tiªu chuÈn trång trät 10 TCN 342 – 98
Tiªu chuÈn ngµnh | 10 TCN 342-98 |
Ph¬ng ph¸p kiÓm ®Þnh ruéng gièng1 |
-
Më ®Çu:
Tiªu chuÈn nµy quy ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c chung vµ ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tÝnh x¸c thùc ®é ®ång nhÊt cña l« ruéng gièng còng nh c¸c yªu cÇu kü thuËt kh¸c ®· quy ®Þnh trong tiªu chuÈn chÊt lîng cña tõng lo¹i c©y trång, ®Ó ¸p dông thèng nhÊt trong c¶ níc.
-
Môc ®Ých:
KiÓm ®Þnh ruéng gièng nh»m x¸c ®Þnh:
-
C©y gièng vµ toµn bé ruéng gièng ®óng víi gièng yªu cÇu kiÓm ®Þnh.
-
Sè c©y kh¸c d¹ng vµ c©y kh¸c loµi kh«ng vît qu¸ tiªu chuÈn cho phÐp ®èi víi tõng lo¹i c©y trång.
-
C¸c yªu cÇu kh¸c cña ruéng gièng nh: C¸ch ly t×nh h×nh sinh trëng, cá d¹i, s©u bÖnh vµ c©y trång vô tríc... ph¶i ®¶m b¶o an toµn.
-
§èi víi gièng lai cßn nh»m x¸c ®Þnh tû lÖ c©y mÑ tung phÊn, tû lÖ c©y bè kh¸c d¹ng tung phÊn vµ tû lÖ c©y mÑ kh¸c d¹ng.
-
Ph¹m vi ¸p dông:
-
Tiªu chuÈn nµy ¸p dông cho mäi ruéng gièng c©y l¬ng thùc, c©y thùc phÈm, c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy cÇn kiÓm ®Þnh lµm c¬ së cho viÖc cÊp chøng chØ chÊt lîng l« gièng.
-
Tiªu chuÈn nµy thay thÕ cho c¸c tiªu chuÈn kiÓm ®Þnh ruéng gièng tríc ®©y.
-
ThuËt ng÷:
-
L« kiÓm ®Þnh (Inspection field):
Lµ mét diÖn tÝch x¸c ®Þnh cña mét hoÆc nhiÒu ruéng gièng liÒn kho¶nh cã cïng tÝnh chÊt ®Êt, ®iÒu kiÖn thuû lîi, s¶n xuÊt cïng mét lo¹i gièng, cã cïng nguån gièng gèc, cïng cÊp gièng, cïng thêi vô vµ ¸p dông mét quy tr×nh kü thuËt, biÓu hiÖn vÒ sinh trëng ph¸t triÓn gÇn nh nhau.
-
C©y kh¸c d¹ng (Off - type plant):
Lµ nh÷ng c©y cã mét hoÆc nhiÒu tÝnh tr¹ng kh¸c biÖt víi tÝnh tr¹ng cña gièng ®îc kiÓm tra.
-
C©y kh¸c loµi (Other species plant):
Lµ c©y cña loµi c©y trång kh¸c kh«ng cïng loµi víi gièng ®îc kiÓm tra.
-
Nguyªn t¾c:
-
Ph¬ng ph¸p kiÓm ®Þnh ®ång ruéng trong tiªu chuÈn nµy chñ yÕu dùa vµo nh÷ng ®Æc trng vÒ h×nh th¸i cña gièng ®Ó kiÓm tra c¸c thµnh phÇn cã trong « kiÓm ®Þnh, tõ ®ã cã kÕt luËn cho c¶ l« ruéng gièng.
-
ChØ nh÷ng ngêi ®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn huÊn luyÖn vµ cÊp giÊy x¸c nhËn míi ®îc thùc hiÖn viÖc kiÓm ®Þnh ruéng gièng. Ngêi kiÓm ®Þnh ph¶i n¾m v÷ng nh÷ng ®Æc trng kh¸c biÖt cña gièng, nhËn biÕt ®îc nh÷ng lo¹i s©u bÖnh h¹i chÝnh, cã kh¶ n¨ng t vÊn cho ngêi s¶n xuÊt nh÷ng kinh nghiÖm vµ biÖn ph¸p cÇn chó ý trong thu ho¹ch, ph¬i sÊy, xö lý vµ b¶o qu¶n gièng, ngêi kiÓm ®Þnh ph¶i n¾m v÷ng c¸c tiªu chuÈn chÊt lîng vµ cã kh¶ n¨ng gi¶i thÝch mäi quy ®Þnh vÒ qu¶n lý gièng c©y trång.
-
Ngêi s¶n xuÊt ph¶i cã tr¸ch nhiÖm th«ng tin ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c vÒ t×nh h×nh cña l« ruéng gièng (diÖn tÝch, ®Þa ®iÓm, nguån gièng, quy tr×nh s¶n xuÊt vµ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt ®· ¸p dông ....) cho ngêi kiÓm ®Þnh.
-
Nh÷ng yªu cÇu chÝnh trong kiÓm ®Þnh ®ång ruéng:
-
KiÓm tra sè ®iÓm vµ sè c©y nh ë b¶ng 1, c¸c ®iÓm kiÓm ®Þnh ph¶i ®¹i diÖn cho c¶ l« gièng.
-
KiÓm tra tÊt c¶ c¸c gãc vµ c¸c khu vùc cã vÊn ®Ò cña l« gièng.
-
KiÓm tra c¸c ruéng bªn c¹nh ®Ó x¸c minh nguån g©y lÉn t¹p.
-
Nh÷ng ruéng gièng bÞ ®æ r¹p, s©u bÖnh nÆng, hoÆc sinh trëng c»n cçi th× lo¹i bá.
-
Thêi kú kiÓm ®Þnh vµ sè lÇn kiÓm ®Þnh:
-
KiÓm ®Þnh t¹i nh÷ng thêi kú mµ c¸c ®Æc tÝnh kh¸c biÖt cña gièng biÓu hiÖn râ rÖt nhÊt nh ®· quy ®Þnh trong c¸c tiªu chuÈn h¹t gièng c©y trång. §èi víi gièng lai cßn ph¶i kiÓm tra viÖc khö ®ùc hoÆc møc ®é bÊt dôc, tû lÖ c©y mÑ ®· vµ ®ang tung phÊn, tû lÖ c©y kh¸c d¹ng ë c¸c hµng bè ®· vµ ®ang tung phÊn, tû lÖ c©y mÑ kh¸c d¹ng.
-
NÕu l« gièng cÇn ®îc cÊp chøng chØ th× tÊt c¶ c¸c thêi kú kiÓm ®Þnh ghi trong tiªu chuÈn h¹t gièng lµ b¾t buéc.
-
Tµi liÖu vµ dông cô:
-
Biªn b¶n kiÓm ®Þnh
-
S¬ ®å vµ b¶n m« t¶ vÞ trÝ ruéng gièng.
-
Tiªu chuÈn h¹t gièng
-
B¶n m« t¶ c¸c tÝnh tr¹ng ®Æc trng cña gièng, tµi liÖu vÒ bÖnh, cá d¹i hoÆc c¸c th«ng tin n«ng häc kh¸c.
-
Bót viÕt, m¸y tÝnh, thíc ®o...
-
C¸ch tiÕn hµnh:
-
Tríc khi tiÕn hµnh kiÓm ®Þnh ngêi kiÓm ®Þnh ph¶i n¾m ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin vÒ l« ruéng gièng vµ ph¶i ®¸nh gi¸ chung toµn bé l« ruéng gièng nh: tÝnh x¸c thùc, t×nh h×nh sinh trëng, s©u bÖnh vµ c¸ch ly ®Ó quyÕt ®Þnh cã kiÓm ®Þnh hay kh«ng.
-
Chia l« kiÓm ®Þnh: C¨n cø vµo c¸c yªu cÇu nªu ë môc 5.1 mµ ph©n l« kiÓm ®Þnh theo quy ®Þnh ë b¶ng 1.
-
KiÓm tra c¸ch ly ®Ó ®¶m b¶o r»ng ruéng gièng ®îc c¸ch ly (kh«ng gian hoÆc thêi gian) ®óng tiªu chuÈn quy ®Þnh.
-
§Þnh vÞ trÝ c¸c ®iÓm l« ruéng gièng theo mét trong c¸c s¬ ®å ®îc chØ dÉn ë phô lôc 2, ®¶m b¶o ®¹i diÖn cho c¶ l« ruéng gièng.
-
Sè c©y t¹i mçi ®iÓm kiÓm ®Þnh ph¶i ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi chÝnh x¸c víi sè lîng tèi thiÓu nh quy ®Þnh ë b¶ng 1. ViÖc x¸c ®Þnh sè c©y /l ®iÓm kiÓm ®Þnh cã thÓ ®Õm trùc tiÕp hoÆc quy ra tõ ®iÒu tra sè c©y/m2 hoÆc sè c©y /mÐt chiÒu dµi tuú theo ph¬ng thøc gieo trång.
Riªng víi gièng lóa lai vµ ng« lai sè c©y t¹i 1 ®iÓm kiÓm ®Þnh nh ë b¶ng 1 bao gåm 50% ë hµng mÑ vµ 50% ë hµng bè. §èi víi c¸c gièng lai bè vµ mÑ kh«ng gieo trång cïng nhau th× tiÕn hµnh kiÓm ®Þnh ruéng bè vµ ruéng mÑ riªng theo nh tiªu chuÈn.
-
T¹i mçi ®iÓm kiÓm ®Þnh c¸n bé kiÓm ®Þnh ph¶i: KiÓm tra vµ ghi chÐp c¸c kÕt qu¶ vµo phiÕu kÕt qu¶ kiÓm ®Þnh nh ë phô lôc 3.
-
TÝnh to¸n kÕt qu¶:
-
a) Tû lÖ c©y d¹ng kh¸c (%) =
|
Sè c©y kh¸c d¹ng
|
x 100
|
Tæng sè c©y kiÓm tra
|
-
b) Tû lÖ c©y kh¸c loµi (%) =
|
Sè c©y loµi kh¸c
|
x 100
|
Tæng sè c©y kiÓm tra
|
-
c) Tû lÖ cá d¹i (%) =
|
Sè c©y cá d¹i
|
x 100
|
Tæng sè c©y kiÓm tra + sè c©y cá d¹i
| -
Trong trêng hîp s¶n xuÊt h¹t gièng lai cÇn kiÓm tra c¸c chØ tiªu sau:
-
a) Tû lÖ c©y mÑ ®· vµ ®ang tung phÊn (%) =
|
Sè c©y mÑ tung phÊn
|
x 100
|
Tæng sè c©y kiÓm tra
|
-
b) Tû lÖ c©y bè kh¸c d¹ng ®· vµ ®ang tung phÊn (%) =
|
Sè c©y bè kh¸c d¹ng tung phÊn
|
x 100
|
Tæng sè c©y kiÓm tra
|
-
c) Tû lÖ c©y mÑ kh¸c d¹ng (%) =
|
Sè c©y mÑ kh¸c d¹ng
|
x 100
|
Tæng sè c©y kiÓm tra
|
11. B¸o c¸o kÕt qu¶:
Sau khi kiÓm ®Þnh xong, tÝnh to¸n sè liÖu b×nh qu©n cña c¸c ®iÓm ®èi víi tõng chØ tiªu råi ®iÒn vµo biªn b¶n kiÓm ®Þnh, so s¸nh víi tiªu chuÈn ®· quy ®Þnh ®èi víi tõng cÊp gièng cña tõng loµi c©y trång ®Ó ®i ®Õn kÕt luËn l« ruéng gièng cã ®¹t yªu cÇu hay kh«ng, hoÆc ®a ra kiÕn nghÞ cô thÓ ®Ó c¬ së s¶n xuÊt gièng thùc hiÖn tiÕp tríc khi cã kÕt luËn cuèi cïng (phô lôc 4). KÕt qu¶ c¸c lÇn kiÓm ®Þnh ®· ®îc tiÕn hµnh ®îc tæng hîp trªn phiÕu kÕt qu¶ kiÓm ®Þnh ruéng gièng (phô lôc 5).
Phô lôc 1
B¶ng 1: Sè ®iÓm vµ sè c©y (khãm) kiÓm tra ë mçi ®iÓm
TT
|
C©y trång
|
DiÖn tÝch l« kiÓm ®Þnh (ha)
|
Sè ®iÓm kiÓm ®Þnh(tèi thiÓu)
|
Sè c©y khãm kiÓm ®Þnh ë 1 ®iÓm(tèi thiÓu)
|
1
|
Lóa
|
<0,5
0,5-6,0
6,1-10,0
|
5
8
10
|
Nguyªn chñng: 500 khãm
X¸c nhËn: 200 khãm
|
2
|
Ng«, ®Ëu t¬ng, l¹c, ®Ëu xanh, khoai t©y, s¾n, khoai lang, b«ng, ®ay, thuèc l¸.
|
<0,5
0,5-6,0
6,1-10,0
|
5
8
10
|
200 c©y
|
3
|
Rau
|
<0,3
0,31-1,0
Trªn 1ha cø thªm 0,6 ha thªm 1 ®iÓm
|
5
10
|
100 c©y
|
Phô lôc 2
KÕt qu¶ kiÓm ®Þnh ë c¸c ®iÓm
(¸p dông víi gièng thêng)
§iÓm K.§
|
T. sè c©y kiÓm tra
|
Sè c©y kh¸c loµi
|
Sè c©y kh¸c d¹ng
|
Sè c©y cá d¹i
|
Møc ®é nhiÔm s©u bÖnh h¹i chÝnh
|
Ghi chó
|
|
|
|
|
|
|
|
Tæng sè
|
|
|
|
|
|
|
KÕt qu¶ kiÓm ®Þnh ë c¸c ®iÓm
(¸p dông víi gièng lai)
§iÓm K.T
|
T. Sè c©y kiÓm tra
|
Sè c©y mÑ ®· vµ ®ang tung phÊn
|
Sè c©y bè ®ang vµ ®· tung phÊn
|
Sè c©y mÑ kh¸c d¹ng
|
Sè c©y cá d¹i
|
Møc ®é nhiÔm s©u bÖnh h¹i chÝnh
|
Ghi chó
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tæng sè
|
|
|
|
|
|
|
|
Phô lôc 3
C¸c ph¬ng ph¸p chän ®iÓm kiÓm ®Þnh
Ngêi kiÓm ®Þnh c¨n cø vµo h×nh d¸ng kÝch thíc cña l« ruéng gièng vµ ph¬ng thøc gieo cÊy mµ chän ®iÓm vµ c¸ch ®i kiÓm tra cho phï hîp ®Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cao. Cã thÓ chän c¸ch ®i theo mét trong nh÷ng s¬ ®å díi ®©y hoÆc ®i theo hµng (b¨ng) sau khi ®· ®Þnh vÞ ®îc c¸c ®iÓm kiÓm tra nh s¬ ®å.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |