Tiªu chuÈn ngµnh
|
10 TCN 283-97
|
QUY PH¹M KH¶O NGHIÖM
HIÖU LùC THUèC X¤NG H¥I TRõ C¤N TRïNG
G¢Y H¹I TRONG KHO
|
1. Quy ®Þnh chung:
1. 1. Ph¹m vi ¸p dông:
Quy ph¹m nµy quy ®Þnh ph¬ng ph¸p chñ yÕu ®¸nh gi¸ hiÖu lùc cña thuèc x«ng h¬i trõ c«n trïng g©y h¹i s¶n phÈm hµng hãa kh« b¶o qu¶n trong kho ë ®iÒu kiÖn ¸p suÊt khÝ quyÓn.
1 2. C¬ quan kh¶o nghiÖm:
§îc quy ®Þnh t¹i ®iÒu 11 cña Quy ®Þnh ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh sè l50/NN-BVTV/Q§ ngµy 10/03/1995 cña Bé N«ng NghiÖp vµ CNTP cò nay lµ Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n.
1 3. §iÒu kiÖn kh¶o nghiÖm:
Kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc bè trÝ trªn nh÷ng ph¬ng tiÖn chøa ®ùng, b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn hµng hãa khö trïng nh nhµ kho, toa xe löa, c«ngtenn¬.v.v..
Hµng ho¸ khö trïng chøa ®ùng trong ph¬ng tiÖn nãi trªn ph¶i ®óng víi yªu cÇu kh¶o nghiÖm cña c¬ së ®¨ng ký kh¶o nghiÖm, khèi lîng hµng hãa khö trïng ph¶i chiÕm 50-75% thÓ tÝch kh«ng gian khö trïng.
C«n trïng ®a vµo kh¶o nghiÖm:
-
Trêng hîp yªu cÇu kh¶o nghiÖm lµ ®¸nh gi¸ hiÖu lùc cña thuèc víi c«n trïng h¹i trong kho nãi chung th× b¾t buéc ph¶i cã c¸c loµi cã tÝnh kh¸ng thuèc cao sau:
-
Mät ®ôc th©n nhá: Rhizopertha dominica (Fab).
-
Mät bét ®á: Tribolium castaneum (Herbst.).
-
Mät g¹o, ng«: Sitophilus oryzae (L.)vµ S.zeamays (Most.)
-
Trêng hîp yªu cÇu cña kh¶o nghiÖm lµ ®¸nh gi¸ hiÖu lùc cña thuèc víi loµi c«n trïng cô thÓ th× kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i kh¶o nghiÖm víi c¸c loµi c«n trïng kh¸ng thuèc nªu trªn.
Ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c sai kh¸c duy nhÊt cña thÝ nghiÖm.
1.4. Ph¹m vi kh¶o nghiÖm:
Kh¶o nghiÖm ph¶i ®îc tiÕn hµnh ë hai vïng cã khÝ hËu kh¸c nhau. Kh¶o nghiÖm diÖn réng chØ ®îc tiÕn hµnh khi kh¶o nghiÖm diÖn hÑp thu ®îc kÕt qu¶ tèt.
2. Ph¬ng ph¸p kh¶o nghiÖm:
2.1. C«ng thøc kh¶o nghiÖm:
LiÒu lîng thuèc dïng trong kh¶o nghiÖm theo híng dÉn cña c¬ së s¶n xuÊt vµ t×nh h×nh thùc tÕ vÒ tÝnh kh¸ng thuèc cña c«n trïng g©y h¹i trong kho.
C¸c lo¹i thuèc so s¸nh ph¶i lµ lo¹i thuèc cã cïng ph¬ng thøc t¸c ®éng tíi c«n trïng g©y h¹i vµ ®· ®îc Bé N«ng nghiÖp - Ph¸t triÓn n«ng th«n ®a vµo danh môc thuèc b¶o vÖ thùc vËt ®îc phÐp sö dông, h¹n chÕ sö dông ë ViÖt Nam
C«ng thøc ®èi chøng kh«ng xö lý thuèc.
Trong tõng lÇn nh¾c l¹i cña kh¶o nghiÖm, c¸c c«ng thøc ®îc bè trÝ theo kiÓu khèi ngÉu nhiªn - RCD (Ramdom Complication Block Design) hoÆc c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c hiÖn ®ang ®îc sö dông trong thèng kª to¸n häc.
2.2. Quy m« kh¶o nghiÖm vµ sè lÇn nh¾c l¹i:
2.2.1. Kh¶o nghiÖm diÖn hÑp:
ThÓ tÝch khö trïng lµ 1m3. Sè lîng c«n trïng ®a vµo kh¶o nghiÖm Ýt nhÊt lµ 100 c¸ thÓ/1 loµi/1 c«ng thøc/ 1 lÇn nh¾c l¹i vµ ®ång nhÊt vÒ pha ph¸t dôc. Sè lÇn nh¾c l¹i cña kh¶o nghiÖm tèi thiÓu lµ 3 lÇn.
