Kinh nghiệm cho Đề án Ngoại ngữ
Quốc gia 2020
Việc coi trọng vai trò của tiếng Anh trong
công cuộc phát triển và hiện đại hóa đất nước
đã thúc đẩy nhiều quốc gia châu Á đặt ưu
tiên đầu tư vào mục tiêu nâng cao năng lực
sử dụng tiếng Anh của công dân nước mình
nhằm tạo ra những ưu thế cạnh tranh về khoa
học, công nghệ và kinh tế. Tuy nhiên, chưa
có một bài học thành công nào được ghi nhận
ở hầu hết các quốc gia châu Á và giải pháp
nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh vẫn
đang là cái mà các quốc gia này đi tìm. Việc
đầu tư không hiệu quả vào mục tiêu nâng cao
chất lượng giáo dục tiếng Anh ở châu Á bắt
nguồn từ một nguyên nhân cơ bản là các quốc
gia này đang tích cực tham gia vào trò chơi
của chủ nghĩa tân tự do (neoliberalism) của
phương Tây mà không tính đến các đặc điểm
về ngôn ngữ học xã hội và văn hóa của mình.
Điều này được minh chứng bằng thực tế là tất
cả những nỗ lực đổi mới dạy và học tiếng Anh
của các chính phủ châu Á đều dựa trên năm
quan niệm mang tính huyền thoại của phương
Tây về dạy và học tiếng Anh dưới đây:
1. Con đường nâng cao chất lượng dạy và học
tiếng Anh hiệu quả nhất là sử dụng tiếng
Anh làm phương tiện giảng dạy các môn học
khác, trước hết là toán và các môn khoa học;
2. Để có năng lực sử dụng tiếng Anh tốt, cần
phải học tiếng Anh càng sớm càng tốt;
3. Quá trình học tiếng Anh như một ngoại ngữ
luôn chịu ảnh hưởng tiêu cực của tiếng mẹ
đẻ, do vậy cần khuyến khích việc dạy tiếng
Anh bằng tiếng Anh trong lớp học.
4. Đường hướng giao tiếp là đường hướng dạy
và học ngoại ngữ hiệu quả nhất cho mọi đối
tượng người học.
5. Đồng nhất ‘kỹ năng giao tiếp liên nhân cơ
bản’ với ‘năng lực ngôn ngữ mang tính học
thuật tri nhận’ (Cummins, 2008) trong việc đề
ra mục tiêu và tiêu chí đánh giá năng lực sử
dụng tiếng Anh.
Năm quan niệm không có căn cứ khoa
học trên giúp lý giải vì sao các chính phủ châu
Á chủ trương tiến hành giảng dạy tiếng Anh
càng sớm càng tốt, thực hiện việc dạy các môn
toán và khoa học bằng tiếng Anh ngay từ bậc
tiểu học bất chấp những kết quả nghiên cứu
trong lĩnh vực ngôn ngữ học ứng dụng đã chỉ
ra rằng người học cần được học ngoại ngữ
ít nhất năm năm trước khi có khả năng lĩnh
hội các khái niệm khoa học bằng tiếng Anh
(Cummins, 2008). Chủ trương dùng tiếng Anh
làm ngôn ngữ giảng dạy các môn khoa học và
toán được dựa trên những quan niệm đơn giản
và không có căn cứ khoa học (Hu & Li, 2017).
Chủ trương đó chủ yếu là do sức ép xếp hạng
quốc tế các trường đại học và thu hút học sinh
nước ngoài đến học.
Quan niệm cần học tiếng Anh càng sớm
càng tốt cũng cần được xem xét nghiêm túc.
Mặc dù đã có một số chương trình dạy tiếng
Anh cho học sinh tiểu học thành công, cần
phân biệt giữa việc dạy tiếng Anh cho trẻ em
ở các trường tư hay các trung tâm tư nhân dồi
dào về nguồn lực, trình độ và năng lực của
giáo viên tốt, trang thiết bị dạy và học hiện đại
với việc dạy tiếng Anh ở các trường tiểu học
công lập nơi tất cả các yếu tố đều kém hơn
trường tư (Martin, 2005). Ngay cả ở châu Âu,
việc dạy ngoại ngữ cho học sinh tiểu học cũng
không mang lại kết quả mong muốn. Jackel,
Schurig, Florian và Ritter (sắp công bố) báo
cáo kết quả nghiên cứu trong nhiều năm trên
một nhóm học sinh Đức bắt đầu học tiếng Anh
từ lớp năm và nhóm bắt đầu học từ lớp 7. Kết
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |