10 tcn 493 2002 Tiªu chuÈn ngµnh

Tiªu chuÈn nµy ¸p dông cho c¸c c«ng tr×nh khÝ sinh häc nhá, ®¬n gi¶n (thÓ tÝch ph©n huû  10 m³) dïng ®Ó xö lý chÊt th¶i, s¶n xuÊt khÝ sinh häc vµ ph©n h÷u c¬ víi nguyªn liÖu lµ c¸c lo¹i ph©n ng­êi, ph©n ®éng vËt vµ thùc vËt.

ViÖc lùa chän kiÓu thiÕt bÞ cÇn c¨n cø vµo nh÷ng yÕu tè sau:

2.1.1. Møc ®é s½n cã vÒ c¸c vËt liÖu cÇn thiÕt vµ thî thi c«ng, x©y dùng.

2.1.2. Gi¸ vËt liÖu vµ nh©n c«ng.

2.1.3. Lo¹i vµ sè l­îng nguyªn liÖu n¹p sÏ sö dông.

2.1.4. Nh÷ng ®iÒu kiÖn vÒ ®Þa lý, thuû v¨n, khÝ hËu v.v... n¬i x©y thiÕt bÞ.

2.1.5. Tr×nh ®é hiÓu biÕt vµ kinh nghiÖm cña tæ chøc hoÆc c¸ nh©n chÞu tr¸ch nhiÖm kü thuËt.

2.2. Lùa chän cì vµ c¸c th«ng sè kh¸c cña thiÕt bÞ

2.2. 1. Lùa chän cì thiÕt bÞ

ViÖc lùa chän cì thiÕt bÞ cÇn c¨n cø vµo nh÷ng yÕu tè sau:

- Lo¹i vµ sè l­îng nguyªn liÖu n¹p.

- ChÕ ®é vËn hµnh: N¹p liªn tôc hµng ngµy hoÆc tõng mÎ hoÆc kÕt hîp, l­îng n­íc pha lo·ng...

- §iÒu kiÖn khÝ hËu cña ®Þa ph­¬ng.

- Nhu cÇu sö dông khÝ.

2.2. 2. Lùa chän thÓ tÝch tr÷ khÝ cña thiÕt bÞ

Lùa chän thÓ tÝch tr÷ khÝ cña thiÕt bÞ ph¶i c¨n cø vµo c¸c yÕu tè sau:

- C«ng suÊt sinh khÝ cña thiÕt bÞ.

- Môc ®Ých sö dông khÝ: §un nÊu, th¾p s¸ng, ch¹y m¸y ph¸t ®iÖn...

- BiÓu ®å sö dông khÝ hµng ngµy.

2.3.1. X©y bÓ ph©n huû nªn kÕt hîp víi nhµ xÝ vµ chuång gia sóc thµnh mét hÖ thèng liªn hoµn ®Ó ph©n ng­êi vµ ph©n gia sóc cã thÓ ch¶y tù ®éng vµo bÓ ph©n huû.

2.3.2. Kho¶ng c¸ch tõ bÓ ph©n huû tíi giÕng n­íc sinh ho¹t tèi thiÓu ph¶i lµ 10 m.

2.3.3. Kho¶ng c¸ch tõ bÓ ph©n huû tíi bÕp ph¶i ®¶m b¶o ng¾n nhÊt trong ®iÒu kiÖn cho phÐp.

2.3.4. BÓ ph©n huû cÇn ®Æt xa c¸c c©y lín ®Ó tr¸nh rÔ c©y ®©m vµo bÓ.

2.3.5. N¬i x©y bÓ ph©n huû cÇn ®¶m b¶o ®­îc chiÕu n¾ng tèi ®a.

2.3.6. N¬i x©y bÓ ph©n huû cÇn ®¶m b¶o ®­îc kÝn giã tèi ®a.

2.3.7. N¬i x©y bÓ ph©n huû cÇn tr¸nh nguy c¬ n­íc ngËp vµo bÓ.

2.3.8. N¬i x©y bÓ ph©n huû nªn cã ®iÒu kiÖn nÒn ®Êt thÝch hîp. NÕu nÒn ®Êt yÕu ph¶i xö lý nh­ qui ®Þnh ë ®iÒu 5.

3. Yªu cÇu vÒ vËt liÖu x©y dùng

3.1. G¹ch: M¸c tõ 75 trë lªn.

3.2. C¸t: C¸t s¹ch, kh«ng lÉn ®Êt, r¸c.

3.3. Xi m¨ng: Xi m¨ng poãc l¨ng m¸c tõ PC 30 trë lªn.

3.4. Sái, ®¸ d¨m, g¹ch vì ph¶i cã bÒ mÆt s¹ch, kh«ng dÝnh ®Êt hoÆc c¸c chÊt h÷u c¬.

3.5. Bª t«ng: C¸c bé phËn ®­îc ®óc t¹i chç víi m¸c 150.

3.6. V÷a x©y: Cã m¸c t­¬ng ®­¬ng víi m¸c g¹ch. §èi víi xi m¨ng PC 30, v÷a xi m¨ng cã tû lÖ cÊp phèi theo thÓ tÝch lµ 1 xi m¨ng / 4 c¸t.

3.7. V÷a tr¸t: Thµnh phÇn theo nh÷ng qui ®Þnh ë ®iÒu 8 d­íi ®©y.

3.8. C¸c lo¹i èng dÉn nguyªn liÖu: §¶m b¶o kh«ng bÞ nøt, rß rØ, èng dÉn nguyªn liÖu vµo cã ®­êng kÝnh tõ 150 mm trë lªn vµ èng lÊy dÞch th¶i ra cã ®­êng kÝnh tõ 100 mm trë lªn,.

4. Yªu cÇu vÒ c«ng t¸c ®µo ®Êt

4.1. Thµnh hè ®µo

4.1.1. Trong tr­êng hîp ®é s©u hè ®µo kh«ng v­ît qu¸ giíi h¹n qui ®Þnh ë b¶ng 1, thµnh hè cã thÓ ®µo th¼ng ®øng.

4.1.2. NÕu ®Þa ®iÓm x©y dùng kh«ng cã n­íc ngÇm, ®Êt cã ®é Èm tù nhiªn vµ cã cÊu tróc ®ång nhÊt, vµ ®é s©u hè ®µo nhá h¬n 5 m; hoÆc ®Þa ®iÓm x©y dùng cã n­íc ngÇm vµ ®é s©u hè ®µo nhá h¬n 3 m th× thµnh hè ph¶i ®¶m b¶o ®é nghiªng nh­ qui ®Þnh ë b¶ng 2.

B¶ng 1 - §é s©u cho phÐp ®µo thµnh hè th¼ng ®øng

KÝch th­íc tÝnh b»ng mÐt

Lo¹i ®Êt	§é nghiªng
§Êt c¸t	1:1
§Êt thÞt pha c¸t	1:0,78
§Êt cã sái vµ ®¸ cuéi	1:0,67
§Êt thÞt	1:0,50
§Êt sÐt	1:0,33
§Êt hoµng thæ kh«	1:0,25

4.2.1. KÝch th­íc hè ®µo ph¶i b»ng kÝch th­íc cña c¸c khèi x©y trong b¶n vÏ thiÕt kÕ céng thªm 15 cm bÒ dÇy líp ®Êt chÌn lÊp.

4.2.2. Trong tr­êng hîp ®Êt cøng ch¾c, cã thÓ ®Æt c¸c khèi x©y s¸t víi thµnh hè, kh«ng cÇn chõa kho¶ng trèng ®Ó lÊp ®Êt.

4.3. Nh÷ng yªu cÇu vÒ viÖc ®µo hè

4.3.1. Kh«ng ®­îc phÐp lµm x¸o trén ®Êt nguyªn thuû chung quanh hè còng nh­ chÊt c¸c vËt nÆng vµ ®Êt ®· ®µo chung quanh hè.

4.3.2. NÕu cã n­íc ngÇm th× nhÊt thiÕt ph¶i ®µo r·nh thu n­íc quanh ®¸y vÒ hè thu n­íc vµ th­êng kú b¬m ra khái hè khi x©y dùng vµ t¨ng chiÒu dµy líp ®Êt lÌn xung quanh khèi x©y ®Ó chèng l¹i lùc ¸c-si-mÐt n©ng khèi x©y lªn.

5. Yªu cÇu vÒ c«ng t¸c lµm nÒn mãng

5.1. C¸c thiÕt kÕ ®­îc thùc hiÖn phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt cña nÒn ®Êt sau: §Êt sÐt, ®Êt thÞt, ®Êt c¸t, ®Êt thÞt pha c¸t vµ ®Êt sái. Trong tr­êng hîp gÆp nÒn ®Êt cã ®Þa chÊt ®Æc biÖt th× cÇn theo nh÷ng biÖn ph¸p xö lý d­íi ®©y.

5.2. §Êt bïn: Sau khi ®µo líp bïn nh·o, ®Çu tiªn ph¶i dïng ®¸ to ®Ó lÌn chÆt, sau ®ã lÊp ®Çy vµ san ph¼ng b»ng xØ than hoÆc ®¸ nghiÒn nhá, cuèi cïng tr¸t mét líp v÷a xi m¨ng tØ lÖ 1:5,5.

5.3. §Êt c¸t ch¶y: Sau khi ®µo, ®¸y hè kh«ng ®­îc thÊp h¬n mùc n­íc ngÇm qu¸ 0,5 m. NÕu v­ît qu¸ giíi h¹n trªn th× nhÊt thiÕt ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó h¹ thÊp mùc n­íc ngÇm tõ phÝa ngoµi hè hoÆc lùa chän ®Þa ®iÓm kh¸c.

5.4. §Êt dÔ bÞ lë hoÆc ®Êt hoµng thæ dÔ bÞ xËp: Trong tr­êng hîp nµy cÇn ph¶i thay ®Êt b»ng lo¹i ®Êt b×nh th­êng hoÆc cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó tiªu n­íc vµ gi÷ cho kh«ng thÊm n­íc.

6. Yªu cÇu vÒ c«ng t¸c x©y g¹ch

6.1. X©y ®¸y

6.1.1. Ph¶i ®Çm chÆt nÒn ®Êt nguyªn thuû.

6.1.2. Lãt mét líp v÷a xi m¨ng cÊp phèi cã tû lÖ 1:5,5 dÇy kho¶ng 1cm råi l¸t g¹ch lªn trªn.

6.1.3. §èi víi ®¸y trßn, ph¶i ®Þnh t©m vµ b¸n kÝnh ®¸y råi x©y vßng g¹ch ngoµi cïng tr­íc. Sau ®ã lÇn l­ît x©y c¸c vßng g¹ch bªn trong sao cho c¸c vßng ®ång t©m vµ kh«ng trïng m¹ch víi nhau.

6.2.1. Tr­íc khi x©y, g¹ch ph¶i ®­îc nhóng qua vµo n­íc sao cho bªn ngoµi ®· kh« se nh­ng bªn trong vÉn cßn Èm.

6.2.2. G¹ch ph¶i ®­îc ®Æt ngay ng¾n theo chiÒu ngang vµ theo chiÒu däc, ®¶m b¶o c¸c viªn g¹ch n»m th¼ng hµng theo chiÒu ngang, kh«ng trïng m¹ch theo chiÒu däc.

6.2.3. M¹ch v÷a ph¶i ®Çy vµ ®­îc miÕt kü c¶ ë hai phÝa cho ngang b»ng víi mÆt g¹ch.

6.2.4. Tr­êng hîp ph¶i lÊp ®Çy khe hë gi÷a thµnh bÓ vµ thµnh hè ®µo th× ph¶i tu©n thñ nh÷ng yªu cÇu nªu ë ®iÒu 9 d­íi ®©y.

6.2.5. §èi víi t­êng h×nh trô hoÆc h×nh ®íi cÇu, ph¶i theo ®óng c¸c biÖn ph¸p ®Þnh t©m ®Ó ®¶m b¶o c¸c viªn g¹ch n»m c¸ch ®Òu t©m, t­êng x©y kh«ng bÞ mÐo mã.

6.3.1. Ph¶i ®¶m b¶o ®é cao cña miÖng trªn vµ miÖng d­íi cña c¸c èng trªn ®óng nh­ trong thiÕt kÕ.

6.3.2. C¶ hai èng ph¶i th¼ng, kh«ng cã chç gÊp khóc ®Ó tr¸nh bÞ t¾c.

6.3.3. Ph¶i ®¶m b¶o miÖng trªn cña c¸c èng kh«ng bÞ v­íng bëi bÊt cø vËt c¶n nµo ®Ó khi cÇn cã thÓ ®­a mét sµo th¼ng thäc vµo èng nh»m th«ng t¾c èng hoÆc khuÊy ®¶o dÞch ph©n huû trong bÓ ph©n huû.

6.3.4. Ph¶i ®¶m b¶o miÖng d­íi cña c¸c èng n»m ®èi xøng víi nhau vÒ hai phÝa ®èi diÖn cña bÓ ph©n huû.

6.3.5. Ph¶i cè ®Þnh c¸c èng ch¾c ch¾n råi míi dïng v÷a g¾n èng víi thµnh bÓ, tr¸nh kh«ng lµm cho èng bÞ lay ®éng khi v÷a ch­a kh« ch¾c.

6.3.6. CÇn ®Æc biÖt l­u ý khi dïng v÷a g¾n èng víi thµnh bÓ, ®¶m b¶o sao cho chç g¾n kh«ng bÞ rß rØ sau nµy v× ®©y lµ n¬i cã nguy c¬ rß rØ cao.

7. Yªu cÇu vÒ c«ng t¸c ®æ bª t«ng t¹i chç

7.1. §æ bª t«ng dïng r·nh ®Êt lµm khu«n

7.1.1. Yªu cÇu vÒ tr×nh tù x©y dùng

7.1.1.1. LÊy dÊu vÞ trÝ c¸c bé phËn cña thiÕt bÞ theo b¶n vÏ.

7.1.1.2. §Çu tiªn ®µo r·nh ®Êt ®Ó t¹o khu«n ®æ thµnh bÓ ®iÒu ¸p vµ hoµn thiÖn bÒ mÆt ®Ó t¹o khu«n cho phÇn vßm theo kÝch th­íc nh­ b¶n vÏ thiÕt kÕ.

7.1.1.3. TiÕn hµnh ®æ bª t«ng thµnh vµ vßm bÓ ®iÒu ¸p.

7.1.1.4. Sau 10 ngµy, moi ®Êt ra khái bÓ ®iÒu ¸p.

7.1.1.5. TiÕn hµnh ®µo r·nh khu«n bÓ ®iÒu ¸p, hoµn thiÖn bÒ mÆt ®Ó t¹o khu«n vßm bÓ, ®µo c¸c r·nh èng lèi vµo vµ lèi ra theo kÝch th­íc nh­ b¶n vÏ thiÕt kÕ.

7.1.1.6. §Æt vµ cè ®Þnh c¸c èng lèi vµo vµ lèi ra.

7.1.1.7. TiÕn hµnh ®æ bª t«ng bÓ ph©n huû.

7.1.1.8. Sau 10 ngµy, moi ®Êt ra khái bÓ ph©n huû.

7.1.1.9. TiÕn hµnh ®æ bª t«ng ®¸y cña bÓ ph©n huû vµ bÓ ®iÒu ¸p.

7.1.1.10. Tr¸t c¸c líp v÷a chèng thÊm phÝa trong c¸c bÓ.

7.1.2. Khi ®æ bª t«ng cÇn ®Çm kü, ®ång ®Òu, ®èi xøng. CÇn miÕt vµ lµm nh½n phÇn ngoµi cña vßm b»ng lo¹i v÷a bª t«ng.

7.2. §æ bª t«ng dïng v¸n khu«n (cèp pha)

7.2.1. V¸n khu«n

7.2.1.1. V¸n khu«n ngoµi: Trong tr­êng hîp ®Êt thÝch hîp víi viÖc ®µo thµnh hè th¼ng ®øng, thµnh hè ®­îc dïng lµm khu«n ngoµi ®Ó ®æ bª t«ng thµnh bÓ d¹ng h×nh trô. MÉu khu«n ®Êt cÇn ®­îc gät tØa dÇn dÇn tõ nhá ®Õn to. CÇn ph¶i c¹o, lµm ph¼ng mÆt khu«n ®Êt hoÆc tr¸t mét líp ®Êt th«ng th­êng, vµ ph¶i gi÷ cho ®Êt Èm.

7.2.1.2. V¸n khu«n trong: Cã thÓ dïng thÐp, gç hoÆc g¹ch lµm v¸n khu«n trong. Khi xÕp khu«n g¹ch, cÇn nhóng g¹ch vµo n­íc vµ gi÷ cho Èm phÝa trong nh­ng kh« phÝa ngoµi. Kh«ng ®­îc ®Ó cho v÷a rß rØ qua c¸c chç tiÕp gi¸p gi÷a c¸c viªn g¹ch.

7.2.2. VËt liÖu: Ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu nh­ ®· nªu ë ®iÒu 3.

7.2.3. Trén bª t«ng

7.2.3.1. Thµnh phÇn cña bª t«ng ph¶i ®¶m b¶o sao cho c­êng ®é bª t«ng kh«ng thÊp h¬n so víi thiÕt kÕ. Tû lÖ n­íc:xi m¨ng ph¶i giíi h¹n trong ph¹m vi 0,65  0,55.

7.2.3.2. §é sôt cña bª t«ng míi trén ph¶i n»m trong giíi h¹n 4  7 cm.

7.2.3.3. Sai sè vÒ l­îng vËt liÖu sö dông: Khi trén bª t«ng, vËt liÖu ph¶i ®¶m b¶o ®óng tû lÖ qui ®Þnh.

7.2.4. §æ bª t«ng

7.2.4.1. Tr­íc khi ®æ bª t«ng, ph¶i lµm s¹ch c¸c chÊt ngo¹i lai b¸m vµo v¸n khu«n vµ t­íi n­íc ®Ó lµm Èm khu«n.

7.2.4.2. TiÕn hµnh ®æ bª t«ng theo qui tr×nh xo¸y tr«n èc ®Ó ®ång thêi t¹o h×nh lu«n mét lóc. CÇn ®¶m b¶o cho bª t«ng ®­îc lÌn chÆt, kh«ng cã vÕt rç tæ ong hoÆc vÈy c¸.

7.2.5. B¶o d­ìng

7.2.5.1. Bª t«ng cÇn ®­îc b¶o d­ìng sao cho bÒ mÆt lu«n Èm.

7.2.5.2. Bª t«ng ®æ t¹i chç, ngoµi trêi cÇn ®­îc che phñ b»ng bao t¶i hoÆc r¬m vµ t­íi n­íc gi÷ Èm.

7.2.5.3. M­êi hai giê sau khi ®æ, bª t«ng cÇn ®­îc b¶o d­ìng ë ®iÒu kiÖn Èm liªn tôc trong thêi gian Ýt nhÊt lµ 7 ngµy.

7.2.5.4. Trong tr­êng hîp cã bæ sung phô gia ho¸ dÎo vµo bª t«ng, thêi gian b¶o d­ìng kh«ng ®­îc d­íi 14 ngµy.

7.2.6. Th¸o dì v¸n khu«n

7.2.6.1. Khi th¸o v¸n khu«n c¸c mÆt bªn, thêi gian b¶o d­ìng ph¶i trªn 5 ngµy.

7.2.6.2. Khi th¸o v¸n khu«n chèng ®ì, thêi gian b¶o d­ìng ph¶i trªn 10 ngµy.

Líp v÷a chèng thÊm khÝ ®­îc ¸p dông cho phÇn chøa khÝ cña c«ng tr×nh khÝ sinh häc. ViÖc tr¸t c¸c líp v÷a chèng thÊm khÝ ph¶i thùc hiÖn theo qui tr×nh 5 b­íc nh­ d­íi ®©y

8.1.1. QuÐt líp hå nÒn: QuÐt mét líp hå xi m¨ng nguyªn chÊt víi tû lÖ n­íc - xi m¨ng lµ 0,4. QuÐt 2 lÇn, ®¶m b¶o ®ång ®Òu trªn toµn bÒ mÆt cÇn chèng thÊm.

8.1.2. Tr¸t líp v÷a nÒn: Tr¸t mét líp v÷a xi m¨ng c¸t dµy 1 cm theo tû lÖ 1:2,5. MiÕt kü 2, 3 lÇn liªn tôc tr­íc khi v÷a r¾n l¹i.

8.1.3. QuÐt líp hå gi÷a: Mét ngµy sau khi tr¸t líp v÷a nÒn, lÆp l¹i b­íc t¹i ®iÒu 8.1.1.

8.1.4. Tr¸t líp v÷a ngoµi: LÆp l¹i b­íc t¹i ®iÒu 8.1.2.

8.1.5. §¸nh mµu líp ngoµi cïng: §¸nh mµu líp ngoµi cïng dµy 3 mm b»ng xi m¨ng nguyªn chÊt.

8.1.6. Nªn phñ thªm mét líp chèng thÊm khÝ ®Æc biÖt b»ng xi m¨ng pha phô gia chèng thÊm khÝ, natri silicat hoÆc parafin... ®Ó t¨ng ®é kÝn khÝ cña líp tr¸t.

8.2. §èi víi bÓ ph©n huû x©y b»ng bª t«ng ®æ t¹i chç

ViÖc tr¸t líp v÷a chèng thÊm còng ph¶i tu©n theo c¸c yªu cÇu nh­ ë c¸c b­íc t¹i ®iÒu 8.1.1, 8.1.2, 8.1.5 vµ 8.1.6, nghÜa lµ bá bít líp hå xi m¨ng vµ líp v÷a ë gi÷a.

9.1. Khe hë ph¶i ®­îc lÊp ®Çy b»ng ®Êt th«ng th­êng.

9.2. ViÖc lÊp ®Êt ph¶i thùc hiÖn mét c¸ch ®èi xøng vµ ®ång ®Òu ë mäi phÝa cña bÓ ®Ó tr¸nh t¸c ®éng cña t¶i träng côc bé g©y nøt vì.

9.3. §Êt lÊp cÇn ®­îc ®Çm chÆt hÕt líp nµy ®Õn líp tiÕp theo.