2.2.2. Kh¶o nghiÖm diÖn réng:
ThÓ tÝch kh«ng gian kh¶o nghiÖm ph¶i ®¹t tèi thiÓu lµ 300m3/c«ng thøc vµ kh«ng lÆp l¹i. MËt ®é quÇn thÓ c«n trïng sèng cÇn kh¶o nghiÖm ph¶i ®¹t thÊp nhÊt lµ 10 con/kg. Trêng hîp do mËt ®é quÇn thÓ c«n trïng cã s½n trªn hµng ho¸ qu¸ thÊp, cho phÐp bè trÝ c¸c bao chøa hµng cã s½n c«n trïng sèng víi mËt ®é nh trªn vµo trong l« hµng víi sè lîng lµ 20 bao/l«, träng lîng mét bao lµ 1 kg. Bè trÝ c¸c bao hµng cã s½n c«n trïng vµo l« hµng kh¶o nghiÖm theo s¬ ®å lÊy mÉu cña TCVN-4731/1989.
2.3. TiÕn hµnh xö lý thuèc:
2.3.1. Kh¶o s¸t khö trïng (®èi víi kh¶o nghiÖm diÖn réng):
L« hµng ph¶i ®¸p øng yªu cÇu kh¶o nghiÖm vÒ lo¹i hµng hãa, thÓ tÝch, mËt ®é quÇn thÓ c«n trïng vµ c¸c lo¹i c«n trïng còng nh c¸c quy ®Þnh vÒ an toµn lao ®éng.
2.3.2. ChuÈn bÞ vËt t, nh©n lùc vµ trang thiÕt bÞ:
§ñ theo yªu cÇu cña Quy ®Þnh qu¶n lý nhµ níc vÒ ho¹t ®éng khö trïng nãi trªn vµ yªu cÇu cña kh¶o nghiÖm.
2.3.3. Lµm kÝn khÝ:
§¶m b¶o ®é kÝn khÝ tèt ®Ó kh«ng g©y ¶nh hëng xÊu ®Õn m«i trêng xung quanh vµ hiÖu lùc trõ c«n trïng cña thuèc kh¶o nghiÖm.
2.3.4. LiÒu lîng thuèc sö dông vµ ®Æt thuèc:
LiÒu lîng thuèc dïng ®îc tÝnh theo gam chÊt ®éc hoÆc gam khÝ ®éc/m3 kh«ng gian khö trïng. Tuú theo thuèc ë thÓ láng (khÝ ®îc hãa láng ë ®iÒu kiÖn ¸p suÊt cao vµ nhiÖt ®é thÊp) hoÆc ë thÓ r¾n (bét, viªn nÐn hoÆc ®Üa nÐn .v.v..).
2.3.5. B¸o hiÖu nguy hiÓm vµ c¶nh giíi khö trïng: (®èi víi kh¶o nghiÖm diÖn réng)
Theo quy ®Þnh cña quy tr×nh khö trïng hiÖn hµnh.
2.3.6. X¶ thuèc vµ xö lý b· thuèc:
Sau khi më thïng khö trïng hoÆc kho: kh«ng gian khö trïng ph¶i ®îc th«ng tho¸ng, khi ®¶m b¶o an toµn míi ®îc vµo thu b· thuèc ®Ó huû (®èi víi thuèc ë thÓ r¾n).
2.3.7. KiÓm tra kÕt qu¶ sau x«ng h¬i:
LÊy mÉu kiÓm tra vµ ®¸nh gi¸ hiÖu lùc cña thuèc ë c¸c thêi ®iÓm x«ng h¬i lµ: 1, 7, 15, 30 vµ 45 ngµy (trêng hîp cÇn thiÕt th× ®¸nh gi¸ thªm ë thêi ®iÓm 60 ngµy sau x«ng h¬i).
2.4. §iÒu tra vµ thu thËp sè liÖu:
2.4.1. Ph¬ng ph¸p lÊy mÉu:
LÊy mÉu ®Ó kiÓm tra mËt ®é quÇn thÓ c«n trïng (sèng) ë thêi ®iÓm tríc vµ sau x«ng h¬i, ¶nh hëng cña x«ng h¬i khö trïng ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm sau x«ng h¬i theo ph¬ng ph¸p cña TCVN- 4731/1989.
2.4.2. KiÓm tra tû lÖ nÈy mÇm cña h¹t gièng:
§èi víi hµng hãa b¶o qu¶n dïng kh¶o nghiÖm lµ h¹t gièng th× tû lÖ n¶y mÇm cña h¹t ë thêi ®iÓm tríc vµ sau x«ng h¬i theo ph¬ng ph¸p thö cña TCVN-l700/1986.
2.4.3. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña thuèc ®èi víi hµng hãa khö trïng vµ c¸c vi sinh vËt kh¸c:
Theo dâi, ghi chÐp vµ chôp ¶nh (nÕu cÇn thiÕt) nh÷ng ¶nh hëng tÝch cùc vµ tiªu cùc cña thuèc kh¶o nghiÖm ®Õn c¸c loµi sinh vËt kh¸c cã trªn bÒ mÆt xö lý thuèc kh«ng thuéc ®èi tîng kh¶o nghiÖm (sinh vËt cã Ých vµ cã h¹i).
3. Thu thËp sè liÖu b¸o c¸o vµ c«ng bè kÕt qu¶:
3 .1. §Þa ®iÓm göi sè liÖu:
NÕu lµ kh¶o nghiÖm thuèc x«ng h¬i cha cã trong danh môc thuèc b¶o vÖ thùc vËt ®îc phÐp sö dông, h¹n chÕ sö dông ë ViÖt Nam th× thùc hiÖn theo §iÒu 14 cña Quy ®Þnh ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh sè l50/NN-BVTV/Q§ ngµy 10/03/1995 cña Bé N«ng nghiÖp -CNTP cò nay lµ Bé N«ng nghiÖp-PTNT.
3.2. C«ng thøc tÝnh to¸n vµ xö lý thèng kª:
3.2.l. Kh¶o nghiÖm diÖn hÑp vµ kh¶o nghiÖm diÖn réng (nÕu ph¶i bè trÝ c«n trïng tõ ngoµi vµo l« hµng):
KÕt qu¶ thu ®îc tÝnh to¸n theo c«ng thøc Abbott nh sau:
Trong ®ã:
+ H(%) lµ hiÖu lùc cña thuèc tÝnh theo phÇn tr¨m.
+ Ca lµ sè lîng c¸ thÓ c«n trïng sèng ë c«ng thøc ®èi chøng sau xö lý.
+ Ta lµ sè lîng c¸ thÓ c«n trïng sèng ë c«ng thøc thÝ nghiÖm sau xö lý.
3.2.2. Kh¶o nghiÖm diÖn réng:
KÕt qu¶ thu ®îc theo c«ng thøc Henderson-Tilton nh sau:
Trong ®ã:
+ H(%) lµ hiÖu lùc cña thuèc tÝnh theo phÇn tr¨m.
+ Ca lµ sè lîng c¸ thÓ c«n trïng sèng ë c«ng thøc ®èi chøng sau xö lý.
+ Cb lµ sè lîng c¸ thÓ c«n trïng sèng ë c«ng thøc ®èi chøng tríc xö lý.
+ Ta lµ sè lîng c¸ thÓ c«n trïng sèng ë c«ng thøc thÝ nghiÖm sau xö lý.
+ Tb lµ sè lîng c¸ thÓ c«n trïng sèng ë c«ng thøc thÝ nghiÖm tríc xö lý.
3.2.3. Xö lý thèng kª:
KÕt qu¶ thu ®îc xö lý theo ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ph¬ng sai mét hoÆc hai nh©n tè vµ ph©n nhãm theo Duncan.
3.3. Néi dung b¸o c¸o:
(§èi víi thuèc cha cã trong danh môc thuèc b¶o vÖ thùc vËt ®îc phÐp sö dông, h¹n chª'sö dông ë ViÖt Nam ).
B¸o c¸o gåm nh÷ng néi dung sau:
-
Tªn kh¶o nghiÖm.
-
Yªu cÇu kh¶o nghiÖm.
-
Thêi gian vµ ®Þa ®iÓm kh¶o nghiÖm.
-
Néi dung vµ ph¬ng ph¸p kh¶o nghiÖm:
-
Sè c«ng thøc kh¶o nghiÖm.
-
Lo¹i hµng hãa dïng kh¶o nghiÖm.
-
Loµi dÞch h¹i kh¶o nghiÖm.
-
Ph¬ng ph¸p bè trÝ kh¶o nghiÖm.
-
Qui m« kh¶o nghiÖm.
-
Sè lÇn nh¾c l¹i.
-
Ph¬ng ph¸p xö lý thèng kª to¸n häc .
-
§¸nh gi¸ kÕt qu¶ kh¶o nghiÖm.
-
C¸c b¶ng sè liÖu ®iÒu tra, quan s¸t.
-
§¸nh gi¸ hiÖu lùc cña tõng lo¹i thuèc.
-
NhËn xÐt ¶nh hëng (tÝch cùc vµ tiªu cùc) cña thuèc kh¶o nghiÖm ®Õn hµng hãa khö trïng, c¸c loµi sinh vËt cã Ých vµ m«i trêng.
-
§¸nh gi¸ møc ®é thµnh c«ng cña kh¶o nghiÖm.
B an hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh sè: 14-NN-KHKT/Q§ ngµy 6 th¸ng 1 n¨m 1997 cña Bé N«ng nghiÖp vµ CNTP
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |