- 2 -
Lời nói đầu
Hệ thống thông tin (HTTT) là một trong những ngành mũi nhọn của công nghệ
thông tin (CNTT) đã có nhiều ứng dụng trong quản lý kinh tế đặc biệt là quản lý các
doanh nghiệp. Mặc dù hiện nay có khá nhiều ngôn ngữ lập trình và hệ quản trị cơ sở
dữ liệu cũng như các phần mềm chuyên dụng cho quản lý song đối với một hệ thống
quản lý lớn việc vận dụng ngay các phần mềm đó là một vấn đề gặp không ít khó
khăn.
Các hệ thống thông tin tin học hoá chưa đáp ứng được yêu cầu của các nhà
quản lý có nhiều nguyên nhân song nguyên nhân vô cùng quan trọng đó là các nhà
xây dựng hệ thống thông tin không được trang bị kiến thức cơ bản về phân tích và
thiết kế, thiếu kinh nghiệm tham gia vào quá trình phân tích thiết kế dẫn đến
giai
đoạn cài đặt thay đổi nhiều, thậm trí thất bại gây ra sự lãng phí trong việc khai thác,
bảo trì và phát triển hệ thống.
Một trong những nguyên nhân chính làm cho các sản phẩm phần mềm
trong
lĩnh vực quản lý thiếu tính chuyên nghiệp là còn thiếu rất nhiều những nhà phân tích.
Đó là những chuyên gia tin học có thể phân tích tìm hiểu, khảo sát sự hoạt động của
các xí nghiệp, doanh nghiệp, các tổ chức hành chính xã hội để thiết kế các hệ thống
tin học phục vụ công tác quản lý trong mọi lĩnh vực. Để đáp ứng nhu cầu về phát
triển đội ngũ cán bộ chuyên ngành về công nghệ thông tin trong chương trình Công
nghệ thông tin quốc gia môn học “Phân tích và thiết kế hệ thống thông tin” trở thành
môn học chính trong ngành CNTT ở các trường đại học, cao đẳng.
Cuốn sách này đề cập tới việc phân tích và thiết kế một HTTT, nhấn mạnh đến
HTTT quản lý. Phân tích thiết kế hệ thống thông tin là phương pháp luận để xây dựng
và phát triển hệ thống thông tin bao gồm các lý thuyết, mô hình, phương pháp và các
công cụ sử dụng trong quá trình phân tích và thiết kế hệ thống. Giáo trình này thường
được giảng dạy ở năm cuối của các bậc đào tạo. Nội dung chính của cuốn sách được
sắp xếp theo thứ tự các giai đoạn phát triển hệ thống:
- Giai đoạn khảo sát, tìm hiểu nhu cầu hệ thống nhằm xác định hệ thống được
lập ra đáp ứng nhu cầu gì của người dùng
- Giai đoạn phân tích nhằm đi sâu chi tiết vào các chức năng và dữ liệu của hệ
thống, cho biết hệ thống phải làm gì
- Giai đoạn thiết kế nhằm đưa ra các quyết định về cài đặt hệ thống, để sao cho
hệ thống vừa thoả mãn các các yêu cầu mà giai đoạn phân tích đã đưa ra đồng
thời chú trọng đến khả năng thích ứng với các ràng buộc trong thực tế, mang
tính khả thi dù phải thoả hiệp một số các tiêu chuẩn nhất định
- Giai đoạn cài đặt bao gồm công việc chính là lập trình và kiểm sửa. Đây là giai
đoạn chuyển các kết quả phân tích thiết kế thành các sản phẩm ứng dụng.
- Giai đoạn khai thác và bảo trì là triển khai hệ thống vào sử dụng đồng thời hiệu
chỉnh các sai lỗi và thay đổi khi phát hiện những chỗ chưa thích hợp.
Nội dung trong giáo trình được bổ sung thêm hai chương về phân tích thiết kế
hướng đối tượng, nhằm giúp sinh viên mở rộng sự hiểu biết và cách tiếp cận của mình
về một vấn đề mới, có thể sử dụng các phần mềm lập trình hướng đối tượng với ứng
dụng thực tế trong những năm gần đây.