Bảng 9- Tổn thất điện áp cho phép đối với các thiết bị sử dụng điện

11. 
    Không được đặt tủ đấu cáp riêng để phân chia lưới điện bên trong và bên ngoài chợ. Việc phân chia này phải thực hiện ở thiết bị phân phối đầu vào hoặc thiết bị phân phối chính.
    
12. 
    Phải đặt khí cụ điều khiển ở đầu vào của đường dây cấp điện cho các gian hàng buôn bán, dịch vụ, các phòng quản lý và hệ thống kho. Các quy định về lắp đặt các thiết bị phân phối đầu vào, các bảng, hộp, tủ điện; khí cụ bảo vệ - điều khiển phải tuân theo TCVN 7447.
    
13. 
    Phải có thiết bị chống sét cho tất cả các đường trung kế vào giá phối dây, đồng thời giá phối dây phải được nối với hệ thống tiếp đất an toàn. Yêu cầu chống sét theo quy định trong TCVN 9385 : 2012.
    

3. 
   Hệ thống thông tin, camera quan sát và biển hiệu quảng cáo
   
   1. 
      Cần lắp đặt hệ thống loa thông báo công cộng để thông tin nhanh cho các bộ phận kinh doanh, các khu công cộng, vui chơi giải trí và các hoạt động kinh doanh dịch vụ khác trong chợ khi cần thiết. Khi có sự cố cháy nổ khẩn cấp, thông báo kịp thời yêu cầu thoát hiểm cho khách hàng, chủ hàng và nhân viên trong chợ.
      
   2. 
      Hệ thống thông tin liên lạc trong chợ cần có đầy đủ các thiết bị và mạng phân bố như: tổng đài điện thoại số, điện thoại để bàn, điện thoại kéo dài, máy fax, hệ thống internet, dịch vụ điện thoại công cộng... và nên thiết kế theo hệ thống mở, đảm bảo nhu cầu phát triển trong tương lai.
      
   3. 
      Nên thiết kế hệ thống camera quan sát cho Ban quản lý chợ. Mức độ trang bị cho hệ thống này phụ thuộc vào tính chất, quy mô, cấp, hạng của từng chợ.
      
   4. 
      Thiết kế nội thất chợ cần tính đến yêu cầu tiếp thị và quảng cáo hàng hóa của các chủ hàng. Tránh các biển quảng cáo tuỳ tiện của các chủ hộ kinh doanh.
      

4. 
   Hệ thống thông gió và điều hoà không khí.
   
   1. 
      Thiết kế chợ cần phát huy tối đa khả năng thông gió tự nhiên. Đối với chợ có quy mô lớn, ngành hàng kinh doanh phức tạp cần thiết phải thiết kế hệ thống thông gió theo các quy định trong TCVN 5687 : 2010.
      
   2. 
      Đối với các chợ có tầng hầm cần được thiết kế hệ thống thông gió cơ khí. Yêu cầu thông gió tầng hầm cần đảm bảo hệ số trao đổi không khí là 10 lần/h.
      
   3. 
      Đối với khu vực các ngành hàng tươi sống, dịch vụ ăn uống và các dịch vụ khác có nhiều mùi, hơi, khói cần có biện pháp hút thổi không khí cưỡng bức bằng hệ thống thông gió cơ khí.
      
   4. 
      Hệ thống điều hoà không khí trung tâm được thiết kế cho các diện tích chức năng như: các phòng làm việc, phòng họp, các hoạt động kinh doanh có điều kiện phòng khép kín, hoặc có bộ phận hình thức kinh doanh siêu thị được kết hợp trong nhà chợ.
      

1. 
   Hệ thống phòng cháy chữa cháy.
   
   1. 
      Khi thiết kế hệ thống phòng cháy chữa cháy phải tuân theo các quy định về an toàn cháy cho nhà và công trình4, TCVN 2622 và TCVN 6161.
      
   2. 
      Chợ được thiết kế phòng cháy chữa cháy theo nhóm F.3.1 dựa trên tính nguy hiểm cháy theo công năng theo quy định về an toàn cháy cho nhà và công trình 4.
      
   3. 
      Chiều rộng tổng cộng cửa thoát hay vế thang để thoát nạn được tính theo số người ở tầng đông nhất (không kể tầng mặt đất) và được quy định như sau:
      

• 
  Tầng 2: 1 m / 25 người;
  
• 
  Tầng 3 trở lên: 1 m / 100 người;
  
• 
  Số người ở diện tích kinh doanh trong nhà tại một thời điểm, được tính theo định mức là 2,4 m²/ người đến 2,8 m²/ người;
  
• 
  Số lượng lối thoát nạn không được ít hơn 2 và phải được bố trí phân tán.
  

4. 
   Thang thoát nạn từ khu vực kinh doanh ra ngoài không được thông với tầng hầm. Cho phép sử dụng thang chữa cháy ngoài nhà thay cho lối thoát nạn thứ hai. Thang chữa cháy ngoài nhà dùng để thoát người phải có chiều rộng ít nhất 0,7 m; độ dốc không lớn hơn 45⁰ so với mặt ngang và phải có tay vịn cao 0,9 m.
   
5. 
   Chiều rộng lối đi, hành lang, cửa đi, chiều rộng của thang bộ trên đường thoát nạn được quy định trong Bảng 10.
   

Kích thước tình bằng mét

1. 
   Hệ thống cấp nước chữa cháy phải thiết kế bảo đảm tính độc lập riêng. Bể dự trữ nước chữa cháy có thể kết hợp với bể nước sinh hoạt, song thiết bị đường ống phải phân chia giới hạn ngưỡng dùng của từng loại. Phải có hệ thống máy bơm riêng đảm bảo áp suất nước cho các họng nước chữa cháy.
   
2. 
   Để đảm bảo thoát nạn an toàn, chợ phải được lắp đặt hệ thống phát hiện cháy và báo cháy. Chợ hạng 1 phải lắp đặt hệ thống chữa cháy bằng nước tự động (Sprinkler) hoặc hệ thống chữa cháy tự động xối nước (Drencher). Khi tính toán lắp đặt phải tuân theo các quy định tại TCVN 5760. Chợ ở khu vực nông thôn phải trang bị các thiết bị chữa cháy thô sơ như bình bọt, bể cát, sào tre, bể nước, móc câu…
   
3. 
   Nguồn điện cấp cho hệ thống chiếu sáng sự cố, hệ thống máy bơm chữa cháy, các biển hiệu báo đường thoát nạn và báo nguy hiểm... phải riêng biệt với hệ thống cấp điện khác.
   
4. 
   Phải thiết kế hệ thống điều khiển trung tâm đối với các bảng điều khiển nhóm, cụm và xuống tới các quầy hàng, gian hàng trong khu vực kinh doanh. Máy cắt, cầu dao của hệ thống điện cho kho và các phòng khác phải đặt phía ngoài các phòng này (lắp trên tường không cháy hay trong hộp treo trên cột).
   
5. 
   Tủ điện chính mạng điện sinh hoạt và bảng điện phải đặt ngoài khu vực kinh doanh. Trong trường hợp không thể đặt ngoài khu vực kinh doanh thì cho phép ngay sát bên ngoài khu vực kinh doanh ở vị trí dễ tiếp cận. Bảng điện phải được lắp đặt trong hộp làm bằng vật liệu chống cháy và ghi ký hiệu ở cánh cửa hộp.
   
6. 
   Phải thiết kế hệ thống thông gió, hút khói riêng biệt cho PCCC không được kết nối các hệ thống thông gió sử dụng cho sinh hoạt. Hệ thống thông gió hút khói phải được làm bằng các loại vật liệu khó cháy hoặc không cháy tuỳ thuộc vào vị trí lắp đặt.
   
7. 
   Khu vực kinh doanh các mặt hàng dễ cháy cần được trang bị hệ thống trần phụ chống cháy, có tác dụng ngăn cháy lan và ảnh hưởng của khói độc đến quá trình thoát nạn. Hệ thống này nên kết hợp với các đường ống hút để đưa khói độc ra ngoài công trình. Miệng thoát khói phải được đặt ở cuối hướng gió để không ảnh hưởng tới việc thoát người trong trường hợp có hoả hoạn.
   
8. 
   Xung quanh phạm vi chợ phải có đường cho các xe chữa cháy và xe chữa cháy chuyên dùng theo các yêu cầu sau:
   

• 
  Chiều rộng của mặt đường không nhỏ hơn 4,0 m cho mỗi làn xe. Chiều cao của khoảng không tính từ mặt đường lên phía trên không nhỏ hơn 4,25 m.
  
• 
  Mặt đường phải đảm bảo chịu được tải trọng của xe chữa cháy, 15 tấn đối với các khu vực chỉ cần có xe bơm hoạt động và 18 tấn đối với các khu vực cần phải có xe thang hoạt động.
  
• 
  Đường cụt dùng cho một làn xe không được dài quá 100m, cuối đường phải có bãi quay xe :
  

+ Hình vuông có cạnh không nhỏ hơn 15 m;

+ Hình tròn, đường kính không nhỏ hơn 15 m;

+ Hình chữ nhật vuông góc với đường cụt, cân đối về hai phía của đường, có kích thước không nhỏ hơn 5 m x 20 m.

6. 
   Hệ thống thu gom rác thải
   
   1. 
      Hệ thống thu gom rác thải phải đảm bảo các yêu cầu sau:
      

• 
  Hướng vận chuyển rác thải không chồng chéo lên các luồng giao thông trong chợ.
  
• 
  Cần có các biện pháp phân loại rác thải.
  
• 
  Các khu vực kinh doanh thực phẩm tươi sống, đồ ăn uống khi thiết kế cần chú ý tới việc xử lý rác thải và phương thức làm vệ sinh định kỳ trong ngày.
  

2. 
   Khối lượng rác thải trung bình một ngày của chợ được tính theo lượng rác thải của số hộ kinh doanh, lấy trung bình một hộ kinh doanh từ 2 kg/ngày đến 3 kg/ngày.
   

9. 
   Yêu cầu duy tu và bảo dưỡng chợ
   
   1. 
      Chợ phải có chế độ bắt buộc và định kỳ duy tu bảo dưỡng công trình chợ để đảm bảo yêu cầu an toàn cho người và hàng hóa, chống hư hỏng, xuống cấp. Đặc biệt đối với các chi tiết kiến trúc và hệ thống kỹ thuật.
      
   2. 
      Để chống thấm dột, mái nhà phải được duy tu và bảo dưỡng thường xuyên. Nếu hệ khung sườn kết cấu mái bằng thép phải thường xuyên bảo dưỡng và sơn chống rỉ theo định kỳ.
      
   3. 
      Đối với các chi tiết kiến trúc như trần treo, vật liệu ốp trên cao, cửa sổ ở vị trí bất lợi, bản lề cửa, lan can, vật liệu lát nền sàn, các thiết bị vệ sinh,… phải thường xuyên kểm tra, khi bị hư hỏng phải được sửa chữa ngay.
      
   4. 
      Đối với hệ thống điện phải thường xuyên kiểm tra mức độ tăng phụ tải điện, hạn chế và ngăn ngừa kịp thời, tránh những vụ cháy do chập dây điện xảy ra.
      
   5. 
      Hệ thống máy bơm nước, đặc biệt là bơm nước phục vụ chữa cháy phải được kiểm tra thường xuyên. Các thiết bị phòng cháy chữa cháy phải luôn luôn bảo đảm chất lượng sử dụng khi cần thiết. Đảm bảo thường trực nguồn nước chữa cháy, tuyệt đối cấm sử dụng nước chữa cháy vào mục đích sinh hoạt. Hệ thống báo cháy và chữa cháy tự động trong các chợ được trang bị, phải được kiểm tra, đo chỉ số kỹ thuật thường xuyên, để luôn bảo đảm ở trạng thái sẵn sàng hoạt động. Các biển báo, tiêu lệnh, chỉ dẫn sử dụng thiết bị và chỉ dẫn thoát hiểm phải luôn đầy đủ, rõ ràng.
      
   6. 
      Các hệ thống cống rãnh, ống thoát nước của chợ thường xuyên phải được làm vệ sinh và thông tắc.
      
   7. 
      Các hệ thống thông tin như: điện thoại, loa thông báo công cộng, camera quan sát, hệ thống hiển thị thông tin, hệ thống thông gió và điều hoà không khí… phải có cán bộ chuyên trách đảm nhận quản lý và vận hành. Thường xuyên thông báo cho các chủ hộ kinh doanh, giáo dục ý thức cho mọi người về công tác duy tu bảo dưỡng./.
      

Phụ lục A

(Tham khảo)

(Tham khảo)

Sơ đồ chức năng và mặt bằng tổng thể của chợ.

B.1. Sơ đồ chức năng chợ





Hình B.1. Sơ đồ dây chuyển công năng chợ

B.2. Phương án bố cục hợp khối nhà chợ chính

- Nhà kho bố trí ngoài nhà chợ chính

- Diện tích kinh doanh ngoài trời bố trí ở sân trong

- Hợp khối kiến trúc tiếp cận đường phố chính

- Có mật độ xây dựng: 35 %

Hình B.2- Phương án bố cục hợp khối nhà chợ chính

- Thích hợp cho chợ hạng 2 và chợ hạng 3

- Nên có sân trong

- Nên có tầng hầm để xe

- Có mật độ xây dựng: 42 %

Hình B.3- Phương án bố cục hợp khối nhà chợ chính		Nhà chợ chính
		Ban quản lý chợ
		Diện tích kinh doanh ngoài trời
		Ki-ốt
		Nhà để xe ( hoặc tầng hầm)
		Nhà WC công cộng
		Trạm điện, trạm bơm
		Khu thu gom rác

B.4. Phương án bố cục nhà chợ chính phân tán

- Thích hợp cho chợ hạng 3

- Mật độ xây dựng: 37 %

Hình B.4- Phương án bố cục nhà chợ chính phân tán

(Tham khảo)

Giải pháp phân chia các lô quầy trong chợ.

C.1. Các lô quầy nằm trong nhà chợ chính- (các hình vẽ chỉ mang tính chất minh hoạ)

C.2. Các cửa hàng quay mặt ra phía ngoài mặt đường

---------------------------------------