V. CÁC XUNG ĐỘT CỘNG ĐOÀN
VÀ CÁCH GIẢI QUYẾT
(Kinh Cầu Bình An)
1. Cộng đoàn là nơi có thể có các xung đột
Đừng lấy làm lạ với khẳng định cộng đoàn là nơi có khả năng có những xung đột, song phải phân biệt ý nghĩa tích cực “xung đột là có khác biệt” với ý nghĩa tiêu cực “xung đột là đụng chạm, là cư xử kỳ cục với nhau, chống nhau”. Chúng ta không nên nhìn xung đột trong đường lối tiêu cực này, mà phải nhìn xung đột như một phần của tiến trình thăng tiến những khác biệt. Chúng ta có thể có một cuộc tranh luận trong đó các tư tưởng và ý kiến có thể khác biệt nhau, nhưng những người có các ý kiến xung đột (khác biệt) ấy không chống nhau. Mặc dù những lời nói nảy lửa có thể bay ra, nhưng chúng ta không sợ, và vẫn đứng vững. Ai cũng trăn trở mong nắm chắc và giải quyết các vấn đề phức tạp đang có. Nếu không có các ý tưởng khác biệt nhau, cộng đoàn không thể đạt tới sự hiểu biết đầy đủ vấn đề được. Các cộng đoàn có thái độ thân thiện với xung đột sẽ có khả năng sống cộng tác với nhau hơn. Xung đột không đưa tới chiến tranh, nếu nó được hiểu là khác biệt hơn là đối chọi: bất đồng mà không bất hòa. Mỗi người được mời gọi có khác biệt và biểu lộ các khác biệt của mình vì công ích, đừng phớt lờ đi hay chẳng đếm xỉa tới.
Có câu chuyện này đáng chúng ta suy nghĩ và rút ra được bài học qúi báu: Một phụ nữ da trắng đi taxi cùng cậu con trai nhỏ tuổi nhưng khá thông minh. Thằng bé trong lòng rất sợ hãi người tài xế da đen, bèn hỏi mẹ: “Người này có phải là người xấu không mẹ?” Người phụ nữ liền nói với con trai: “Chú không phải người xấu, mà là một người tốt con à!” Cậu con trai nhíu mày trầm tư một hồi lại hỏi tiếp: “Nếu chú ấy không phải là người xấu, vậy chắc chú đã làm điều gì xấu nên Thượng Đế mới trừng phạt đen thui như vậy chứ?” Người mẹ nói: “Chú là một người rất tốt, chú cũng không làm điều gì xấu xa. Vườn hoa của chúng ta có màu hồng, màu trắng, màu vàng … có phải không?” - “Vâng! Đúng ạ!” - “Vậy hạt của hoa có phải đều là màu đen không?” Đứa bé nghĩ ngợi một lúc: “Đúng thế ạ ! Toàn màu đen hết.” – “Hạt giống màu đen nhưng cho nở ra những đóa hoa đầy màu sắc và hương thơm, tô điểm cho thế giới này thêm muôn màu muôn vẻ, đúng thế không?” - Vâng!” Cậu bé đột nhiên ngộ ra và nói: “Vậy chú tài xế không phải là người xấu rồi ! Cám ơn chú đã chở chúng ta đi, con muốn cầu nguyện cho chú ấy.” Đứa bé thơ ngây bắt đầu cầu nguyện, người tài xế da đen nước mắt lăn dài trên má, lòng nghĩ: “Những người da đen bị xem thường, không ngoi đầu lên nỗi, hôm nay, người phụ nữ da trắng này đã dùng lời lẽ ôn hòa dạy con trai mình hóa giải nỗi ám ảnh trong lòng, nó đang cầu nguyện và chúc phúc cho mình, thật cảm ơn bà ta rất nhiều! ” - Lúc xe đã đến điểm dừng, người tài xế kiên quyết không lấy tiền, ông ta nói: “Lúc bé, tôi đã từng hỏi mẹ cũng cùng một câu hỏi ấy, mẹ nói vì là người da đen, nên chúng tôi phải chịu thua kém. Nếu khi xưa mẹ tôi đổi thành câu trả lời của bà, hôm nay tôi nhất định sẽ có một thành tựu khác…”. Chúng ta có tôn trọng sự khác biệt của anh em và cho họ cơ hội thăng tiến hơn không?
2. Cộng đoàn giải quyết tốt các xung đột
Những cộng đoàn giải quyết tốt các xung đột có những đặc điểm này: có hiểu biết tích cực về xung đột, coi xung đột là một phần của tiến trình thăng tiến; đồng ý có khác biệt và giải quyết để yêu thương; nỗ lực hiểu biết những khác biệt của nhau; xem xung đột như một tiến trình khó khăn phải vượt qua, chứ không phải một vấn đề nan giải; chấp nhận sự giận dữ khi nó nổi lên. Một cách nghịch lý là thái độ chấp nhận của cộng đoàn làm giảm thiểu các cơ hội nổi giận; có khả năng khoan dung với tình trạng nhập nhằng không rõ ràng, vì khi cho phép có những lập trường khác biệt thì ít cần đến những qui tắc cứng nhắc; có ý hướng học lắng nghe nhau và lắng nghe Chúa; có những đường lối chính thức và không chính thức để vượt qua các khác biệt và khẳng định lẫn nhau.
3. Cộng đoàn có khó khăn với các xung đột
Những cộng đoàn có những khó khăn đối với xung đột có các đặc điểm này: Có thái độ tiêu cực đối với xung đột, tin rằng xung đột và chiến tranh là như nhau; không hiểu vai trò của xung đột hay khác biệt trong tiến trình thăng tiến; chống nhau vì những khác biệt, coi ai cũng như ai, không có khác biệt; coi sự thay đổi như mối đe dọa; coi xung đột như vấn đề và tìm cách loại trừ bằng bất cứ cách nào và khi nào có thể; không thể chấp nhận tình trạng nhập nhằng; tưởng rằng lắng nghe nhau nhưng không phải; mặc dầu hết lòng hiến dâng cho Chúa, nhưng lại dựa vào lãnh đạo để giải thích ý Chúa (coi ý Bề trên luôn là ý Chúa!)181; tìm giải quyết xung đột bên ngoài cộng đoàn trực tiếp của mình, chứ không “đóng cửa dạy nhau”. Đời sống và sứ vụ của cộng đoàn sẽ dễ dàng hơn, nếu cộng đoàn biết thoải mái hơn với sự đúng/sai, cách của chúng ta/cách của chúng nó.
4. Mấu chốt của vấn đề
Một cách nào đó, hầu hết các cộng đoàn rơi vào một trong hai: dễ hoặc khó giải quyết xung đột. Quả thế, đa số cộng đoàn bị lúng túng về cách đáp ứng đối với xung đột. Bỏ ra một số thời giờ suy nghĩ về hai viễn tượng này là rất hữu ích đối với các cộng đoàn tu. Tiến trình tranh luận thực sự về xung đột theo một đường lối khách quan là hữu ích, vì ta không thể có được một cuộc tranh luận hữu lý về lập trường của mình liên quan đến xung đột cộng đoàn khi ta đang ở giữa lòng cuộc chiến! Một số cộng đoàn khó tìm được một diễn đàn hay một cuộc trao đổi về cách giải quyết xung đột. Họ sợ nói về sự xung đột và tránh tranh luận về nó. Họ giống như đám trẻ con tin rằng khi cha mẹ chúng cãi nhau thì họ sắp sửa ly dị đến nơi rồi! Tuy nhiên, khi cộng đoàn tranh luận về thái độ của mình và lên kế hoạch để giải quyết xung đột thì nỗi sợ hãi của những ai sợ xung đột sẽ bị giảm sút. Thật hữu ích khi nhìn thẳng vào lãnh vực mà trong đó cộng đoàn đã có xung đột. Nhờ ý thức vượt lên xung đột, ta có thể đánh giá cộng đoàn đã xử lý thế nào với xung đột trong quá khứ, và có thể thấy rõ những gì còn tồn đọng và ai là người còn bị tổn thương, hầu tìm ra giải pháp đúng và hiệu quả. Mời xem slideshow Nhìn Vũ Trụ.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |
