Thực trạng và giải pháp giáo dục giá trị văn hóa truyền thống cho học viên các trường sĩ quan quân đội Nguyễn Viết Tiến

NGHIÊN CỨU LÍ LUẬN
50
TẠP CHÍ KHOA HỌC GIÁO DỤC VIỆT NAM
nhằm thực hiện mục tiêu đào tạo đội ngũ sĩ quan có được 
phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống tốt, có trình độ lí 
luận và phương pháp lãnh đạo, đáp ứng yêu cầu thực tiễn 
xây dựng quân đội hiện nay. Thành công này có ý nghĩa chi 
phối toàn bộ mục tiêu, nội dung chương trình, hình thức, 
phương pháp GD và thái độ trách nhiệm các lực lượng làm 
công tác GD và các lực lượng học viên được GD. Chính 
vì vậy, trong chương trình kế hoạch GD đào tạo, công tác 
chỉ huy điều hành của các nhà trường đã chú trọng triển 
khai cụ thể công tác GD GTVHTT thông qua nội dung 
chương trình GD đào tạo, GD chính trị, tư tưởng, đạo đức 
cách mạng và rèn luyện phương pháp, tác phong công tác 
cho người học. Với sự quan tâm của các cấp lãnh đạo, chỉ 
huy các nhà trường trong suốt những năm qua đã tạo được 
sự chuyển biến trong nhận thức, trong đổi mới nội dung, 
chương trình, hình thức, phương pháp GD thiết thực, đem 
lại hiệu quả cho người học. Người học đã nhận thức được 
mức độ quan tâm của lãnh đạo chỉ huy các cấp trong nhà 
trường đối với công tác GD GTVHTT. Học viên phấn khởi, 
tích cực học tập GTVHTT để hoàn thiện bản thân theo mục 
tiêu, yêu cầu đào tạo. 
Tháng 9 năm 2019, tác giả đã tiến hành điều tra xã hội 
học bằng phiếu điều tra thăm dò nhận thức của học viên 
trong các trường đào tạo sĩ quan quân đội: 250 học viên của 
Trường sĩ quan Chính trị, 200 học viên của Trường sĩ quan 
Lục quân 1, 150 học viên của Học viện Kĩ thuật quân sự về 
mức độ quan tâm của lãnh đạo chỉ huy nhà trường đối với 
công tác GD GTVHTT cho học viên, kết quả như sau: Có 
44% học viên trả lời các cấp lãnh đạo rất quan tâm đến GD 
GTVHTT cho học viên; 52,2% trả lời có sự quan tâm đến 
GD GTVHTT cho học viên. Kết quả đó đã phản ánh thực 
tế các cấp lãnh đạo, chỉ huy trong các trường sĩ quan quân 
đội đã quan tâm đến công tác GD GTVHTT cho học viên.
Thành công thứ hai: Nội dung, chương trình GD 
GTVHTT ở các trường đào tạo sĩ quan quân đội không 
ngừng được đổi mới, từng bước đáp ứng được yêu cầu thực 
tiễn. Nội dung, chương trình GD có ý nghĩa quan trọng đối 
với việc nâng cao chất lượng, hiệu quả thực hiện mục tiêu 
GD đào tạo. Do đó, các nhà trường đã không ngừng đổi mới 
nội dung, chương trình GD GTVHTT cho phù hợp với từng 
đối tượng đào tạo sĩ quan. Để chuyển tải được nội dung GD 
GTVHTT thấm nhuần trong mỗi học viên, các nhà trường 
đã chú trọng đưa nội dung GD vào chương trình GD đào tạo 
các môn học và thực hiện các chương trình GD ngoài môn 
học. Chương trình, nội dung các môn học đã được các nhà 
trường quan tâm và không ngừng đổi mới. Các khối kiến 
thức chủ yếu trong chương trình GD đào tạo được kết cấu 
lô gíc, không trùng lặp giữa các môn học, bậc học. Giáo án, 
tài liệu học tập cũng được biên soạn nhiều hơn, đúng quy 
trình, đủ nội dung, theo hướng hiện đại, tăng thông tin cập 
nhật, giúp người học có được thuận lợi trong học tập, trong 
đó có học tập truyền thống. Nội dung, chương trình GD 
GTVHTT được đổi mới theo hướng phát huy tính tích cực, 
chủ động, sáng tạo của người học, tích cực bồi dưỡng năng 
lực tư duy độc lập, tự chủ, sáng tạo, xây dựng niềm tin, ý 
chí cách mạng, rèn luyện năng lực hoạt động thực tiễn cho 
người học, lấy người học làm trung tâm. 
Tháng 9 năm 2019, tác giả đã tiến hành điều tra xã hội 
học bằng phiếu điều tra về một số môn học trong chương 
trình GD đào tạo của nhà trường, kiến thức học viên thu 
nhận được về GTVHTT tại các trường sĩ quan quân đội: 
180 học viên của Trường Sĩ quan Pháo binh, 160 học viên 
của Trường Sĩ quan Phòng hóa, 140 học viên của Trường 
Sĩ quan Đặc công. Kết quả là học viên có chung câu trả 
lời, họ tiếp thu được nhiều nội dung GTVHTT. 50,6% học 
viên trả lời học môn Lịch sử giúp họ hiểu biết sâu sắc về 
GTVHTT; 12% học viên trả lời môn Lịch sử Đảng Cộng 
sản Việt Nam giúp họ hiểu biết sâu sắc về truyền truyền 
thống của Đảng; 7,3% học viên trả lời môn Chủ nghĩa xã 
hội khoa học, 4,1% học viên trả lời môn Kinh tế chính trị 
học Mác-Lênin, 20,4% học viên trả lời môn Tư tưởng Hồ 
Chí Minh, 5,7% học viên trả lời môn Công tác Đảng, Công 
tác chính trị giúp họ hiểu biết sâu sắc về GTVHTT. 
Có thể nhận thấy, thông qua các môn khoa học xã hội 
nhân văn và các môn học khác đều có thể chuyển tải tới 
người học GTVHTT. Các môn học khác cũng trang bị cho 
học viên những phương pháp tư duy độc lập sáng tạo, khả 
năng vận dụng truyền thống vào hoạt động thực tiễn. Với 
nội dung chương trình GD GTVHTT thông qua hệ thống 
các môn học trong chương trình GD đào tạo như trên sẽ 
chuyển hoá GTVHTT thấm sâu vào nhận thức, tình cảm 
của người học. Như vậy, GD GTVHTT thông qua lồng 
ghép vào nội dung, chương trình các môn học luôn là hình 
thức cơ bản, có ý nghĩa rất lớn trong hình thành phẩm chất 
cách mạng và năng lực công tác của người học, qua đó hoàn 
thiện mục tiêu yêu cầu đào tạo cho các loại hình đào tạo sĩ 
quan ở các trường sĩ quan quân đội hiện nay. 
GD GTVHTT còn được thực hiện thông qua chương 
trình GD theo chuyên đề hàng năm của Tổng cục Chính trị 
cho các đối tượng cán bộ, sĩ quan, binh sĩ, trong đó có học 
viên đào tạo sĩ quan quân đội. Các trường đào tạo sĩ quan 
còn xây dựng các chương trình hội thảo, hội thi, kiểm tra, 
kể chuyện lịch sử, tham quan bảo tàng, di tích lịch sử cách 
mạng, học tập chính trị, mít tinh kỉ niệm các ngày lễ lớn... 
phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, tâm lí của người học và loại 
hình đào tạo sĩ quan. Nhìn tổng quát, nội dung chương trình 
GD GTVHTT ở các trường sĩ quan quân đội trong những 
năm vừa qua đã có những bước đi vững chắc trong GD 
GTVHTT, đưa lại chất lượng, hiệu quả tốt. 
Thành công thứ ba: Hình thức, phương pháp GD 
GTVHTT cho người học khá phong phú, đa dạng, như 
thông qua bài giảng của giáo viên, sinh hoạt học tập và tự 
học tập rèn luyện của học viên. Các hình thức GD GTVHTT 
của các trường sĩ quan đang không ngừng được đổi mới: 
Kết hợp các hình thức giảng bài với hình thức tham quan 
bảo tàng cách mạng, khu di tích lịch sử cách mạng, nghiên 
cứu thực tế, học tập chính trị, hội thảo, mít tinh, cắm trại, 
các hoạt động tuyên truyền, thi tìm hiểu nhân kỉ niệm các 
ngày lễ lớn, tổ chức các phong trào thi đua … Đó là những 
hình thức sinh động và khá toàn diện, giúp học viên hình 

51
Số 24 tháng 12/2019
thành nhân cách bền vững. Tháng 9 năm 2019, tác giả điều 
tra bằng phiếu thăm dò đối với 170 học viên của Trường Sĩ 
quan Tăng - Thiết giáp, 130 học viên của Học viện Quân y, 
90 học viên của Học viện Phòng không - Không quân về sở 
thích các hình thức học tập về truyền thống đang được các 
nhà trường thực hiện. Có 52,6% học viên trả lời các hình 
thức GD truyền thống hiện nay là phù hợp, hấp dẫn, trong 
đó học viên ưa thích nhất là hình thức tham quan, nghiên 
cứu thực tế (64,4 % học viên trả lời rất mong muốn được 
nhà trường tổ chức cho đi tham quan nghiên cứu thực tế di 
tích lịch sử). Điều đó cũng phù hợp với xu hướng GD hiện 
đại hiện nay trong các trường sĩ quan quân đội, vì hình thức 
này gắn lí luận với thực tiễn, nhà trường với xã hội. Tăng 
cường các hình thức hoạt động ngoại khoá sẽ làm cho học 
viên năng động trong tiếp thu kiến thức. Dĩ nhiên, tham 
quan, nghiên cứu thực tế có hiệu quả đến đâu còn phụ thuộc 
phương pháp định hướng nội dung, mục đích GD GTVHTT 
và công tác tổ chức công phu, chặt chẽ của người tổ chức.

tải về 294.98 Kb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: