TIÊu chuẩn việt nam tcvn 197 : 2002
tải về 367.68 Kb.
|
10.1. Tốc độ kéo Trừ khi có các qui định khác trong tiêu chuẩn sản phẩm, tốc độ kéo phải phù hợp với các yêu cầu dưới đây phụ thuộc vào bản chất của vật liệu. 10.1.1. Giới hạn chảy và giới hạn dẻo 10.1.1.1. Giới hạn chảy trên (ReH) Trong miền đàn hồi và cho tới giới hạn chảy trên, tốc độ chuyển động của các dầm động của máy thử phải được giữ không đổi ở mức có thể được và phải nằm trong giới hạn liên quan đến tốc độ tăng ứng suất cho trong bảng 3. Bảng 3 – Tốc độ tăng ứng suất
10.1.1.2. Giới hạn chảy dưới (Ret) Nếu chỉ xác định giới hạn chảy dưới, tốc độ biến dạng khi chảy của phần song song của mẫu thử phải nằm giữa 0,00025/s và 0,0025/s. Tốc độ biến dạng của phần song song phải giữ không đổi ở mức có thể. Nếu không thể điều chỉnh trực tiếp tốc độ này, thì phải điều chỉnh tốc độ tăng ứng suất trước khi bắt đầu chảy, sau đó không được điều chỉnh cho đến khi kết thúc quá trình chảy. Trong mọi trường hợp tốc độ tăng ứng suất trong miền đàn hồi không được vượt quá tốc độ lớn nhất cho trong bảng 3.
Nếu cả hai giới hạn chảy được xác định trong cùng một phép thử, phải tuân theo các điều kiện để xác định giới hạn chảy dưới (xem 10.1.1.2) 10.1.1.4. Giới hạn dẻo (xác định theo độ kéo dài không tỷ lệ) và giới hạn dẻo (xác định theo độ kéo dài tổng) (Rp và R1) Tốc độ tăng ứng suất trong khoảng giới hạn cho trong bảng 3. Trong khu vực dẻo và cho tới giới hạn dẻo (xác định theo độ kéo dài không tỷ lệ hoặc độ kéo dài tổng) tốc độ biến dạng không vượt quá 0,0025/s.
Nếu máy thử không có khả năng đo hoặc kiểm soát tốc độ biến dạng, phải sử dụng vận tốc chuyển động của các con trượt đứng bằng với tốc độ tăng ứng suất cho trong bảng 3 cho đến khi kết thúc quá trình chảy. 10.1.2. Giới hạn bền kéo (Rm) 10.1.2.1. Trong khu vực dẻo Tốc độ biến dạng của phần song song không vượt quá 0,008/s. 10.1.2.2. Trong khu vực đàn hồi Nếu phép thử không bao gồm việc xác định ứng suất chảy, tốc độ máy thử có thể đạt tốc độ lớn nhất cho phép trong khu vực dẻo. 10.2. Phương pháp kẹp Mẫu thử phải được giữ bằng cách thích hợp như nêm, kẹp ren, giá kẹp có gờ….). Các đầu giữ phải được chế tạo để đảm bảo rằng mẫu thử được giữ sao cho lực được đặt dọc trục nhiều nhất có thể. Điều đó đặc biệt quan trọng khi thử vật liệu giòn hoặc khi xác định ứng suất chảy dẻo (độ giãn dài không tỷ lệ) hoặc ứng suất chảy dẻo (độ giãn dài tổng) hoặc ứng suất chảy. 11. Xác định độ giãn dài sau khi đứt (A) 11.1. Độ giãn dài sau khi đứt được xác định phù hợp với định nghĩa trong 4.4.2. Để đạt được điều đó, lắp lại cẩn thận hai phần đứt của mẫu thử sau cho đường tâm của chúng nằm trên một đường thẳng. Cần phải chú ý đặc biệt để đảm bảo sự tiếp xúc tốt giữa các phần đứt của mẫu thử khi đo chiều dài cuối cùng. Điều này đặc biệt quan trọng trong trường hợp mẫu thử có mặt cắt ngang nhỏ và mẫu thử có trị số giãn dài thấp. Độ giãn dài sau khi đứt (Lu - Lo) được xác định đến 0,25 mm gần nhất bằng thiết bị đo có độ phân giải 0,1 mm và trị số độ giãn dài sau khi đứt được làm tròn đến 0,5%. Nếu độ giãn dài tương đối nhỏ nhất qui định nhỏ hơn 5%, cần lưu ý đặc biệt khi xác định độ giãn dài (xem phụ lục E). Nói chung, phép đo này chỉ có giá trị nếu khoảng cách giữa chỗ đứt và chỗ đánh dấu chiều dài gần nhất không nhỏ hơn một phần ba chiều dài cữ ban đầu (Lo). Tuy nhiên, phép đo có giá trị không phụ thuộc vào vị trí đứt, nếu độ giãn dài sau khi đứt bằng hoặc lớn hơn giá trị qui định.
Nói chung, phép đo này chỉ có giá trị nếu chỗ đứt nằm bên trong chiều dài cữ cho máy đo độ giãn (Le). Máy đo này có giá trị không kể đến vị trí của mặt cắt đứt nếu độ giãn dài sau đứt bằng hoặc lớn hơn giá trị qui định. Chú thích – Nếu tiêu chuẩn sản phẩm qui định việc xác định độ giãn dài tương đối sau khi đứt đối với chiều dài cữ đã cho, chiều dài cữ cho máy đo độ giãn phải bằng chiều dài này.
Chú thích – Việc so sánh độ giãn dài tương đối chỉ có thể khi chiều dài cữ hoặc chiều dài cữ cho máy đo độ giãn, hình dạng và diện tích mặt cắt ngang là như nhau hoặc khi hệ số tỷ lệ (k) là giống nhau. 11.4. Để tránh có mẫu thử bị loại bỏ, trên đó vết gãy xuất hiện bên ngoài giới hạn qui định trong 11.1, có thể sử dụng phương pháp dựa trên cơ sở chia Lo thành N phần bằng nhau như qui định ở phụ lục G. 12. Xác định độ giãn dài tương đối tổng tại lực lớn nhất Agt Phương pháp này xác định trên đồ thị lực – độ kéo dài nhận được bằng máy đo độ giãn, độ kéo dài tại lực thử lớn nhất (∆Lm). Một số vật liệu thể hiện khoảng phẳng tại lực lớn nhất. Khi xảy ra điều đó, độ giãn dài tương đối tổng tại lực lớn nhất được lấy ở điểm giữa của khoảng phẳng đó (xem hình 1) Chiều dài cữ cho máy đo độ giãn phải được ghi trong báo cáo thử. Độ giãn dài tương đối tổng tại lực lớn nhất được tính bằng công thức sau: Agt = Nếu phép thử kéo tiến hành trên máy thử được điều khiển bằng máy tính có hệ thống thu nhận dữ liệu, độ kéo dài được xác định trực tiếp tại thời điểm lực lớn nhất. Tham khảo phương pháp thủ công được trình bày ở phụ lục H. 13. Xác định giới hạn dẻo, qui ước với độ kéo dài không tỷ lệ (Rp) 13.1. Giới hạn dẻo (qui ước với độ kéo dài không tỷ lệ) được xác định từ đồ thị lực – độ kéo dài bằng cách kẻ đường song song với đoạn thẳng của đường cong và ở khoảng cách từ đó tương đương với phần trăm không tỷ lệ được mô tả, ví dụ 0,2%. Điểm mà tại đó đường thẳng này cắt đường cong là lực tương ứng với giới hạn dẻo yêu cầu (độ kéo dài không tỷ lệ). Giới hạn dẻo nhận được bằng cách chia lực này cho diện tích mặt cắt ngang ban đầu của mẫu thử (So) (xem hình 6). Phải đảm bảo độ chính xác khi vẽ đồ thị lực - độ kéo dài. Nếu đoạn thẳng của đồ thị lực – độ kéo dài được xác định không rõ ràng, do đó ngăn cản việc kẻ đường song song với độ chính xác đảm bảo, cần theo quy trình sau (xem hình 6). Khi vượt quá giới hạn dẻo dự đoán, lực thử giảm đến giá trị bằng khoảng 10% lực thử nhận được. Sau đó lực thử tăng trở lại cho đến khi vượt quá giá trị nhận được ban đầu. Để xác định giới hạn dẻo yêu cầu, về một đường thẳng qua vòng trễ. Sau đó kẻ đường thẳng song song với đường thẳng này tại khoảng cách từ đường cong chính xác ban đầu, được đo dọc theo hoành độ, bằng với phần trăm không tỷ lệ được mô tả. Điểm cắt nhau của đường thẳng song song này và đường cong lực – độ kéo dài là lực tương ứng với giới hạn dẻo. Giới hạn dẻo nhận được bằng cách chia lực này cho diện tích mặt cắt ngang ban đầu của mẫu thử (So) (xem hình 6). Chú thích – Việc hiệu chỉnh điểm xuất phát của đường cong có thể được thực hiện bằng các phương pháp khác nhau. Thường sử dụng phương pháp sau: kẻ một đường thẳng song song với đường thẳng được xác định bằng vòng trễ mà nó cắt ngang phần đàn hồi đi lên của đồ thị, độ dốc của đồ thị là gần nhất với vóng trễ. Điểm mà đường thẳng này cắt trục hoành là điểm xuất phát chính xác của đường cong.
14. Xác định giới hạn dẻo theo độ kéo dài tổng (Rt) 14.1. Giới hạn dẻo (độ kéo dài tổng) được xác định trên đồ thị lực – độ kéo dài bằng cách kẻ một đường thẳng song song với trục tung (trục lực) và ở khoảng cách từ trục tung bằng với độ kéo dài tương đối tổng. Điểm mà đường thẳng đó cắt đường cong là lực tương ứng với giới hạn dẻo qui định. Giới hạn dẻo nhận được bằng cách chia lực này cho diện tích mặt cắt ngang ban đầu của mẫu thử (So) (xem hình 4) 14.2. Các đặc tính có thể nhận được mà không phải vẽ đồ thị lực – độ kéo dài bằng cách sử dụng thiết bị tự động. 15. Phương pháp kiểm định giới hạn bền qui định (Rr) Mẫu thử phải chịu lực tác động từ 10 s đến 12 s tương ứng với ứng suất qui định và sau khi bỏ lực, độ giãn dài qui định hoặc độ kéo dài qui định không được lớn hơn trị số phần trăm qui định đối với chiều dài cữ ban đầu. 16. Xác định độ thắt tương đối của diện tích (Z) Độ thắt tương đối của diện tích được xác định phù hợp với định nghĩa trong 4.7. Hai mảnh đứt của mẫu thử được lắp lại sao cho đường trục của chúng nằm trên một đường thẳng. Diện tích mặt cắt ngang nhỏ nhất sau khi đứt (Su) được đo với độ chính xác ± 2% (xem phụ lục A đến D). Sự sai khác giữa diện tích (Su) và diện tích mặt cắt ngang ban đầu (So) thể hiện như là phần trăm của diện tích ban đầu là độ thắt tương đối của diện tích. 17. Độ chính xác của kết quả thử Độ chính xác của kết quả thử phụ thuộc vào một số thông số có thể chia thành hai loại: - thông số đo như là cấp của máy thử, máy đo độ giãn và độ chính xác của việc đo kích thước mẫu thử; - vật liệu và thông số thử như là bản chất của vật liệu, thông số hình học và việc chuẩn bị mẫu thử, tốc độ thử, nhiệt độ, thu thập dữ liệu và kỹ thuật phân tích. Hiện nay do thiếu số liệu của tất cả các loại vật liệu nên không thể qui định các giá trị của độ chính xác cho các đặc tính khác nhau đo được bằng thử kéo. Phụ lục J qui định hướng dẫn xác định độ không đảm bảo đo liên quan đến các thông số đo. Phụ lục K qui định các giá trị nhận được từ các phép thử giữa các phòng thử nghiệm các nhóm thép và hợp kim nhôm. 18. Báo cáo kết quả thử Ít nhất báo cáo kết quả thử phải bao gồm các thông tin sau: a) số hiệu tiêu chuẩn này, đó là TCVN 197 : 2002 (ISO 6892) b) dấu hiệu nhận biết mẫu thử; c) vật liệu qui định, nếu biết; d) loại mẫu thử; e) vị trí và hướng lấy mẫu thử; f) đặc tính được đo và kết quả.
