Tiªu chuÈn trång trät 10 TCN 446-2001
| Nhãm B & C |
Tiªu chuÈn ngµnh
|
10 TCN 446-2001
|
1. Ph¹m vi ¸p dông
Tiªu chuÈn nµy ¸p dông cho toµn bé diÖn tÝch chÌ trång míi b»ng c©y gi©m cµnh vµ diÖn tÝch chÌ kinh doanh trong c¶ níc.
2. Quy tr×nh kü thuËt
2.1. §iÒu kiÖn sinh th¸i 2.1.1. KhÝ hËu. -
NhiÖt ®é kh«ng khÝ trung b×nh hµng n¨m: 18 - 23oC.
-
§é Èm kh«ng khÝ trung b×nh hµng n¨m: Trªn 80%.
-
Lîng ma hµng n¨m: Trªn 1.200 mm.
2.1.2. §Êt ®ai: -
§Êt cã tÇng dµy canh t¸c 50 cm trë lªn, kÕt cÊu t¬i xèp.
-
M¹ch níc ngÇm ë s©u díi mÆt ®Êt tõ 100 cm trë lªn.
-
§é pHKCL tõ 4,0 - 6,0, tû lÖ mïn tæng sè 2,0% trë lªn.
-
§é dèc b×nh qu©n ®åi kh«ng qu¸ 25o.
2.2. ThiÕt kÕ ®åi n¬ng. 2.2.1. ThiÕt kÕ ®åi, hµng chÌ: -
ThiÕt kÕ tõng ®åi ph¶i n»m trong thiÕt kÕ tæng thÓ chung toµn vïng.
-
ThiÕt kÕ ®ång bé ngay tõ ®Çu hÖ thèng ®êng, c¸c c«ng tr×nh phô trî c©y ph©n xanh, che bãng, ch¾n giã; Nh÷ng n¬i thuËn lîi cÇn lµm ®Ëp, hå chøa níc ch©n ®åi, bÓ chøa níc, hÖ thèng tíi níc, hè ñ ph©n trªn ®åi.
-
ThiÕt kÕ hµng:
-
N¬i ®åi cã ®é dèc b×nh qu©n 6o trë xuèng (côc bé cã thÓ tíi 8o): ThiÕt kÕ hµng chÌ th¼ng theo hµng dµi nhÊt, song song víi ®êng b×nh ®é chÝnh, hµng côt xÕp ë b×a l«.
-
N¬i ®åi cã ®é dèc b×nh qu©n trªn 6o: ThiÕt kÕ hµng theo ®êng ®ång møc, hµng côt xÕp xen kÏ vµ tËp trung thµnh nhãm sè ch½n.
2.2.2. HÖ thèng ®êng:
Lo¹i ®êng
|
VÞ trÝ
|
BÒ réng mÆt ®êng
(m)
|
§é dèc mÆt ®êng
(®é)
|
§é nghiªng vµo trong ®åi
(®é)
|
C¸c yªu cÇu kh¸c
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1- §êng trôc chÝnh
|
Xuyªn gi÷a khu chÌ.
|
5 - 6
|
5
|
-
|
Hai mÐp trång c©y. Cã hÖ thèng r·nh tho¸t níc hai bªn
|
2- §êng liªn ®åi
|
Nèi ®êng trôc víi c¸c ®åi hoÆc c¸c ®åi víi nhau
|
4 - 5
|
6
|
6
|
MÐp ngoµi trång c©y
|
3- §êng lªn ®åi
|
Nèi ®êng liªn ®åi víi ®Ønh vµ ®êng vµnh ®åi
|
3 - 4
|
8 - 10
|
5
|
Cã r·nh tho¸t níc phÝa trong. Cã vßng quay xe ë ng· ba. MÐp ngoµi trång c©y tha.
|
4- §êng vµnh ®åi
|
§êng vµnh ch©n ®åi vµ c¸ch 30-50 m theo sên ®åi cã mét ®êng.
|
3 - 4
|
1 - 2
|
6 - 7
|
MÐp ngoµi trång c©y tha.
|
5- §êng l«
|
C¾t ngang (®åi ph¼ng) hay c¾t chÐo hµng chÌ (®åi dèc), c¸ch nhau 150-200 m
|
3 - 4
|
10 - 12
|
-
|
Söa theo mÆt ®Êt tù nhiªn, kh«ng cã r·nh tho¸t níc.
