Quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng

3. Quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng

3.1. Lâm sinh

• 
  Diện tích rừng hiện còn trên địa bàn
  
• 
  Diện tích rừng tạo mới sau khi hết giai đoạn đầu tư­­ cơ bản trồng và khoanh nuôi.
  
• 
  Tài nguyên động thực vật rừng, đặc biệt là những loài đặc hữu và quý hiếm.
  
• 
  Hệ sinh thái núi đá (diện tích núi đá cây lùm bụi): Cần được bảo vệ, nếu diện tích này mất đi thì khó có cơ hội phục hồi.
  

• 
  Rừng hiện còn: 331.702 ha
  
• 
  Rừng sau chăm sóc và khoanh nuôi: 72.289 ha
  
• 
  Diện tích núi đá cây lùm bụi: 7.595 ha
  

73. 
    Diện tích và tiến độ bảo vệ rừng
    

• 
  Tiến hành đo đạc thiết kế, xác định diện tích, chất l­­ượng của từng lô rừng, lập hồ sơ quản lý bảo vệ rừng.
  
• 
  Đóng bảng mốc, niêm yết nội quy bảo vệ rừng trên đ­­ường đi lối lại gần khu dân cư­­.
  
• 
  Th­­ường xuyên tuần tra canh gác, ngăn chặn và xử lý kịp thời các tác động tiêu cực vào rừng.
  
• 
  Tuyên truyền, giáo dục và vận động nhân dân tham gia QLBV rừng.
  
• 
  Coi trọng công tác phòng chống cháy rừng, dự báo và phòng trừ sâu bệnh hại.
  
• 
  Xử phạt nghiêm minh những tr­­ường hợp vi phạm pháp luật bảo vệ rừng, kịp thời khen th­­ưởng những ng­­ười làm tốt.
  

• 
  Kiện toàn bộ máy quản lý bảo vệ rừng của tỉnh thông qua việc bố trí và sắp xếp lại lực l­­ượng QLBV, tăng cư­­ờng cán bộ trẻ có năng lực, trình độ chuyên môn, phẩm chất đạo đức, ­­ưu tiên tuyển dụng ngư­­ời địa phư­ơng, đảm bảo tối thiểu 1.000 ha rừng có từ 1 - 2 nhân viên QLBV.
  
• 
  Những diện tích rừng gần khu dân c­­ư dễ bị tác động thì giao khoán cho các hộ gia đình, tổ chức và cá nhân thông qua hợp đồng kinh tế. Những nơi cao, xa, ít có khả năng bị tác động thì giao cho lực l­­ượng kiểm lâm quản lý bảo vệ .
  
• 
  Kết hợp chặt chẽ giữa lực lư­­ợng kiểm lâm với chính quyền các xã và các hộ gia đình, cá nhân, tập thể nhận khoán bảo vệ rừng.
  
• 
  Đầu tư­­ xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật, trang thiết bị, ph­­ương tiện cho lực lượng bảo vệ rừng tại các trạm và xã nhằm nâng cao hiệu quả công tác.
  
• 
  Giải quyết thoả đáng chế độ chính sách nhằm khuyến khích mọi ng­­ười, mọi nhà tham gia QLBV rừng cùng lực l­­ượng bảo vệ, chống các tác động tiêu cực vào rừng kể cả việc săn bắn các loài động vật hoang dã.
  

Nh­ư phần trên đã nêu, tình hình tái sinh phục hồi rừng tự nhiên trên địa bàn tỉnh và khu vực là tư­ơng đối tốt và thuận lợi. Mặt khác, một số nơi trên địa bàn có địa hình cao dốc, chia cắt phức tạp. Chính vì vậy, phục hồi rừng bằng khoanh nuôi tái sinh tự nhiên đ­­ược xác định là giải pháp lâm sinh kinh tế và hiệu quả trong việc khôi phục vốn rừng trên địa bàn.

• 
  Tiến hành đo đạc, lập hồ sơ cho từng lô, khoảnh, tiểu khu... đóng mốc bảng và tổ chức QLBV rừng.
  
• 
  Triệt để tận dụng khả năng tái sinh và diễn thế tự nhiên để phục hồi rừng thông qua những biện pháp ngăn chặn sự phá hoại của con ng­­ười, gia súc, sâu bệnh hại và nạn lửa rừng.
  

• 
  Đối với rừng đặc dụng và phòng hộ: Khoán cho các hộ gia đình, cá nhân, tập thể quản lý bảo vệ.
  
• 
  Đối với rừng sản xuất: Giao cho các hộ gia đình, cá nhân, tập thể quản lý
  

74. 
    Diện tích và tiến độ khoanh nuôi tái sinh tự nhiên
    

Diện tích đ­ưa vào kế hoạch khoanh nuôi tái sinh kết hợp trồng bổ sung: 10.796 ha

75. 
    Diện tích và tiến độ khoanh nuôi tái sinh và trồng bổ sung
    

• 
  Đo đạc, lập hồ sơ cho từng lô, khoảnh, tiểu khu rừng... đóng mốc bảng và tổ chức QLBV rừng.
  
• 
  Tiến hành đo đếm xác định mật độ cây tái sinh, các vùng trống không có cây tái sinh để từ đó bố trí trồng dặm cho phù hợp.
  
• 
  Cây trồng bổ sung
  

• 
  Rừng đặc dụng: Ưu tiên trồng các loài cây bản địa có giá trị bảo tồn nguồn gen, đa dạng sinh học và cảnh quan...
  
• 
  Rừng phòng hộ: Ưu tiên trồng các loài cây bản địa, tăng trư­­ởng nhanh, vừa có giá trị phòng hộ, vừa cho hiệu quả kinh tế
  
• 
  Rừng sản xuất: Là những loài cây có giá trị kinh tế và tăng tr­­ưởng nhanh...
  

• 
  Đối với rừng phòng hộ và đặc dụng: Khoán cho các hộ gia đình, cá nhân, tập thể quản lý bảo vệ.
  
• 
  Đối với rừng sản xuất: Giao cho các hộ gia đình, cá nhân, tập thể quản lý.
  

• 
  Diện tích đất trống đồi núi trọc
  
• 
  Diện tích đất ngập mặn ven biển
  
• 
  Diện tích rừng trồng sau khai thác
  

• 
  Trồng mới: 37.260 ha
  
• 
  Trồng lại sau khai thác: 155.395 ha.
  

Trên cơ sở của nguyên tắc chọn loại cây trồng như trên, tập đoàn cây trồng rừng trên địa bàn tỉnh như sau: Thông mã vĩ, Lát, Trám, Dẻ, Xoan, Mỡ, Keo lai, Keo tai tượng, Tre bát độ...

• 
  Đối với rừng đặc dụng: Là những loài cây bản địa, cây đặc hữu và quý hiếm nhằm lưu giữ và bảo tồn nguồn gen đặc hữu và quý hiếm, gìn giữ được tính da dạng sinh học; bao gồm các loài: Lim xanh, Sến mủ, Táu mật, Lát hoa, Sao hòn gai, Trám đen, Trám trắng, Dẻ, Giổi...
  
• 
  Đối với rừng phòng hộ: Cây trồng chính ngoài việc thích nghi với điều kiện tự nhiên nơi trồng còn cần đ­ược lựa chọn với các tiêu chí như­ sau:
  

• 
  Cây thân gỗ sống lâu năm, sinh tr­ưởng tốt về chiều cao, có tán lá rộng, dày, xanh quanh năm.
  
• 
  Cây có bộ rễ ăn sâu, có tác dụng giữ đất và thấm n­ước.
  
• 
  Cây có khả năng tái sinh hạt, tái sinh chồi tự nhiên và có khả năng trồng hỗn giao với nhiều loài cây khác.
  
• 
  Ưu tiên cây bản địa có giá trị cao, cây cho sản phẩm ngoài gỗ ( hoa, quả, nhựa…)
  

Đối với phòng hộ ven biển (rừng ngập mặn) cây trồng bao gồm: Mắm, Trang, Đước, Bần, Sú, Vẹt...

• 
  Đối với rừng sản xuất: Chủ yếu là các loài tăng trưởng nhanh, trồng thâm canh, chu kỳ kinh doanh ngắn, sớm cho sản phẩm thu hoạch và hiệu quả kinh tế, đáp ứng được nhu cầu về nguyên liệu phục vụ cho cho công nghiệp chế biến gỗ và các sản phẩm từ gỗ và một số loài cây lấy gỗ theo 9 vùng sinh thái lâm nghiệp được ban hành theo Quyết định số 16/2005/QĐ-BNN ngày 15/3/2005 của Bộ nông nghiệp& PTNT.
  

• 
  Nguyên liệu cho chế biến ván mỏng, ván dán, ván ghép thanh, dăm gỗ: Keo tai tượng, Keo lai, Mỡ, Bồ đề, Bạch đàn U6, Bạch đàn camandus, ...
  
• 
  Nguyên liệu gỗ trụ mỏ: Bạch đàn, Mỡ, Dẻ, Sa mộc...
  
• 
  Nguyên liệu cho chế biến nhựa Thông: Thông nhựa, Thông mã vĩ
  
• 
  Nguyên liệu cho sản xuất gỗ lớn: Lim xanh, Sến mủ, Táu mật, Lát hoa, Thông nhựa, Thông mã vĩ...
  
• 
  Nguyên liệu cho chế biến dược liệu: cây lâm sản ngoài gỗ: cây ba kích.
  

Mỗi một loại cây có quy trình trồng riêng, tuy nhiên cần chú ý những điểm cơ bản sau:

• 
  Phư­ơng pháp trồng: trồng bằng cây con có bầu.
  
• 
  Phư­ơng pháp xử lý thực bì: xử lý cục bộ, hạn chế làm tổn hại tầng thảm tươi.
  

76. 
    Diện tích và tiến độ trồng rừng
    

• 
  Vùng sản xuất gỗ nhỏ: Là vùng sản xuất, cung cấp nguyên liệu: gỗ mỏ; gỗ dăm giấy... triển khai tại các huyện; thị xã; thành phố trên địa bàn tỉnh.
  
• 
  Vùng sản xuất gỗ lớn: Để đáp ứng nhu cầu thị trường, đồng thời khai thác tiềm năng thế mạnh trong kỳ quy hoạch dần hình thành vùng sản xuất gỗ lớn ước tính khoảng 18.248,5 ha, trong đó: Trồng 15.000 ha tại các huyện Hoành Bồ, TP.Cẩm Phả, Vân Đồn, Ba Chẽ, Tiên Yên, Bình Liêu; 1.000ha tại huyện Hải Hà v à 2.248,5 ha tại huyện Đầm Hà. Diện tích trồng mới đến năm 2020 là 7.168 ha và trồng lại sau khai thác 11.080,5 ha.
  
• 
  Vùng cây lâm sản ngoài gỗ:
  

• 
  Vùng dược liệu: Định hướng đến năm 2020: Diện tích trồng cây d­ược liệu khoảng 1.377 ha (mỗi năm trồng 250 - 300 ha. Trong đó: Huyện Hoành Bồ 200 ha; Vân Đồn 100 ha; Ba Chẽ 616 ha; Tiên Yên 361 ha; Hải Hà 100 ha.
  
• 
  Vùng cây sở, hồi: Phát triển vùng cây sở 1.700ha; vùng cây hồi 3.500 ha tại huyện Bình Liêu.
  
• 
  Vùng cây quế: dự kiến 2.815 ha, trong đó: tập trung tại huyện Đầm Hà 2.415 ha, Hải Hà 400 ha.
  

• 
  Vùng thông nhựa: Phát triển vùng thông lấy nhựa (vùng thông nhựa thích hợp với đất đã mẹ sạn kết) với diện tích ước khoảng 16.015 ha sản lượng 11.081 tấn thông nhựa. Trong đó TX. Đông Triều 4.000 ha; TP. Uông Bí 4.190 ha; TX. Quảng Yên 720 ha; Vân Đồn 605 ha (dọc tuyến đường 334 xuyên suốt dọc huyện Vân Đồn); TP. Móng Cái 6.500 ha.
  

Kinh tế trang trại đã mang lại kết quả tích cực trong quá trình phát triển theo hướng sản xuất hàng hoá, hàng năm có thể đem lại thu nhập cho các hộ gia đình từ 20 - 30 triệu đồng, đồng thời giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động nông thôn trên địa bàn.

Tùy theo từng vùng lập địa, khí hậu mà lựa chọn cây trồng và mô hình trồng cho thích hợp, trong đó:

• 
  Nhóm cây lâm nghiệp: Ưu tiên trồng các loài cây gỗ quý có giá trị kinh tế cao, kết hợp cây mọc nhanh để giải quyết nhu cầu gỗ gia dụng: Muồng đen, Lát hoa, Trám, Giổi, Dẻ, Tre bương, Keo lai, Luồng, Xoan...
  
• 
  Nhóm cây ăn quả: Nhãn, Vải thiều, Na dai, Cam, Chanh, Bưởi, Mơ, Mai, Mận, Đu đủ...
  
• 
  Cây CN và cây đặc sản: Chè, Bời lời...
  
• 
  Cây ngắn ngày: Lúa, Ngô, Đậu, Lạc, Dứa, Dong riềng...
  
• 
  Cây dư­ợc liệu, lấy tinh dầu: Ba kích, Sa nhân, Hoài sơn, Hương bài, Gừng...
  

• 
  Cây lâm nghiệp tầng trên, cây công nghiệp, đặc sản tầng dưới;
  
• 
  Cây lâm nghiệp bao quanh; cây đặc sản trong vườn
  
• 
  Cây công nghiệp, đặc sản trồng xen cây ăn quả;
  
• 
  Cây ăn quả xen cây ngắn ngày;
  
• 
  Cây công nghiệp, đặc sản, cây gỗ tạp che bóng và cải tạo đất (chè, dứa, keo...);
  
• 
  Cây lâm nghiệp khu vực cao, độ dốc tương đối lớn; khu vực thấp, độ dốc nhỏ trồn các loài cây ăn quả, cây công nghiệp kết hợp chăn nuôi gia súc, gia cầm. Vùng thấp nhất gần khe suối thường đào ao hoặc đắp phai đập để giữ nước thả cá.
  
• 
  Cần quan tâm đến công tác chọn giống cây trồng, nhất là các cây bản địa có giá trị kinh tế cao để có thể thay thế dần cây keo trồng ở những diện tích trồng chu kỳ 4 năm, đầu tư xây dựng trung tâm giống sản xuất cây trồng rừng chất lượng ở các huyện hoặc các khu vực cung cấp giống cho nhân dân :
  

Áp dụng biện pháp kỹ thuật của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành kết hợp với kinh nghiệm đã đ­ược tổng kết của nhân dân.

Diện tích đ­ưa vào đầu tư XD vườn rừng và tiến độ thực hiện đ­ược bố trí ở bảng sau:

77. 
    Diện tích và tiến độ xây dựng vư­ờn rừng
    

• 
  Để tận dụng đất đai ven đường giao thông, công sở, trường học, bệnh viện, bờ kênh mương, nương rẫy nhỏ lẻ từ 1000 - 3000 m² để trồng cây phân tán.
  
• 
  Góp phần tạo cảnh quanh môi trường Xanh - Sạch - Đẹp cho các xã, huyện và toàn tỉnh đồng thời tăng thu nhập cho các hộ gia đình.
  

• 
  Chọn loại cây trồng: Ưu tiên các loài cây bản địa, cảnh quan môi trường như Sấu, Trám, Giổi, Re hương, Lát hoa, Lim xanh, Lim xẹt, Quế, Dẻ, Sao đen, Xà cừ, Bằng lăng, Bàng…
  
• 
  Mật độ trồng: 600 cây /ha
  
• 
  Cự ly: Hàng cách hàng 5 m, cây cách cây 4 m.
  
• 
  Kích thước hố: 40cm x 40 cm x 40 cm
  
• 
  Trồng bằng cây con có bầu.
  

78. 
    Diện tích và tiến độ trồng cây phân tán