3-MUSTAQIL TA’LIM TOPSHIRIQLARI
Topshiriq 1. Kompyuter tarmog’ini tashkil qilishda
OTni sozlash
Kompyuter tarmog'ini tashkil qilishda operatsion tizim (OT)da topshirig’ini
bajarish uchun quyidagi vazifalarni amalga ishirish talab etiladi:
– tanlangan OT haqida umumiy ma'lumotlarni o'rganish: uni qanday o'rnatish,
boshqarish va qanday tarmoq xususiyatlari mavjud;
– tanlangan OTning bir nechta versiyalarini solishtirish: har bir versiya o'z
xususiyatlari va yangilanishlari mavjudligi bilan qanday farq qiladi;
– operatsion tizim interfeysini o'rganish: foydalanuvchilar interfeysi (UI) va
boshqaruv paneli tuzilishi;
– OTni tarmoq orqali ma'lumot almashishini o'rganish;
– OT antivirus dasturlarini o'rnatish va ishlatishni tahlil qilish.
Har bir vazifani amaliyotda ko’rsatish oshirish va natijalarni tekshirish.
Topshiriq 2. Tarmoqqa ulanishni tashkil qilishda
OT uchun diagnostika
dasturlarini o’rganish
Tarmoq sozlamalarini o'rganish
: Foydalanilayotgan IP sozlamalarni
o'rganish. ipconfig (Windows) yoki ifconfig (Linux)
komandalari orqali
kompyuterda ishlatilayotgan IP ma'lumotlarini aniqlash.
Tarmoqga ulanishni hisobga oladigan DNS sozlamalarini o'rganish.
ping komandasini ishlatib tarmoq qurilmalari qiyosiy tahlilini keltirish.
netstat komandasini ishlatib portlarni boshqarishni o'rganish.
Wireshark dasturini o'rnatib, tarmoqdagi ma'lumotlar to'plamini tasdiqlash va
ulanishlar haqida tafsilotlarni o'rganish.
Nagios, Zabbix yoki Prometheus kabi monitoring dasturlarini o'rnatib, ularga
tarmoq xususiyatlari va xavfsizlik sohasidagi o'zgaruvchilarni
monitoring qilishni
o'rganish
FTP yoki SCP orqali tarmoq orqali fayllarni almashtirish va o'zgartirish
jarayonlarini o'rganish.
SSH va Telnet orqali tarmoqqa ulanishni amalga
oshirish va masofaviy
kompyuterlarga kirish qilishni o'rganish.
Tavsiya qilinadigan adabiyotlar
1.
Kris Vuber, Geri Badur. Безопасности в Windows XP. Готовые
решения сложных задач зашиты компьютеров: Per.s ang.-SPb:OOO
«DiaSoftYUP», 2003.-464 s.
2.
Irtegov D.V. Введение в операционные системы. SPb.: BXV-
Peterburg, 2002.-624 s.
3.
V.G. Olifer, N.A. Olifer. Сетевые операционные системы.: SPb.:
Piter, 2003. – 539 s.
4.
Kaster X. Основы Windows NT и NTFS / Per. s angl. – M.: