LÔØi noùI ÑAÀu caùc Giaùm ñoác thaân meán
151 .3. Ñònh giaù ñaày ñuû nhöõng yeáu toá tin möøng tieâu bieåu cuûa ñöùc khoù ngheøo Saleâdieâng
tải về 1.65 Mb.
|
- Điều hướng trang này:
- 3 152 .4. Moái lieân heä giöõa caùc lôøi khuyeân Phuùc AÂm vôùi söù meänh chuùng ta.
- CHÖÔNG 5: SINH ÑOÄNG VAØ CAI QUAÛN COÄNG THEÅ TOÂNG ÑOÀ SALEÂDIEÂNG
- D 154 ON BOSCO MỘT NGƯỜI CÓ MỘT NHÂN CÁCH HÒA HỢP
- H 155 Ệ THỐNG DỰ PHÒNG, BẢN TỔNG HỢP VÀ SỰ THỂ HIỆN ƠN GỌI SALÊDIÊNG
- 2 158 .1. Taùi sinh ñoäng Heä Thoáng Döï Phoøng ñeå chu toaøn söù meänh cuûa chuùng ta
- 2 161 .2. Moät chieán löôïc ñeå taùi sinh ñoäng
- B 163 a khía caïnh
3 151 .3. Ñònh giaù ñaày ñuû nhöõng yeáu toá tin möøng tieâu bieåu cuûa ñöùc khoù ngheøo Saleâdieâng Ñoái vôùi chuùng ta, khoù ngheøo khoâng chæ thuaàn tuùy laø moät vaán ñeà xaõ hoäi. Caùch thöùc Phuùc AÂm trình baøy khoù ngheøo buoäc chuùng ta phaûi xeùt noù theo moái töông quan coát yeáu cuûa noù vôùi maàu nhieäm Ñöùc Kitoâ. Chính trong moái töông quan naøy chuùng ta tìm thaáy söï bieän minh cho lôøi quaû quyeát cuûa Toång Tu Nghò Ñaëc Bieät: “Ñoái dieän vôùi nhöõng vaán ñeà phöùc taïp chuùng ta phaûi giaûi ñaùp, chuùng ta hoaøn toaøn xaùc tín veà nhu caàu phaûi ñoåi thay, nhöng chuùng ta cuõng hoaøn toaøn yù thöùc raèng ñieàu aáy seõ laø keát quaû cuûa moät naõo traïng môùi, cuûa söï saün saøng nhaän ra ‘nhöõng daáu chæ thôøi ñaïi’, vaø söï trung thaønh vôùi Phuùc AÂm vaø tinh thaàn Don Bosco.”396 Qua chöùng taù vaø lôøi noùi, cha nhaèm bieán lôøi cuûa Don Bosco veà khoù ngheøo thaønh söï thöïc: “Caùc con haõy coù ñöùc khoù ngheøo trong loøng.” Ñeå coù theå kieän cöôøng thaùi ñoä tinh thaàn naøy, cha phaûi bieát laøm theá naøo giaûi thích ñôøi soáng haøng ngaøy, moät ñôøi soáng coù caùc nguyeân taéc laø söï khaéc khoå vaø hy sinh, nhö moät dieãn taû veà ñöùc khoù ngheøo Phuùc AÂm. Hieán luaät chuùng ta noùi veà ngöôøi Saleâdieâng: “Neáu tình traïng khoù ngheøo coù theå taïo neân cho hoï nhöõng baát tieän vaø ñau khoå, hoï haõy vui möøng laø vì coù theå chia seû ñöôïc vôùi nhöõng ngöôøi ngheøo nhöõng chuùc laønh cuûa Chuùa ñaõ höùa.”397 Cha cuõng phaûi coi nhö laø nhöõng dieãn ñaït cuûa khoù ngheøo: söï trung thaønh hoïc hoûi vaø laøm vieäc, keå caû vieäc tay chaân nhö laø phöông tieän ñeå töï kieám soáng; hoaøn toaøn saün saøng ñeå chu toaøn söù meänh Saleâdieâng cho giôùi treû (“Öôùc muoán soáng an nhaøn vaø deã daõi laø moái ñe doïa tröïc tieáp ñeán söï trung thaønh vaø loøng quaûng ñaïi toâng ñoà cuûa hoï;”)398 chia seû quaûng ñaïi vaø vui veû; hieåu bieát ngöôøi ngheøo vaø giôùi lao ñoäng cuõng nhö coá gaéng caûm thoâng vôùi hoï, taïo neân moái töông quan côûi môû vaø baèng höõu vôùi hoï, tham gia ñaáu tranh ñeå giaûi phoùng hoï;399 phuïc vuï caùc nhu caàu cuûa xaõ hoäi loaøi ngöôøi nhö moät öu tieân.400 3 152 .4. Moái lieân heä giöõa caùc lôøi khuyeân Phuùc AÂm vôùi söù meänh chuùng ta.
Ñuùng laø chuùng ta daàn daàn hieåu bieát giaù trò Phuùc AÂm cuûa vieäc tuyeân khaán tu trì chuùng ta qua lôøi caàu nguyeän vaø söï hieäp thoâng huynh ñeä vôùi caùc anh em chuùng ta; nhöng kinh nghieäm cuûa chuùng ta trong vieäc toâng ñoà cuõng giuùp chuùng ta hieåu ñöôïc yù nghóa cuûa noù. Hieäp thoâng huynh ñeä vaø vieäc thöïc thi caùc lôøi khuyeân Phuùc AÂm ñöôïc soáng trong boái caûnh vaø hoøa hôïp vôùi nhöõng ñoøi hoûi cuûa coâng vieäc toâng ñoà caàn phaûi hoaøn thaønh, laøm giaàu cho chính coâng vieäc toâng ñoà. Caùc yeáu toá naøy coù aûnh höôûng laãn nhau. Giöõa chuùng coù moät söï hoøa hôïp hoã töông.401 Taát caû nhöõng ñieàu naøy coù nghóa laø cha phaûi coù moät kinh nghieäm thieâng lieâng veà söï kieän naøy. Cha caàn aân ñieån phaân ñònh söï thaät. Cha caàn caùc aân ñieån khoân ngoan vaø tieân tri haàu coù theå caûm nhaän chaân lyù vaø thoâng truyeàn chaân lyù theo moät caùch thöùc maø ñeán noãi caùc hoäi vieân ñöôïc Chuùa trao phoù cho cha coù theå lieân læ nhoùm leân trong hoï nhieät tình ñöùc aùi.402
Ñöùc aùi maø cha ñöôïc môøi goïi ñeå chuû söï vaø laø ngöôøi sinh ñoäng haøng ñaàu trôû thaønh “ñöùc aùi muïc töû” Saleâdieâng vì phaàn roãi giôùi treû. Ñôøi soáng cuûa moïi ngöôøi Saleâdieâng vaø coäng theå Saleâdieâng gioáng nhö ñôøi soáng Don Bosco, trôû thaønh “vöøa tu só vöøa toâng ñoà caùch baát khaû phaân.”403 Moãi chieàu kích naøy bao goàm vaø aûnh höôûng hoã töông ñeán chieàu kích kia. Vaø bôûi vì Heä Thoáng Döï Phoøng dieãn ñaït ñaày ñuû nhaát tính thoáng nhaát cuûa taát caû nhöõng khía caïnh naøy trong ñôøi soáng Don Bosco, neân coå xuùy vaø taùi thöïc hieän Heä Thoáng aáy laø loái ñöôøng caùc hoäi vieân phaûi theo neáu hoï laø “nhaø giaùo duïc ñöùc tin trong moïi luùc.”404 Ta phải thắng vượt nhöõng khoù khaên lieân quan ñeán söù meänh hoaëc trong Tu hoäi hay ngoaøi Tu hoäi. Hoaït ñoäng muïc vuï cuûa chuùng ta phaûi ñöôïc ñieàu phoái caùch coù traùch nhieäm vôùi nhöõng ngöôøi xaây döïng Hoäi Thaùnh theo nhieàu caùch khaùc nhau, vaø vôùi nhöõng ngöôøi trong xaõ hoäi laøm vieäc cho cuøng nhöõng muïc tieâu ñoù, ngay caû vôùi moät möùc ñoä haïn cheá. Ñieàu naøy giuùp chuùng ta hoaøn thaønh söù meänh caùch höõu hieäu hôn. Baèng caùch naøy chuùng ta yù thöùc veà caên tính cuûa mình vaø giuùp nhau roäng môû tröôùc nhöõng aân ñieån ta coù, haàu chuùng ta coù theå cuøng nhau laøm vieäc xaây döïng Hoäi Thaùnh.
Baát kyø ai bieát veà ñôøi soáng Don Bosco ñeàu aán töôïng vì nhaân caùch hoøa hôïp toát ñeïp cuûa ngaøi. Chuùng ta, caùc Saleâdieâng “chieâm ngaém nôi ngaøi söï hoøa hôïp saùng choùi cuûa aân suûng vaø baûn tính. . . Ngaøi saâu xa laø moät con ngöôøi vaø saâu xa laø ngöôøi cuûa Thieân Chuùa. Hai khía caïnh naøy hoøa hôïp vôùi nhau trong moät keá hoaïch (ñôøi soáng) laøm cho ñôøi soáng ngaøi thaønh thoáng nhaát: laøm vieäc cho giôùi treû.”405 Ñaây chaéc chaén laø moät trong nhöõng neùt noåi baät cuûa ngaøi, moät neùt ñöôïc söï khôûi höùng vaø aân suûng cuûa Thieân Chuùa laøm cho maïnh hôn. Thaät vaäy, ñoù thaät thieát thaân vôùi phong thaùi ngaøi ñeå coå voõ söï hoøa hôïp vaø coäng taùc giöõa moïi ngöôøi, söï hieåu bieát laãn nhau giöõa caùc cô cheá, vaø söï thoáng nhaát cuûa caùc muïc tieâu giaùo duïc (hoïc haønh, söùc khoûe, söï thaùnh thieän) ñeå phuïc vuï nhaân vò vaø nhöõng nhu caàu khaùc nhau cuûa hoï (löông thöïc, vaên hoùa, ñöùc tin). Chính caùch thöùc trong ñoù ngaøi thieát laäp moái töông giao vôùi Thieân Chuùa, Ñaáng keâu goïi vaø sai ngaøi ñeán giuùp ñôõ giôùi treû, cho ta moät tröïc giaùc vaøo tính chaát thieâng lieâng cuûa ngaøi. Töø giaác mô chín tuoåi, ngaøi nhìn xem Thieân Chuùa laø moät ngöôøi Cha haèng hieän dieän vôùi ngaøi. Söï kieän laø ngaøi caûm thaáy ñöôïc keâu goïi ñeå laøm vieäc vì phaàn roãi caùc linh hoàn thuùc ñaåy ngaøi öa duøng töôùc hieäu ‘Ñaáng Cöùu Ñoä’ khi caàu nguyeän vôùi Thieân Chuùa.406 Ñieàu môùi meû veà Don Bosco chính laø caùch thöùc ñaëc bieät cuûa ngaøi nhìn leân Thieân Chuùa laø Cha vaø Ñaáng Cöùu Chuoäc ñoàng thôøi trong Thieân Chuùa thaáy chính mình laø ngöôøi toâi tôù trong Kinh Thaùnh, voán khoâng theå khöôùc töø ñaûm nhaän söù meänh cuûa mình. Thaùi ñoä noäi taâm lieân lyû cuûa ngaøi laø ñaây. Ngaøi thöôøng dieãn taû noù trong hình thöùc caàu nguyeän ñôn sô vaø tröïc tieáp, trong nhöõng ao öôùc cuûa ngaøi, trong höôùng ngaøi hoaït ñoäng, trong vieäc hieán thaân cho coâng cuoäc cuûa mình, trong söï ñoùn nhaän khieâm toán moïi khoù khaên, nhoïc meät vaø trong caùch thöùc ngaøi ñoái dieän vôùi chuùng, trong tính cuï theå (hieän thöïc) cuûa caùc phaùn ñoaùn cuõng nhö caùc döï phoùng cuûa ngaøi vaø trong söï laïc quan thanh thaûn cuûa ngaøi. Ngaøi dieãn taû vaø giaûi thích cho Ñaminh Savio veà loái ñöôøng ñoäc ñaùo naøy cuûa mình vaøo naêm 1854.407 Ñaây laø caùch thöùc ngaøi thoáng nhaát trong loái soáng cuûa chính mình “söï hieän dieän maõnh lieät cuûa Ñaáng keâu goïi vaø nieàm vui ñöôïc laø duïng cuï cuûa Ngaøi” maø nhöõng taøi lieäu nhaèm canh taân cuûa chuùng ta noùi ñeán.
156 Heä Thoáng Döï Phoøng dieãn ñaït yù nghóa nhaát caùc khía caïnh khaùc nhau cuûa toaøn ñôøi soáng caù nhaân vaø toâng ñoà cuûa Don Bosco. Ñieàu naøy quaù ñuùng ñeán noãi cha Caviglia caân baèng hai veá: Heä Thoáng Döï Phoøng laø Don Bosco. Vieäc ñaøo luyeän caùc Saleâdieâng tieân khôûi heä taïi chính ôû vieäc hoïc soáng vaø thöïc haønh Heä Thoáng Döï Phoøng vaø ñieàu naøy cuõng laø truyeàn thoáng trong vieäc ñaøo luyeän caùc theá heä tieáp theo. Cha Albera döïa treân truyeàn thoáng xa xöa khi vieát: “Heä Thoáng Döï Phoøng laø hieán chöông, Magna Carta, cuûa Tu hoäi chuùng ta.” Cha Rinaldi thöôøng xuyeân nhaéc laïi cho caùc hoäi vieân treû: “Moät ngöôøi Saleâdieâng hoaëc laø ngöôøi Saleâdieâng chaân chính hoaëc khoâng laø gì heát; hoaëc laø ngöôøi Saleâdieâng cuûa Don Bosco hoaëc khoâng laø chi caû; neáu chuùng ta hoïc ñoøi Don Bosco vaø ñem Heä Thoáng cuûa ngaøi ra thöïc haønh, chuùng ta seõ thöïc söï laø con caùi ngaøi; baèng khoâng, chuùng ta chaúng laø gì caû, coâng vieäc cuûa chuùng ta seõ voâ ích vaø chuùng ta seõ ñi treäch ñöôøng.”408 Khi xeùt mình trong Toång Tu Nghò 21, Tu hoäi khaûo saùt nhöõng lyù do khieán cho “nhöõng kinh nghieäm tieâu bieåu veà Heä Thoáng Döï Phoøng bò môø nhaït, neáu khoâng phaûi laø bieán maát hoaøn toaøn (ít nhaát laø ôû moät soá mieàn).”409 Sau khi lieät keâ moät loaït nhöõng nguyeân nhaân vaên hoùa maø chaéc chaén coù aûnh höôûng, taøi lieäu ñi ñeán keát luaän naøy: “Moät nguyeân do trieät ñeå hôn caû coù leõ laø söï suy thoaùi veà caên tính vaø söùc soáng tu trì cuûa ngöôøi Saleâdieâng maø khoâng theå khoâng can döï ñeán Heä Thoáng Döï Phoøng, vì thaáy raèng trong ñoù, Don Bosco “coâ ñoïng laïi cho caùc con caùi ngaøi taát caû khoa linh ñaïo vaø hoaït ñoäng toâng ñoà cuûa ngaøi.”410 Ñoái vôùi chuùng ta, baûn toång hôïp veà söù meänh vaø söùc soáng tu trì coù nghóa laø Heä Thoáng Döï Phoøng. Ñieàu ñoù cuõng ñaõ xaûy ra trong tröôøng hôïp cuûa Don Bosco, vaø ngaøi hieåu ñieàu gì ñang xaûy ra. Cha Ceria thöïc söï ñuùng khi vieát: “Ñeå dieãn taû caùch vaén goïn, Heä Thoáng cuûa Don Bosco ñem laïi nhöõng hoïc sinh toát bôûi vì tröôùc tieân noù ñem laïi nhöõng nhaø giaùo duïc toát laønh.”411 “Vì theá ngöôøi Saleâdieâng cuûa Don Bosco khoâng theå hieåu ñuùng yù nghóa cuûa söù meänh mình maø khoâng suy tö nghieâm chænh Heä Thoáng giaùo duïc muïc vuï maø Don Bosco ñeå laïi cho chuùng ta nhö moät gia saûn quyù baùu.”412
Ngaøy nay nöõa nhö moät aân hueä ñaëc bieät, Heä Thoáng Döï Phoøng seõ thoáng nhaát vaø mang laïi yù nghóa cho ñôøi soáng vaø haønh ñoäng cuûa caùc hoäi vieân cuûa cha, neáu Heä Thoáng thöïc söï ñöôïc ñem ra thöïc haønh: “Noù coù theå trôû thaønh moät trong nhöõng söï ñoåi môùi maø caùc Saleâdieâng laø nhöõng ngöôøi coå xuùy ñaëc tröng cuûa chuùng trong cuoäc gaëp gôõ giöõa Giaùo Hoäi vaø giôùi treû.”415 2 158 .1. Taùi sinh ñoäng Heä Thoáng Döï Phoøng ñeå chu toaøn söù meänh cuûa chuùng ta Ñoâi khi caùc giaùm ñoác tra hoûi vôùi moät söï nhaán maïnh naøo ñoù: “chuùng toâi coù nhieäm vuï phaûi laøm gì?” Hoï hình nhö yeâu caàu nhöõng giaûi phaùp roõ raøng cho nhöõng vaán ñeà töùc thôøi; nhöng khoâng theå cung caáp cho hoï bôûi vì chuùng ta ñang baøn ñeán Tu hoäi treân bình dieän theá giôùi lôùn roäng; nôi ñoù chuùng ta chæ coù theå coáng hieán nhöõng höôùng daãn toång quaùt. Cha phaûi ñaûm baûo raèng chính mình hieåu roõ nhöõng khoù khaên vaø möùc ñoä chuùng taùc ñoäng ñeán hoaøn caûnh ñòa phöông. Cha phaûi thaâm tín raèng ôû ñoù laø nhöõng lyù do vöõng chaéc ñeå coù ñöôïc moät keá hoaïch chöông trình muïc vuï vaø giaùo duïc treân caû hai bình dieän tænh vaø ñòa phöông haàu cha coù theå thoâng giao caùch thuyeát phuïc söï thaâm tín naøy cho nhöõng ngöôøi khoâng coù noù. Cha phaûi bieát ta phaûi mieâu taû ñöôïc nhöõng giaù trò naøo trong keá hoaïch naøy cuõng nhö nhöõng tieâu chuaån phaûi höôùng daãn chöông trình muïc vuï haàu noù seõ phuø hôïp vôùi nhöõng nhu caàu thöïc söï. Cha phaûi ao öôùc maõnh lieät laø phaûi laøm thaønh cuûa mình nhöõng hoã trôï maø nhaø Trung Öông hay ban coá vaán tænh cuõng nhö caùc ban ngaønh cuûa tænh doøng ñaõ cung caáp saün. Ñ
aâu laø nhöõng khoù khaên lôùn ta kinh nghieäm? Khoù khaên thöù nhaát naûy sinh ra do chính baûn chaát cuûa keá hoaïch muïc vuï naøy. Noù laø moät sô ñoà boû ngoû, ñöôïc phaùc hoïa ñeå ñaùp öùng nhöõng vaán ñeà “theo nhöõng nhu caàu thôøi ñaïi”. Thaät deã hieåu, tính chaát uyeån chuyeån cuûa keá hoaïch aáy cuõng laø moät nguoàn khoù khaên, baát khaû traùnh neù. Noù cuõng laø loái ñöôøng ñoái vôùi Don Bosco. Heä Thoáng Döï Phoøng laø keát quaû cuûa 45 naêm ngaøi ôû giöõa nhöõng ngöôøi treû. Ñoù laø keát quaû do ngaøi suy tö treân nhieàu saùng kieán vaø döï phoùng voán ñöôïc baét ñaàu vaø tröông roäng lieân lyû do nhöõng hoaøn caûnh toân giaùo vaø con ngöôøi ñöông thôøi cuõng nhö nhöõng yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi, giöõa naêm 1841 vaø 1888. Töø thôøi ñoù trôû ñi, keá hoaïch maø Don Bosco coi nhö kinh nghieäm cuûa ngaøi phaûi ñöôïc chuyeån giao416 vaø ñöôïc nhöõng ngöôøi khaùc laøm soáng laïi417 moät ñaøng seõ lieân lyû phaûi kính troïng nhöõng giaù trò thöôøng haèng cuûa noù vaø ñaøng khaùc, seõ phaûi laøm cho noù giaàu theâm do tieáp xuùc thöïc tieãn vôùi nhöõng ñieàu kieän vaø kinh nghieäm cuûa ngöôøi treû: do ñoù nhöõng giaù trò naøy maëc laáy moät maøu saéc ñòa phöông vaø hình thaønh neân moät döï phoùng hôïp thôøi ñaïi.418 Vì theá ñoù laø moät keá hoaïch lieân lyû ñang hình thaønh. Theo moät nghóa noù thay ñoåi bôûi vì nhöõng ngöôøi treû thay ñoåi döôùi dieän tuoåi taùc, hoaøn caûnh, thôøi ñaïi, nôi choán vaø vaên hoùa. Nhöng noù laø moät keá hoaïch coù theå ñaùp öùng nhöõng ngöôøi treû vaø cöùu ñoä chuùng, cho duø baát keå chuùng laø gì vaø ôû ñaâu. Phaåm chaát cuûa heä thoáng cuõng ñoøi hoûi chuùng ta noã löïc nhieàu, theo nghóa raèng söï giao tieáp coù hieäu quaû vôùi giôùi treû ñöôïc xaây döïng chaàm chaäm vaø ñoøi phaûi “laøm vieäc khoâng meät moûi” nhö Don Bosco khoâng ngöøng laäp laïi. Noã löïc lôùn lao naøy laø söï thieát yeáu ñaàu tieân, lôùn lao nhaát vaø khoù khaên nhaát trong vieäc aùp duïng ñaày ñuû Heä Thoáng Döï Phoøng. Chính trong yù nghóa vaø vieãn caûnh naøy maø cha phaûi laø moät ngöôøi höôùng daãn muïc vuï. M
oät caùch chuyeân bieät hôn noù coù nghóa raèng cha phaûi “gìn giöõ vaø canh taân loøng trung thaønh cuûa caùc hoäi vieân ñoái vôùi nhöõng nguyeân lyù cuûa Heä Thoáng Döï Phoøng.”419 Nhöõng yeáu toá maø cha phaûi canh taân laø nhöõng ñaëc tính thuoäc veà traïng huoáng; chuùng phaûi ñi keøm vôùi nhöõng yeáu toá thöôøng haèng maø cha luoân luoân gìn giöõ. Thöïc teá laø di saûn naøy cuûa chuùng ta nay ñang ôû trong tình traïng môùi voán keùo theo nhöõng nguy hieåm vaø nhöõng vieãn caûnh môùi. Noù ñoøi phaûi nghieâm chænh suy tö vaø coá gaéng canh taân thöïc söï. Cha khoâng khoù ñeå caù nhaân hoùa nhöõng yeáu toá thay ñoåi bôûi vì haèng ngaøy cha tieáp xuùc vôùi chuùng. Moät soá yeáu toá ôû trong chính Tu hoäi, chaúng haïn söï baønh tröôùng coù taàm voùc theá giôùi cuûa Tu hoäi vaøo nhöõng boái caûnh lòch söû vaø ñòa dö khaùc nhau; nhöõng söï hieän dieän khaùc nhau ñoøi hoûi, vai troø môùi maø ngöôøi Saleâdieâng ñöôïc môøi goïi ñaûm nhaän trong moät coäng ñoaøn giaùo duïc vaø khoaûng caùch ngaøy caøng taêng vôùi nhöõng coäi nguoàn chuùng ta theo thôøi gian vaø vaên hoùa. Nhöõng yeáu toá khaùc ôû beân ngoaøi Tu hoäi, nhöng cuõng aûnh höôûng ñeán söï cam keát giaùo duïc cuûa Tu hoäi. Giöõa nhöõng yeáu toá naøy laø tình traïng môùi cuûa giôùi treû taân tieán, laø söï hieän höõu cuûa nhieàu cô quan giaùo duïc, laø söï tieán hoùa ñang tieáp tuïc trong nhöõng cô cheá naøy maø ñoøi hoûi ña nguyeân, söï töï do vaø söï tham gia; vaø sau cuøng söï taêng tröôûng cuûa khoa söï phaïm nhö moät khoa hoïc coù nhieàu keá hoaïch giaùo duïc khaùc nhau cuøng luùc.420 2 161 .2. Moät chieán löôïc ñeå taùi sinh ñoäng Caùc hoäi vieân cuûa cha gaëp phaûi nhöõng khoù khaên naøy vaø nhöõng khoù khaên khaùc; moät soá coù leõ mang tính chaát ñòa phöông, vaø vì theá ñöôïc caûm nghieäm saâu saéc hôn. Nhöõng khoù khaên nhö theá raát laø thöïc, tröôùc tieân bôûi vì tôùi moät möùc naøo ñoù chuùng mang daáu veát cuûa vaên hoùa vaø hoaøn caûnh thöïc tieãn maø töø ñoù chuùng phaùt sinh, nhöng cuõng bôûi vì chính nhöõng ngöôøi treû (maëc daàu ñoâi khi vôùi moät caùch thöùc loän xoän, thoâ keäch vaø gaây luùng tuùng)421 ñaët ra moät loaït vaán ñeà voán khoâng theå ñeå ngöôøi Saleâdieâng yeân, bôûi leõ hoï bieát raèng hoï khoâng coù quyeàn coi thöôøng nhöõng vaán ñeà nhö theá chæ ñeå hoï seõ khoâng phaûi thay ñoåi hay chính mình bò thay ñoåi. a. Ñaâu laø nhöõng thaùi ñoä vaø nguyeân lyù maø caùc hoäi vieân caàn ñeå taùi sinh ñoäng keá hoaïch giaùo duïc cuûa Don Bosco? Tröôùc tieân hoï phaûi thöïc söï muoán moät keá hoaïch vaø hoï phaûi quyeát ñònh trieån khai keá hoaïch cuûa hoï. Hoï caàn phaûi chia seû yù thöùc raèng coù keá hoaïch thì môùi ñem laïi lôïi ích lôùn. Nhôø moät keá hoaïch nhö theá, hoï coù theå xaùc ñònh hoï ñang nhaém ñeán ñieàu gì trong coâng taùc giaùo duïc cuûa hoï. Hoï trao ban cho noù tính lieân tuïc vaø giaûi phoùng noù khoûi moái nguy hieåm laø söï öông böôùng deã daõi; hoï laøm cho keá hoaïch aáy thaønh coù theå ñoái vôùi nhöõng ngöôøi coù lieân heä ñeå cuøng coäng taùc trong moät khung laø cuøng chia seû nhöõng muïc tieâu. Hoï taêng cöôøng nơi mình caûm thöùc thuoäc veà, vaø hoï ñoàng yù ñeå thöøa höôûng cuøng nhöõng nguyeân taéc hầu ñaùnh giaù nhöõng hoaït ñoäng vaø caùc bieán coá. Trong thöïc teá ta coù theå laøm ñöôïc vieäc taùi sinh ñoäng aáy nhôø coù nhöõng tieâu chuaån roõ raøng vaø chaân chính. Coäng theå cuûa cha phaûi ñaët vieäc hoaïch ñònh döïa treân nhöõng kinh nghieäm vaø nhöõng nhu caàu thöïc söï cuûa giôùi treû.422 Coäng theå phaûi yù thöùc veà moái lieân heä giöõa nhöõng nhu caàu naøy, lôøi Thieân Chuùa vaø tieáng goïi cuûa mình.423 Coäng theå khoâng ñöôïc coi nheï thöïc taïi vaø phaûi cuï theå chuù yù ñeán nhöõng daáu chæ thôøi ñaïi.424 Coäng theå roäng môû tröôùc nhöõng giaù trò tích cöïc,425 nhöng cuõng phaûi tænh thöùc.426 Khi bò nhöõng tình huoáng khaùc nhau thaùch ñoá, coäng theå phaûi lôïi duïng ñaày ñuû thöù saùng taïo voán laø hoa quaû cuûa ñöùc aùi muïc töû vaø caûm thöùc muïc vuï;427 coäng theå phaûi thænh thoaûng xem xeùt böôùc tieán cuûa mình caùch coù heä thoáng. N
höõng tieâu chuaån naøy, xeùt nhö toaøn theå, naûy sinh nhieàu caùch thöùc soáng söù meänh Saleâdieâng khaùc nhau. Daàu sao ta lieân lyû kính troïng nhöõng nguyeân lyù cô baûn cuûa söï thoáng nhaát ñoái vôùi nhöõng ngöôøi maø chuùng ta laøm vieäc cho, nhöõng muïc tieâu cuûa chuùng ta vaø nhöõng phöông phaùp ñaëc bieät maø phong thaùi hoaït ñoäng muïc vuï cuûa chuùng ta ñoøi hoûi. Chuùng ta vaãn phaûi xeùt ba khía caïnh khaùc coù taàm quan troïng sö phaïm vaø ñöôïc nhaán maïnh trong caùc taøi lieäu veà söï canh taân cuûa chuùng ta: ñôøi soáng bí tích vaø phuïng vuï, loøng suøng kính Ñöùc Meï vaø söï cam keát cuûa chuùng ta cho huaán giaùo. Chuùng ta cuõng seõ khaûo saùt moät soá nhöõng chæ daãn coù tính chaát phöông phaùp voán gaén lieàn vôùi phong thaùi giaùo duïc cuûa chuùng ta: moâi tröôøng, chieàu kích ôn goïi, vieäc hoä tröïc, khía caïnh nhoùm vaø söï tham gia coäng theå.
