Thực tế giảng dạy của giáo viên trong lớp

4.11. Thực tế giảng dạy của giáo viên trong lớp

Một đặc điểm dễ nhận ra nhất trong cách dạy của giáo viên là sự phụ thuộc nặng nề vào sách giáo khoa. Tính sáng tạo của giáo viên đối với việc sử dụng sách giáo khoa là rất ít. Dưới đây là một đoạn trích về phần chính trong một giờ dạy nói (Grade 10 Unit 14 - The World Cup - Grade 10 - Speaking)

Hoạt động trên đây được ghi trong sách giáo khoa như sau:

1 Task 2: Work in pairs. Look at the table below. Ask and answer questions.

Example:

A: Where was the first World Cup held?

B: It was help in Uruguay.

5 A: Which teams played in the final match?

10 B: 4-2

Trong đoạn trích trên đây ta thấy giáo viên chỉ sử dụng các hoạt động trong sách giáo khoa một cách máy móc và vì vậy mặc dù đây là giờ nói nhưng thực chất những gì học sinh “nói” chỉ là đọc lại các câu mẫu trong sách giáo khoa. Đáng ra đây là một chủ đề rất dễ làm cho giờ học sôi động vì chủ đề của bài khá quen thuộc với các em. Từ dòng 9 đến dòng 16 trên đây, mặc dù toàn bộ hoạt động này là của học sinh nhưng thực chất đây là những câu nói của sách giáo khoa chứ không phải của học sinh. Nói cách khác học sinh không có cơ hội để sử dụng ngôn ngữ để diễn đạt những điều các em muốn nói một cách tự do và tự nhiên.

Phần tiếp theo giáo viên vẫn dạy theo một kiểu là bám chặt vào sách giáo khoa. Trong sách giáo khoa yêu cầu như sau:

Và dưới đây là cách dạy hoạt động này của cô giáo.

Với cách dạy nói như trên thì học sinh chỉ cần bỏ sách giáo khoa ra là không nói được gì nữa. Đồng thời những học sinh khá giỏi có thể sẽ nghĩ rằng các em không cần đến lớp mà vẫn học được bài. Với số lượng 45 học sinh trong lớp mà dạy như thế này thì chỉ có khoảng 10 em có cơ hội được “đọc” sách giáo khoa. Số còn lại chắc sẽ không có việc gì để làm.

Dưới đây là một giờ dạy viết cho lớp 11 ở một trường khác. Yêu cầu của sách giáo khoa là học sinh viết một bài tiểu sử ngắn (biography) của Neil Armstrong theo các thông tin cho sẵn trong sách.

Bước đầu tiên giáo viên cho học sinh làm quen với 5 đơn vị từ vựng trong sách giáo khoa.

• 
  date/ place of birth
  
• 
  career
  
• 
  date of death
  
• 
  Quote = famous saying
  

Bước tiếp theo giáo viên ghi các từ vựng và các đơn vị ngữ pháp cần thiết cho học sinh viết bài lên bảng.

1 T: Let’s pay attention to these when you write a biography.

(Viết trên bảng)

1. New words:

to be appointed to eg. He was appointed headmaster of ….

5 vice chairman: (n) (giải thích nghĩa bằng tiếng Việt)

3. 
   Prepositions; articles, phrases, tenses
   
4. 
   prep: at, on, in, from… to, with
   
5. 
   articles: an/ a/ the
   
6. 
   phrases: to be known as….; work as …., receive from, resign from
   

Bước tiếp là giáo viên giao cho học sinh viết bài.

Và dưới đây là cách chữa bài viết cho học sinh của giáo viên

1 T: Look at the paragraph of Group 1, and I’ll underlie and correct some sentences.

T: ‘becomes first human’ is not correct. Who can correct?

One student: became the first human.

5 T: ‘receive’ is right or wrong.

Đối với kỹ năng nghe, sự phụ thuộc của giáo viên vào sách giáo khoa còn thể hiện rõ hơn. Giờ dạy nghe cũng giống như giờ dạy đọc hiểu thực chất là một giờ kiểm tra học sinh nghe hiểu và đọc hiểu chứ không phải dạy. Nghĩa là giáo viên chỉ quan tâm sao cho học sinh trả lời được các câu hỏi trong sách giáo khoa là được, thậm chí nếu học sinh không nghe được thì giáo viên cho câu trả lời và bài học kết thúc. Khi dự giờ giáo viên có thể thấy giáo viên cũng thực hiện các bước lên lớp như tổ chức các hoạt động chuẩn bị cho học sinh trước khi nghe hoặc đọc nhưng cách làm của giáo viên ở bước này chủ yếu chỉ là cung cấp từ vựng còn các hoạt động khác chỉ mang tính hình thức không gắn kết gì với những hoạt động chính trong bài. Dưới đây là một đoạn trích giờ dạy nghe (Lớp 10 - Unit 10).

1 T: Have you seen a forest fire?

Ss: No

T: Now we learn some new words before you listen (Viết các từ mới lên bảng: forest, forester, valuable, campfire, destroy, awful)

5 T: Who knows the meaning of these words?

10 Ss: No

Trong tất cả các đoạn trích giờ dạy của giáo viên trên đây hình như giáo viên chỉ quan tâm dạy sao cho hết bài trong sách giáo khoa còn học sinh học như thế nào thì có lẽ họ ít để ý tới. Quy trình lên lớp của giáo viên cũng rất máy móc chủ yếu tuân thủ theo các bước được tập huấn mà ít quan tâm đến mục đích của từng hoạt động đưa ra cho học sinh thực hiện. Việc điều chỉnh nội dung sách giáo khoa như thế nào cho phù hợp với đối tượng học sinh trong lớp là một thách thức lớn vượt ra ngoài năng lực sư phạm của giáo viên.