Chú thích – Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo Hình 1 – Định nghĩa độ giãn dài 
Chú thích – Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo Hình 2 – Định nghĩa giới hạn chảy trên và dưới đối với loại đường cong khác nhau 
Chú thích – Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo Hình 3 – Giới hạn dẻo, độ kéo dài không tỷ lệ (Rp) 
Chú thích – Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo
Chú thích – Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo
Chú thích – Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo Hình 8 – Lực lớn nhất 
Chú thích: 1. Hình dạng các đầu mẫu thử chỉ là tham khảo. 2. Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo. Hình 9 – Mẫu thử mặt cắt ngang hình chữ nhật được gia công (xem phụ lục A) 
Chú thích: 1. Hình dạng các đầu mẫu thử chỉ là tham khảo. 2. Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo. Hình 10 – Các mẫu thử bao gồm vị trí không qua gia công của sản phẩm (xem phụ lục B) 
Chú thích: 1. Hình dạng các đầu mẫu thử chỉ là tham khảo. 2. Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo. Hình 11 – Mẫu thử tỷ lệ (xem phụ lục C) 
Chú thích: 1. Hình dạng các đầu mẫu thử chỉ là tham khảo. 2. Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo. Hình 12 – Mẫu thử bao gồm chiều dài ống (xem phụ lục D) 
Chú thích: 1. Hình dạng các đầu mẫu thử chỉ là tham khảo. 2. Xem bảng 1 để giải thích số tham khảo. Hình 13 – Mẫu thử cắt từ ống (xem phụ lục D) Phụ lục A (qui định) Loại mẫu thử dùng cho sản phẩm mỏng: tấm, dải, băng chiều dày trong khoảng 0,1 mm và 3 mm Đối với các sản phẩm có chiều dày nhỏ hơn 0,5 mm, cần thiết phải có các lưu ý đặc biệt. A.1. Hình dạng của mẫu thử Nói chung, mẫu thử có hai đầu được kẹp chặt lớn hơn chiều dài phần song song. Chiều dài phần song song (Lc) được nối với hai đầu bằng góc lượn chuyển tiếp có bán kính nhỏ nhất là 20 mm. Chiều rộng của hai đầu này nhỏ nhất là 20 mm và không lớn hơn 40 mm. Theo thỏa thuận, mẫu thử cũng bao gồm các dải với các mặt song song. Đối với sản phẩm có chiều rộng bằng hoặc nhỏ hơn 20 mm, chiều rộng của mẫu thử có thể bằng chiều rộng của sản phẩm.
Chiều dài phần song song không nhỏ hơn Lo + Trong trường hợp có tranh chấp, phải luôn luôn sử dụng chiều dài Lo + 2b trừ khi vật liệu không đủ. Trong trường hợp mẫu thử có chiều rộng mặt song song nhỏ hơn 20 mm, thì chiều dài cữ ban đầu (Lo) bằng 50 mm trừ khi có các qui định khác trong tiêu chuẩn sản phẩm. Đối với loại mẫu thử này, chiều dài tự do giữa các đầu kẹp bằng Lo + 3b. Có hai loại mẫu thử không tỷ lệ với kích thước cho trong bảng A.1. Khi đó kích thước của từng mẫu thử, sử dụng đúng sai hình dạng cho bảng A. Trong trường hợp mẫu thử có chiều rộng bằng chiều rộng sản phẩm, diện tích mặt cắt ngang ban đầu được tính toán theo kích thước của mẫu thử. Có thể sử dụng chiều rộng danh nghĩa của mẫu thử, miễn là dung sai gia công và dung sai hình dạng phải theo A.2, tránh do chiều rộng mẫu thử trong khi thử. Bảng A.1 – Kích thước mẫu thử Kích thước tính bằng milimet
Bảng A.2 – Dung sai chiều rộng của mẫu thử Kích thước và dung sai tính bằng milimet
A.3. Chuẩn bị mẫu thử Mẫu thử được chuẩn bị sao cho không làm ảnh hưởng đến tính chất của kim loại. Phải loại bỏ tất cả các vùng bị biến cứng do cắt hoặc ép bằng gia công cơ. Đối với vật liệu rất mỏng, nên cắt các dải có chiều rộng đồng nhất và xếp thành chồng có các lớp giây lót bền với đầu cắt. Các chồng dải nhỏ được xếp với dải dày lớn ở hai mặt bên, trước khi được gia công đến kích thước cuối cùng của mẫu thử. Các giá trị cho trong A.2, ví dụ ± 0,09 mm đối với chiều rộng danh nghĩa 12,5 mm, có nghĩa là không có mẫu thử nào có chiều rộng nằm ngoài hai giá trị dưới đây, nếu giá trị danh nghĩa của diện tích mặt cắt ngang ban đầu (So) được dùng mà không phải đo chúng: 12,5 + 0,09 = 12,59 mm 12,5 - 0,09 = 12,41 mm A.4. Xác định diện tích mặt cắt ngang ban đầu (So) Diện tích mặt cắt ngang ban đầu được tính từ các phép đo kích thước mẫu thử. Sai số khi xác định diện tích mặt cắt ngang ban đầu không được vượt quá ± 2%. Kết quả đo chiều dày của mẫu thử thường là phần lớn nhất của sai số này, sai số khi đo chiều rộng không được vượt quá ± 0,2%.
(qui định) Loại mẫu thử dùng cho dây, thanh và thép hình có đường kính hoặc chiều dày nhỏ hơn 4 mm
Mẫu thử thường bao gồm vị trí không gia công của sản phẩm (xem hình 10). B.2. Kích thước của mẫu thử Chiều dài cữ ban đầu phải lấy là 200mm ± 2 mm hoặc 100 mm ± 1 mm. Khoảng cách giữa hai đầu kẹp của máy ít nhất phải bằng Lo ± 50 mm, tức là 250 mm và 150 mm, từ trường hợp dây đường kính nhỏ thì khoảng cách này có thể lấy bằng Lo Chú thích – Trong trường hợp không xác định được độ giãn dài tương đối sau khi đứt, có thể sử dụng khoảng cách giữa hai đầu kẹp nhỏ nhất là 50 mm.
Nếu sản phẩm được cung cấp ở dạng cuộn, phải nắn thẳng chúng một cách cẩn thận. B.4. Xác định diện tích mặt cắt ngang ban đầu (So) Diện tích mặt cắt ngang ban đầu được xác định với độ chính xác ± 1%. Đối với sản phẩm có mặt cắt ngang hình tròn, diện tích mặt cắt ngang ban đầu được tính từ giá trị trung bình số học của hai kết quả đo trên hai hướng góc vuông với nhau. Diện tích mặt cắt ngang ban đầu có thể được xác định từ khối lượng của chiều dài cho trước và khối lượng riêng của chúng. Phụ lục C (quy định) Loại mẫu thử dùng cho tấm, băng có chiều dày bằng hoặc lớn hơn 3 mm, và cho dây, thanh, thép hình có đường kính hoặc chiều dày bằng hoặc lớn hơn 4 mm
Nói chung, mẫu thử được gia công và chiều dài phần song song được nối với hai đầu kẹp bằng phần cong chuyển tiếp có các hình dạng thích hợp với đầu kẹp của máy thử (xem hình 11). Bản hình nhỏ nhất của phần cong chuyển tiếp giữa hai đầu kẹp và chiều dài phần song song phải là: - 0,75 d (d là đường kính của chiều dài cữ) đối với mẫu thử hình trụ; - 12 mm đối với mẫu thử hình lăng trụ. Thép hình, thanh v,v,v có thể thử mà không phải gia công, nếu có yêu cầu. Mặt cắt ngang của mẫu thử có thể là hình tròn, vuông, chữ nhật, hoặc trong trường hợp đặc biệt, là các hình khác. Đối với mẫu thử có mặt cắt ngang hình chữ nhật tỷ số giữa chiều rộng và chiều dày không được vượt quá 8 : 1. Nói chung, đường kính chiều dài phần song song của mẫu thử hình trụ được gia công không nhỏ hơn 4 mm. C.2. Kích thước của mẫu thử C.2.1. Chiều dài phần song song của mẫu thử qua gia công Chiều dài phần song song (Lc) ít nhất phải bằng: a) Lo + b) Lo + 1,5 Phụ thuộc vào loại mẫu thử, phải sử dụng chiều dài Lo + 2d hoặc Lo + 2 Chiều dài tự do giữa hai đầu kẹp của máy phải đủ cho vạch dấu chuẩn tại khoảng cách hợp lý từ các đầu kẹp. C.2.3. Chiều dài cữ ban đầu (Lo) C.2.3.1. Mẫu thử tỷ lệ Như là qui tắc chung, mẫu thử tỷ lệ được sử dụng khi chiều dài cữ ban đầu (Lo) liên quan tới diện tích mặt cắt ngang ban đầu (So) bằng phương trình:
trong đó k = 5,65 Mẫu thử với mặt cắt ngang hình tròn thường có kích thước như cho trong bảng C.1. Thang cho trong phụ lục F làm thuận lợi hơn khi xác định chiều dài cữ ban đầu (Lo) tương ứng với kích thước của mẫu thử có mặt cắt ngang hình chữ nhật. C.2.3.2. Mẫu thử không tỷ lệ Nếu tiêu chuẩn sản phẩm qui định có thể sử dụng mẫu thử không tỷ lệ. Каталог: docs -> download download -> TIÊu chuẩn việt nam tcvn 5845: 1994 MÁy xay xát thóc gạo phưƠng pháp thử download -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 8714: 2011 iso 25140: 2010 download -> Căn cứ Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật ngày 29/6/2006 download -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 8940: 2011 download -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 9964: 2014 download -> TIÊu chuẩn ngành 10 tcn 512: 2002 VỪng hạt yêu cầu kỹ thuật và phưƠng pháp thử Phạm VI áp dụng download -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 8491-2 : 2011 download -> TỈnh thừa thiên huế download -> MỤc lục lời nói đầu I. Phạm VI và đối tượng áp dụng II. Các chữ viết tắt, định nghĩa và khái niệm download -> MỤc lục lời nói đầu Phạm VI và đối tượng áp dụng tải về 367.68 Kb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
trong trường hợp mẫu thử có mặt cắt ngang hình tròn;
trong trường hợp mẫu thử hình lăng trụ