Ba khía caïnh ñöôïc noùi ñeán ôû treân nhaán maïnh ñeán söï kieän laø keá hoaïch giaùo duïc cuûa chuùng ta roõ raøng laø moät keá hoaïch Kitoâ höõu maø khieán giôùi treû taêng tröôûng tôùi möùc ñoä cao nhaát coù theå ñöôïc, nghóa laø, tôùi söï thaùnh hoùa chuùng. Chuùng ta ñang qui chieáu ñeán moät loaïi taêng tröôûng haøi hoøa voán löu taâm ñeán nhaân vò vôùi nhöõng vaán ñeà cuûa hoaøn caûnh trong ñoù hoï soáng; söï taêng tröôûng naøy coù tính caùch tieäm tieán, vaø bao goàm söï phaùt trieån nhaân baûn cuõng nhö thieâng lieâng nôi moãi caù nhaân theo nhöõng ñöôøng loái khaùc nhau vaø trong moät baàu khí töï do höõu vò. Laø giaùm ñoác, “do bôûi vieäc thuï phong linh muïc vaø kinh nghieäm muïc vuï cuûa cha,”428 cha ñöôïc kyø voïng coù theå giuùp caùc hoäi vieân cuûa cha traùnh ñöôïc nguy hieåm laø hoï ñeå cho khía caïnh nghieäp vuï cuûa ñôøi soáng thoáng trò khía caïnh muïc vuï, Taát caû chuùng ta bieát veà nhöõng coäng theå chæ nhaán maïnh ñeán moät chieàu kích trong söï cam keát cuûa hoï. Söï quaân bình thì raát quan troïng, duø noù raát teá nhò vaø khoâng deã ñaït ñeán. Bieát caùch ñaït ñöôïc söï quaân bình naøy laø moät ngheä thuaät vaø moät aân suûng ñöôïc thoâng ban qua kinh nghieäm ñôøi soáng thöïc söï vaø giao tieáp caù nhaân. Thöøa taùc vuï cuûa cha ñoøi cha phaûi hoaøn thaønh vieäc aáy bôûi cha laø ngöôøi “höôùng daãn coâng cuoäc giaùo duïc vaø söï phaùt trieån nhaân baûn.”429
"Toång Tu Nghò 21 haõy khaûo cöùu xem trong thöïc haønh, neàn giaùo duïc Saleâdieâng Don Bosco vaãn coøn döïa treân caùc bí tích hay khoâng, vaø Toång Tu Nghò naøy haõy ñöa ra nhöõng höôùng daãn caàn thieát ñeå baûo ñaûm cho loøng trung thaønh cuûa chuùng ta trong vaán ñeà coát yeáu nhö theá”. Ñaây laø caùch thöùc caùc hoäi vieân noùi leân moät soá quan taâm cuûa mình trong nhöõng löôïc ñoà tieàn Toång Tu Nghò. Cha bieát raát roõ raèng ñoái vôùi Don Bosco muïc tieâu cuûa giai ñoaïn ñaàu tieân trong tieán trình giaùo duïc laø cho caùc thanh thieáu nieân gaëp gôõ Ñöùc Kitoâ, Nhaø Giaùo Duïc, qua caùc bí tích. Caùc bí tích khoâng ñöôïc taùch khoûi, song caém saâu vaøo vieäc giaùo duïc caùch sinh ñoäng. Coù moät söï ñoàng yù lieân tuïc veà loaïi tieáp caän naøy; buø laïi caùc bí tích laøm cho coâng vieäc giaùo duïc ñöôïc deã daøng vaø höõu hieäu hôn. Söï kieän laø ngaøy nay trình baøy vaø ñaït ñöôïc cuøng moät söï tham döï ñoù vaøo caùc bí tích thì khoù khaên hôn khoâng coù nghóa raèng chuùng ta ngöøng coáng hieán cô hoäi aáy. Loái tieáp caän sö phaïm cuûa chuùng ta dó nhieân phaûi laø moät loái tieáp caän nhaân aùi vaø thaân tình, nhöng ta phaûi thöïc hieän loái tieáp caän aáy. Don Bosco khuyeân chuùng ta theá naøy: “Con haõy khích leä, con haõy laøm cho vieäc laõnh nhaän caùc bí tích neân deã daøng; con haõy toû cho thaáy veû ñeïp vaø söï vó ñaïi cuûa ñaïo giaùo, haõy laøm theá naøo ñeán noãi caùc thanh thieáu nieân ñöôïc töï phaùt keùo ñeán vôùi caùc bí tích, nhöng khoâng eùp buoäc chuùng.”430 Naêm phuïng vuï laø moät cô hoäi ngoaïi thöôøng ñeå taêng tröôûng ñaïo giaùo. Cha ñöøng xao nhaõng söû duïng noù. Moät coäng theå treû trung khoâng theå soáng maø khoâng coù baàu khí leã laïc. Nhöõng leã troïng cuûa Kitoâ giaùo laø bieån chæ ñöôøng trong ñôøi soáng coäng theå. Moät söï chuaån bò veà phöông dieän giaùo lyù vaø thieâng lieâng phaûi daãn ñeán caùc leã aáy. Vieäc cöû haønh thöïc söï phaûi haøm aån vieäc xin moïi ngöôøi can döï vaøo nhöõng hoaït ñoäng phuïng vuï,ï giaûi trí vaø vaên hoùa. Ta caàn taïo neân moät khoa sö phaïm môùi meû vaø toaøn dieän: khoa sö phaïm cuûa ngaøy leã.
Ñ 165 öùc Meï ñaøo luyeän Don Bosco veà phöông dieän thieâng lieâng vaø theo caùch naøy chuaån bò ngaøi cho söù meänh ñoái vôùi giôùi treû. “Chuùa Thaùnh Thaàn ñaõ laøm troãi daäy Don Bosco, qua söï can thieäp töø maãu cuûa Meï Maria, ñeå cöùu roãi giôùi treû, thaønh phaàn quyù baùu ñaày höùa heïn nhöng cuõng laø thaønh phaàn moûng doøn cuûa xaõ hoäi.”431 Kinh nghieäm caù nhaân cuûa Don Bosco naâng ñôõ nieàm thaâm tín cuûa ngaøi veà giaù trò giaùo duïc cuûa loøng suøng kính Ñöùc Meï vaø vai troø quan troïng Meï ñaûm nhaän trong söï taêng tröôûng ñôøi soáng aân suûng cuûa moät linh hoàn. Kinh nghieäm cuûa chính mình phaûi laøm cho cha coù theå hình thaønh neân cuøng moät nieàm xaùc tín naøy. Ñöùc Maria laø “Meï cuûa aân suûng” vaø ñi keøm vôùi söï phaùt trieån cuûa ñôøi soáng aân suûng ngay töø luùc khôûi ñaàu; Meï phuø hoä caùc Kitoâ höõu vaø doõi theo ngöôøi treû ñöôïc thaùp nhaäp vaøo trong Giaùo Hoäi; Meï coù uy quyeàn ñeå laø moät lyù töôûng vaø moät khuoân maãu Tin Möøng; Ñöùc Maria laø moät ngöôøi meï vaø giôùi treû thaáy caàn Meï chôû che vaø trôï giuùp trong cuoäc chieán ñaáu choáng laïi toäi loãi. Nhöõng nghieân cöùu hieän ñaïi veà thaàn hoïc laøm ta deã hieåu hôn vai troø cuûa Meï trong lòch söû cöùu roãi, trong ñôøi soáng Giaùo Hoäi, trong maàu nhieäm caù nhaân cuûa Ñöùc Kitoâ cuõng nhö trong ñôøi soáng chuùng ta vaø caùc ngöôøi treû.
Nhôø vieäc loan baùo maàu nhieäm Kitoâ giaùo, qua nhöõng tröïc giaùc saâu xa hôn veà ñöùc tin maø ta daàn daàn phaûi coù trong söï taêng tröôûng trong Thaàn khí, qua söï hoïc hoûi chín chaén veà nhöõng tình traïng hieän ñaïi vaø nhöõng chuû nghóa cuûa neàn vaên hoùa hieän ñaïi, cha cuøng caùc hoäi vieân vaø caùc thanh thieáu nieân phaûi ñaït ñöôïc moät söï laõnh nhaän caùc bí tích caùch yù thöùc vaø tham döï caùch thaâm tín hôn vaøo maàu nhieäm cuûa Ñöùc Maria, haàu trôû neân moät vôùi Ñöùc Kitoâ. Ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích naøy, cha ñöôïc môøi goïi ñeå: - “Hieán moïi noã löïc cho hoaït ñoäng huaán giaùo; - Höôùng daãn caùc coäng ñoaøn giaùo duïc vaø muïc vuï ñaït tôùi moät söï hieåu bieát saâu xa hôn veà söù ñieäp cöùu ñoä qua huaán giaùo, ñöôïc toå chöùc moät caùch heä thoáng chöù khoâng phaûi chæ thænh thoaûng maø thoâi; - Chuù yù ñaëc bieät ñeán phöông tieän maø daàn daàn ñöa ñeán vieäc coå voõ moät söï tröôûng thaønh Kitoâ höõu ñaày ñuû vaø nhöõng cam keát ngaøy moät hôn vaøo xaõ hoäi daân söï vaø coäng ñoaøn Giaùo Hoäi.”432
|