CÁCH SỬ DỤNG ĐỊA BÀN CÓ KIM DI ĐỘNG

- Định vị bản đồ

- Đặt địa bàn theo lộ trình di chuyển trên bản đồ (H1)

- Xoay mặt tròn địa bàn sao cho chữ N nằm ngay đầu đỏ của kim từ tính (H2).

- Cầm địa bàn trên tay, xoay người và cả địa bàn làm sao cho đầu đỏ của kim từ tính nằm ngay chữ N (North = Bắc)

- Giữa nguyên vị trí, nhắm theo mũi tên chỉ hướng di chuyển để xác định mục tiêu sẽ đến (H3).

Tìm một hướng đã biết số độ.

- Cầm địa bàn thăng bằng trên bàn tay, đưa trước mặt.

- Vặn số độ đã biết nằm ngay mũi tên làm “trục di chuyển”.

- Xoay người sao cho đầu kim màu đỏ nằm ngay chữ N (Bắc), tức là song song với những vạch định hướng.

- Nhìn theo hướng “trục di chuyển” để tìm mục tiêu.

Xác định số độ của hướng.

- Cầm địa bàn thăng bằng trên tay đưa trước mặt.

- Xoay trục di chuyển về hướng cần xác định.

- Vặn nắp địa bàn sao cho chữ N nằm ngay trên đầu đỏ của kim di động từ tính.

- Ghi nhận số độ hiện ra ngay trên “trục di chuyển”.

 
11. Giữ hướng đi. 

Sau khi đã nhận được hướng mà chúng ta cần phải di chuyển, thì các bạn phải biết cách giữ đúng hướng đi để khỏi bị lệch.

 
Khi không có địa bàn

Nếu không biết phương pháp thì cứ mỗi một đoạn, các bạn lại phải mất công leo lên cao để kiểm tra lại, nếu không thì sẽ bị lạc. Vì vậy, các bạn cần tìm một vật chuẩn hay một hướng chuẩn để đi đến.

- Nếu vật chuẩn to lớn hay dễ nhìn thấy (như đỉnh núi, cây to giữa khoảng trống…) thì khá dễ dàng, các bạn chỉ cần nhắm vào đó mà đi tới.

- So sánh góc của hướng gió với hướng di chuyển, giữ làm sao để không bị lệch (lưu ý khi trời trở gió)

- Nếu là ban đêm, cố gắng tìm cho được sao Bắc Đẩu hay sao Nam Tào để làm điểm chủân, và luôn luôn giữ đúng góc giữa điểm chuẩn và hướng di chuyển.
- Nếu ở trong rừng, các bạn nhắm một đường thẳng tưởng tượng xuyên qua một số vật chuẩn dễ nhận thấy (gốc cây, gộp đá, gò mối…). Chúng ta tạm gọi vật chuẩn gần chúng ta nhất là điểm 1, tiếp theo là điểm 2… chúng ta đi thẳng tới điểm 1, và từ điểm 1 chúng ta nhắm một đường thẳng tiếp theo đi qua điểm 2, (bây giờ nó là điểm 1) đến một vật chuẩn khác… và cứ tiếp tục như thế, chúng ta giữ được hướng đi.
 
Khi có địa bàn
Nếu đã biết được hướng cần phải đi, các bạn dùng địa bàn để gióng hướng và lựa một điểm chuẩn nào dễ nhận thấy nhất trên hướng đi để làm đích đến. Sau khi tới nơi, các bạn lại dùng địa bàn để nhắm một điểm tiếp theo. Làm như thế, cho dù chúng ta có đi vòng vèo để tránh chướng ngại trong rừng, thì chúng ta vẫn giữ đúng hướng đi. 
 


KỸ NĂNG SƠ CẤP CỨU

Định nghĩa: Sơ cấp cứu là dùng phương tiện tại chỗ với những kỹ thuật, kiến thức đã được trang bị trước để giúp đỡ nạn nhân có hiệu qủa và chuyển đến trạm y tế hay bệnh viện gần nhất.

- Đưa nạn nhân đến chỗ râm mát. Đặt nằm, đầu hơi cao, cởi quần áo. Quạt cho nạn nhân. Chườm lạnh bằng khăn ở đầu (trán, gáy), ở ngực, bụng và hai đùi. Cho uống nhiều nước lạnh có pha nước muối (nửa thìa cà phê cho 1 lít nước). Chuyển nạnnnhân đến bệnh viện, không đắp chăn. Tiếp tục chườm lạnh.

- Nhiệt độ môi trường tăng quá cao: nông dân làm việc ngoài trời, binh lính tập trận, khách du lịch.

- Trẻ em cảm sốt nhẹ được bố mẹ chăm sóc không đúng qui cách: đóng kín cửa, chùm chăn kín mít...

Triệu chứng: Mới đầu: vã mồ hôi, nhức đầu, khó chịu, mặt đỏ nhừ, cảm giác nghẹt thở, có khi đau bụng, nôn mửa. Sau đó: chóng mặt, hoa mắt, mặt tái nhợt, mạch nhanh, ngất lịm, chuột rút, đái ít. Sốt cao có khi lên tới 42. Da niêm mạc khô kèm theo trụy mạch, tình trạng người bệnh li bì, giãy giụa, lẫn lộn, mê sảng, cuối cùng là hôn mê, co giật.

Xử trí chung

- Hạ thân nhiệt xuống dần từng bước, càng sớm càng tốt: đặt nạn nhân nằm chỗ mát, thoáng gió, cởi bớt quần áo, cho uống nước lạnh có muối. Chườm lạnh bằng nước đá khắp người, ở đầu thì chườm trán và gáy. Hoặc phun nước lạnh vào người bệnh (tránh phun vào mũi, miệng). Nếu chườm lạnh phải liên tục thay khăn, nhúng lại vào nước lạnh.

- Theo dõi đến khi thân nhiệt hạ xuống đến 38⁰ đưa bệnh nhân vào nằm nghỉ chỗ mát.

Trưòng hợp nặng hơn phải đưa bệnh nhân đến tuyến y tế gần nhất để cấp cứu kịp thời.

Phòng bệnh

- Khi lao động ngoài trời phải đội mũ nón. Khi đi cấy phải tìm cách tránh cho ánh nắng mặt trời chiếu vào gáy. Khi khát phải uống nhiều nước co pha muối, mỗi giờ phải uống một lượng muối chừng một nhúm.

- Cần hướng dẫn các bà mẹ trong việc chăm sóc con đau ốm cũng như cách xử lý khi trẻ bị sốt cao: chườm đá đầu, gáy, đùi, bụng.. uống paracetamol

3 . NGỘ ĐỘC THỨC ĂN

Triệu chứng: Xảy ra khoảng 6 giờ sau khi ăn. Thức ăn ôi thiu, đồ hộp qúa hạn sử dụng. Đau bụng dữ dội, nôn mửa nhiều lần. Hoa mắt, chóng mặt, ngất, vã mồ hôi.

Xử trí: Lấy một lông gà đã rửa sạch, ngoáy họng để gây nôn. Giữ lại chất nôn và nước tiểu. Sưởi ấm. Điều tra diễn biến sự việc ở người xung quanh. Chuyển bệnh viện hoặc mời bác sĩ.

4. NGỘ ĐỘC NẤM

Triệu chứng và xử trí:

Tùy thuộc loại.

- Loại nấm gây nôn mửa, ỉa chảy 1 – 4 giờ sau khi ăn. Chỉ cần gây nôn (nếu đến sớm) cho uống nước đường, nước mía. Hoặc nếu có thể uống than hoạt tính tán nhỏ thì rất tốt.

- Loại nấm (rất ngọt) gây viêm gan nhiễm độc sau 12 giờ, dễ gây tử vong (vàng da, hôn mê). Cho bệnh nhân uống nước đường rồi chuyển đến bệnh viện ngay.
5. CHÓ DẠI CẮN

Xử lý: Tìm cách điều tra con chó vừa mới cắn mình xong. Nếu là chó dại thì phải nhờ người cố bắt được, không được đánh chết nó. Để cho vết thương chảy máu cho nước dãi chó ra bớt. Khử khuẩn da xung quanh nhiều lần bằng thuốc tím, cồn íôt hoặc cồn 70 độ, băng lại. Đưa đến trạm vệ sinh phòng dịch hoặc viện Pasteur (nếu ở thành phố) để tiêm phòng dại và phòng uốn ván. Nếu giữ con chó đó trong 10 ngày mà không có chuyện gì xảy ra thì có thể ngưng chích.

Hay gặp ở trẻ em: cha mẹ cho uống qúa liều hoặc tưởng lầm thuốc là kẹo. Thường gặp ở những người có chủ trương tự tử.

Triệu chứng: Xanh tím, vã mồ hôi. Thở nông hoặc ngưng thở.

Xử trí:

- Chuyển ngay đến bệnh viện.

Triệu chứng: Nếu nhẹ: Sưng nhức, khó chịu. Nếu nặng: tổ chức cục bộ bị hoại tử làm viêm tuyến bạch huyết, nóng sốt cao độ, đau nhức đầu, lợm giọng, buồn nôn mửa.

Xử lý: Rửa bằng xà bông nước hoặc dung dịch Amoniac. Chườm lạnh nhằm làm giảm đau nhức. Nếu không thuyên giảm thì chuyển vào bệnh viện.

Theo dân gian:

- Hạt tắc (quất) giã nhỏ, đắp vào vết cắn.

- Giã bạc hà hay lấy rau sam đắp vào vết cắn.

- Hơ chỗ bị cắn vào ngọn đèn hay lửa cho bị nóng lên.

- Thọc tay vào cổ gà lấy chất nhờn bôi vào vết cắn.

- Lấy gòn thấm dầu hôi bóp mạnh vào vết thương.

8. ONG ĐỐT

Triệu chứng: Đau nhức kịch liệt, sưng tấy đỏ, nóng sốt cao độ, lợm giọng, nôn mửa, lòng bồn chồn hay kích động; nặng hơn có thể bị hôn mê hoặc tử vong.

Xử lý: Tìm cách gắp ngòi và túi độc của ong. Có thể rửa bằng một trong những loại nước sau: Nước xà phòng, dung dịch Amoniac, nước vôi hoặc không có thì nước sạch cũng được. Tán nhỏ Aspirin và rắc lên nơi bị chích để giảm đau. Nếu là ong vàng thì rửa bằng giấm hoặc hành tươi.
9. VE CẮN

Có 2 loại ve: Ve cắn (mà người ta hay gọi là ve chó) và ve không cắn (ve sầu kêu rả rích vào mùa hè).

 Triệu chứng: Khi cắn vào ai, ve sẽ bám vào và hút máu. Khi có động, ve sẽ tự động làm đứt phần đầu giả (nhỏ xíu nhưng đầy gai) dính lại vào vết cắn làm cho nạn nhân đau đớn, có khi cả năm sau mới hết khó chịu.

- Nếu ve còn bám vào da, không nên động vào nó mà nên dùng nước điếu nhỏ vào, hoặc có thể lấy lửa diêm hay than đỏ dí từ từ vào, nó sẽ tự rơi ra. Sau đó dùng vôi ăn trầu bôi vào vết cắn. Nếu có thuốc mỡ DEP để bôi vào là tốt nhất.