34— лаборатория иши

ISHNI BAJARISH TARTIBI

Induktivlik koeffitsientini aniqlash

1. 
   Induktivlik koeffitsientini aniqlash uchun – «ulagich» «2» holatga qo’yiladi. Bundan kondensator zanjirdan uziladi tok induktiv g’altakdan va ulagichdan o’tadi.
   
2. 
   Kalit o’zgaruvchan tok manbaiga ulanadi.
   
3. 
   Reostat surgichi holatini o’zgartirib ampermetr va voltmetrning bir necha ko’rsatkichlari yozib olinadi.
   
4. 
   (14) va (15) formulalardan Z₁ va L hisoblanadi va jadval (1) ga yoziladi.
   

1. 
   Sig’imni aniqlash uchun «ulagich» P «v» holatga qo’yiladi. Induktiv g’altak zanjirdan uziladi va kondensator zanjirga ulanadi.
   
2. 
   Kalit «K» o’zgaruvchan tok manbaiga ulanadi. Reostat surilgichi holatini o’zgartirib tok kuchini I_ef va kondensator qoplamalaridagi Y_ef ni bir necha qiymatlari yozib olinadi.
   
3. 
   (16) va (17) formulalardan Z₂ va «C» hisoblanadi va jadval (2) ga yoziladi. 2-kuzatish jadvali.
   

1. 
   Zanjirdan «ulagich» olinadi. Induktivlik g’altagi va sig’imi ketma-ket ulanadi.
   
2. 
   Kalit «K» o’zgaruvchan tok manbaiga ulanadi. Oldingi vazifalardagidek reostatning qarshiligini o’zgartirish bilan I_ef va Y_ef ni bir necha qiymatlari yozib olinadi.
   
3. 
   (19) formula yordamida to’la qarshilik hisoblanadi va natijalar 3-jadvalga yoziladi.
   
4. 
   (15) va (17) formulalardagi L va C ni qiymatini va berilgan R₀ va ni qiymatlarini bilgan holda (19) formula yordamida to’la qarshilik hisoblanadi va jadvalga yoziladi.
   
5. 
   O’lchashlar natijasida topilgan Z ning qiymati (19) va (20) formuladan hisoblangan qiymatiga yaqin kelishi o’zgaruvchan tok uchun Om qonuni to’g’riligidan dalolat beradi. Z ning hisoblangan qiymati bilan o’lchangan qiymati bir – biriga solishtiriladi.
   

1. 
   Induktiv va sig’im qarshiliklar formulasini yozing va ularning birligi Om ekanligini isbotlang.
   
2. 
   O’zgaruvchan tok chastotasi induktiv va sig’im qarshilikka qanday ta’sir etadi.
   
3. 
   Zanjirda induktiv g’altak bo’lgan holda tok va kuchlanish orasidagi faza siljishini tushuntiring.
   
4. 
   Zanjirda sig’im qarshilik bo’lgan holda tok va kuchlanish orasidagi siljishni tushuntiring.
   
5. 
   O’zgaruvchan tok uchun Om qonunini yozing.
   

1. 
   S.G.Kalashnikov. «Elektr».
   
2. 
   I.V.Savelev «Fizika kursi», II-tom. «Elektr va magnetizm» «Fan» M., 1983.
   
3. 
   R.V.Telesnin, V.F.YAkovlev, «Fizika kursi», T. 1980.
   
4. 
   V.I.Iveronova. Fizikadan praktikum. «Elektr va magnetizm» «O’qituvchi», T., 1973.
   
5. 
   O.Axmadjanov «Fizika kursi», II-tom. «O’qituvchi», T., 1984.
   
6. 
   G.A.Zisman, O.I.Todes, «Umumiy fizika kursi», II-tom. T., 1989.
   
7. 
   D.V.Sivuxin «Umumiiy fizika kursi», T. 1984.