|
6- §êng ch¨m sãc
|
Trong l« chÌ, c¸ch nhau 57 - 70 m, c¾t ngang hay chÐo hµng chÌ.
|
1,2 - 1,3
|
10 - 12
|
-
|
Söa theo mÆt ®Êt tù nhiªn, kh«ng cã r·nh tho¸t níc.
|
2.2.3. ThiÕt kÕ h¹ng môc phô trî.
-
Cã ®ai rõng ch¾n vu«ng gãc víi híng giã chÝnh. Cø c¸ch 200 - 500 mÐt cã mét ®ai réng 5 - 10 mÐt, cã kÕt cÊu tho¸ng. N¬i thuËn lîi th× bè trÝ thªm ®ai rõng vµnh ch©n vµ ®Ønh ®åi.
-
Cø 5 - 10 ha cã mét l¸n tró ma, n¾ng. Cø 3 - 5 ha cã mét bÓ ch×m chøa níc 3 - 5 m3, b×nh qu©n 1 m3 níc / ha cho phun thuèc . Cø 2 - 3 ha cã mét hè ñ ph©n h÷u c¬ t¹i chç, dung tÝch chøa 8 - 10 m3/ ®ît ñ.
2.3. Kü thuËt gieo trång.
2.3.1. Lµm ®Êt.
ViÖc lµm ®Êt trång chÌ ph¶i ®¹t yªu cÇu s©u, s¹ch, ¶i, vïi líp ®Êt mÆt cã nhiÒu h¹t cá xuèng díi, san ñi nh÷ng ®iÓm dèc côc bé.
-
Lµm ®Êt theo c¸ch cµy s©u toµn bé bÒ mÆt s©u 20 - 25 cm, bõa san. Trêng hîp kh«ng cµy toµn bé bÒ mÆt còng ph¶i ®µo r·nh trång. §µo r·nh hµng trång chÌ s©u 40 - 45 cm, réng 50 - 60 cm. LÊp ®Êt mÆt xuèng díi, lÊp ®Êt c¸i lªn trªn c¸ch mÆt ®Êt 5 - 10 cm.
-
Thêi vô lµm ®Êt: Lµm ®Êt vµo thêi gian Ýt ma (díi 150 mm / th¸ng) tr¸nh xãi mßn.
-
Th¸ng 9 - 11 ®èi víi lo¹i ®Êt míi, nhiÒu mïn, khai hoang xong trång ngay.
-
Th¸ng 11 - 3 ®èi víi lo¹i ®Êt phôc hoang, ®Êt xÊu, trång mét vô c©y ph©n xanh c¶i t¹o ®Êt.
2.3.2. Gièng chÌ
2.3.2.1. Trång c¸c gièng chÌ ®· ®îc kh¶o nghiÖm thÝch hîp vïng:
-
Vïng thÊp (®é cao díi 100m): Nh©n trång gièng PH1, LDP1, LDP2 vµ Trung Du chän läc, gi©m cµnh.
-
Vïng gi÷a: Ph©n vïng cã ®é cao 100 - 500 m trång c¸c gièng LDP1, LDP2, vµ Shan chän läc gi©m cµnh. Ph©n vïng cã ®é cao 500 - 1000m trång gièng Shan chän läc, TRI 777 gi©m cµnh.
-
Vïng cao (h¬n 1000m): Trång gièng Shan chän läc t¹i chç.
2.3.2.2. Trång chÌ bÇu c©y ®¶m b¶o ®óng tiªu chuÈn:
ChÌ gi©m cµnh: C©y sinh trëng trong vên ¬m tõ 8 - 12 th¸ng tuæi. MÇm c©y cao tõ 20 cm trë lªn, cã 6 - 8 l¸ thËt, ®êng kÝnh mÇm s¸t gèc tõ 4 - 5 mm trë lªn, vá phÝa gèc mµu ®á n©u, phÝa ngän xanh thÉm. L¸ chÌ to, dµy, xanh ®Ëm, bãng l¸ng, kh«ng cã nô hoa.
2.3.3. Thêi vô trång
Thêi vô gi©m cµnh: PhÝa B¾c th¸ng 1 - 2 vµ th¸ng 7-8; PhÝa Nam th¸ng 2-3 vµ th¸ng 5-7.
Thêi vô trång bÇu c©y: PhÝa B¾c th¸ng 1 - 3 vµ th¸ng 8 - 9; PhÝa Nam th¸ng 2 - 4 vµ th¸ng 6 - 7 khi ®Êt ®ñ Èm.
2.3.4. Trång c©y chÌ
§Êt trång chÌ ph¶i ®îc cµy vïi ph©n xanh tríc khi trång Ýt nhÊt 1 th¸ng. Khi trång th× bæ hè hay cµy r¹ch s©u 20 - 25 cm theo r·nh hµng ®· ®îc ®µo ®Ó trång bÇu c©y.
2.3.4.1. Kho¶ng c¸ch trång:
-
N¬i dèc díi 15o: Hµng c¸ch hµng 1,4 - 1,5 m, c©y c¸ch c©y 0,4 - 0,5 m.
-
N¬i dèc trªn 15o : Hµng c¸ch hµng 1,2 - 1,3 m, c©y c¸ch c©y 0,3 - 0,4 m.
2.3.4.2. Trång c©y sau khi ®· bá tói bÇu. §Æt bÇu vµo hè hay r¹ch, lÊp ®Êt, nÐn ®Êt ®Òu xung quanh bÇu, lÊp phñ líp ®Êt t¬i trªn vÕt c¾t hom 1 - 2 cm, ®Æt mÇm c©y theo mét híng xu«i chiÒu giã chÝnh.
Trång xong tñ cá, r¸c hai bªn hµng chÌ hay hèc trång dµy 8 - 10 cm, réng 20 - 30 cm mçi bªn. Lo¹i cá, r¸c dïng ®Ó tñ lµ phÇn kh«ng cã kh¶ n¨ng t¸i sinh.
2.3.4.3. Trång c©y ph©n xanh, che bãng: C©y ph©n xanh lµ c¸c lo¹i c©y cã kh¶ n¨ng c¶i t¹o ®Êt, lµm ph©n bãn t¨ng chÊt dinh dìng cho c©y chÌ, tèt nhÊt lµ c¸c c©y hä ®Ëu.
Thêi vô gieo: Tõ th¸ng 1 - 4 hµng n¨m, ngay sau khi lµm ®Êt, trång chÌ.
C¸ch gieo: C©y hµng n¨m gieo gi÷a hµng, mËt ®é tuú theo lo¹i c©y, c¸ch gèc chÌ Ýt nhÊt 40 cm vÒ mçi bªn. C©y ph©n xanh lu niªn 2 - 4 n¨m (c¸c lo¹i muång, cèt khÝ) kiªm che bãng t¹m ®îc gieo theo côm mét ®êng gi÷a hai hµng chÌ, kho¶ng c¸ch t©m côm 30 - 40 cm, mçi côm ®êng kÝnh 3 - 5 cm.
C©y bãng m¸t bé ®Ëu, th©n gç, t¸n tha, réng, kh«ng tranh chÊp níc víi c©y chÌ vÒ mïa ®«ng, ®îc trång cïng hµng hay gi÷a hai hµng chÌ, mËt ®é tõ 150 - 250 c©y/ha, trång b»ng c©y ¬m bÇu, ®¶m b¶o che bãng 30 - 50 % ¸nh s¸ng mÆt trêi.
2.4. Kü thuËt ch¨m sãc:
2.4.1. GiÆm c©y con.
N¬ng chÌ ph¶i ®îc trång giÆm c©y con ngay tõ n¨m ®Çu sau trång vµo nh÷ng chç mÊt kho¶ng. BÇu c©y con ®em giÆm cã cïng tuæi c©y trång trªn n¬ng, ®· ®îc dù phßng 10%.
Bãn thªm mçi c©y 1,0 kg ph©n chuång tèt tríc trång giÆm.
Trång giÆm vµo ngµy r©m m¸t, ma nhá hoÆc sau ma to.
GiÆm chÌ cÇn ®îc tiÕn hµnh liªn tôc trong thêi kú n¬ng chÌ kiÕn thiÕt c¬ b¶n (2 - 3 n¨m), ®¶m b¶o n¬ng chÌ ®«ng ®Æc, ®ång ®Òu. Trång giÆm tèt nhÊt vµo thêi vô Xu©n sím (th¸ng 1 - 2), ma nhá, ®Êt võa Èm.
§èi víi n¬ng chÌ tuæi lín mÊt kho¶ng tiÕn hµnh trång giÆm c©y con 14 - 16 th¸ng tuæi, chiÒu cao 35 - 40 cm sau khi bÊm ngän. KÝch thíc bÇu lín 25 x 12 cm, bÇu ®Êt ®îc ®ãng víi tû lÖ 3 phÇn ®Êt + 1 phÇn ph©n h÷u c¬ hoai môc ®· ®îc ñ víi ph©n l©n.
Thêi vô giÆm tõ th¸ng 8 - 10 ( phÝa B¾c), th¸ng 9 - 11 (phÝa Nam) vµo cuèi mïa ma khi ®Êt ®ñ Èm.
2.4.2. Bãn ph©n.
2.4.2.1. Bãn lãt tríc khi trång: Sau khi ®µo r·nh hµng xong bãn lãt ph©n h÷u c¬ 20 - 30 tÊn / ha vµ 100 - 150 kg P2O5 kg/ha, trén ph©n vµo ®Êt trång.
-
Bãn ph©n cho mçi ha chÌ kiÕn thiÕt c¬ b¶n (2 - 3 n¨m sau trång) theo b¶ng sau:
Lo¹i chÌ
|
Lo¹i ph©n
|
Lîng ph©n
(kg)
|
Sè lÇn bãn
|
Thêi gian bãn
(vµo th¸ng)
| Ph¬ng ph¸p bãn |
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
ChÌ tuæi 1
|
N
P2O5
K2O
|
40
30
30
|
2
1
1
|
2 - 3 vµ 6 -7
2 - 3
2 - 3
|
Trén ®Òu, bãn s©u 6 - 8 cm, c¸ch gèc 25 - 30 cm, lÊp kÝn.
|
ChÌ tuæi 2
|
N
P2O5
K2O
|
60
30
40
|
2
1
1
|
2 - 3 vµ 6 - 7
2 - 3
2- -3
|
Trén ®Òu, bãn s©u 6 - 8 cm, c¸ch gèc 25 - 30 cm, lÊp kÝn.
|
§èn t¹o h×nh lÇn I (2tuæi)
|
H÷u c¬
P2O5
|
15.000 - 20.000
100
|
1
1
|
11 - 12
11 - 12
|
Trén ®Òu, bãn r¹ch s©u 15 - 20 cm, c¸ch gèc 30 - 40 cm, lÊp kÝn.
|
ChÌ tuæi 3
|
N
P2O5
K2O
|
80
40
60
|
2
1
2
|
2 - 3 vµ 6 - 7
2 - 3
2 - 3 vµ 6 - 7
|
Trén ®Òu, bãn s©u 6 - 8 cm, c¸ch gèc 30 - 40 cm, lÊp kÝn.
|
2.4.2.3. Bãn ph©n cho mçi ha chÌ kinh doanh theo b¶ng sau:
Lo¹i chÌ
|
Lo¹i ph©n
|
Lîng ph©n
(kg)
|
Sè lÇn bãn
|
Thêi gian bãn
(vµo th¸ng)
| Ph¬ng ph¸p bãn |
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
C¸c lo¹i h×nh kinh doanh 3 n¨m 1 lÇn
|
H÷u c¬
P2O5
|
25.000 - 30.000
100
|
1
1
|
12 - 1
12 - 1
|
Trén ®Òu, bãn r¹ch s©u 15 - 20 cm, gi÷a hµng, lÊp kÝn.
|
N¨ng suÊt ®ät díi 60 t¹/ha
|
N
P2O5
K2O
|
100 - 120
40 - 60
60 - 80
|
3 - 4
1
2
|
2 ; 4 ; 6 ; 8
2
2 ; 4
|
Trén ®Òu, bãn s©u 6-8 cm, gi÷a hµng, lÊp kÝn. Bãn 40-20-30-10% hoÆc 40-30-30% N;100% P2O5; 60-40%K2O
|
N¨ng suÊt ®ät
60 - díi 80 t¹/ha
|
N
P2O5
K2O
|
120 - 180
60 - 100
80 - 120
|
3 - 4
1
2
|
2 ; 4 ; 6 ; 8
2
2 - 4
|
Trén ®Òu, bãn s©u 6-8 cm, gi÷a hµng, lÊp kÝn. Bãn 40-20-30-10 hoÆc 40-30- 30% N; 100% P2O5; 60 - 40%K2O.
|
N¨ng suÊt ®ät
80 - díi 120 t¹/ha.
|
N
P2O5
K2O
|
180 - 300
100 - 160
120 - 200
|
3 - 5
1
2 - 3
|
1 ; 3 ; 5 ; 7 ; 9
1
1 ; 5 ; 9
|
Trén ®Òu, bãn s©u 6-8 cm, gi÷a hµng, lÊp kÝn. Bãn 30 - 20 - 30 - 20 - 10% hoÆc 30- 20-30-20% N; 100% P2O5; 60 - 30 - 10%K2O.
|
N¨ng suÊt ®ät tõ 120 t¹/ha trë lªn
|
N
P2O5
K2O
|
300 - 600
160 - 200
200 - 300
|
3 - 5
1
2 - 3
|
1 ; 3 ; 5 ; 7 ; 9
1
1 ; 5 ; 9
|
Trén ®Òu, bãn s©u 6-8 cm, gi÷a hµng, lÊp kÝn. Bãn 30-20-30-20-10% hoÆc 30-20-30-20%N; 100% P2O5; 60-30- 10%K2O.
|
2.4.2.4. Bãn ph©n cho mçi 1 ha chÌ gièng vên c©y lÊy hom nh sau:
Lo¹i ph©n
|
Lîng ph©n
(Kg)
|
Sè lÇn bãn
|
Thêi gian bãn
(vµo th¸ng)
|
Ph¬ng ph¸p bãn
|
H÷u c¬
|
25.000 - 30.000
|
1
|
12 - 1
|
Trén ®Òu víi ph©n l©n, bãn r¹ch s©u 15 - 20 cm , gi÷a hµng, lÊp kÝn.
|
N
P2O5
K2O
|
200
300
200
|
2
1
2
|
2 ; 6
12 - 1
2 ; 6
|
Trén ®Òu, bãn s©u 6 - 8 cm, gi÷a hµng, lÊp kÝn. Bãn 60 - 40 % N; 100% P2O5; 60 - 40%K2O
|
2.4.2.5. Bãn ph©n cho chÌ phôc håi.
N¬ng chÌ tuæi lín, mÊt kho¶ng díi 40% cÇn tiÕn hµnh phôc håi.
§µo r·nh hay hè trång giÆm réng 40 cm, s©u 30cm, bãn ph©n h÷u c¬ lîng 2,5 - 3,0 kg/ gèc, trén ®Êt lÊp kÝn tríc khi giÆm Ýt nhÊt 1 th¸ng.
Nh÷ng ®iÓm mÊt kho¶ng liªn tôc, tiÕn hµnh gieo c©y ph©n xanh, bæ sung c©y bãng m¸t nh chÌ KTCB trªn ®Êt phôc hoang.
Bãn ph©n cho 1 ha cô thÓ nh sau:
Lo¹i ph©n
|
Lîng ph©n (Kg)
|
Sè lÇn bãn
|
Thêi gian bãn
(vµo th¸ng)
| Ph¬ng ph¸p bãn |
H÷u c¬
|
20.000 - 30.000
|
1
|
12 - 1
|
Trén ®Òu víi ph©n l©n, bãn r¹ch s©u 15 - 20 cm , gi÷a hµng, lÊp kÝn. Bãn tríc 1 n¨m ®èi víi chÌ ®èn ®au, ®èn trÎ l¹i.
|
N
P2O5
K2O
|
200 - 300
100
150 - 200
|
2 - 3
1
2
|
2 ; 5 ; 8
12 - 1
2 ; 6
|
Trén ®Òu, bãn s©u 6 - 8 cm, gi÷a hµng, lÊp kÝn. Bãn 60 - 40 % hoÆc 30 - 40 - 30% N; 100% P2O5; 60 - 40%K2O
|
2.4.3. Phßng trõ cá d¹i.
2.4.3.1. §èi víi chÌ kiÕn thiÕt c¬ b¶n:
Xíi cá, ®¶m b¶o cá s¹ch quanh n¨m trªn hµng chÌ.
Riªng chÌ 1 tuæi cÇn nhæ cá tay ë gèc chÌ ®Ó b¶o vÖ ®îc c©y chÌ. Gi÷a hµng trång xen c©y ph©n xanh, ®Ëu ®ç, hoÆc bõa xíi s¹ch cá.
Vô Xu©n (th¸ng 1 - 2) vµ vô Thu (th¸ng 8 - 9) xíi s¹ch toµn bé diÖn tÝch 1 lÇn/vô.
Trong n¨m xíi gèc 2 - 3 lÇn, réng 30 - 40 cm vÒ hai bªn hµng chÌ.
2.4.3.2. §èi víi chÌ kinh doanh:
-
Vô §«ng Xu©n: Xíi s¹ch cá d¹i, c©y gi÷a hµng hoÆc phay s©u 10 cm, lÊp ph©n h÷u c¬ vµ cµnh l¸ giµ sau khi ®èn, nÕu h¹n kh«ng cµy ®îc th× xíi s¹ch toµn bé.
-
Vô HÌ Thu: §µo gèc c©y d¹i, ph¸t luæng hoÆc xíi cá gèc gi÷a hµng, bõa 3 - 4 lÇn hoÆc phay s©u 5 cm.
§åi chÌ ®îc tñ cá, r¸c kÝn ®Êt trong vô §«ng Xu©n th× bít c¸c kh©u lµm cá trong vô HÌ Thu.
2.4.3.3. §èi víi vên chÌ nu«i hom gièng:
-
Vô §«ng Xu©n: Xíi s¹ch cá gèc, cµy bõa gi÷a hµng ®Ó lµm s¹ch cá.
-
Vô HÌ Thu: Xíi cá kÕt hîp bãn ph©n, ph¸t cá d¹i trong n¬ng chÌ vµ b×a l«.
2.4.3.4. §èi víi chÌ phôc håi:
-
Vô §«ng Xu©n: Xíi s¹ch cá trªn toµn bé diÖn tÝch.
-
Vô HÌ Thu: §¸nh gèc c©y d¹i, ph¸t cá ven ®êng, luæng cá gèc.
2.4.4. Phßng trõ s©u, bÖnh.
Phßng trõ s©u, bÖnh h¹i chÌ b»ng biÖn ph¸p tæng hîp ®¶m b¶o hîp lý vÒ kinh tÕ vµ bÒn v÷ng dùa trªn sù phèi hîp biÖn ph¸p trång trät, sinh häc, di truyÒn chän gièng vµ ho¸ häc, nh»m ®¹t s¶n lîng cao nhÊt víi t¸c h¹i Ýt nhÊt trong m«i trêng.
Ph¶i kiÓm tra thêng xuyªn, ph¸t hiÖn sím ®Ó tËp trung phßng trõ. C¸c biÖn ph¸p phßng trõ cô thÓ:
-
BiÖn ph¸p canh t¸c: Cµy bõa diÖt cá, vÖ sinh n¬ng ®åi, lÊp ®Êt diÖt nhéng, diÖt mÇm bÖnh, bãn ph©n hîp lý, thay ®æi thêi kú ®èn, h¸i ch¹y non ®Ó lo¹i bá trøng s©u, mÇm bÖnh.
-
BiÖn ph¸p sinh häc, sinh th¸i: Trång c©y bãng m¸t víi lo¹i thÝch hîp vµ cã mËt ®é ®¶m b¶o ®é Èm trªn n¬ng chÌ. H¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt thuèc ho¸ häc ®Ó ®¶m b¶o duy tr× tËp ®oµn thiªn ®Þch cã Ých, c©n b»ng sinh th¸i trªn n¬ng chÌ.
-
BiÖn ph¸p ho¸ häc:
Kh«ng phun thuèc theo ®Þnh kú.
Phun thuèc theo ®iÒu tra dù tÝnh, dù b¸o khi cã s©u non hoÆc khi chÌ míi bÞ bÖnh.
Dïng thuèc ®óng chØ dÉn vÒ lo¹i, liÒu lîng dïng ®èi víi c¸c ®èi tîng s©u, bÖnh h¹i. Thêi gian c¸ch ly ®¶m b¶o Ýt nhÊt 10 - 15 ngµy míi ®îc thu h¸i ®ät chÌ.
2.4.5. §èn chÌ.
2.4.5.1. §èn t¹o h×nh:
LÇn 1: Khi chÌ 2 tuæi, ®èn th©n chÝnh c¸ch mÆt ®Êt 12 - 15 cm, ®èn cµnh c¸ch mÆt ®Êt 30 - 35 cm.
LÇn 2: Khi chÌ 3 tuæi, ®èn cµnh chÝnh c¸ch mÆt ®Êt 30 - 35 cm, ®èn cµnh t¸n c¸ch mÆt ®Êt 40 - 45 cm.
2.4.5.2. §èn phít:
Hai n¨m ®Çu, mçi n¨m ®èn trªn vÕt ®èn cò 5 cm. Sau ®ã mçi n¨m ®èn cao thªm 3 cm, khi vÕt ®èn díi cïng cao 70 cm so víi mÆt ®Êt th× hµng n¨m chØ ®èn cao thªm 1 cm so vÕt ®èn cò.
TuyÖt ®èi kh«ng c¾t tØa cµnh la, ®¶m b¶o ®é che phñ, khÐp t¸n trªn n¬ng.
§èi víi n¬ng chÌ sinh trëng yÕu, t¸n l¸ tha máng, cã thÓ ¸p dông chu kú ®èn c¸ch n¨m: 1 n¨m ®èn phít nh trªn, 1 n¨m ®èn söa b»ng t¸n chØ c¾t phÇn cµnh xanh.
2.4.5.3. §èn löng:
Nh÷ng ®åi chÌ ®· ®îc ®èn phít nhiÒu n¨m, vÕt ®èn cao qu¸ 90 cm so víi mÆt ®Êt, nhiÒu cµnh t¨m h¬ng, u bíu, bóp nhá, n¨ng suÊt gi¶m th× ®èn löng c¸ch mÆt ®Êt 60 - 65 cm; hoÆc chÌ n¨ng suÊt kh¸ nhng c©y cao qu¸ còng ®èn löng c¸ch mÆt ®Êt 70 - 75 cm.
2.4.5.4. §èn ®au: Nh÷ng ®åi chÌ ®îc ®èn löng nhiÒu n¨m, cµnh nhiÒu mÊu, c©y sinh trëng kÐm, n¨ng suÊt gi¶m râ rÖt th× ®èn ®au c¸ch mÆt ®Êt 40 - 45 cm.
2.4.5.5. §èn trÎ l¹i: Nh÷ng n¬ng chÌ giµ, c»n cçi ®· ®îc ®èn ®au nhiÒu lÇn, n¨ng suÊt gi¶m nghiªm träng th× ®èn trÎ l¹i c¸ch mÆt ®Êt 10 - 25 cm.
2.4.5.6. Thêi vô ®èn: Tõ gi÷a th¸ng 12 ®Õn hÕt th¸ng 1.
-
N¬i thêng bÞ s¬ng muèi ®èn muén h¬n, ®èn sau ®ît s¬ng muèi nÆng.
-
§èn ®au tríc, ®èn phít sau.
-
§èn t¹o h×nh, chÌ con tríc, ®èn chÌ trëng thµnh sau.
§èi víi vïng ®¶m b¶o ®é Èm, hoÆc cã ®iÒu kiÖn chñ ®éng tíi chÌ cã thÓ ®èn mét phÇn diÖn tÝch vµo th¸ng 4 - 5 sau ®ît chÌ Xu©n gãp phÇn r¶i vô thu ho¹ch chÌ.
2.4.5.7. C¸ch ®èn vµ dông cô ®èn:
-
§èn t¹o t¸n cã mÆt b»ng nghiªng theo sên dèc, kh«ng lµm dËp cµnh, s©y s¸t vá.
-
§èn ®au, ®èn löng, ®èn t¹o h×nh lÇn ®Çu th× dïng dao. §èn phít, ®èn t¹o h×nh lÇn 2 th× dïng kÐo hoÆc dao. §èn trÎ l¹i, söa cµnh lín chÌ gièng th× dïng ca.
-
§èi víi c¸c gièng chÌ cã ph©n cµnh nhiÒu, mËt ®é cµnh lín, sinh trëng ®Ønh ®Òu th× cã thÓ ¸p dông m¸y ®èn ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.
2.4.6. Tíi chÌ:
N¬i cã ®iÒu kiÖn vÒ nguån níc, kh¶ n¨ng ®Çu t th× cã thÓ tiÕn hµnh tíi cho chÌ khi ®é Èm ®Êt díi 60% søc chøa Èm ®ång ruéng (vµo c¸c th¸ng h¹n, tõ th¸ng 11 - 4 n¨m sau vµ c¸c thêi ®iÓm h¹n dµi chÝnh vô qu¸ 15 ngµy).
Tíi theo ph¬ng ph¸p phun ma bÒ mÆt víi vßi tíi di ®éng hoÆc cè ®Þnh cho hiÖu qu¶ cao.
2.5. Thu ho¹ch vµ b¶o qu¶n.
2.5.1. Thu ho¹ch.
2.5.1.1. H¸i t¹o h×nh chÌ kiÕn thiÕt c¬ b¶n:
-
§èi víi chÌ 1 tuæi: Tõ th¸ng 10, h¸i bÊm ngän nh÷ng c©y cao 60 cm trë lªn.
-
§èi víi chÌ 2 tuæi: H¸i ®ät trªn nh÷ng c©y to khoÎ vµ c¸ch mÆt ®Êt 50 cm trë lªn.
2.5.1.2. H¸i t¹o h×nh sau khi ®èn:
-
§èi víi chÌ ®èn lÇn 1: §ît ®Çu h¸i c¸ch mÆt ®Êt 40 - 45 cm, t¹o thµnh mÆt ph¼ng nghiªng theo sên dèc. §ît 2 h¸i ®ät chõa 2 l¸ vµ l¸ c¸.
-
§èi víi chÌ ®èn lÇn 2: §ît ®Çu h¸i cao h¬n chÌ ®èn lÇn 1 tõ 25 - 30 cm, c¸c ®ît sau h¸i chõa b×nh thêng nh ë chÌ ®èn lÇn 1.
2.5.1.3. H¸i chÌ kinh doanh:
a) H¸i ®ät vµ 2 - 3 l¸ non (x¸c ®Þnh theo tiªu chuÈn Nhµ níc TCVN 1053 - 71 - 1054 - 71).
Khi trªn t¸n cã 30% sè ®ät ®ñ tiªu chuÈn th× h¸i, kh«ng bá sãt, kh«ng ®Ó qu¸ løa, cø 7 - 10 ngµy h¸i 1 løa, tËn thu ®ät mï xoÌ.
b) Thêi vô:
Vô Xu©n (th¸ng 3 - 4): H¸i chõa 2 l¸ vµ l¸ c¸, t¹o t¸n b»ng. Nh÷ng ®ät vît cao h¬n mÆt t¸n th× h¸i s¸t l¸ c¸.
Vô HÌ Thu (th¸ng 5 - 10): H¸i chõa 1 l¸ vµ l¸ c¸, t¹o t¸n b»ng. Nh÷ng ®ät cao h¬n mÆt t¸n th× h¸i s¸t l¸ c¸.
Vô Thu §«ng (th¸ng 11- 12): Th¸ng 11 h¸i chõa l¸ c¸, th¸ng 12 h¸i c¶ l¸ c¸.
c) §èi víi c¸c gièng chÌ cã ph©n cµnh nhiÒu, mËt ®é cµnh mau, sinh trëng ®Ønh ®Òu th× cã thÓ ¸p dông h¸i b»ng kÐo hay h¸i chÌ b»ng m¸y ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng.
2.5.1.4. H¸i chÌ trªn n¬ng ®èn trÎ l¹i, ®èn ®au th× tiÕn hµnh nh ®èi víi chÌ kiÕn thiÕt c¬ b¶n.
2.5.2. B¶o qu¶n:
ChÌ ®ät t¬i thu xong ph¶i ®Ó n¬i r©m m¸t, bá trong sät kh«ng nÐn chÆt, kh«ng ®ùng trong bao kÝn, kh«ng ®Ó hÐo, lÉn bÈn víi vËt l¹, t¹p chÊt, ®a ®Õn n¬i chÕ biÕn kh«ng qu¸ 10 tiÕng.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |