Đánh giá hiện trạng loại hình DVCC và tình trạng kỹ thuật, sử dụng của chúng

2.2.3.1. Xây dựng tiêu chí đánh giá:

Theo các tiêu chí điều tra, nội dung phần đánh giá hiện trạng cần bám sát các tiêu chí sau:

1. 
   Đánh giá đầy đủ về hiện trạng điều tra phân bổ các công trình kiến trúc và trung tâm công cộng cấp quận, huyện, thành phố
   
2. 
   Đánh giá trên hồ sơ vẽ ghi các thành phần kiến trúc cơ bản của các công trình kiến trúc công cộng: Mặt bằng, mặt đứng, tổng thể và chi tiết xây dựng bằng bản vẽ và chụp ảnh các chi tiết.
   
3. 
   Đánh giá tình trạng kỹ thuật của các công trình và đánh giá phân loại theo tình trạng tốt, trung bình và tình trạng kém.
   
4. 
   Đánh giá tình trạng sử dụng và hiệu quả hoạt động của các công trình và trung tâm DVCC. Đánh giá theo tình trạng sử dụng hiệu quả, trung bình và kém.
   
5. 
   Đánh giá sự ảnh hưởng của hoạt động các công trình và trung tâm công cộng tác động lên giao thông, khu dân cư và môi trường, hoạt động kinh tế - xã hội và dịch vụ của dân cư sử dụng chúng.
   

Sau khi khảo sát và điều tra 29 quận huyện với 2400 phiếu: xã hội học, qui hoạch, kiến trúc các loại hình và tình trạng kỹ thuật,sử dụng của chúng, đề tài có các nhận xét như sau: :

Do chư­a hình thành đư­ợc mạng lưới các Trung tâm công cộng cấp Vùng, Thành phố, Quận, Huyện và các điểm dân cư nên dẫn đến các hiện trạng sau: Dân cư sử dụng các dịch vụ đời sống thiết yếu tại bốn quận nội thành cũ và tại các điểm dân cư hình thành lâu đời, hoặc theo các dịch vụ do dân tự mở theo kinh tế hộ gia đình trên các tuyến phố. Dân cư sử dụng các dịch vụ thuộc cấp quận huyện không được đáp ứng do chưa hình thành được Trung tâm quận huyện nên họ lại tìm kiếm DV bằng cách vượt lên cấp thành phố ( Tại bốn quận nội thành cũ), gây sức ép quá tải giao thông, hạ tầng và mật độ DV, o nhiếm môi trường lên Trung tâm cũ.

Chủ yếu hiện trạng DVCC như sau:

1- Quy hoạch đô thị và qui hoạch từng quận huyện đã dự kiến các khu đất quy hoạch cho chức năng công cộng trong Qui hoạch sử dụng đất của mỗi quận huyện ở Hà nội. Nh­ưng việc hoạch định đư­ợc các chức năng cụ thể cho từng khu đất công cộng theo nhu cầu của người dân chưa bao giờ được quan tâm trong Qui hoạch xây dựng đô thị, thậm chí tại các điểm dân cư chưa bao giờ có các nghiên cứu về sự cân bằng cung – cầu cho các chức năng PVCC. Qui hoạch chi tiết các Trung tâm diểm dân cư và Trung tâm quận huyện chưa bao giờ được thiết lập mà chỉ bôi màu đỏ cho các khu đất công cộng thông qua sử dụng đất. Cũng vì nguyên nhân này nên hầu hết các khu đất quy hoạch cho công cộng bị sử dụng sai mục đích, chủ yếu chuyển đổi thành đất xây nhà ở cao tầng, qui mô dân số lại tăng gấp nhiều lần, lại mất đất xây dựng các công trình DVCC khiến cho các chức năng thiết yếu đời sống ( Trường học, y tế, thương mại, văn hoá, giải trí, DV hành chính công.... thiếu trầm trọng cả ở khu đô thị mới và khu cũ.

2- Thiếu trầm trọng các loại hình kiến trúc công cộng tại phư­ờng, xã và các điểm dân cư, đặc biệt là các khu đô thị mới đang “ăn theo” các công trình công cộng của làng xã bên cạnh, càng tăng sức ép lên cấu trúc đô thị và ngoại vi cũ – vốn được xây dựng cho số lượng dân cư ít hơn nhiều lần hiện nay.

3- Các loại hình kiến trúc công cộng ở các khu dân cư­ quá thiếu thốn nên dân phải đi tìm dịch vụ, việc làm ở trung tâm lân cận, dẫn đến ng­ười dân đi lại với tần xuất quá lớn, gây quá tải lên hệ thống hạ tầng kĩ thuật vốn hạn hẹp, dẫn đến tắc nghẽn giao thông trầm trọng ở toàn bộ thành phố.

4- Cần gấp rút xây dựng các cơ sở lý luận và thực tiễn để hình thành hệ thống Trung tâm cấp Vùng đô thị như Quyết định của Nhà nước về việc hình thành 6 Vùng lãnh thổ và 3 vùng kinh tế trọng điểm. Mặt khác cần đưa qui hoạch không gian lãnh thổ DVCC và phân vùng chức năng lãnh thổ DVCC vào Luật qui hoạch và Luật đô thị. Ngoài ra cần xác định qui hoạch xây dựng đô thị chính là xác định mạng lưới các điểm dân cư gắn với các Trung tâm DVCC đô thị các cấp độ. Việc hình thành mạng lưới Trung tâm DVCC đô thị toàn quốc và trong từng Thành phố sẽ quyết định chất lượng sống và tương lai bất động sản của đô thị VN.

5- Cần nghiên cứu xây dựng hệ thống chính sách để phát triển các Trung tâm và công trình DVCC đô thị theo xu hư­ớng đa năng hóa tại trung tâm thành phố, các khu dân cư­ cũ (cải tạo và bổ sung), các khu đô thị mới ( đầu tư xây dựng các loại hình DVCC đồng bộ để giảm tải hoạt động trong trung tâm cũ).

6- Chính vì vậy đề tài đặt ra cần gấp rút xây dựng các Trung tâm chức năng công cộng cấp quận huyện theo sáu cấu trúc chức năng cơ bản cho PVCC đời sống - đã khảo sát ở Nội dung 01. Từ đó đề xuất cụ thể các cấu trúc Trung tâm chính và Trung tâm thứ cấp của hai nhóm A và B. Những Trung tâm đa dạng này sẽ đồng thời tạo bộ mặt đô thị hiện đại và hoàn thiện hệ thống PVCC cấp quận huyện nhằm nâng cao chất lượng sống cho dân cư­ ở Hà Nội.