiêu khai thác thời gian tới là các nước phát triển như Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc…
Cũng khá giống với tình trạng của một số mặt hàng khác, đây là mặt hàng có thị trường lớn, khả năng cạnh tranh và chất lượng sản phẩm đáp ứng được yêu cầu của nhà nhập khẩu song khó khăn cơ bản vẫn là nguồn nguyên liệu nhập khẩu và khả năng đáp ứng những đơn hàng lớn còn hạn chế. Do vậy, nếu có thể khắc phục được những hạn chế này, mặt hàng gỗ sẽ còn có thể gia tăng qui mô xuất khẩu mạnh trong thời gian tới. Năng lực chế biến và khả năng cung ứng sản phẩm gỗ phục vụ xuất khẩu của các doanh nghiệp đang trong quá trình được nâng lên rõ rệt. Theo đánh giá của Hiệp hội Gỗ và lâm sản Việt Nam, khác với tình trạng hoạt động manh mún rời rạc trước đây, các doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ trong nước đã có xu hướng hợp tác với nhau để giữ vững thị trường, đáp ứng những đơn hàng lớn từ phía bạn hàng quốc tế. Một điển hình cho sự liên kết này là Cụm công nghiệp gỗ Phú Tài ở Bình Định với gần 60 doanh nghiệp đang cùng hợp tác để sản xuất kinh doanh. Hiện nay, cả nước đã có gần 2.000 doanh nghiệp chế biến gỗ, trong đó nhiều doanh nghiệp mạnh, có tiềm lực về vốn đã hình thành nên các tập đoàn chế biến gỗ xuất khẩu lớn như Công ty TNHH Khải Vi, Công ty cổ phần Savimex, Công ty TNHH Trường Thanh thành phố Hồ Chí Minh... Mỗi tập đoàn đều đã có khá nhiều công ty vệ tinh. Về tổ chức nguồn nguyên liệu để phục vụ xuất khẩu, hiện tại việc xúc tiến thành lập 3 trung tâm chuyên nhập khẩu gỗ ở 3 miền đất nước đang được khẩn trương triển khai thực hiện, trước mắt sẽ là một trung tâm ở phía Bắc. Bên cạnh đó, sự liên kết giữa các lâm trường, các chủ rừng với các công ty chế biến gỗ trong nước đang được thắt chặt trên cơ sở lợi ích của cả hai phía sẽ là những bảo đảm quan trọng cho sự phát triển của ngành sản xuất đồ gỗ trong những năm tới. Về thị trường xuất khẩu, ngoài các thị trường tiềm năng như Nhật Bản, EU (Pháp, Đức), xuất khẩu vào thị trường Hoa Kỳ vẫn cho thấy những khả năng tăng trưởng cao trong những năm tới do Việt Nam có nhiều lợi thế về giá nhân công rẻ và thuế xuất nhập khẩu đồ gỗ của Việt Nam vào Hoa Kỳ thấp. Các thị trường mục tiêu được lựa chọn dựa trên cơ sở sau đây: Hoa Kỳ: nhu cầu nhập khẩu những năm gần đây khoảng 30,7 tỷ USD/năm, xuất khẩu của Việt Nam năm 2005 vào Hoa Kỳ chỉ chiếm 1,8% kim ngạch nhập khẩu của nước này, phấn đấu đến 2010 nâng tỷ lệ này lên trên 3,5% (đạt kim ngạch trên 1 tỷ USD). EU: nhu cầu nhập khẩu những năm gần đây khoảng trên 38,5 tỷ USD/năm, xuất khẩu của Việt Nam năm 2005 vào EU chỉ chiếm 1,1% kim ngạch nhập khẩu của khu vực này, phấn đấu đến 2010 nâng tỷ lệ này lên trên 3% (đạt kim ngạch trên 1,2 tỷ USD). Nhật Bản: nhu cầu nhập khẩu những năm gần đây khoảng 5,2 tỷ USD/năm, xuất khẩu của Việt Nam năm 2005 vào Nhật Bản chỉ chiếm 1,5% kim ngạch nhập khẩu của nước này, phấn đấu đến 2010 nâng tỷ lệ này lên khoảng 5% (đạt kim ngạch trên 250 triệu USD).
Đây là mặt hàng mà ta còn nhiều tiềm năng, nhu cầu thị trường thế giới hầu như chưa bị giới hạn do tuổi thọ và vòng đời sản phẩm ngắn. Bên cạnh đó, xuất khẩu mặt hàng này mang lại giá trị gia tăng lớn, có thể coi là ngành hàng mũi nhọn để tập trung phát triển xuất khẩu trong giai đoạn 2001-2010. Điều kiện thâm nhập thị trường đối với mặt hàng này khá thuận lợi đối với Việt Nam. Hàng thủ công mỹ nghề của ta nổi tiếng với giá cả hợp lý, có tính riêng biệt và bản sắc văn hóa. Tuy nhiên, chất lượng các sản phẩm Việt Nam còn thấp, sản xuất bị phân tán, khó có thể triển khai sản xuất hàng loạt để đáp ứng các đơn hàng lớn. Bên cạnh đó, mẫu mã, kiểu dáng của các sản phẩm xuất khẩu chậm đổi mới, chưa đa dạng phong phú nên chưa phát huy được hết thế mạnh và tiềm năng xuất khẩu. Một vấn đề nữa đặt ra đối với việc phát triển sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ xuất khẩu là nguồn nguyên liệu sản xuất đang dần cạn kiệt do khai thác quá mức trong khi thiếu quy hoạch nuôi trồng một cách căn cơ. Trên cơ sở đánh giá tiềm năng về nhu cầu thị trường và năng lực sản xuất, nếu giải quyết được những hạn chế nêu trên, kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này có thể đạt tốc độ tăng trưởng bình quân trên 20%/năm, tới năm 2010 đạt kim ngạch khoảng 1,5 tỷ USD. Về thị trường xuất khẩu, hiện nay xuất khẩu của Việt Nam chỉ chiếm 1,5% kim ngạch nhập khẩu nhóm hàng này của Hoa Kỳ, 1,7% của Nhật Bản và 5,4% của EU. Như vậy, nếu trong thời gian tới kim ngạch xuất khẩu vào các thị trường này tăng gấp đôi sẽ mang lại kim ngạch rất lớn cho mặt hàng này. Bên cạnh đó có thể khai thác thị trường Canađa, Hồng Kông, Trung Đông, Nga và các thành viên mới của EU. Các thị trường mục tiêu được lựa chọn dựa trên cơ sở sau đây:
Trong những năm qua, nhất lµ từ sau khi thực hiện c«ng cuéc đổi mới nền kinh tế, sản xuất n«ng nghiệp của nước ta đ· đạt nhiều thµnh tựu quan trọng. Năng suất đa số c¸c loại c©y trồng, vật nu«i đều tăng nhanh theo hướng ph¸t triển nền n«ng nghiệp hµng ho¸. Tỷ suất gi¸ trị hµng ho¸ xuất khẩu chiếm tỷ lệ trªn dưới 30% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Trong đã, nhiều mặt hµng n«ng sản cã tỷ lệ hµng ho¸ xuất khẩu kh¸ cao so với sản lượng như: gạo trªn 20%, cµ phª 95%, cao su 85%, chÌ 70%... Một số mặt hµng đ· cã chỗ đứng trªn thị trường nội địa vµ thế giới. Bảng 5: Kim ngạch xuất khẩu một số mặt hàng nông lâm sản giai đoạn 2000-2005 Đơn vị: triệu USD, %
Có thể thấy rõ là trong giai đoạn 2001-2005, tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu của nhóm hàng này đạt bình quân 14%/năm; tỷ trọng có xu hướng giảm dần từ 24,3% năm 2001 xuống 21,1% năm 2005. Như vậy, nếu so sánh kết quả này với mục tiêu đề ra trong Chiến lược là giảm dần tỷ trọng xuất khẩu nhóm hàng nông, lâm, thuỷ sản xuống còn 22% vào năm 2005 thì sự chuyển dịch này về là phù hợp với định hướng và mục tiêu đề ra. Mặc dù có tốc tăng trưởng khá cao trong giai đoạn vừa qua, nhưng nhìn chung các mặt hàng nông lâm sản xuất khẩu của ta còn bị thua thiệt về giá và khả năng cạnh tranh so với các mặt hàng cùng chủng loại của các nước trong khu vực và trên thế giới. Ví dụ như gạo Việt Nam luôn luôn có giá bán thấp hơn gạo Thái Lan từ 5-15 USD/tấn; Giá chè bình quân trên thị trường xuất khẩu những năm qua khoản trên 1,6,USD/tấn, trong khi đó chè xuất khẩu của chúng ta chỉ dao động trong khoảng khoảng 9-1,2 USD/tấn… Những thua thiệt như vậy chủ yếu là do chất lượng các mặt hàng tham gia xuất khẩu nói riêng và các loại sản phẩm, hàng hoá nông, lâ, sản chế biến của chúng ta còn thấp và không đồng đều ngay cả trong một lô hàng. b. Chất lượng của một số mặt hàng nông, lâm sản chế biến - VÒ chÊt lîng l¬ng thùc: + ChÊt lîng thãc, g¹o: Thãc, g¹o lµ mÆt hµng l¬ng thùc chñ yÕu cña nÒn n«ng nghiÖp níc ta. Tuy nhiªn, chÊt lîng lóa hµng ho¸, nhÊt lµ thãc ®· qua b¶o qu¶n cßn cha cao. Tû lÖ lÉn lo¹i, ®é Èm tríc khi ®a vµo xay x¸t thêng cao vµ biÕn ®éng nhiÒu, tû lÖ h¹t biÕn mµu, r¹n, g·y, lÐp, löng… cao dÉn ®Õn chÊt lîng g¹o kh«ng cao vµ tû lÖ thu håi thÊp. §Æc biÖt, chÊt lîng g¹o xuÊt khÈu thÊp vµ kh«ng æn ®Þnh. PhÇn lín c¸c c¬ së chÕ biÕn vµ kinh doanh s¶n phÈm xuÊt khÈu ®Òu sö dông c¸c yªu cÇu vÒ chÊt lîng s¶n phÈm cña kh¸ch hµng lµm môc tiªu phÊn ®Êu, cha ¸p dông c¸c tiªu chuÈn riªng biÖt cña ViÖt Nam (kÓ c¶ TCVN vµ tiªu chuÈn c¬ së) cho s¶n phÈm cña m×nh nh»m t¹o ra chç ®øng v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng thÕ giíi. Nguyªn nh©n c¬ b¶n cña nh÷ng tån t¹i vÒ chÊt lîng thãc, g¹o nãi trªn lµ do chÊt lîng gièng lóa thÊp, cã qu¸ nhiÒu lo¹i gièng víi nhiÒu lo¹i kÝch cì, h×nh h¹t kh¸c nhau ®îc gieo trång cïng trong mét khu vùc; c«ng nghÖ b¶o qu¶n cßn l¹c hËu vµ cha ®îc chó träng ®óng møc. + ChÊt lîng ng«, sắn vµ c¸c lo¹i l¬ng thùc kh¸c: MÆc dï gÇn ®©y chÊt lîng cña ng« ®· ®îc c¶i thiÖn song nh×n chung cßn thÊp, nhÊt lµ ng«, s¾n ®· qua b¶o qu¶n. Sau khi b¶o qu¶n 3-5 th¸ng hÇu hÕt c¸c lo¹i ng«, s¾n, ®Æc biÖt lµ ng« lai vµ s¾n th¸i l¸t thêng bÞ mät, mèc… Hµm lîng aflatoxin cao. Khoai, s¾n… thêng chØ ®îc sö dông t¬i. Khèi lîng ®îc b¶o qu¶n nh»m ®¶m b¶o s¶n xuÊt liªn tôc cña c¸c nhµ m¸y, c¬ së chÕ biÕn kh«ng nhiÒu vµ còng cã chÊt lîng kh«ng cao. - VÒ chÊt lîng cµ phª: cµ phª vèi (Robusta) cña níc ta cã h¬ng vÞ th¬m ngon, ®îc nhiÒu níc trªn thÕ giíi a chuéng. NÕu ®îc xö lý tèt trong c¸c kh©u sau thu ho¹ch cã thÓ ®¹t trªn 40% s¶n lîng ®¹t tiªu chuÈn lo¹i I xuÊt khÈu. Tuy nhiªn, trªn thùc tÕ chÊt lîng cµ phª vèi cßn thÊp. Cµ phª chÌ (Arabica) hiÖn t¹i còng cha cao do chñ yÕu vÉn sö dông gièng Catimo. - VÒ chÊt lîng cao su: chÊt lîng cao su s¬ chÕ vÊn cha æn ®Þnh trong tõng chØ tiªu vµ c¸c chØ tiªu cha cao, cha ®ång ®Òu, ®Æc biÖt lµ ë c¸c nhµ m¸y, c¬ së chÕ biÕn nhá, cña ®Þa ph¬ng do thiÕt bÞ l¹c hËu, hÖ thèng qu¶n lý kü thuËt vµ qu¶n lý chÊt lîng cha tèt. T¹i c¸c nhµ m¸y lín chÊt lîng cao su s¬ chÕ lµ cao su ®Þnh chuÈn kü thuËt SVR, nh×n chung ®· ®¹t TCVN 3769-95, t¬ng ®¬ng víi tiªu chuÈn cao su SMR cïng h¹ng cña Malaysia vµ SIR cña Indonesia hoÆc STR cña Th¸i Lan nhng chñng lo¹i mÆt hµng cña ta cha phong phó nªn kh¶ n¨ng tiªu thô s¶n phÈm kh«ng cao. - VÒ chÊt lîng chÌ: so víi thêi kú tríc ®æi míi, chÊt lîng chÌ cña chóng ta hiÖn nay ®· cã nhiÒu tiÕn bé, nhng vÉn cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu ngµy cµng cao cña kh¸ch hµng. ChÊt lîng c¸c lo¹i chÌ tèt nh P, OP vµ FOBP míi chØ ®¹t trªn díi 50% khèi lîng c¸c lo¹i chÌ xuÊt khÈu. ChÊt lîng chÌ cha thËt æn ®Þnh, chñ yÕu do hµm lîng t¹p chÊt cßn cao, h¬ng vÞ, mµu s¾c cha thËt sù hÊp dÉn kh¸ch hµng. §Æc biÖt, gÇn ®©y do sù bïng næ cña c¸c c¬ së, nhµ m¸y chÕ biÕn chÌ qui m« nhá cã chÊt lîng s¶n phÈm thÊp, l¹i cha cã ®îc hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng ®ñ m¹nh ®Ó kiÓm so¸t nªn chÊt lîng s¶n phÈm chÌ xuÊt khÈu nh×n chung cã chiÒu híng gi¶m sót. - ChÊt lîng rau, qu¶: so víi nh÷ng n¨m tríc ®©y, chÊt lîng rau, qu¶ t¬i ®· ®îc c¶i thiÖn nhng vÉn cßn thÊp, cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu xuÊt khÈu vµ chÕ biÕn c«ng nghiÖp. ChÊt lîng qu¶ kh«ng ®ång ®Òu c¶ vÒ kÝch thíc, mïi vÞ lÉn tÝnh chÊt c¬ häc vµ sù nhiÔm s©u, bÖnh trong tõng l« hµng, l¹i kh«ng ®îc kiÓm so¸t ngay tõ kh©u thu h¸i khiÕn cho kh¶ n¨ng tiªu thô t¬i vµ chÕ biÕn ®Òu bÞ h¹n chÕ. ChÊt lîng rau qu¶ chÕ biÕn c«ng nghiÖp ®· ®îc c¶i thiÖn râ rÖt do ¸p dông c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i vµ hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng tiªn tiÕn. Tuy vËy, chÊt lîng s¶n phÈm cßn cha æn ®Þnh, mÉu m· s¶n phÈm cha hÊp dÉn, s¶n phÈm chÕ biÕn cha ®a d¹ng… do nguyªn liÖu ®Çu vµo thiÕu vµ cha qu¶n lý ®îc chÊt lîng. - VÒ chÊt lîng ®iÒu: MÆc dï h¹t ®iÒu nh©n xuÊt khÈu ®· ®¹t ®îc tiªu chuÈn quèc gia song so víi yªu cÇu cña thÞ trêng thÕ giíi th× s¶n phÈm cña ta cßn nhá vµ kh«ng ®ång ®Òu vÒ kÝch thíc, tû lÖ h¹t vì cßn cao. - VÒ chÊt lîng cña mét sè ngµnh hµng thùc phÈm kh¸c: chÊt lîng c¸c mÆt hµng thùc phÈm chÕ biÕn c«ng nghiÖp tuy ®¹t ®îc tiªu chuÈn quèc gia vµ yªu cÇu cña kh¸ch hµng ghi trong c¸c hîp ®ång tiªu thô song cßn thÊp so víi chÊt lîng cïng lo¹i cña c¸c níc kh¸c. ChÊt lîng th«ng qua s¬ chÕ, chÕ biÕn thñ c«ng vµ chÊt lîng thÞt t¬i sèng cßn cha cao, cha hÊp dÉn vµ lµ vÊn ®Ò ®ang ®îc ngêi tiªu dïng quan t©m. - VÒ chÊt lîng s¶n phÈm l©m nghiÖp: c¸c s¶n phÈm l©m nghiÖp nh×n chung cha cao. C¸c mÆt hµng chÕ biÕn nh v¸n nh©n t¹o c¸c lo¹i, hµng méc ngoµi trêi, gç xÎ x©y dùng c¬ b¶n, hµng méc néi thÊt, v¨n phßng, sinh ho¹t… ®Òu s¶n xuÊt theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. C¸c mÆt hµng trang trÝ, mü nghÖ, nhÊt lµ hµng tr¹m, træ, kh¶m … cha ®¹t ®îc ®é tinh x¶o. ChÊt lîng c¸c lo¹i s¶n phÈm l©m nghiÖp ngoµi gç nh×n chung cha cao vµ Ýt ®îc quan t©m qu¶n lý. - VÒ chÊt lîng s¶n phÈm ngµnh nghÒ n«ng th«n nói chung và chất lượng các sản phẩm gỗ, thủ công mỹ nghệ nói riêng : rÊt khã cã thÓ ®¸nh gi¸ ®îc chÊt lîng s¶n phÈm thuéc lÜnh vùc nµy v× hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm ®Òu ®îc s¶n xuÊt thñ c«ng, l©u nay chóng ta l¹i cha quan t©m ®Õn viÖc qu¶n lý c¸c lo¹i s¶n phÈm nµy. MÆc dÇu vËy, cã thÓ nãi chÊt lîng cña hÇu hÕt c¸c mÆt hµng trong khu vùc ngµnh nghÒ thñ c«ng ®Òu cßn thÊp, cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña thÞ trêng, nhất là thị trường xuất khẩu. - VÒ chÊt lîng s¶n phÈm nghÒ muèi: Thêi gian gÇn ®©y do ¸p dông mét sè ph¬ng ph¸p kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi nh ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt muèi s¹ch (ë Th¸i B×nh, Nam §Þnh), kü thuËt phñ b¹t « kÕt tinh muèi ë mét sè tØnh phÝa Nam nªn chÊt lîng muèi ®· ®îc c¶i thiÖn. Tuy nhiªn, do kh¶ n¨ng nh©n réng c¸c kü thuËt trªn cßn h¹n chÕ nªn chÊt lîng muèi nh×n chung cßn thÊp (hµm lîng t¹p chÊt trong muèi cßn cao, tû träng muèi ®en trong s¶n lîng muèi hµng n¨m lín…), míi ®¸p øng phÇn nµo yªu cÇu cña ngêi tiªu dïng trong chÕ biÕn thøc ¨n hµng ngµy mµ cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña s¶n xuÊt c«ng nghiÖp. Đặc biệt là với chất lượng như vậy chưa thể đáp ứng được nhu cầu thay thế cho muối nhập khẩu sử dụng cho nhu cầu sản xuất công nghiệp và hoá chất- một loại nguyên liệu mà cho đến nay chúng ta vẫn phải nhập của nước ngoài. c. Nh÷ng tån t¹i, khã kh¨n trong qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh - NhËn thøc cña c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ níc vµ chñ c¬ së s¶n xuÊt vÒ c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ cßn rÊt m¬ hå nªn c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ cha ®¹t ®îc kÕt qu¶ nh mong muèn. - Hµnh lang ph¸p lý cha ®Çy ®ñ ®Ó hç trî cho c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸. - Cha cã hÖ thèng thu thËp d÷ liÖu vµ qu¶n lý vÒ c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh. - Cha cã hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh thèng nhÊt tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng. - Cha x©y dùng ®îc m¹ng líi c¸c phßng thö nghiÖm hoÆc c¸c tæ chøc gi¸m ®Þnh, kiÓm ®Þnh chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh ®ñ n¨ng lùc ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña giai ®o¹n tíi. - Nguån nh©n lùc thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh cßn thiÕu vÒ sè lîng vµ yÕu vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô.
C ó thể nói là hiện nay c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ n«ng l©m s¶n chÕ biÕn cã chÊt lîng thÊp vµ kh«ng æn định nhưng b»ng nhiÒu h×nh thøc vÉn tham gia vµo thÞ trêng hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ®· t¹o ra nh÷ng khã kh¨n kh«ng ®¸ng cã, lµm gi¶m uy tÝn cho nh÷ng doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ kinh doanh hµng ho¸ xuÊt khÈu cïng chñng lo¹i nãi riªng vµ cho c¸c s¶n phÈm, hµng ho¸ cña níc ta nãi riªng. Tríc hÕt ®ã lµ sù thiÖt thßi do nh÷ng chi phÝ t¸i chÕ, tiªu huû hoÆc ph¶i vËn chuyÓn quay trë l¹i ViÖt Nam ®èi víi c¸c l« hµng kh«ng ®ñ tiªu chuÈn cña thÞ trêng nhËp khÈu cña chÝnh c¸c doanh nghiÖp cã c¸c loạ i hµng ho¸ ®ã. Hai lµ sù khã th©m nhËp trë l¹i c¸c thÞ trêng ®ã ®èi víi c¸c mÆt hµng cïng chñng lo¹i cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c. Ba lµ rÊt khã cã thÓ t¹o dùng ®îc h×nh ¶nh ®Ñp vµ uy tÝn cho c¸c mÆt hµng ViÖt Nam kh¸c trªn thÞ trêng ®· cã tiÕn lÖ vÒ hµng kÐm chÊt lîng. Trong thêi gian qua, sù tôt gi¸ vµ uy tÝn cña s¶n phÈm chÌ ViÖt Nam trªn thÞ trêng quèc tÕ lµ mét vÝ dô ®iÓn h×nh. Do sù bïng næ cña c¸c c¬ së chÕ bÕn qui m« nhá ë nhiÒu ®Þa ph¬ng kh¸c nhau víi môc tiªu lµ t¹o ra c«ng ¨n, viÖc lµm cho ngêi n«ng d©n nªn c¸c tiªu chuÈn vÒ nguyªn liÖu, c¸c th«ng sè trong qui tr×nh kü thuËt vÒ chÕ biÕn, kh«ng ®îc t«n träng nªn s¶n phÈm lµm ra thêng cã chÊt lîng rÊt thÊp. Trong khi ®ã, do ph¶i chia sÎ vïng nguyªn liÖu víi c¸c c¬ së chÕ biÕn qui m« nhá nªn c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn chÌ kh«ng thÓ ho¹t ®éng hÕt c«ng suÊt thiÕt kÕ . KÕt qu¶ tÊt yÕu lµ s¶n phÈm chÌ ë qui m« c¶ níc cã chÊt lîng kh«ng cao. Song song víi sù bïng næ cña c¸c c¬ së chÕ biÕn qui m« nhá, c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu chÌ thêng t×m c¸ch ®Êu trén c¸c lo¹i chÌ cã chÊt lîng kh¸c nhau vµ t×m c¸ch xuÊt khÈu s¶n phÈm dùa trªn sù c¹nh tranh vÒ gi¸. HËu qu¶ cuãi cïng lµ chÊt lîng, gi¸ xuÊt khÈu chÌ cña ViÖt Nam ngµy cµng thÊp vµ uy tÝn cña cña mÆt hàng chÌ ViÖt Nam trªn thÞ trêng quèc tÕ ®¬ng nhiªn kh«ng thÓ so s¸nh ®îc víi c¸c níc trong khu vùc. ChÊt lîng g¹o xuÊt khÈu cña ViÖt Nam trong giai ®o¹n võa qua còng lµ vÊn ®Ò ®¸ng ®îc quan t©m. MÆc dï chóng ta hiÖn t¹i ®ang lµ mét trong nh÷ng níc hµng ®Çu vÒ xuÊt khÈu g¹o nhng nh phÇn trªn ®· ®Ò cËp, hÇu nh tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp chÕ biÕn, kinh doanh xuÊt khÈu g¹o ®Òu sö dông tiªu chuÈn cña kh¸ch hµng ®Ó phÊn ®Êu, thùc hiÖn. Cho ®Õn nay chóng ta cha cã ®îc tiªu chuÈn chung cho mÆt hµng xuÊt khÈu quan träng nµy. Vµ nh vËy, c¸c thÞ trêng nhËp khÈu g¹o chØ biÕt ®Õn chóng ta víi c¸i tªn chung nhÊt lµ “g¹o tr¾ng ViÖt Nam” mµ kh«ng cã ®îc nhng th¬ng hiÖu g©y Ên tîng nh ngêi Th¸i Lan ®· lµm. KÕt qu¶ tÊt yÕu lµ n¨ng lùc c¹nh tranh cña mÆt hµng nµy ë ph¹m vi quèc gia kh«ng thÓ nãi lµ cao ®îc. Trong qu¸ tr×nh hội nhập kinh tế quốc tế, đặc biệt lµ sau khi Việt Nam gia nhập tổ chức Thương mại thế giới (WTO), việc n©ng cao chất lượng sản phẩm n«ng, l©m sản vµ muối trong qu¸ tr×nh bảo quản, chế biến nhằm n©ng cao sức cạnh tranh của hµng ho¸ n«ng sản Việt Nam cũng như tạo ra sự canh tranh b×nh đẳng giữa c¸c cơ sở sản xuất, chế biến vµ kinh doanh thuộc c¸c thµnh phần kinh tế kh¸c nhau lµ một trong những nhiệm vụ cấp b¸ch.
Theo Quyết định số 17/2005/QĐ-BNN, ngµy 22/3/2005, của Bộ trưởng Bộ N«ng nghiệp vµ Ph¸t triển n«ng th«n, nhiệm vụ “quản lý chất lượng n«ng sản trong qu¸ tr×nh bảo quản vµ chế biến” vµ “quản lý chất lượng vật tư, thiết bị, c«ng nghệ thuộc phạm vi quản lý chuyªn ngµnh", được giao cho Cục Chế biến n«ng l©m sản vµ nghề muối. Cục đ· thµnh lập đơn vị đầu mối lµ Phßng Thanh tra-Ph¸p chế cã chức năng quản lý nhµ nước về chất lượng sản phẩm chuyªn ngµnh. Cho đến nay Bộ N«ng nghiÖp vµ PTNT đ· c«ng nhận 20 phßng thử nghiệm ngµnh, trong Bộ cũng đ· cã 04 phßng thử nghiệm được c«ng nhận lµ phßng thử nghiệm quốc gia (VILAS). MÆc dï vËy, hiÖn nay vÉn chưa cã phßng thử nghiệm nµo được c«ng nhận để thử nghiệm chất lượng sản phẩm, hµng ho¸ thuộc lĩnh vực chế biến gỗ vµ l©m sản, c¸c sản phẩm nghề muối, c¸c sản phẩm ngµnh nghề n«ng th«n. Hầu hết c¸c tỉnh vµ thµnh phố trực thuộc Trung ương chưa cã tổ chức độc lập thực hiện chức năng quản lý chất lượng sản phẩm, hµng ho¸ n«ng, l©m sản trong qu¸ tr×nh bảo quản, chế biến; sản phẩm cơ điện n«ng nghiệp, ngµnh nghề n«ng th«n vµ muối. b. VÒ hÖ thèng tiªu chuÈn - Đối với n«ng sản: đ· cã tổng số 325 tiªu chuẩn, trong đã cã 272 TCVN vµ 53 TCN. Míi chØ cã 81 TCVN vµ 19 TCN (đạt 30,8%) được hµi hoµ với c¸c tiªu chuẩn quốc tế vµ khu vực. - Đối với c«ng nghiệp rừng (chủ yếu lµ bảo quản vµ chế biến l©m sản): đ· cã 94 tiªu chuẩn, trong đã cã 80 TCVN vµ 14 TCN. Míi chØ cã 20 TCVN vµ 5 TCN ( đạt 26,6%) được hµi hoµ với c¸c tiªu chuẩn quốc tế vµ khu vực. - Đối với lĩnh vực cơ điện n«ng nghiệp: đ· cã 133 tiªu chuẩn, trong đã cã 102 TCVN vµ 31 TCN. Nhng míi cã 33 TCVN vµ 10 TCN (đạt 32,3%) được hµi hoµ với c¸c tiªu chuẩn quốc tế vµ khu vực. - Đối với lĩnh vực ngµnh nghề n«ng th«n: chưa cã tiªu chuÈn nµo được x©y dựng. - Đối với lĩnh vực nghề muối: cã 03 TCVN vµ 02 TCN . - HiÖn cßn thiÕu rÊt nhiÒu c¸c tiªu chuÈn vÒ ph¬ng ph¸p thö, x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè chÊt lîng s¶n phÈm, c¸c tiªu chuÈn cho nguyªn liÖu l©m s¶n, s¶n phÈm chÕ biÕn gç vµ l©m s¶n, s¶n phÈm ngµnh nghÒ n«ng th«n.
- Nhận thức của c¸c cơ quan quản lý nhµ nước vµ chủ cơ sở sản xuất về c«ng t¸c quản lý chất lượng sản phẩm, hµng ho¸ cßn mơ hồ nªn c«ng t¸c quản lý chất lượng sản phẩm, hµng ho¸ cßn lóng tóng, chưa đạt được kết quả như mong muốn, một số lĩnh vực cßn bỏ trống. - Hµnh lang ph¸p lý cho c«ng t¸c quản lý chất lượng sản phẩm chưa đầy đủ. - Hệ thống quản lý chất lượng sản phẩm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh chưa được tổ chức thống nhất từ trung ương đến địa phương, thiếu cơ chế điều hµnh vµ hoạt động, chưa cã hệ thống thanh tra trong lĩnh vực quản lý chất lượng sản phẩm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh. - Nguồn nh©n lực thực hiện c«ng t¸c quản lý chất lượng sản phẩm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh cßn thiếu về số lượng vµ yếu về chuyªn m«n, nghiệp vụ. - Cha cã hÖ thèng thu thËp d÷ liÖu vµ qu¶n lý vÒ c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh. - Cha x©y dùng ®îc m¹ng líi c¸c phßng thö nghiÖm hoÆc c¸c tæ chøc gi¸m ®Þnh, kiÓm ®Þnh chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh ®ñ n¨ng lùc ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña giai ®o¹n tíi.
Nh»m thùc hiÖn tèt chøc n¨ng qu¶n lý nhµ níc chuyªn ngµnh, ngµy 14/11/2005 Bé trëng Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT ®· ký QuyÕt ®Þnh sè 3156/Q§-BNN-CB phª duyÖt kÕ ho¹ch kiÖn toµn hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ n«ng, l©m s¶n trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n, chÕ biÕn; s¶n phÈm c¬ ®iÖn n«ng nghiÖp, ngµnh nghÒ n«ng th«n vµ muèi víi c¸c néi dung chñ yÕu sau: a. Môc tiªu: Đưa c«ng t¸c quản lý chất lượng sản phẩm, hµng ho¸ trở thµnh một hoạt động quan trọng vµ thường xuyªn của c¸c cơ quan quản lý nhµ nước trong ngµnh N«ng nghiệp vµ Ph¸t triển n«ng th«n, đồng thời n©ng cao nhận thức cho c¸c cơ sở sản xuất, bảo quản, chế biến n«ng, l©m sản, ngµnh nghề n«ng th«n, muối... nhằm tạo ra một bước chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng sản phẩm, hµng ho¸ lµm động lực ph¸t triển sản xuất vµ n©ng cao khả năng cạnh tranh trªn thị trường trong vµ ngoµi nước của sản phẩm, hµng ho¸ n«ng, l©m sản nãi chung vµ n«ng, l©m sản chế biến nãi riªng. b. VÒ hÖ thèng tæ chøc: 
  
  
S¬ ®å tæ chøc cña hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng SP, hµng ho¸ chuyªn ngµnh chÕ biÕn n«ng l©m s¶n vµ muèi - T¹i Bé N«ng nghiÖp vµ PTNT: Côc ChÕ biÕn n«ng l©m s¶n (trùc tiÕp lµ Phßng Thanh tra-Ph¸p chÕ) lµ c¬ quan ®Çu mèi thèng nhÊt c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh. Thanh tra Bé phèi hîp víi c¸c c¬ quan liªn quan x©y dùng tæ chøc thanh tra chuyªn ngµnh vÒ chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸. - T¹i ®Þa ph¬ng: Së N«ng nghiÖp vµ PTNT chØ ®¹o thùc hiÖn c«ng t¸c qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh trong ph¹m vi ®Þa ph¬ng - HÖ thèng c¸c phßng kiÓm ®Þnh chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh gåm c¸c phßng hoÆc trung t©m kiÓm ®Þnh chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp vÒ hµnh chÝnh cña c¬ qu¶n lý nhµ níc cïng cÊp vµ sù chØ ®¹o chuyªn m«n cña c¬ quan qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm chuyªn ngµnh cÊp trªn, t¹o thµnh m¹ng líi c¸c c¬ quan kiÓm ®Þnh chÊt lîng s¶n phÈm chuyªn ngµnh, phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc. c. X©y dùng c¸c tiªu chuÈn qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm vµ qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm theo tiªu chuÈn Theo Ph¸p lÖnh chÊt lîng hµng ho¸ vµ NghÞ ®Þnh 179/2004/N§-CP cña ChÝnh phñ quy ®Þnh qu¶n lý nhµ níc vÒ chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ th× tiªu chuÈn (kÓ c¶ tiªu chuÈn quèc gia, tiªu chuÈn ngµnh) lµ nh÷ng v¨n b¶n kü thuËt ®îc x©y dùng do yªu cÇu qu¶n lý nhµ níc vµ chÊt lîng vµ th¬ng m¹i. Tuy nhiªn, trong lÜnh vùc chÕ biÕn, b¶o qu¶n n«ng, l©m s¶n vµ c¸c s¶n phÈm, hµng hµng ho¸ chuyªn ngµnh kh¸c, nh ®· nªu ë phÇn trªn phÇn lín c¸c tiªu chuÈn ®Òu ®· ®îc x©y dùng tõ l©u, theo chuÈn mùc cña phe x· héi chñ nghÜa tríc ®©y, hiÖn phÇn lín ®· bÞ l¹c hËu, kh«ng cßn phï hîp víi ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i, do ®ã Ýt cã t¸c dông. ViÖc so¸t xÐt, x©y dùng míi, hµi hoµ ho¸ hÖ thèng tiªu chuÈn nµy ®ang lµ mét néi dung cÇn ®îc thùc hiÖn cµng nhanh cµng tèt. Trong qu¸ tr×nh nµy, ®Ó ®¶m b¶o thùc hiÖn ®îc ®Þnh híng, qui ho¹ch ngµnh, cÇn cã sù ®Ò xuÊt, tham gia x©y dùng vµ thÈm ®Þnh cña côc chuyªn ngµnh. Tríc m¾t, cÇn tËp trung so¸t xÐt vµ x©y dùng nh÷ng tiªu chuÈn cho nh÷ng ngµnh hµng cã nhiÒu lîi thÕ c¹nh tr¹nh nh chÌ, g¹o... Song song víi qu¸ tr×nh so¸t xÐt, x©y dùng hÖ thèng tiªu chuÈn vÒ chÊt lîng, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, chÕ biÕn cÇn x©y dùng ®îc Quy chÕ x©y dùng, ban hµnh, phæ biÕn vµ kiÓm tra viÖc ¸p dông danh môc s¶n phÈm, hµng ho¸ ph¶i ¸p dông tiªu chuÈn, danh môc ph¸p quy kü thuËt (Quy chuÈn kü thuËt-theo Dù th¶o LuËt tiªu chuÈn ho¸) ®èi víi nh÷ng ngµnh hµng träng ®iÓm lµm c¬ së, c«ng cô cho viÖc qu¶n lý nhµ níc trong lÜnh vùc nµy.
2. §Ó thùc hiÖn tèt qu¶n lý nhµ níc vÒ chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸, nhÊt lµ c¸c lo¹i s¶n phÈm, hµng ho¸ chuyªn ngµnh chÕ biÕn n«ng l©m s¶n, ngµnh nghÒ n«ng th«n vµ muèi, cÇn nhanh chãng x©y dùng ®îc khung ph¸p lý phï hîp vµ mét hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý cã hiÖu lùc, ®éng thêi n©ng cao nhËn thøc cña ngêi s¶n xuÊt, ®a viÖc qu¶n lý chÊt lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ thµnh nÒ nÕp, t¹o ®éng ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm, hµng ho¸ trªn thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Каталог: data -> download data -> Công ty cổ phần Xây dựng Điện vneco3 data -> Nghiên cứu một số đặc điểm data -> NHỮng đÓng góp mới của luậN Án tiến sĩ CẤP ĐẠi học huế Họ và tên ncs : Nguyễn Văn Tuấn data -> Mẫu 01/hc-sn-dn (Ban hành kèm theo Thông tư số 83/2007/tt-btc ngày 16/7/2007 của Bộ Tài chính) TỜ khai hiện trạng sử DỤng nhà, ĐẤt thuộc sở HỮu nhà NƯỚc và ĐỀ xuất phưƠng án xử LÝ download -> Công ty ĐIỆn toán và truyền số liệu vdc trung tâm dịch vụ giá trị gia tăng vdc online download -> HƯỚng dẫn lập trình máy kenwood th 255A tải về 402.64 Kb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||