Khai thác cát biển tại Việt Nam: Khung pháp lý và Quản trị Phần 1: thực trạng khai thác cáT

Dân số và tăng trưởng

Dân số thành thị và nông thôn ở Việt Nam

Nguồn: Statista 2021

Tăng trưởng công nghiệp

Công nghiệp, bao gồm cả xây dựng, giá trị gia tăng bằng USD. Nguồn: World Bank National Account Data, and OECD National Accounts data files

Nhu cầu sử dụng cát ở Việt Nam

• Sử dụng cát trong sản xuất vật liệu xây dựng: công nghiệp xi măng, bê tông và các vật liệu xây dựng khác
• Sử dụng cát cho mục đích san lấp mặt bằng.

Thực trạng khai thác cát ở Việt Nam

• Năm 2019, tổng số 559 giấy phép khai thác, tổng công suất khoảng 29 triệu m3/năm.
• 71 giấy phép khai thác đã được cấp để khai thác cát san lấp mặt bằng : 4,58 triệu m3/năm.
• Sản lượng cung cấp cát chính thức (có giấy phép ) : chiếm một phần nhỏ trong tổng lượng cát yêu cầu (khoảng 5% trong tổng số 120 triệu m3 cho ngành công nghiệp và 550 triệu m3 để san lấp mặt bằng).
• Ba phương pháp khai thác cát chính :
• Khai thác cát lòng sông, hồ, suối (cát sông);
• Khai thác cát phù sa, đồi núi: khoảng 30 - 40% nhu cầu sử dụng cát được khai thác từ phương pháp này;
• Chế biến cát nhân tạo: nghiền đá tự nhiên (sỏi, cuội, v.v): 2-3% tổng lượng cát yêu cầu.

Nguồn cát sông : cạn kiệt

• Bộ Xây dựng: năm 2019, 331 mỏ cát tại Việt Nam với công suất khoảng 2 tỷ m3;
• Chỉ 1/3 trữ lượng cát : đủ tiêu chuẩn sử dụng cho sản xuất vật liệu xây dựng (bê tông) và san lấp mặt bằng;
• Trữ lượng cát hiện tại: đã cạn kiệt và không thể đáp ứng được nhu cầu ngày càng tăng;
• Hoạt động khai thác quá mức và bất hợp pháp sẽ không bền vững;
• Các biện pháp để điều chỉnh việc khai thác quá mức và bất hợp pháp;
• Tăng trưởng kinh tế và công nghiệp hóa : thúc đẩy sự tăng trưởng đáng kể về cơ sở hạ tầng và nhà ở.
• Tình trạng thiếu cát sẽ trở thành một thách thức.

THỰC TRẠNG KHAI THÁC CÁT BIỂN QUỐC TẾ

• Khai thác cát biển là một hoạt động phổ biến lâu đời ở nhiều quốc gia ven biển: Hà Lan, Indonesia, Trung Đông, Mỹ và Anh.
• Động lực chính của các quốc gia sản xuất cát biển :
• Tài nguyên cát trên đất liền có hạn và / hoặc cạn kiệt;
• Đảm bảo môi trường và xã hội;
• Nhu cầu tiêu thụ cát trong nước tăng đột biến;
• Sử dụng cát biển với số lượng lớn cho các công trình hạ tầng : giải pháp kinh tế và bền vững.

Dự báo tăng trưởng nhu cầu về cốt liệu xây dựng toàn cầu vào năm 2060

• Nhu cầu toàn cầu về cốt liệu xây dựng10, bao gồm cát dùng cho các dự án lấn biển tại các khu vực ven bờ, như cát, sỏi và đá dăm, ước tính đạt 31,59 GT vào năm 2017 và dự kiến tăng lên 54,92 G vào năm 2060, tăng trung bình 74%.

Top 10 các quốc gia khai thác cát biển

• Xây dựng và bảo vệ bờ biển toàn cầu: 10-15% được khai thác từ trầm tích biển.
• Đan Mạch và Vương quốc Anh: 20% đến 20-25%.
• Hàn Quốc và Nhật Bản, cốt liệu từ biển chiếm 24%
• Hà Lan là quốc gia khai thác cát biển lớn nhất trên thế giới : 35 triệu m3 cát mỗi năm từ Biển Bắc