Khi hết thuốc chữa, bạn phải cài lại Windows
Sau khi xài một thời gian, máy tính của bạn bỗng dưng ba trợn, chạy chậm hẳn lại hay Windows thường bị lỗi màn hình xanh (thình lình treo máy). Bạn đã hì hục ngồi chỉnh sửa mãi mà Windows vẫn như con ngựa chứng bất trị. Thôi thì đành lắng nghe lời của... "vọc sĩ" khuyên rằng: “Cài lại Windows của bạn - Reinstall your Windows”.
|
Dĩ nhiên bạn có rất nhiều biện pháp để giải quyết vấn đề này. Các vọc sĩ có một "chiêu" rất hay được lưu truyền là dùng chương trình Ghost để phục hồi lại ổ đĩa từ file sao lưu, nhưng với điều kiện là bạn phải tạo... file sao lưu trước đó. Trong trường hợp không thể dùng Ghost thì chỉ có cách cài mới lại Windows và "vấn đề sống chết" ở đây là phải cài như thế nào để không bị mất dữ liệu và các xác lập đã có trong Windows trước.
|
Sau đây xin hướng dẫn vài “tuyệt chiêu” để cài lại Windows mà không bị mất dữ liệu và các xác lập đã dày công "vọc vạch", nghiên cứu của bạn.
|
Đầu tiên hãy tưởng tượng là dữ liệu của ta gồm có những gì: tài liệu, văn bản, file lưu của các chương trình, mấy cái đó thì chắc chúng ta ai cũng nhớ, nhưng điều mà chúng ta hay quên nhất là các xác lập trong Windows.
|
Bước 1: Đối với bất kỳ Windows nào, bạn hãy luôn luôn chắc rằng mình dành một phân vùng (partition) cho việc lưu trữ dữ liệu. Phân vùng (gọi nôm na là ổ) này không được chọn là ổ cài đặt Windows, nên để ở ổ D hay ổ E... Đặt tên nó là Sao luu, Phục hồi hay gì gì đó cũng được, đây là nơi lưu trữ chính của bạn.
|
Bước 2: Chép tất cả thư mục My document (hay thư mục mà bạn lưu trữ tài liệu), trích xuất (export) các dữ liệu trong Outlook Express (gồm có các mail, sổ địa chỉ...), các file mẫu (template) của Word do bạn tạo... vào partition sao lưu đó.
|
Bước 3: Chuẩn bị đầy đủ tất cả các driver của card sound, card màn hình, modem, mainboard của bạn (các phần mềm này thường được ghi vào đĩa CD-ROM kèm theo khi bạn mua máy). Nếu không còn các bộ driver cài đặt gốc thì trước đó bạn nên dùng các phần mềm chuyên dùng (thí dụ: WinDriver Ghost, WinDriversBackup...) sao lưu driver đang có để sau này có thể phục hồi lại đầy đủ các driver thiết bị đã cài trong bản Windows cũ.
|
Bước 4: Tắt máy (shut down), bỏ đĩa mềm khởi động (Win98/Me) hay CD-ROM Windows (đối với Win2000 hay XP).
|
Bước 5:
|
Win 98 hay Me
|
- Nên chép bộ cài đặt của Windows vào một thư mục trên ổ cứng, vì cài trên ổ cứng sẽ nhanh hơn và tránh được lỗi mở file hơn cài từ CD. Ghi lại số CD key lên giấy.
|
- Chép vào partition Sao lưu toàn bộ các thư mục sau đây nằm trong thư mục của Windows: Application Data, Desktop, Favorites, Local Settings, Profiles, SendTo, Start Menu (các thư mục này chứa các xác lập của bạn cho Windows).
|
- Xoá thư mục Windows cũ với dòng lệnh c:\window\command\ deltree /y c:\windows (lệnh xoá cả cây thư mục là lệnh ngoại trú nên file thực hiện lệnh nằm trong windows\command).
|
- Cài lại Windows (chạy file setup.exe trong thư mục mà bạn chép bộ cài đặt vào).
|
- Sau khi hoàn tất cài đặt (run windows the first time), hãy cài lại driver card màn hình, card âm thanh, các driver điều khiển mainboard bằng các driver mà tôi đã khuyên bạn chuẩn bị trong bước 3.
|
- Sau đó chép toàn bộ các thư mục đã sao lưu ở trên vào thư mục của Windows (ghi đè lên các file đã có).
|
Win2000/XP
|
- Khởi động bằng CD-ROM cài đặt của Windows.
|
- Khi được hỏi ổ đĩa nào sẽ được cài Windows, bạn chọn ngay ổ đĩa đang chạy Windows của mình (cài đè lên hệ điều hành có sẵn). Tuy nhiên nhớ chọn mục Leave the current file system intact (no changes), nếu không tất cả các xác lập mặc định của bạn sẽ đi toong.
|
- Khi chương trình yêu cầu khai báo tên người cài đặt, hãy trả lời là noname (đây chỉ là tạm thời thôi). Phần rắc rối nhất của Win2000/XP so với Win98 chính là phần này.
|
- Đăng nhập vào user noname, cài đặt lại driver. Chép toàn bộ thư mục Adminitrator vào thư mục adminitrator.computername (computername là tên máy tính do bạn đặt, thư mục adminitrators. computername là thư mục con của thư mục Document and Setting).
|
- Sau đó vào Start/Control Panel/ User Accounts cho Win XP hay Start/ Settings/Control Panel/Users and Passwords cho Win 2000. Thiết đặt lại các tài khoản (account) cho Admin (người quản trị máy) và các user khác. Sau đó Log offf (đăng xuất) rồi Log on (vào lại) bằng account Admin và xoá cái account Noname đi (cho an toàn).
|
Bước 6: Chép tất cả các file đã lưu trong bước 2 về vị trí cũ.
|
Bước 7: Nếu không gặp trục trặc gì thì hãy thuởng thức thành quả lao động của bạn. Windows giờ đây sẽ chạy nhanh và ổn định hơn.
|
Lưu ý khi sử dụng Symantec Ghost phiên bản 7.7 for Win (32-bit)
|
Nếu từng sử dụng công cụ phần mềm sao lưu hệ thống Norton Ghost 2003, hẳn bạn cũng thấy Ghost luôn luôn khởi động lại máy để chạy trong chế độ DOS thực (Real DOS mode) mỗi khi cần sao lưu/ phục hồi ổ đĩa hay partition. Mới đây, trên mạng và các cửa hàng dịch vụ tin học tại TPHCM đã có phiên bản Symantec Ghost 7.7 có thể tiến hành sao lưu/phục hồi ngay trong Windows mà không cần thoát ra DOS.
|
Tuy nhiên, bạn cần lưu ý khi xài phiên bản này:
|
|
- Ghost 7.7 for Win không chạy được trong chế độ DOS thực.
|
- Do Ghost 7.7 for Win không thể sao lưu/phục hồi được partition có Windows đang chạy nên bạn chỉ có thể dùng nó để sao lưu các partition hay ổ đĩa khác. Còn nếu muốn sao lưu/phục hồi partition có chứa hệ điều hành, bạn vẫn phải dùng tới Ghost for DOS.
|
- Ghost sẽ “khoá” (lock) ổ đĩa hay partition trong khi đang sao lưu/phục hồi để tránh mọi sự thay đổi dữ liệu trong quá trình làm việc. Bạn bắt buộc phải đóng tất cả chương trình đang chạy từ ổ đĩa hay partition đó và ngưng mọi hoạt động truy xuất đến chúng.
|
- File chương trình Ghost nên chép vào ổ đĩa hay partition không sao lưu/phục hồi và chạy từ đây.
|
- Vì lý do an toàn, chỉ nên sao lưu/phục hồi ổ đĩa hay partition không khởi động hay không chứa Windows đang chạy.
|
- Ghost 7.7 chạy trong Windows có tốc độ sao lưu/ phục hồi chậm hơn phiên bản chạy với DOS thực khoảng 25%.
|
Bạn có thể tải file chương trình có dung lượng 1,9MB tại địa chỉ: http://myweb.hinet.net/home1/stonecode2002/ghost32.exe.
|