MÔ HÌNH XÂY DỰNG KẾ HOẠCH PHÁT TRIỂN KINH TẾ ĐỊA PHƯƠNG

Để xây dựng mô hình dự báo phát triển kinh tế cho địa phương ta ký hiệu các biến số theo bảng sau đây:

Cách tính toán kế hoạch phát triển kinh tế tỉnh Bình Định thời kỳ 2006-2010 dựa vào lược đồ tính toán sau:

Để tính toán các chỉ tiêu kế hoạch phát triển kinh tế xã hội tỉnh Bình Định, cần xây dựng các phương trình mô tả mối quan hệ giữa các biến số kinh tế. Các phương trình này dựa trên cơ sở các mối liên hệ kinh tế giữa các biến đồng thời phù hợp với các số liệu của địa phương và có thể tính toán được.

DS(t)=f(DS(t-1))

L(t)=f(DS(t))

LC(t)=f(GDPC(t),WKC(t),WLC(t))

LN(t)=f(GDPN(t),WKN(t),WLN(t))

LDV(t)=f(GDPDV(t),WKDV(t),WLDV(t))

Ibd(t)=f(Icn(t))

Ic(t)=Ibd(t)xTTIc(t)

In(t)=Ibd(t)xTTInn(t)

Idv(t)=Ibd(t)-Ic(t)-In(t)

GDPC(t)=f(LC(t), Ic(t))

GDPN(t)=f(LN(t), In(t))

GDPDV(t)=f(LDV(t), Idv(t))

GDP(t)= GDPC(t)+GDPN(t)+GDPDV(t)

RTNĐN(t)=GDP(t)/DS(t)

REV(t)=f(GDP(t))

EXP1(t)=f(GDP(t))

XK(t)=f(GDP(t),NER(t))

NK(t)=f(GDP(t), XK(t))

TTNN(t)=f(GDP(t))

TTDV(t)=f(GDP(t))

TTCN(t)=100-TTNN(t)-TTDV(t)

3.3.3. Một số kết quả dự báo phát triển kinh tế tỉnh Bình Định

Để thực hiện các tính toán trên, công việc quan trọng là phải ước lượng : đầu tư ; Lao động .

Theo phân tích ở chương 2, đầu tư của Bình Định luôn phụ thuộc chặt chẽ vào nguồn đầu tư của Trung ương, nhất là từ năm 2001. Mặt khác đầu tư của cả nước đã được nhiều tổ chức trong và ngoài nước dự báo nên trong luận án này NCS coi đầu tư của cả nước là ngoại sinh. Cụ thể ta có mô hình ước lượng đầu tư của Bình Định theo đầu tư của cả nước (giá so sánh) như sau:

1. 
   Hồi qui đầu tư của Bình Định theo đầu tư cả nước (theo giá so sánh, đơn vị tỷ đồng)
   

se=(0.000706) (78.65291)

Mô hình ước lượng được chấp nhận với mức ý nghĩa =5%. Trong kết quả ước lượng trên hệ số chặn không có ý nghĩa thống kê. Theo kết quả ước lượng này, nếu đầu tư của cả nước tăng thêm 1 tỷ đồng (giá so sánh) thì đầu tư của Bình Định sẽ tăng 0.012369 tỷ đồng.

Dự báo đầu tư của Bình Định (2006-2010) dựa vào đầu tư của cả nước (giá so sánh)

Giả sử tốc độ tăng vốn đầu tư phát triển của cả nước thời kỳ 2006-2010 trung bình hàng năm là 17,2% (theo dự báo đầu tư phát triển của Việt Nam. Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2006-2010. Bộ kế hoạch đầu tư. Nx b Lao động - Xã hội).

Bảng 3.10. Dự báo đầu tư Bình Định 2006-2010 (tỷ đồng). PAI

Năm	Icn(ss)	Ibd(ss)	Icn(tt)	Ibd(tt)
2005	181755.1	2243.89	324000	4100.00
2006	213016.9772	2634.551	379728	4556.736
2007	249655.8973	3087.694	445041.2	5340.495
2008	292596.7116	3618.778	521588.3	6259.06
2009	342923.346	4241.207	611301.5	7335.618
2010	401906.1615	4970.695	716445.4	8597.344

Nguồn: Tính toán của tác giả

Phương án II

Giả sử do thu hút các nguồn đầu tư tốt, tốc độ tăng đầu tư phát triển của cả nước thời kỳ 2006-2010 tăng trung bình 20% năm. Dự báo đầu tư của Bình Định thời kỳ 2006-2010 phụ thuộc vào đầu tư cả nước như sau:

Giả sử khu kinh tế Nhơn Hội của tỉnh Bình Định phát triển tốt, các chính sách kêu gọi đầu tư của Bình Định tiếp tục phát huy hiệu quả, tốc độ tăng đầu tư của Bình Định trung bình hàng năm thời kỳ 2006-2010 là 22%.

2. Dân số và lao động

Để dự báo dân số tỉnh Bịnh Định trong những năm tới, ta dựa dãy số liệu về dân số của tỉnh Bình Định trong giai đoạn 1990-2005, và phương pháp ước lượng OLS để xây dựng hàm ước lượng.

Hàm ước lượng dân số phù hợp là:

= 1.013551191*DS(-1)

se=(0.001227)

Mô hình ước lượng được chấp nhận với mức ý nghĩa =5%.

Theo mô hình mỗi năm dân số Bình Định tăng khoảng 1,35%.

b. Mô hình dự báo cung lao động

Tỷ lệ dân số có việc làm phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, do giới hạn của số liệu luận án chọn hai yếu tố chính là tỷ lệ giữa giá lao động và giá vốn, qui mô dân số. Để ước lượng cung lao động của Bình Định, chúng ta dựa vào dãy số liệu về lao động có việc làm tại Bình Định (L), dân số Bình Định, và các ước lượng về giá vốn và giá lao động của toàn bộ nền kinh tế của Bình Định giai đoạn 1990-2005. Sử dụng phương pháp ước lượng OLS, ta được hàm ước lượng cung lao động của Bình Định như sau:

se=(0.013574) (0.003293)

Trong đó WK, WL là giá của vốn và giá lao động trong toàn nền kinh tế.

Mô hình được chấp nhận với mức ý nghĩa 5%.

Theo mô hình ước lượng trên, khi tỷ số giữa giá của lao động và giá của vốn không đổi, thì khi dân số tăng 1% thì tỷ lệ dân số tham gia lao động giảm 0.12%. Kết quả ước lượng này không phù hợp với tỷ lệ dân số tham gia lao động của Bình Định trong thời gian qua.

Giả sử tỷ lệ lao động/ dân số được ước lượng như trong bảng dưới đây, trong đó tốc độ tăng tỷ lệ lao động và dân số giả định như thời kỳ 2001-2005. Dân số được tính theo mô hình dự báo ở phần a.

Trong đó, gDS là tốc độ tăng dân số, gL là tốc độ tăng lao động.

Giả sử tỷ lệ lao động trong dân số là 51%, gần bằng tỷ lệ lao động trong dân số năm 2005. Dân số được tính theo mô hình dự báo phần a.

Trong hai phương án dự báo lao động ở trên, luận án chọn phương án I, là phương án phù hợp với thực tế lao động của Bình Định trong thời gian tới (vì tốc độ tăng trung bình hàng năm thời kỳ 2001-2005 gần bằng 3%).

Giả sử tốc độ tăng đầu tư của cả nước là 17,2%, và lao động được ước lượng như PA I (dân số). Hàm ước lượng GDP theo đầu tư (I) và cung lao động (L) được chấp nhận là:

Trong đó Ibd là đầu tư Bình Định, L-lao động, gGDP là tốc độ tăng GDP.

Tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm của Bình Định thời kỳ 2006-2010 theo phương án này là 10,5%.

Phương án II

Giả sử tốc độ tăng đầu tư trung bình thời kỳ 2006-2010 của cả nước dự kiến 20%, dự báo cung lao động của tỉnh Bình Định như phương án I.

Trong đó Icn là đầu tư của cả nước, Ibd là đầu tư của Bình Định.

Theo phương án này tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm của Bình Định thời kỳ 2006-2010 là 12,3%.