SỞ NÔng nghiệp và ptnt tỉnh quảng trị o0o TÀi liệU ĐÀo tạo nghề KỸ thuật trồng và chăm sóc dưa hấU

Có nhiều màu như màu đen, nâu, xám, đỏ nâu. Trên vỏ hạt đôi khi có chấm đen hoặc có vân. Trong trái dưa chứa 200 – 900 hạt.

Rễ dưa hấu phát triển rất mạnh, rễ chính có thể ăn sâu từ 50 – 120cm, rễ phụ ăn lan rộng trên lớp đất mặt cách gốc 60 – 80cm. Nhờ bộ rễ phát triển mạnh nên cây dưa hấu chịu hạn tốt, rễ không có khả năng phục hồi do đó khi chăm sóc tránh làm đứt rễ.

II/ Điều kiện ngoại cảnh ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển cây dưa hấu.

1/ Nhiệt độ:

Cây dưa hấu có nguồn gốc ở vùng nhiệt đới nên chịu được nhiệt độ cao, nhiệt độ thích hợp cho cây sinh trưởng và phát triển từ 20 – 30^oC, tối thích 25 – 30^oC, nhiệt độ thấp dưới 18^oC cây sinh trưởng kém.

Hạt dưa hấu nẩy mầm tốt ở nhiệt độ 28 – 30^oC, nhiệt độ thấp dưới 18^oC hạt khó nẩy mầm.

Thời kỳ cây con, nhiệt độ ban ngày thích hợp để cây phát triển từ 28 – 30^oC, nhiệt độ ban đêm là 20^oC.

Thời kỳ ra hoa nhiệt độ thích hợp là 25^oC, ở giai đoạn này thời tiết nóng quá hay khô quá ảnh hưởng đến sự thụ phấn.

Thời kỳ cây cho trái, phát triển trái và chín, nhiệt độ thích hợp từ 28 – 30^oC. Nhiệt độ thấp trái phát triển chậm, vỏ dầy, ruột có màu lợt làm giảm phẩm chất và năng suất trái.

Dưa hấu là cây chịu hạn, không chịu úng. Điều kiện khô ráo thuận lợi cho cây phát triển tốt. Giai đoạn cây ra trái và phát triển trái cây cần nhiều nước do đó cần cung cấp đủ nước ở giai đoạn này nếu thiếu nước sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trái. Khi trái gần chín cần giảm nước để trái tích lũy nhiều đường làm tăng phẩm chất trái và độ ngọt của trái. Ngưng tưới nước trước khi thu hoạch 5 – 7 ngày. Lưu ý cần cung cấp nước đều đặng nhất là giai đoạn cây mang trái không nên để đất quá khô khi tưới ướt trở lại hoặc trời có mưa trái và thân dễ bị nứt.

Nếu nhiều nuớc trong đất cây ra nhiều rễ bất định trên thân làm cho cây hút nhiều nước và dinh dưỡng nên cây phát triển mạnh về thân, lá ảnh hưởng đến ra hoa, đậu trái. Thân lá phát triển mạnh gặp ẩm độ không khí cao, lá và trái dễ bị nhiễm bệnh thán thư, thân dễ bị bệnh nứt thân, chảy mũ.

Dưa hấu là cây không chịu úng do đó khi bị ngập rễ bị thúi, làm lá vàng dẩn đến chết cây.

Cần chú ý đến hướng gió khi trồng dưa hấu, tùy theo mùa mà bố trí cây dưa bò xuôi theo chiều gió, không nên bố trí hướng cây bò thẳng gốc với chiều gió (ngược chiều gió), vì gió mạnh dễ làm lật dây, gẫy ngọn, làm rụng hoa, trái non.

Dưa hấu ít kén đất từ đất thịt nhẹ đến đất sét nặng đều trồng dưa được. Nhưng đất trồng dưa hấu thích hợp nhất là trên đất thịt nhẹ, đất cát pha có tầng canh tác dầy, hoặc đất phù sa ven sông, đất thoát nước tốt, pH thích hợp cho cây dưa hấu phát triển 6 – 7.

Dưa hấu có rễ mọc sâu, chịu úng kém, chịu hạn khá nhất là khi cây đã trổ bông, đậu trái. Cây không yêu cầu đất nghiêm khắc, cần chọn đất thoát nước tốt, cơ cấu nhẹ, tầng canh tác sâu, không quá phèn. Các vùng đất cát gần biển, đất phù sa ven sông lý tưởng để trồng dưa hấu, chỉ cần chú ý tưới nước và bón phân. Đất cát pha tơi xốp, nhiệt độ đất dễ tăng cao, thóat nước nhanh có lợi cho bộ rễ phát triển, chất lượng dưa tốt, chăm sóc đỡ tốn kém.

Dưa hấu không nên liên canh, dễ thất bại vì cây bị bệnh nhiều như bệnh chạy dây, nứt thân, thời gian cách ly trồng dưa hấu càng lâu càng tốt. Đât trồng dưa nên cao, thóang không bị bóng râm che, không bị gió bão.

Việc bón phân rất quan trọng vì nó quyết định năng suất và chất lượng trái dưa. Ngoài 3 dưỡng chất chính là N, P, K cây dưa rất cần calcium, magie và một số vi lượng khác.

Nếu bón nhiều đạm cây phát triển mạnh thân lá, sức chống chịu điều kiện ngoại cảnh của cây giảm, cây dễ bị sâu bệnh gây hại, cây khó đậu trái, trái non dễ rụng, trái chậm chín, trong trái tích nhiều nước, làm giảm phẩm chất trái, trái có vị lạt, bảo quản khó, trái mau thúi.

Thiếu lân bộ rễ của cây dưa kém phát triển, tốc độ sinh trưởng của cây giảm, cây cho nhánh ít, lá mỏng, năng suất trái giảm.

CHƯƠNG III

CÁC GIAI ĐOẠN SINH TRƯỞNG CỦA CÂY DƯA HẤU

I/ Giai đoạn nẩy mầm:

Hạt dưa.