Nhãm B & C Tiªu chuÈn ngµnh 10 TCN 412-2000 |
Quy ph¹m kh¶o nghiÖm trªn ®ång ruéng
HiÖu lùc phßng trõ bä trÜ h¹i c©y
hä bÇu bÝ cña c¸c thuèc trõ s©u
|
1. Quy ®Þnh chung:
1.1. Quy ph¹m nµy qui ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c, néi dung vµ ph¬ng ph¸p chñ yÕu ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu lùc phßng trõ bä trÜ (Thrip sp) h¹i c©y hä bÇu bÝ (da chuét, da hÊu, da lª, bÇu, bÝ..) cña c¸c thuèc trõ s©u ®· cã vµ cha cã trong danh môc c¸c lo¹i thuèc BVTV ®îc phÐp sö dông ë ViÖt Nam.
1.2. C¸c kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc tiÕn hµnh t¹i c¸c c¬ së n»m trong m¹ng líi kh¶o nghiÖm thuèc cña Côc B¶o vÖ thùc vËt - c¸c c¬ së nghiªn cøu cña Trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng, c¸c Chi côc B¶o vÖ thùc vËt.
1.3. Nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¶o nghiÖm: C¸c kh¶o nghiÖm ®îc bè trÝ trªn nh÷ng ruéng bÇu bÝ thêng bÞ bä trÜ g©y h¹i, t¹i c¸c vô cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho bä trÜ h¹i c©y hä bÇu bÝ ph¸t triÓn vµ ë c¸c ®Þa ®iÓm ®¹i diÖn cho vïng sinh th¸i.
C¸c ®iÒu kiÖn trång trät (®Êt, ph©n bãn, mËt ®é trång, c¸ch ch¨m sãc kh¸c…) ph¶i ®ång ®Òu trªn toµn khu kh¶o nghiÖm vµ ph¶i phï hîp víi tËp qu¸n canh t¸c t¹i ®Þa ph¬ng.
1.4. C¸c kh¶o nghiÖm trªn diÖn hÑp vµ diÖn réng ph¶i ®îc tiÕn hµnh ë Ýt nhÊt 2 vïng sinh th¸i ®¹i diÖn cho khu vùc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, nhng nhÊt thiÕt ph¶i tiÕn hµnh trªn diÖn hÑp tríc. NÕu nh÷ng kÕt qu¶ thu ®îc tõ nh÷ng kh¶o nghiÖm trªn diÖn hÑp tèt th× míi ®îc thùc hiÖn c¸c kh¶o nghiÖm trªn diÖn réng.
2. Ph¬ng ph¸p kh¶o nghiÖm:
2.1. S¾p xÕp vµ bè trÝ c«ng thøc kh¶o nghiÖm:
C¸c c«ng thøc kh¶o nghiÖm ®îc chia thµnh 3 nhãm:
-
Nhãm 1: C«ng thøc thuèc kh¶o nghiÖm lµ c¸c lo¹i thuèc ®Þnh kh¶o nghiÖm ®îc dïng ë nh÷ng liÒu lîng kh¸c nhau hoÆc theo c¸ch dïng kh¸c nhau.
-
Nhãm 2: C«ng thøc thuèc so s¸nh lµ c¸c lo¹i thuèc trõ s©u ®· ®îc ®¨ng ký trong danh môc thuèc BVTV ®îc sö dông ë ViÖt Nam vµ ®ang ®îc dïng phæ biÕn vµ cã hiÖu qu¶ ë ®Þa ph¬ng ®Ó trõ bä trÜ h¹i c©y hä bÇu bÝ.
-
Nhãm 3: C«ng thøc ®èi chøng lµ c«ng thøc phun níc l· vµ kh«ng sö dông bÊt kú lo¹i thuèc trõ s©u nµo kh¸c.
Kh¶o nghiÖm ®îc s¾p xÕp theo ph¬ng ph¸p khèi ngÉu nhiªn hoÆc theo c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c ®· ®îc quy ®Þnh trong thèng kª to¸n häc.
2.2. KÝch thíc « kh¶o nghiÖm vµ sè lÇn nh¾c l¹i:
-
Kh¶o nghiÖm diÖn hÑp: DiÖn tÝch « lµ 25 - 30 m2. C¸c « kh¶o nghiÖm cã d¹ng h×nh vu«ng hoÆc h×nh ch÷ nhËt (nÕu lµ h×nh ch÷ nhËt th× chiÒu dµi kh«ng ®îc lín gÊp ®«i chiÒu réng). Sè lÇn nh¾c l¹i tõ 3-4 lÇn.
-
Kh¶o nghiÖm diÖn réng: DiÖn tÝch « tèi thiÓu lµ 300 m2.
Khu kh¶o nghiÖm ph¶i cã d¶i b¶o vÖ xung quanh kÝch thíc réng tèi thiÓu lµ 1m.
2.3. TiÕn hµnh phun r¶i thuèc:
2.3.1. Thuèc ph¶i ®îc phun, r¶i ®Òu trªn toµn « kh¶o nghiÖm.
2.3.2. Lîng thuèc dïng ®îc tÝnh b»ng kg hay lÝt chÕ phÈm hoÆc gam ho¹t chÊt trªn ®¬n vÞ diÖn tÝch 1 ha.
Víi d¹ng thuèc th¬ng phÈm pha víi níc ®Ó phun:
Lîng níc dïng ph¶i theo híng dÉn cô thÓ ®èi víi tõng lo¹i thuèc, phï hîp víi giai ®o¹n sinh trëng cña c©y hä bÇu bÝ còng nh c¸ch thøc t¸c ®éng cña tõng lo¹i thuèc. Thêng lµ 600-800 l/ha.
C¸c sè liÖu vÒ lîng thuèc thµnh phÈm vµ lîng níc dïng (l/ha) cÇn ®îc ghi râ.
Khi sö dông thuèc kh«ng ®Ó thuèc ë « kh¶o nghiÖm nµy t¹t sang « kh¶o nghiÖm kh¸c.
2.3.3. NÕu ruéng kh¶o nghiÖm b¾t buéc ph¶i sö dông thuèc ®Ó trõ c¸c ®èi tîng g©y h¹i kh¸c nh: bÖnh, cá d¹i, chuét .. th× thuèc ®îc dïng ®Ó trõ c¸c ®èi tîng nµy ph¶i kh«ng lµm ¶nh hëng ®Õn thuèc cÇn kh¶o nghiÖm vµ ph¶i ®îc phun r¶i ®Òu trªn tÊt c¶ c¸c « kh¶o nghiÖm, kÓ c¶ « ®èi chøng. C¸c trêng hîp trªn (nÕu cã) ph¶i ghi chÐp l¹i.
2.3.4. Khi xö lý thuèc, cÇn dïng c¸c c«ng cô phun, r¶i thuèc thÝch hîp ®¶m b¶o yªu cÇu cña kh¶o nghiÖm, ghi chÐp ®Çy ®ñ t×nh h×nh vËn hµnh cña c«ng cô r¶i thuèc. C¸c kh¶o nghiÖm diÖn hÑp ph¶i dïng b×nh b¬m tay ®eo vai, kh¶o nghiÖm diÖn réng cã thÓ dïng b¬m ®éng c¬ ®Ó phun.
2.4. Thêi ®iÓm vµ sè lÇn xö lý thuèc:
-
Thêi ®iÓm vµ sè lÇn xö lý thuèc ph¶i ®îc thùc hiÖn ®óng theo híng dÉn sö dông cña tõng lo¹i thuèc kh¶o nghiÖm vµ phï hîp víi môc ®Ých kh¶o nghiÖm.
-
NÕu trªn nh·n thuèc kh«ng khuyÕn c¸o cô thÓ thêi ®iÓm xö lý thuèc th× tuú theo môc ®Ých kh¶o nghiÖm, c¸c ®Æc tÝnh ho¸ häc vµ ph¬ng thøc t¸c ®éng cña thuèc mµ quy ®Þnh thêi ®iÓm vµ sè lÇn xö lý thuèc cho thÝch hîp.
-
Thuèc trõ bä trÜ h¹i c©y hä bÇu bÝ thêng ®îc xö lý ®Þnh kú tõ 1-3 lÇn. LÇn thø nhÊt ®îc xö lý khi mËt ®é bä trÜ ®¹t kho¶ng 2-3 con/l¸. LÇn thø 2 sau lÇn thø nhÊt 7, 10 hoÆc 14 ngµy (tuú thuéc vµo hiÖu lùc kÐo dµi cña thuèc). Sè lÇn vµ thêi ®iÓm xö lý thuèc ph¶i ®îc ghi chÐp l¹i.
-
Chän thêi ®iÓm xö lý thuèc thÝch hîp (®iÒu kiÖn thêi tiÕt thÝch hîp).
2.5. §iÒu tra vµ thu thËp sè liÖu:
2.5.1. §¸nh gi¸ hiÖu lùc cña thuèc ®èi víi bä trÜ h¹i c©y hä bÇu bÝ.
2.5.1.1. Ph¬ng ph¸p vµ thêi ®iÓm ®iÒu tra:
2.5.1.1.1. Sè ®iÓm ®iÒu tra:
-
Mçi « chän 10 ngän cè ®Þnh (kh¶o nghiÖm diÖn hÑp), 20 ngän cè ®Þnh (kh¶o nghiÖm diÖn réng) t¹i 5 ®iÓm trªn 2 ®êng chÐo gãc, mçi ®iÓm 2 ngän (®èi víi kh¶o nghiÖm diÖn hÑp) vµ 4 ngän (®èi víi kh¶o nghiÖm diÖn réng). §Õm sè lîng bä trÜ sèng ë trªn ngän vµ 2 l¸ kÕ tiÕp/d©y b»ng kÝnh lóp cÇm tay.
-
C¸c ®iÓm ®iÒu tra nµy ph¶i c¸ch mÐp « kh¶o nghiÖm Ýt nhÊt 0,5m (víi kh¶o nghiÖm diÖn hÑp) vµ 1,0m (víi kh¶o nghiÖm diÖn réng).
2.5.1.1.2. Thêi ®iÓm ®iÒu tra: Thêi ®iÓm vµ sè lÇn ®iÒu tra cã thÓ thay ®æi tuú thuéc vµo ®Æc tÝnh cña tõng lo¹i thuèc vµ tuú theo qui ®Þnh cña tõng c¬ së s¶n xuÊt thuèc. NÕu thuèc kh«ng khuyÕn c¸o râ thêi ®iÓm vµ sè lÇn ®iÒu tra th× ®iÒu tra ®îc tiÕn hµnh vµo c¸c thêi ®iÓm tríc xö lý thuèc vµ 1, 3, 5, 7 ngµy sau xö lý tthuèc. Tuy nhiªn thêi ®iÓm quan s¸t cã thÓ kÐo dµi h¬n tuú theo thêi gian h÷u hiÖu cña thuèc kh¶o nghiÖm ®îc c¸c nhµ s¶n xuÊt thuèc khuyÕn c¸o.
2.5.1.1.3. ChØ tiªu ®iÒu tra:
-
§iÒu tra mËt ®é bä trÜ sèng ë c¸c thêi ®iÓm ®iÒu tra.
-
HiÖu lùc cña thuèc ®îc hiÖu ®Ýnh b»ng c«ng thøc Henderson-Tilton.
-
N¨ng suÊt:
-
§èi víi da chuét, da lª vµ bÇu, bÝ: N¨ng suÊt ®îc tÝnh b»ng (kg/ha) trung b×nh tæng sè ë 3 løa h¸i.
-
§èi víi da hÊu ®îc tÝnh b»ng kg/ha lóc thu ho¹ch.
-
§èi víi kh¶o nghiÖm diÖn hÑp: Thu ho¹ch toµn bé «.
-
§èi víi kh¶o nghiÖm diÖn réng: Thu 5 ®iÓm trªn «, mçi ®iÓm 15 m2 (5m x 3m)
2.5.2. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña thuèc ®Õn c©y trång:
CÇn ®¸nh gi¸ mäi ¶nh hëng tèt, xÊu cña thuèc (nÕu cã) ®Õn sù sinh trëng vµ ph¸t triÓn cña c©y trång. Nh÷ng chØ tiªu nµo cã thÓ ®o ®Õm ®îc nh: ChiÒu cao c©y, sè l¸/c©y, sè qu¶/c©y .. cÇn ®îc biÓu thÞ b»ng c¸c sè liÖu cô thÓ theo c¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu tra phï hîp.
C¸c chØ tiªu chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ b»ng m¾t nh ®é ch¸y l¸, qu¨n l¸, sù thay ®æi mµu s¾c l¸.. th× ph¶i ®¸nh gi¸ theo thang ph©n cÊp ë phô lôc.
Mäi triÖu chøng g©y h¹i hoÆc kÝch thÝch cña thuèc ®èi víi c©y trång cÇn ®îc m« t¶ mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ tû mØ.
2.5.3. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña thuèc ®Õn sinh vËt kh¸c:
CÇn ghi chÐp mäi ¶nh hëng tèt, xÊu (nÕu cã) cña thuèc ®Õn sù thay ®æi c¸c lo¹i s©u bÖnh, cá d¹i kh¸c còng nh sinh vËt cã Ých.
2.5.4. Quan s¸t vµ ghi chÐp vÒ thêi tiÕt:
Ghi chÐp tû mØ c¸c sè liÖu vÒ «n, Èm ®é, lîng ma trong suèt thêi gian kh¶o nghiÖm, nÕu gÇn tr¹m khÝ tîng th× lÊy sè liÖu cña tr¹m.
3. Xö lý sè liÖu, b¸o c¸o vµ c«ng bè kÕt qu¶:
3.1. Xö lý sè liÖu:
Nh÷ng sè liÖu thu ®îc qua kh¶o nghiÖm diÖn hÑp cÇn ®îc xö lý b»ng c¸c ph¬ng ph¸p thèng kª thÝch hîp. Nh÷ng kÕt luËn cña kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc rót ra tõ c¸c kÕt qu¶ ®· ®îc xö lý b»ng ph¬ng ph¸p thèng kª ®ã. §èi víi c¸c kh¶o nghiÖm thuèc BVTV ®îc tiÕn hµnh víi môc ®Ých ®¨ng ký, c¸c ®¬n vÞ ®îc Côc BVTV chØ ®Þnh lµm kh¶o nghiÖm cÇn göi c¶ sè liÖu th« vµ ph¬ng ph¸p thèng kª ®· dïng vÒ Côc BVTV; côc BVTV tËp hîp c¸c sè liÖu ®ã ®Ó xem xÐt trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ vµ c«ng nhËn.
3.2. Néi dung b¸o c¸o:
-
Tªn kh¶o nghiÖm
-
Yªu cÇu cña kh¶o nghiÖm
-
§iÒu kiÖn kh¶o nghiÖm:
-
§¬n vÞ kh¶o nghiÖm
-
Thêi gian kh¶o nghiÖm
-
§Þa ®iÓm kh¶o nghiÖm
-
Néi dung kh¶o nghiÖm
-
§Æc ®iÓm kh¶o nghiÖm
-
§Æc ®iÓm ®Êt ®ai, canh t¸c, gièng c©y trång...
-
§Æc ®iÓm thêi tiÕt trong qu¸ tr×nh kh¶o nghiÖm
-
T×nh h×nh ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña bä trÜ h¹i c©y hä bÇu bÝ trong khu thÝ nghiÖm.
-
C«ng thøc kh¶o nghiÖm
-
Ph¬ng ph¸p bè trÝ kh¶o nghiÖm
-
Sè lÇn nh¾c l¹i
-
KÝch thíc « kh¶o nghiÖm
-
Dông cô phun r¶i thuèc.
-
Lîng thuèc dïng gr (kg) ho¹t chÊt/ha hoÆc kg, lÝt thuèc th¬ng phÈm/ha.
-
Lîng níc thuèc dïng (l/ha).
-
Ngµy xö lý thuèc.
-
Ph¬ng ph¸p ®iÒu tra vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c lo¹i thuèc kh¶o nghiÖm.
-
C¸c b¶ng sè liÖu.
-
§¸nh gi¸ hiÖu lùc cña tõng lo¹i thuèc.
-
NhËn xÐt t¸c ®éng cña tõng lo¹i thuèc ®Õn c©y trång, sinh vËt cã Ých vµ c¸c ¶nh hëng kh¸c (xem phô lôc).
3.3. C«ng bè kÕt qu¶:
§¬n vÞ thùc hiÖn kh¶o nghiÖm ph¶i hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sè liÖu ®a ra trong b¸o c¸o. §èi víi c¸c kh¶o nghiÖm thuèc trõ bä trÜ h¹i c©y hä bÇu bÝ cha cã trong danh môc thuèc BVTV ®îc phÐp sö dông t¹i ViÖt Nam, Côc BVTV tËp hîp c¸c sè liÖu ®ã ®Ó xem xÐt trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ vµ c«ng nhËn.
Phô lôc
B¶ng ph©n cÊp møc ®é ®éc cña thuèc kh¶o nghiÖm ®èi víi c©y hä bÇu bÝ
CÊp
|
TriÖu chøng nhiÔm ®éc
|
1
|
C©y b×nh thêng
|
2
|
Ngé ®éc nhÑ, sinh trëng cña c©y gi¶m nhÑ
|
3
|
Cã triÖu chøng ngé ®éc nhÑ nh×n thÊy b»ng m¾t
|
4
|
TriÖu chøng ngé ®éc nhng cha ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt
|
5
|
C©y biÕn mµu, thuèc g©y ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt
|
6
|
Thuèc lµm gi¶m n¨ng suÊt Ýt
|
7
|
Thuèc g©y ¶nh hëng nhiÒu ®Õn n¨ng suÊt
|
8
|
TriÖu chøng ngé ®éc t¨ng dÇn tíi lµm chÕt c©y
|
9
|
C©y bÞ chÕt hoµn toµn
|
NÕu c©y bÞ ngé ®éc thuèc, cÇn x¸c ®Þnh bao nhiªu ngµy sau th× c©y phôc håi hoÆc chÕt.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |