CHƯƠng V: ĐẠi cưƠng về kim loại tóm tắt lý thuyếT

KIM LOÏAI KIEÀM THOÅ

- Tính chaát ñaëc tröng : tính khöû maïnh M –2e --> M²⁺

- Nguyeân nhaân : @ Coù 2 e ngoøai cuøng ns²( nguyeân toá s) @ r _klk > r > r _pk ( cuøng chu kyø )

- Phaûn öùng : 1) Taùc duïng phi kim :

TD : taùc duïng oxi nhieät ñoä thöôøng Be, Mg bò oxi hoùa chaäm coù lôùp maøng oxit baûo veä; caùc kim loaïi khaùc bò oxi hoùa maõnh . ÔÛ nhieät ñoä cao phaûn öùng maõnh lieät .

2M + O₂ 2MO

2) Taùc duïng axit :

* td HCl, H₂SO₄ loaõng : khöû H⁺ giaûi phoùng H₂

M + 2HCl MCl₂ + H₂

* Taùc duïng axit HNO₃ seõ khöû N⁺⁵ xuoáng N^-3

4 M + 10 HNO₃ 4M(NO₃)₂ + NH₄NO₃ + 3H₂O

3) Taùc duïng vôùi nöôùc : Be khoâng phaûn öùng, Mg pö chaäm

M + 2H₂O M(OH)₂ + H₂

2) Ñieàu cheá :

• 
  Nguyeân taéc : khöû ion kim loïai thaønh kim loïai ñôn chaát M²⁺ + 2e ---> M
  
• 
  Phöông phaùp : ñieän phaân noùng chaûy muoái halogenua
  
• 
  P
  ñfnc
  höông trình : MX₂ M + X₂
  

1) Canxi oxit : CaO ( raén traéng tan ) td H₂O Ca(OH)₂ -Tính chaát :laø moät oxit bazô td oxit axit Muoái

axit M

2) Canxi hidroxit ( voâi toâi) chaát raén maøu traéng, ít tan :Ca(OH)₂ laø moät bazô kieàm

- td axit --> Muoái + H₂O

- td oxit axit --> Muoái (+ H₂O) ( dựa vào tỉ lệ *)

- td muoái --> M_môùi + B_môùi ( Na₂CO₃ + Ca(OH)₂ CaCO₃ + 2NaOH )

3) Can xi cacbonat : CaCO₃ ( raén khoâng tan )

* Tính chaát :

-Td axit maïnh : CaCO₃ + 2HCl CaCl₂ + CO₂ + H₂O

- Td nöôùc cacbonic : CaCO₃ + CO₂ + H₂O Ca(HCO₃)₂

* Ñieàu cheá : Ca²⁺ + CO₃^2- CaCO₃

( Ca(HCO₃)₂ töông töï NaHCO₃ )

Thạch cao sống → thạch cao nung → thạch cao khan

CaSO₄.2H₂O CaSO₄.H₂O CaSO₄

*** Chuù yù : MgO (k tan ) ,Mg(OH)₂ (kt traéng ), MgCO₃ ( k tan )Mg(HCO₃)₂ ( tan ) MgSO₄ (tan )

III/ NÖÔÙC CÖÙNG : nöôùc chöùa nhieàu ( Ca²⁺, Mg²⁺ )

** Phaân loïai : 1) Tính cöùng taïm thôøi : M( HCO₃)₂

2) Tính cöùng vónh cöûu : MCl₂, MSO₄ 3) Tính cöùng toøan phaàn : caû hai loïai treân

**Tác hại

- Tốn nhiên liệu gây nổ

- Giảm lưu lượng nước trong ống dẫn

- Tốn xà phòng, quần áo mau hư

- Giảm hương vị của trà, nấu lâu chín và giảm mùi thức ăn.

** Phöông phaùp laøm meàm nöôùc :

P
t^oc
P keát tuûa

- Ñun soâi M(HCO₃)₂ MCO₃ + CO₂ + H₂O ( laøm meàm tính cöùng taïm thôøi )

- Hoùa chaát 1) Nöôùc voâi trong : Ca(OH)₂ ( phaûn öùng trung hoøa ) ( laøm meàm tính cöùng taïm thôøi

2) Xoâña

( ngoaøi ra coøn coù theå söû duïng Na₃PO₄ )

M²⁺ + CO₃^2- ---> MCO₃¯ ( tan trong CO₂ dư )

1: Hai kim loại đều thuộc nhóm IIA trong bảng tuần hoàn là

A. Sr, K. B. Na, Ba. C. Be, Al. D. Ca, Ba.

2: Ở trạng thái cơ bản, nguyên tử kim loại kiềm thổ có số e hóa trị là

A. 3. B. 2. C. 4. D. 1.

1. 
   Bán kính nguyên tử giảm dần B. năng lượng ion hóa giảm dần
   

A. 4. B. 5. C. 6. D. 7.

A. Be, Na, Ca. B. Sr, Ba, K. C. Na, Fe, K. D. Na, Cr, K.

A. quỳ tím B.bột kẽm. C.Na₂CO₃ D.quỳ tím hoặc bột kẽm hoặc Na₂CO₃.

A. NaCl. B. NaHSO₄. C. Ca(OH)₂. D. HCl.

A. nhiệt phân CaCl₂. B. dùng Ba khử Ca²⁺ trong dung dịch CaCl₂.

C. điện phân dung dịch CaCl₂. D. điện phân CaCl₂ nóng chảy.

9: Chất phản ứng được với dung dịch H₂SO₄ tạo ra kết tủa là

A. NaOH. B. Na₂CO₃. C. BaCl₂. D. NaCl.

A. Cu²⁺, Fe³⁺. B. Al³⁺, Fe³⁺. C. Na⁺, K⁺. D. Ca²⁺, Mg²⁺.

1. 
   Na₂CO₃ B. NaOH C. NaCl D. Ca(OH)₂
   

1. 
   Ca ---> CaCO₃ ---> Ca(OH)₂ ---> CaO
   
2. 
   Ca ---> CaO ---> Ca(OH)₂ ---> CaCO₃
   
3. 
   CaCO₃ ---> Ca ---> CaO ---> Ca(OH)₂
   
4. 
   CaCO₃ ---> Ca(OH)₂ ---> Ca ---> CaO
   

1. 
   a + b = c + d B. 2a + 2b = c + d C. 3a + 3b = c + d D. a + b = 2c + 2d
   

A. Na₂CO₃ và HCl. B. Na₂CO₃ và Na₃PO₄. C. Na₂CO₃ và Ca(OH)₂. D. NaCl và Ca(OH)₂.

A. NaOH. B. Mg(OH)₂. C. Fe(OH)₃. D. Al(OH)₃.

A. Na₂O và H₂O. B. dung dịch NaNO₃ và dung dịch MgCl₂.

C. dung dịch AgNO₃ và dung dịch CaCl₂. D. dung dịch NaOH và HCl

17: Khi cho dung dịch Ca(OH)₂ vào dung dịch Ca(HCO₃)₂ thấy có

A. bọt khí và kết tủa trắng. B. bọt khí bay ra.

C. kết tủa trắng xuất hiện. D. kết tủa trắng sau đó kết tủa tan dần.

18: Khi dẫn từ từ khí CO₂ đến dư vào dung dịch Ca(OH)₂ thấy có

A. bọt khí và kết tủa trắng. B. bọt khí , có kết tủa trắng và kết tủa tan

C. kết tủa trắng và kết tủa không tan D. kết tủa trắng, sau đó kết tủa tan dần.

19: Cho dãy các kim loại: Be, Na, K, Ca, Mg . Số kim loại trong dãy tác dụng được với nước ở nhiệt độ thường là

A. 4. B. 5. C. 2. D. 3.

A. HNO₃. B. HCl. C. NaOH. D. KNO₃.

A. 2,24 lít B. 1,12 lít C. 3,36 lít D. 4,48 lít

A. Zn. B. Mg. C. Ca. D. Ba.

M : 16 = 100 : 40 ===> M

1. 
   1 lit B. 2 lit C. 3 lit D. 4 lit
   

1. 
   3 g B. 3,1 g C. 3,2g D. 3,3g
   

0.3 ?

1. 
   Be B. Mg C. Ca D. Ba
   

1. 
   Fe B. Mg C. Ca D. Cu
   

PTK muối clorua = m/n = M+ 71 ===> M

1. 
   Nước có tính cứng tạm thời B. Nước có tính cứng vĩnh cửu
   

1. 
   10g B. 15g C. 20g D. 30g
   

nCa(OH)₂ < nCO₂ < 2nCa(OH)₂ ===> hai muối

hệ phương trình x + y = 0.25.2

x + 2y = 0,3.2

1. 
   0.05 mol B. 0.06mol C. 0.07mol D. 0.08 mol
   

1. 
   Quỳ tím B. Phenolphtalein C. Na₂CO₃ D. AgNO₃
   

Td AgNO₃ ---> kết tủa trắng ===> BaCl₂

1. 
   Na B. Mg C. Zn D. Fe
   

1. 
   1.12lit B. 2.24lit C. 3.36lit D. 6.72lit
   

? < --- 0,1mol

1. 
   3 chất B, 2 chất C, 1 chất D, 4 chất
   

A. 10 gam B. 20 gam. C. 30 gam. D. 40 gam.

? < --- 0,005mol

Suy ra n_Ca2+ có trong 1lit dung dịch ===> m = n.M

35: Hoà tan 8,2 gam hỗn hợp bột CaCO₃ và MgCO₃ trong nước cần 2,016 lít khí CO₂ (đktc). Số gam mỗi muối ban đầu là:

A. 2,0 gam và 6,2 gam B. 6,1 gam và 2,1 gam

C. 4,0 gam và 4,2 gam D. 1,48 gam và 6,72 gam

H
CO₂
G: x mol CaCO₃ 100x + 84y = 8,2

y molMgCO₃ x + y = 0.09

Giải hệ pt ===> x., y ===> m = n.M

36: Phản ứng giải thích sự hình thành thạch nhũ trong hang động là

A. CaCO₃ + 2HCl ® CaCl₂+H₂O+CO₂ B. CaCO₃ CaO + CO₂

C. Ca(HCO₃)₂ CaCO₃ + H₂O + CO₂ D. CaCO₃ + H₂O + CO₂ ® Ca(HCO₃)₂

38:Hấp thụ hoàn toàn 3.584 lit khí CO₂ ( đkc ) vào 2 lit dung dịch Ca(OH)₂ 0.05M được kết tủa X và dung dịch Y . Khi đó khối lượng của dung dịch Y so với dung dịch Ca(OH)₂ sẽ

1. 
   Tăng 7.04g B. tăng 3.04g C. Giảm 3.04g D. giảm 4g
   

nCa(OH)₂ < nCO₂ < 2nCa(OH)₂ ===> hai muối

hệ phương trình x + y = 0.1

x + 2y = 0,16

Ta có : m _ddCa(OH)2 + m_CO2 = m _ddY + m _{kết tủa X}

ĐÁP ÁN