Trong Những Đạo Đức Islam

Allah đã khẳng định Nabi Muhammad  của chúng ta là vị Nabi có cương vị cao nhất, được Ngài yêu thương nhất, ân sủng nhất, là vị Nabi cuối cùng được phong cho vị lãnh đạo của toàn thể con người trong ngày phán xét. Dù Nabi  đã đạt được cương vị như thế cũng không đủ chứng minh được phẩm chất đạo đức của Người nên Allah đã tuyên dương Người qua lời phán:

﴿وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٖ ٤﴾ القلم: 4

{Và quả thật, Ngươi (Muhammad) được phú cho một phẩm chất đạo đức vĩ đại.} Al-Qalam: 4 (chương 68).

Tuy nhiên, Nabi  không vì lời tuyên dương đó mà lại tỏ ra cao ngạo với thiên hạ, ngược lại Người luôn khiêm tốn, nhã nhặn trong lời nói và hành động của mình qua lời khẩn cầu: ((اللَّهُمَّ كَماَ أَحْسَنْتَ خَلْقِي فَأَحْسِنْ خُلُقِي)) “Lạy Allah, giống như Ngài đã tạo bề tôi với ngoại hình toàn mỹ, xin Ngài hãy ban cho bề tôi có nhân cách đạo đức tốt.”⁽¹⁾ Và Người đã cầu xin ở lần khác:

((اللَّهُمَّ اهْدِنِي لِأَحْسَنِ الأَخْلاَقِ لاَ يَهْدِي لِأَحْسَنِهَا إِلاَّ أَنْتَ، وَصَرِّفْ عَنِّي سَيِّئَهَا لاَ يُصَرِّفُ سَيِّئَهَا إِلاَّ أَنْتَ))

“Lạy Allah, xin Ngài hãy hướng bề tôi đến với nhân cách thiện mỹ mà không ai có thể hướng con người đạt được ngoại trừ Ngài; và xin Ngài hãy kéo bề tôi tránh khỏi mọi nhân cách xấu mà không ai có thể đưa con người tránh khỏi nó ngoại trừ Ngài.”⁽²⁾

Quí đạo hữu Muslim, mỗi người trong chúng ta cần phải cố gắng nhiều hơn nữa trong việc trao dồi tác phong đạo đức Islam mà Nabi  đã di huấn, bởi một người có nhân cách đạo đức tốt sẽ được ở gần kề Nabi , như được thuật lại bởi Jaabir  dẫn lời Rasul :

((إِنَّ مِنْ أَحَبِّكُمْ إِلَيَّ وَأَقْرَبِكُمْ مِنِّي مَجْلِسًا يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَحَاسِنَكُمْ أَخْلاَقًا))

“Quả thật người được Ta yêu mến nhất và được ngồi gần Ta nhất vào ngày phán xét là người có phẩm chất đạo đức tốt nhất trong các ngươi.”⁽³⁾

Ngoài ra, người có phẩm chất đạo đức tốt đạt được địa vị rất cao và được gia tăng công đức, như được ông Abu Al-Darda  kể: Tôi nghe được Rasul  nói rằng:

((مَا مِنْ شَىْءٍ يُوضَعُ فِى الْمِيزَانِ أَثْقَلُ مِنْ حُسْنِ الْخُلُقِ وَإِنَّ صَاحِبَ حُسْنِ الْخُلُقِ لَيَبْلُغُ بِهِ دَرَجَةَ صَاحِبِ الصَّوْمِ وَالصَّلاَةِ))

“Không có gì đặt lên bàn cân có trọng lượng hơn phẩm chất đạo đức tốt và quả thật người có phẩm chất đạo đức tốt đạt được địa vị của người nhịn chay (ban ngày) và đứng hành lễ Salah (ban đêm).”⁽⁴⁾

Ông Abu Umaamah Al-Baahili  dẫn lời Rasul :

((أَنَا زَعِيمٌ بِبَيْتٍ فِى أَعْلَى الْجَنَّةِ لِمَنْ حَسُنَ خُلُقَهُ))

“Ta đảm bảo một ngôi nhà ở tầng cao nhất trong thiên đàng dành cho ai có phẩm chất đạo đức tốt.”⁽⁵⁾

Ông Abu Hurairah  kể: Có người hỏi Rasul  về lý do đưa con người vào thiên đàng nhiều nhất, thì Người đáp:((تَقْوَى اللَّهِ وَحُسْنُ الْخُلُقِ)) “Lòng kính sợ Allah và phẩm chất đạo đức tốt.” Người đó hỏi tiếp: Nguyên nhân đẩy con người sa vào hỏa ngục nhiều nhất là gì ? Người đáp:

((الْفَمُ وَالْفَرْجُ))

“Miệng và sinh dục.”⁽⁶⁾

Thân hữu Muslim, tuy Nabi  ở cương vị là lãnh đạo, là vị vua của Islam nhưng cuộc đời Người chưa từng ỉ vào quyền hành mà bắt mọi người phải phục vụ mình, phải đối xử với mình bằng cương vị vua chúa. . . ngược lại Người luôn cư xử hài hòa với tất cả mọi người dù đó chỉ là người tạp vụ, Người cũng không coi thường hay khiển trách, như ông Anas bin Maalik  đã kể:

((خَدَمْتُ رَسُولَ اللَّهِ  عَشْرَ سِنِينَ وَاللَّهِ مَا قَالَ لِي أُفًّا قَطُّ، وَمَا قَالَ لِشَىْءٍ صَنَعْتُهُ لِمَ صَنَعْتَهُ وَلاَ لِشَىْءٍ تَرَكْتُهُ لِمَ تَرَكْتَهُ وَكَانَ رَسُولُ اللَّهِ  مِنْ أَحْسَنِ النَّاسِ خُلُقاً))

“Tôi đã phục vụ cho Rasul của Allah  đến mười năm, tôi xin thề trước Allah rằng Người chưa từng nói với tôi Uf⁽⁷⁾, Người chưa từng khiển trách việc đã lở phạm tại sao lại làm thế và cũng chưa từng chấp vấn tôi việc tôi trể nảy tại sao còn chưa làm. Và Rasul  của Allah là người có phẩm chất đạo đức tốt đẹp nhất.”⁽⁸⁾

Đạo hữu Muslim, nếu như Rasul  của chúng ta không dùng nhân cách thiện mỹ để đối xử với mọi người xung quanh thì chắc rằng Người sẽ không được tình yêu thương và sẵn sàng hy sinh của tất cả Sahabah dành cho người đâu. Ông U’rwah một người Kaafir sau khi đã tận mắt chứng kiến Sahabah cư xử với Nabi  thì ông quay về nói với Quraish: “Hỡi quần chúng Quraish, tôi đã từng được gửi đi chầu rất nhiều vua chúa, đã từng chầu vua Ba Tư, vua Hy Lạp và vua E-ti-ô-bi. Tôi xin thề có Allah làm chứng, tôi chưa bao giờ thấy ai bảo vệ, lo lắng và tôn trọng vua chúa của họ bằng những người bên cạnh Muhammad đã lo lắng cho Muhammad, họ sẵn sàng xả thân mình để bảo vệ Muhammad. Khi Muhammad nhổ nước bọt thì họ lại dùng tay mình hướng lấy nước bọt đó mà tha lên mặt và lên da họ, khi Muhammad ra lệnh thì họ tranh nhau mà làm không chút do dự và khi Muhammad lấy nước Wudu thì họ tranh giành nhau gần như đánh nhau để hứng lấy những giọt nước rơi từ cơ thể và không một ai dám nói lớn tiếng với Muhammad cả. Khi họ nhìn Muhammad thì nhìn với gương mặt trìu mến, kính trọng, thích thú, tươi cười và vui vẻ.”

Còn đối với người phạm tội dù là cố tình thì Nabi  vẫn không hề nổi cáo, ngược lại Người luôn dùng lời lẽ nhã nhặn mà khuyên bảo điển hình như câu chuyện do ông Abu Umaamah  kể: Lúc Nabi  đang ngồi cùng với tập thể Sahabah giảng cho họ nghe về lời thiên khải nơi Allah, bổng có một chàng thanh niên từ xa đến tiến Nabi  mà hô lớn: “Thưa Rasul của Allah, xin cho phép cháu được Zina.” (tức tình dục ngoài hôn nhân) Lập tức mọi người đứng dậy chặn cậu ta lại mà hỏi: “Cháu nói gì vậy ?” thì Rasul  bảo: “Mọi người hãy để nó đến đây.” Chàng thanh niên đến ngồi trước mặt Nabi  thì Người hỏi: ((أَتُحِبُّهُ لِأُمِّكَ ؟)) “Cháu có thích người khác làm vậy với mẹ cháu không ?”

- Chàng thanh niên: Xin thề với Allah, cháu không muốn mẹ cháu bị thế.

- Nabi :((وَلاَ النَّاسُ يُحِبُّونَهُ لِأُمَّهَاتِهِمْ)) “Và mọi người cũng không muốn nó xảy ra với mẹ của họ.” Và Nabi  hỏi tiếp: ((أَفَتُحِبُّهُ لِابْنَتِكَ ؟)) “Vậy cháu có thích người khác làm vậy với con gái cháu không ?”

- Chàng thanh niên: Xin thề với Allah, cháu không muốn con gái cháu bị như vậy.

- Nabi : ((وَلاَ النَّاسُ يُحِبُّونَهُ لِبَنَاتِهِمْ)) “Và mọi người cũng không hề muốn nó xảy ra với con gái của họ.” Và Nabi  hỏi tiếp: ((أَفَتُحِبُّهُ لِأُخْتِكَ ؟)) “Vậy cháu có thích người khác làm vậy với chị (em gái) cháu không ?”

- Chàng thanh niên: Xin thề với Allah, cháu cũng không muốn chị (em gái) cháu bị thế.

- Nabi :((وَلاَ النَّاسُ يُحِبُّونَهُ لِأَخَوَاتِهِمْ)) “Và mọi người cũng không hề muốn nó xảy ra với chị (em gái) của họ.” Và Nabi  hỏi tiếp: ((أَفَتُحِبُّهُ لِعَمَّتِكَ ؟)) “Vậy cháu có thích người ta làm vậy với cô của cháu không ?”

- Chàng thanh niên: Xin thề với Allah, cháu cũng không muốn cô của cháu bị thế.

- Nabi :((وَلاَ النَّاسُ يُحِبُّونَهُ لِعَمَّاتِهِمْ)) “Và mọi người cũng không hề muốn nó xảy ra với cô của họ.” Và Nabi  hỏi tiếp: ((أَفَتُحِبُّهُ لِخَالَتِكَ ؟)) “Vậy cháu có thích người ta làm vậy với dì của cháu không ?”

- Chàng thanh niên: Xin thề với Allah, cháu cũng không muốn chuyện đó xảy ra với dì của cháu.

- Nabi :((وَلاَ النَّاسُ يُحِبُّونَهُ لِخَالاَتِهِمْ)) “Và mọi người cũng không hề muốn nó xảy ra với dì của họ.”

Đúng vậy, một người phụ nữ sẽ là con, là chị, là em, là mẹ, là dì, là cô của một ai đó chứ không phải là người từ đất chui lên, lại càng không phải là người cô thân không gia đình, không người thân. Chắc chắn rằng người thân của phụ nữ sẽ không hề đồng ý người thân mình bị người khác làm nhục như thế.

Đến đây Nabi  bảo chàng thanh niên:

((أَحِبَّ لِلنَّاسِ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِكَ وَاكْرَهْ لِلنَّاسِ مَا تَكْرَهُ لِنَفْسِكَ))

“Cháu hãy thương mọi người giống như thương chính thân mình và hãy ghét điều gây hại mọi người giống như ghét nó gây hại thân mình.”

- Chàng thanh niên nài nỉ: Xin Rasul hãy cầu xin Allah tẩy sạch tim cháu. Lập tức Nabi  bảo đến gần mà đặt bàn tay cao quí của Người lên ngực cậu ta mà cầu xin:

((اللَّهُمَّ طَهِّرْ قَلْبَهُ، اللَّهُمَّ طَهِّرْ قَلْبَهُ، اللَّهُمَّ طَهِّرْ قَلْبَهُ وَاغْفِرْ ذَنْبَهُ وَحَصِّنْ فَرْجَهُ))

“Lạy Allah, xin Ngài hãy tẩy sạch con tim của y. Lạy Allah, xin Ngài hãy tẩy sạch con tim của y. Lạy Allah, xin Ngài hãy tẩy sạch con tim của y, xin Ngài hãy tha thứ tội lỗi cho y và xin Ngài hãy bảo vệ tiết hạnh của y.” Xong chàng thanh niên đứng dậy ra đi mà nói: “Xin thề với Allah, lúc cháu vào gặp Nabi  thì không có điều gì làm cháu đam mê hơn Zina, đến khi cháu rời khỏi Người thì không có điều gì làm cháu kinh tởm bằng Zina.”⁽⁹⁾

Tín hữu Muslim, chẳng những nhân cách đạo đức Islam cảm hóa được người Muslim tội lỗi mà nó còn khiến người ngoại đạo cũng phải tỏ lòng tôn trọng người Muslim đạo đức. Và đôi khi đức tính đạo đức là lý do khiến người Kafir cải đạo sang Islam. Có một câu chuyện do Sheikh Nabeel Al-I’wadhi - một A’lim người Ả Rập Kuwait - đã kể rằng: Có một nữ lao công tự sự: Trong cuộc đời tôi đã năm lần cải đạo từ tôn giáo này đến tôn giáo khác với mục đích tìm kiếm sự thư thản và an nhàn của nội tâm, tuy đã bao lần cải đạo thế mà tôi vẫn chưa tìm được sự bình an trong nội tâm. Đến một lần nọ tôi đăng ký xuất khẩu lao động tại một nước Ả Rập và được giúp việc nhà trong một gia đình rất có văn hóa tôn giáo. Suốt thời gian sinh sống với họ, điều làm tôi thích thú và tò mò nhất ở gia đình họ là lời nói cửa miệng mà giữa mẹ và các con gái thường hai nói với nhau, và càng ngày câu nói đó làm tôi càng cảm thấy tò mò hơn. Bạn có biết đó là lời gì không? Chính là lời “Insha Allah”. Thấy rằng, cứ mỗi lần người mẹ bảo con gái làm điều gì đó thì con gái nói: “Insha Allah” và ngược lại, khi con gái nhờ cậy mẹ làm điều gì đó thì mẹ cũng đáp “Insha Allah”, do quá đỏi tò mò tôi mới yêu cầu họ giải thích tôi nghe ý nghĩa từ “Insha Allah” là gì? Khi hiểu được y nghĩa của từ “Insha Allah” càng làm tôi thích thú hơn với tôn giáo mà gia đình họ đang theo. Kể từ đó tôi đi sâu tìm hiểu tôn giáo Islam qua sách vở, qua vấn đáp và tôi đã hiểu được kha khá về tôn giáo vĩ đại này, nhưng tôi vẫn chưa cải đạo sang Islam lúc đó. Một ngày nọ tôi ngồi một mình và buôn miệng nói: “Insha Allah, mình sẽ hành hương Hajj trong năm này” tôi nói thế chỉ vô tình thôi chứ tôi không có ý định gì khác bởi tôi thường xuyên nghe người Muslim nói thế nên mới nói theo. Không ngờ con gái bà chủ nhà nghe được liền đi mách lại với mẹ “Mẹ à, mẹ à, cô giúp việc mình sẽ vào Islam, cô ta sẽ vào Islam”.

- Mẹ hỏi: “Ai nói với con ?”

- Con gái: “Chính con đã nghe cô ta nói sẽ đi hành hương Hajj trong năm nay.” Lập tức người mẹ liền tìm đến cô giúp việc mà hỏi: “Sự thật có phải vậy không ?”

- Cô giúp việc: “Sự thật về chuyện gì ?”

- Bà chủ nhà: “Cô sẽ vào Islam, phải không ?”

- Cô giúp việc: “Ai nói với bà thế ?”

- Bà chủ nhà: “Con gái tôi nghe cô nói là sẽ đi hành hương Hajj trong năm nay.”

- Cô giúp việc: “Không, tôi không nói với cô ta thế mà tôi chỉ tự nói với mình thế thôi, tôi không có ý định gì cả.” Thế là bà chủ nhà liền ngồi xuống cạnh tôi mà giải thích cho tôi nghe về tôn giáo Islam vĩ đại mà bà đang tin tưởng. Bà giải thích thế nào là tin tưởng vào Allah duy nhất, ý nghĩa của lời tuyên thệ Muhammad là Rasul của Allah, ý nghĩa về Qur’an, niềm tin vào các Rasul tiền nhiệm, rồi bà xướng đọc tôi nghe vài câu Kinh Qur’an và những ưu điểm nổi trội khác của tôn giáo Islam. Sau đó, bà chủ nhà đưa tôi đến văn phòng truyền giáo để giúp tôi hiểu rõ hơn về tôn giáo Islam. Cộng thêm lời giải thích của những người văn phòng làm lòng tôi cảm thấy rất ư là thoải mái và nhẹ nhỏm, thế là tôi đã vào Islam từ đó. Chính Thượng Đế Allah đã dẫn lối tôi đến với tôn giáo của Ngài sau khi tôi tìm thấy được sự thanh bình của nội tâm.

Cô nữ lao công kể tiếp: Kể từ khi tôi vào Islam đến nay có một điều luôn làm tôi phải ngẹn ngào. Có người hỏi: “Đó là điều gì ?”

- Cô giúp việc đáp: “Là bài Faatihah.”

- Người hỏi ngạc nhiên hỏi: “Cô nói vậy là ngụ ý gì, tức cô vẫn chưa thuộc bài Faatihah ư ?”

- Cô giúp việc: “Không không, tôi đã thuộc kể từ ngày đầu tiên vào Islam rồi. Tôi không biết vì sao cứ mỗi lần đọc Faatihah là không thể đọc một mạch cho xong mà phải nghẹn ngào tuôn trào dòng lệ.”

﴿وَقَالُواْ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي هَدَىٰنَا لِهَٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَهۡتَدِيَ لَوۡلَآ أَنۡ هَدَىٰنَا ٱللَّهُۖ لَقَدۡ جَآءَتۡ رُسُلُ رَبِّنَا بِٱلۡحَقِّۖ ﴾ الأعراف: 43

(Và những người được vào thiên đàng) đồng nói: “Alhamdulillah, xin tạ ơn Allah Đấng đã hướng dẫn bầy tôi được như thế này, và bầy tôi sẽ không được đến với chân lý nếu như không được Allah hướng dẫn bầy tôi, đây chính là chân lý đã được các Rasul của Thượng Đế mang đến trước kia đây mà.” Al-A'raaf: 43 (chương 7).

Đúng vậy, hiện tại có vô số người ngoại đạo đã không thấu hiểu được sự thật về tôn giáo vĩ đại này, xin thề với Allah nếu như họ hiểu được chân lý thật sự của tôn giáo Islam về các ưu điểm của tôn giáo là chắn rằng thiên hạ sẽ gia nhập vào Islam từng đoàn, từng đoàn một.

Nhưng tiếc thay, những hình ảnh tốt đẹp đó đã bị chính tín đồ Muslim bôi nhọa, chính họ đã làm xấu đi hình ảnh Islam trong mắt của người ngoại đạo. Người ngoại đạo làm sao có thể tin được Islam là tôn giáo chân lý trong khi tín đồ Muslim lại có thái độ, có cử chỉ không tốt, có những người xưng mình là Muslim nhưng nhân cách lại thua cả người ngoại đạo giống như nghiện cờ bạc, nghiện rượu chè say xỉn, xì ke ma túy, lừa gạt trong mua bán, cặp bồ gái gú khắp mọi nơi, mở miệng nói chuyện thì lại văn tục, chửi thề... với những tác phong đó thì làm sao người ngoại đạo dám tin rằng Islam là tôn giáo chân lý cho được.

Thấy rằng người nữ tạp vụ trong câu chuyện đã không ấn tượng về Islam bởi một cuộc thuyết giảng, cũng không bởi một lời truyền giáo mà điều làm cô ta tò mò và thích thú với Islam chính là cách cư xử theo tác phong Islam của một gia đình Muslim, họ tin tưởng nơi Allah vĩ đại và đã không khẳng định mình sẽ làm gì đó trong tương lai trừ phi kèm theo lời nói “Insha Allah”.

﴿وَلَا تَقُولَنَّ لِشَاْيۡءٍ إِنِّي فَاعِلٞ ذَٰلِكَ غَدًا ٢٣ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ﴾ الكهف: 23 - 24

{Và Ngươi (Muhammad) chớ khẳng định rằng mình sẽ làm việc gì đó vào ngày mai * Trừ khi Allah muốn thế.} Al-Kahf: 23 - 24 (Chương 18).