Học viện công nghệ BƯu chính viễn thông khoa viễn thông 1 Bài giảng Học phần: CƠ SỞ DỮ liệU


CHƯƠNG 1. ĐẠI CƯƠNG VỀ CÁC HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU



tải về 4.98 Mb.
Chế độ xem pdf
trang7/82
Chuyển đổi dữ liệu13.11.2023
Kích4.98 Mb.
#55639
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   82
NEW.Bài giảng CSDL sau nghiệm thu-2023
TH CSDL 2015Sep, 6. Đề cương Cơ sở dữ liệu- sau nghiệm thu. 23.02.2022, Chuong01-CSDL
CHƯƠNG 1. ĐẠI CƯƠNG VỀ CÁC HỆ CƠ SỞ DỮ LIỆU 
Trong nhiều năm gần đây, thuật ngữ Cơ sở dữ liệu - Database đã trở nên quen 
thuộc trong nhiều lĩnh vực. Các ứng dụng tin học vào quản lý ngày càng nhiều và đa 
dạng, hầu hết các lĩnh vực kinh tế, xã hội… đều đã ứng dụng các thành tựu mới của tin 
học vào phục vụ công tác chuyên môn của mình. Chính vì lẽ đó mà ngày càng nhiều 
người quan tâm đến thiết kế, xây dựng và ứng dụng cơ sở dữ liệu (CSDL). Nội dung 
chương 1 giới thiệu tổng quan về lý thuyết cơ sở dữ liệu, kiến trúc của một hệ quản trị 
CSDL, phân loại các hệ CSDL. 
 1.1. 
Tổng quan về lý thuyết cơ sở dữ liệu 
Để hiểu được các cơ sở kỹ thuật của cơ sở dữ liệu chúng ta phải bắt đầu từ các khái 
niệm lý thuyết nền tảng của cơ sở dữ liệu truyền thống.
1.1.1. Giới thiệu chung 
Ngày nay sự thành công của một tổ chức phụ thuộc vào khả năng thu thập dữ liệu 
chính xác và kịp thời về các hoạt động của mình, để quản lý dữ liệu một cách hiệu quả 
và sử dụng nó để phân tích, định hướng các hoạt động của mình. Các cụm từ như 
“Information superhighway” đã trở nên phổ biến và việc xử lý thông tin là một ngành 
công nghiệp trị giá hàng tỷ đô la đang phát triển nhanh chóng. 
Lượng thông tin có sẵn cho chúng ta đang bùng nổ theo đúng nghĩa đen và giá trị 
của dữ liệu như một tài sản của tổ chức được công nhận rộng rãi. Tuy nhiên, nếu không 
có khả năng quản lý lượng dữ liệu khổng lồ này và nhanh chóng tìm thấy thông tin liên 
quan đến một truy vấn nhất định, khi lượng thông tin tăng lên, nó có xu hướng trở thành 
một thứ gây mất tập trung và trách nhiệm pháp lý hơn là một tài sản. Nghịch lý này thúc 
đẩy nhu cầu về các hệ thống quản lý dữ liệu ngày càng mạnh mẽ và linh hoạt.
Để tận dụng tối đa bộ dữ liệu lớn và phức tạp, người dùng phải có các công cụ giúp 
đơn giản hóa các tác vụ quản lý dữ liệu và trích xuất thông tin hữu ích kịp thời. Nếu 
không, dữ liệu có thể trở thành một khoản nợ phải trả, với chi phí mua và quản lý nó 
vượt xa giá trị thu được từ nó. 
Từ những ngày đầu tiên – đi kèm với sự phát triển của máy tính, lưu trữ và thao 
tác dữ liệu đã là một trọng tâm chính của ứng dụng.



Hệ thống DBMS đa năng đầu tiên được thiết kế bởi Charles Bachman tại General 
Electric vào đầu những năm 1960 và được gọi là Kho dữ liệu tích hợp. Nó hình thành 
nền tảng cho mô hình dữ liệu mạng, được tiêu chuẩn hóa bởi Hội nghị về Ngôn ngữ Hệ 
thống Dữ liệu (CODASYL) và ảnh hưởng mạnh mẽ đến các hệ thống cơ sở dữ liệu 
trong suốt những năm 1960. Bachman là người đầu tiên nhận được giải thưởng ACM’s 
Turing (giải thưởng khoa học máy tính tương đương với giải Nobel) trong lĩnh vực cơ 
sở dữ liệu vào năm 1973. 
Vào cuối những năm 1960, IBM đã phát triển Hệ thống Quản lý Thông tin (IMS) 
DBMS, thậm chí nó vẫn còn được tối ưu đến ngày nay trong nhiều hệ thống lớn. IMS 
đã hình thành cơ sở cho một khung biểu diễn dữ liệu thay thế được gọi là mô hình dữ 
liệu phân cấp. Hệ thống SABER để đặt chỗ của hãng hàng không được American 
Airlines và IBM cùng phát triển vào khoảng thời gian đó và nó cho phép nhiều người 
truy cập vào cùng một dữ liệu thông qua một mạng máy tính. Điều thú vị là ngày nay 
cùng một hệ thống SABER được sử dụng để cung cấp cho các dịch vụ du lịch dựa trên 
Web phổ biến như Travelocity. 
Năm 1970, Edgar Codd, tại Phòng thí nghiệm nghiên cứu San Jose của IBM, đề 
xuất một khung biểu diễn dữ liệu mới được gọi là mô hình dữ liệu quan hệ. Điều này 
đã được chứng minh là một bước ngoặt trong sự phát triển của các hệ thống cơ sở dữ 
liệu: nó đã thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của một số DBMS dựa trên mô hình quan 
hệ, cùng với một khối lượng lớn các kết quả lý thuyết đã đặt lĩnh vực này trên một nền 
tảng vững chắc. Codd đã giành được giải thưởng Turing năm 1981 cho tác phẩm nổi 
tiếng của mình. Các hệ thống cơ sở dữ liệu đã phát triển thành một lĩnh vực học thuật 
và sự phổ biến của các DBMS quan hệ đã thay đổi bối cảnh thương mại. Lợi ích của 
chúng đã được công nhận rộng rãi và việc sử dụng DBMS để quản lý dữ liệu công ty 
đã trở thành chuẩn hóa. 
Trong những năm 1980, mô hình quan hệ đã củng cố vị trí của nó như là mô hình 
DBMS thống trị và các hệ thống cơ sở dữ liệu tiếp tục được sử dụng rộng rãi. Ngôn ngữ 
truy vấn SQL cho cơ sở dữ liệu quan hệ, được phát triển như một phần của dự án Hệ 
thống R của IBM, hiện là ngôn ngữ truy vấn tiêu chuẩn. SQL được tiêu chuẩn hóa vào 
cuối những năm 1980 và tiêu chuẩn hiện tại, SQL-92, đã được Viện Tiêu chuẩn Quốc 
gia Hoa Kỳ (ANSI) và Tổ chức Tiêu chuẩn Quốc tế (ISO) thông qua. Có thể nhận định 
rằng, hình thức lập trình đồng thời được sử dụng rộng rãi nhất là thực hiện đồng thời 
các chương trình cơ sở dữ liệu (được gọi là giao dịch).



Người dùng viết các chương trình như thể chúng được chạy bởi chính họ và DBMS 
sẽ có trách nhiệm vận hành chúng hoạt động đồng thời. James Gray đã giành được giải 
thưởng Turing năm 1999 cho những đóng góp của mình trong lĩnh vực quản lý giao 
dịch trong DBMS. 
Vào cuối những năm 1980 và những năm 1990, lĩnh vực cơ sở dữ liệu đã đạt được 
nhiều thành tựu tiến bộ mới. Nghiên cứu quan trọng đã được thực hiện nhằm mục đích 
phát triển các ngôn ngữ truy vấn mạnh mẽ hơn và các mô hình dữ liệu phong phú hơn, 
đồng thời nhấn mạnh vào việc hỗ trợ phân tích dữ liệu phức tạp từ tất cả các bộ phận 
của doanh nghiệp. Một số nhà cung cấp (ví dụ: DB2 của IBM, Oracle 8, Informix UDS) 
đã mở rộng hệ thống của họ với khả năng lưu trữ các kiểu dữ liệu mới như hình ảnh và 
văn bản, cũng như khả năng yêu cầu các truy vấn phức tạp hơn. Các hệ thống chuyên 
biệt đã được phát triển bởi nhiều nhà cung cấp để tạo kho dữ liệu, hợp nhất dữ liệu từ 
một số cơ sở dữ liệu và để thực hiện phân tích cụ thể hóa. 
Một hiện tượng thú vị là sự xuất hiện của một số gói lập kế hoạch tài nguyên doanh 
nghiệp (ERP) và lập kế hoạch tài nguyên quản lý (MRP), bổ sung đáng kể các tính năng 
hướng ứng dụng lên trên DBMS. Các gói được sử dụng rộng rãi bao gồm các hệ thống 
của Baan, Oracle, PeopleSoft, SAP và Siebel. Các gói này xác định một tập hợp các 
nhiệm vụ phổ biến (ví dụ: quản lý hàng tồn kho, lập kế hoạch nguồn nhân lực, phân tích 
tài chính) mà một số lượng lớn các tổ chức gặp phải và cung cấp một lớp ứng dụng 
chung để thực hiện các nhiệm vụ này. Dữ liệu được lưu trữ trong DBMS quan hệ và lớp 
ứng dụng có thể được tùy chỉnh cho các công ty khác nhau, dẫn đến chi phí tổng thể 
thấp hơn cho các công ty so với chi phí xây dựng ban đầu. 
Đáng chú ý, DBMSs đã bước vào kỷ nguyên Internet. Trong khi thế hệ đầu tiên 
của các trang Web lưu trữ riêng dữ liệu của chúng trong các tệp hệ điều hành, việc sử 
dụng DBMS để lưu trữ dữ liệu được truy cập thông qua trình duyệt Web đang trở nên 
phổ biến. Các truy vấn được tạo thông qua các biểu mẫu có thể truy cập được trên Web 
và các câu trả lời được định dạng bằng ngôn ngữ đánh dấu như HTML, để có thể dễ 
dàng hiển thị trong trình duyệt. Tất cả các nhà cung cấp cơ sở dữ liệu đang thêm các 
tính năng vào DBMS của họ nhằm mục đích làm cho nó phù hợp hơn để triển khai qua 
Internet. 
Quản lý cơ sở dữ liệu ngày càng trở nên quan trọng khi có nhiều dữ liệu được đưa 
vào mạng và dễ tiếp cận hơn thông qua mạng máy tính. Ngày nay, lĩnh vực này đang 
được thúc đẩy và phát triển theo các hướng mới như cơ sở dữ liệu đa phương tiện, video



tương tác, thư viện kỹ thuật số, một loạt các dự án khoa học như nỗ lực lập bản đồ bộ 
gen người và dự án hệ thống quan sát trái đất của NASA, và mong muốn của các công 
ty hợp nhất việc ra quyết định của họ xử lý và khai thác kho dữ liệu của họ để có thông 
tin hữu ích về doanh nghiệp. Về mặt thương mại, hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu đại 
diện cho một trong những phân khúc thị trường lớn nhất và mạnh mẽ nhất. Vì vậy, việc 
nghiên cứu các hệ thống cơ sở dữ liệu có thể được chứng minh là vô cùng bổ ích theo 
nhiều cách khác nhau. 

tải về 4.98 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   82




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương