Hoäi Ñöôøng, nôi tieáp nhaän chuùng ta

Noùi ñeán coâng vieäc chuaån bò ñaëc bieät, chuùng ta khoâng theå boû qua khoâng ñeà caäp ñeán vaán ñeà kyõ thuaät xaây caát nhaø cöûa. Sau khi Toång Hoäi XIX quyeát ñònh dôøi truï sôû Trung Öông (Nhaø Meï) veà Roma, chuùng ta phaûi nghó ngay tôùi nôi duøng ñeå hoïp Toång Hoäi. Tuy nhieân, lo lieäu nôi aên choán ôû cho treân 250 ngöôøi vôùi ñaày ñuû caùc tieän nghi khoâng phaûi chuyeän ñôn giaûn. Coù giaûi phaùp ñöôïc ñöa ra laø chuùng ta phaûi coù hai nôi: moät daønh cho Nhaø Meï vaø moät ñeå laøm Nhaø Tónh Taâm vaø Hoäi Hoïp. Vaø chuùng ta ñaõ khôûi söï coâng vieäc trong nieàm tin ôû Chuùa Quan Phoøng.

Phaûi thuù thöïc raèng chuùng ta ñaõ gaëp nhieàu vaán ñeà gaây lo aâu. Nhieàu trôû ngaïi vaø khoù khaên baát ngôø ñaõ laøm trì treä vieäc hoaøn taát ñuùng haïn caùc cao oác vaø trang bò caàn thieát cho caùc thaønh vieân Toång Hoäi, cuõng nhö cho vieäc ñieàu haønh toå chöùc phöùc taïp cuûa chính Toång Hoäi. Thöïc ra chuùng ta coù theå noùi ñöôïc raèng, maëc duø gaëp nhieàu khoù khaên lôùn lao, chuùng ta ñaõ ñaït kyû luïc ñaùng keå, ít ra thì nhöõng tieän nghi chính yeáu hieän ñaõ saün caû cho Nhaø Meï vaø cho khu nhaø tieáp giaùp daønh ñeå hoäi hoïp vaø tónh taâm. Toâi nghó coù theå thay tieáng noùi cuûa anh em noùi leân taâm tình bieát ôn saâu xa cuûa chuùng ta ñoái vôùi cha Pilla, Toång Quaûn Lyù, ngöôøi ñaõ khoâng quaûn ngaïi lao nhoïc khaéc phuïc moïi khoù khaên, quyeát taâm thaéng vöôït chuùng vôùi baát cöù giaù naøo. Chuùng ta cuõng ghi ôn taát caû nhöõng coäng söï vieân tröïc tieáp vaø raát quí hoaù cuûa ngaøi.

Thaät ra, caû Nhaø Meï laãn Nhaø Tónh Taâm vaø Hoäi Hoïp ñeàu chöa ñöïôc hoaøn bò, nhöng anh em seõ buø ñaép cho nhöõng thieáu soùt baèng tinh thaàn thoâng caûm, deã thích nghi vaø hy sinh.

Noùi theá roài, chuùng ta coøn thaáy moät ñieàu voâ cuøng quan troïng, laø heát thaûy chuùng ta phaûi hoaøn toaøn yù thöùc veà nhieäm vuï maø Giaùo Hoäi vaø Tu Hoäi ñaõ uûy thaùc cho chuùng ta.

Nhieäm vuï cô baûn maø moãi thaønh vieân Toång Hoäi laø chuùng ta ñöôïc keâu môøi ñeán ñaây nhö nhöõng nhaø laäp phaùp cho toaøn theå Tu Hoäi, vôùi nhieäm vuï möu caàu coâng ích cho toaøn Tu Hoäi. Moãi ngöôøi chuùng ta coù nghóa vuï baûo ñaûm coâng ích ñoù, vaø neáu caàn, phaûi saün saøng hy sinh lôïi ích caù nhaân. Cha thieát nghó ñaây chính laø tinh thaàn phaûi thuùc ñaåy moãi ngöôøi laäp phaùp cuûa Toång Hoäi bieát yù thöùc nhieäm vuï quan troïng vaø coù taàm möùc phoå quaùt naøy.

Chính muïc ñích cuûa TH naøy khieán noù trôû neân moät caùi gì thöïc söï ñaëc bieät, vì nhö anh em bieát, muïc ñích TH laø theå hieän moät cuoäc “canh taân thích nghi” sao cho phuø hôïp vôùi ñôøi tu trì trong Tu Hoäi chuùng ta. Maáy tieáng aáy goùi gheùm caû moät chöông trình vó ñaïi chöùa ñöïng nhöõng vaán ñeà to lôùn vaø phöùc taïp maø chuùng ta coù traùch nhieäm hoïc hoûi vaø giaûi quyeát. Chæ caàn ñoïc soá 3 cuûa Saéc Leänh Perfectae Caritatis ñeå thaáy roõ TH ñöïôc trao phoù moät thaåm quyeàn roäng raõi vaø phoå quaùt bieát bao trong vaán ñeà canh taân:

“Caùch soáng, caùch caàu nguyeän vaø hoaït ñoäng phaûi tuyø theo tính chaát cuûa moãi Doøng maø thích öùng vôùi hieän traïng theå lyù vaø taâm lyù cuûa caùc tu só, cuõng nhö vôùi caùc nhu caàu toâng ñoà, nhöõng ñoøi hoûi vaên hoaù, nhöõng hoaøn caûnh xaõ hoäi vaø kinh teá ôû khaép moïi nôi, nhaát laø trong caùc xöù truyeàn giaùo.

“Cuõng phaûi theo caùc tieâu chuaån aáy maø duyeät laïi ñöôøng loái quaûn trò caùc Doøng.

“Vì vaäy phaûi duyeät laïi cho thích hôïp caùc hieán chöông, caùc saùch “kim chæ nam”, caùc saùch tuïc leä, saùch kinh vaø nghi thöùc cuõng nhö caùc taäp saùch luaät töông töï; phaûi loaïi boû nhöõng qui taéc ñaõ loãi thôøi ñeå thích nghi vôùi caùc vaên kieän cuûa Thaùnh Coâng Ñoàng naøy”.

Xem nguyeân baûn lieät keâ daøi doøng treân ñaây coù theå gaây moät phaûn öùng nhö kinh nghieäm thöôøng cho thaáy: phaûi thay ñoåi moïi söï sao? Khoâng ñöôïc giöõ laïi gì thuoäc quaù khöù? Thaønh ra, thaùi ñoä khoân ngoan ñoøi chuùng ta trôû veà vôùi yù nghóa cuûa chöõ “canh taân” ñeå laøm neàn taûng. Ñaây khoâng phaûi laø vieäc huûy dieät Tu Hoäi hay thay theá baèng moät thöù Tu Hoäi khaùc, cuõng khoâng phaûi saùng laäp moät Tu Hoäi môùi. Chuùng ta ñeán ñaây khoâng phaûi ñeå thaønh laäp moät Tu Hoäi môùi, vì chuùng ta khoâng coù ñoaøn suûng cuõng nhö söù meänh ñeå laøm ñieàu aáy. Vaãn chæ laø moät Tu Hoäi ñang ñöôïc môøi goïi töï canh taân nhöng ñoàng thôøi vaãn duy trì ñöôïc yeáu tính maø Don Bosco muoán, theo nhö linh höùng töø trôøi, vaø nhö ñaõ ñöôïc phaùt trieån theo con ñöôøng truyeàn thoáng laønh maïnh.

Chuùng ta ñang thöïc hieän moät cuoäc moå xeû ñeå treû trung hoaù: moät coâng vieäc voâ cuøng teá nhò. Chính vì theá, coâng vieäc naøy ñoøi chuùng ta heát söùc chuù taâm vaø kính troïng, vì chuùng ta phaûi moå xeû moät cô theå soáng, laø chính cô theå ñaõ sinh thaønh chuùng ta. Nhöõng ai chuaån bò thöïc hieän coâng vieäc naøy coù theå noùi laø phaûi vaän aùo môùi vaø thaám nhuaàn tinh thaàn ñoaøn suûng cuûa Cha chuùng ta. Ít ra chuùng ta haõy caùng ñaùng troïng traùch naøy vôùi söï teá nhò ñaëc bieät keát hôïp do loøng khieâm nhöôøng vaø toân kính, vôùi tình con thaûo öôùc muoán caét nghóa yù töôûng cuûa Cha chuùng ta, maø khoâng ñeå mình sa côn caùm doã muoán thay theá Ngaøi.

Duce Ecclesia! (Haõy ñeå Giaùo Hoäi daãn daét). Chuùng ta haõy vöõng böôùc tieán ñi baèng caùch töïa nöông lieân tuïc vaøo söï höôùng daãn cuûa Giaùo Hoäi. Chính Giaùo Hoäi coáng hieán nhöõng trôï löïc giuùp soi saùng traùch nhieäm cuûa chuùng ta laø nhöõng ngöôøi ñang hình thaønh coâng cuoäc canh taân Tu Hoäi.

Trôï löïc ñaàu tieân Giaùo Hoäi coáng hieán cho chuùng ta vaø ñoàng thôøi cuõng laø baûo ñaûm cho coâng vieäc cuûa chuùng ta moät neàn moùng vöõng chaéc, ñoù laø nhöõng vaên kieän Coâng Ñoàng, haäu Coâng Ñoàng, nhöõng giaùo huaán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø haøng giaùo phaåm. Ngoaøi ra, chính Giaùo Hoäi, khi keâu môøi caùc Doøng Tu canh taân, ñaõ neâu roõ raèng coâng vieäc naøy phaûi ñöôïc toaøn boä Coâng Ñoàng höôùng daãn, theo nhö lôøi Ñöùc Phaoloâ VI dieãn taû: “Moät tinh thaàn vöøa ñoåi môùi vöøa saùng taïo”. Ñöông nhieân, giöõa nhöõng vaên kieän Coâng Ñoàng vaø haäu Coâng Ñoàng, chuùng ta phaûi khoâng ngöøng chuù troïng vaø ñi saâu tröôùc heát vaøo nhöõng vaên kieän coù lieân heä tröïc tieáp tôùi chuùng ta. Tuy theá, roõ raøng chuùng ta khoâng chæ haïn heïp chuù yù cuûa chuùng ta vaøo nhöõng xaùc quyeát cuûa caùc vaên kieän aáy maø thoâi. Qua caùc vaên kieän, chuùng ta phaûi löu taâm tôùi toaøn boä Coâng Ñoàng, coù nghóa laø bao goàm caû caùc giaùo huaán cuûa Ñöùc Thaùnh Cha trong nhöõng naêm gaàn ñaây maø chuùng ta thaáy thaät phong phuù veà noäi dung giaùo lyù vaø veà nhöõng yù kieán môùi meû, ñaëc bieät lieân quan tôùi vieäc canh taân. Chuùng ta seõ phaïm moät toäi thieáu soùt thaät naëng neà vaø maéc loãi baát trung vôùi Cha chuùng ta, ngöôøi luoân bieát tuaân phuïc tieáng noùi cuûa Ñöùc Thaùnh Cha, neáu chuùng ta coi thöôøng nhöõng lôøi giaûng daïy coù theá giaù cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Ngoaøi ra, coøn coù taát caû nhöõng saùch vôû giaù trò ñeà caäp tôùi vieäc canh taân ñôøi soáng tu trì, theo nhöõng ñöôøng höôùng trung thöïc cuûa Coâng Ñoàng maø chuùng ta khoâng theå khoâng bieát ñeán.

Laø thaønh vieân Toång Hoäi, chuùng ta coøn tìm ñöôïc moät kho taøng voâ giaù trong nguoàn vaên hoïc Saleâdieâng. Toâi nghó laø chuùng ta khoâng coù ñuû giôø ñoïc heát moïi söï: nhöng chuùng ta vaãn phaûi gaéng söùc ñoïc heát nhöõng taøi lieäu quan troïng trong vaên hoïc Saleâdieâng. Chuùng ta khoâng theå coù nhöõng laäp tröôøng vöõng vaøng caû treân nhöõng vaán ñeà neàn taûng neáu chuùng ta khoâng coù ñieåm töïa chaéc chaén nhö theá.

Ñeå ñaït muïc tieâu treân, phaûi toå chöùc chöông trình laøm vieäc theá naøo ñeå ít ra cuõng coù ñuû thôøi giôø toái thieåu cho vieäc hoïc hoûi caàn thieát.

Tôùi ñaây, toâi nghó raèng moät laàn nöõa chuùng ta phaûi yù thöùc saâu xa vaø roõ reät hôn veà baûn chaát nhieäm vuï cuûa chuùng ta, bôûi vì yù thöùc naøy seõ daãn tôùi nhöõng heä quaû thieát yeáu cho thaønh töïu trong coâng vieäc chuùng ta ñang thöïc hieän.

Caùc hoäi vieân thaân meán, toâi khoâng muoán coù thaùi ñoä moâ phaïm chæ daïy anh em, nhöng vôùi tö caùch ngöôøi keá vò Don Bosco, toâi caûm thaáy traùch nhieäm ñeø naëng treân vai. Traùch nhieäm naøy nhaéc nhôû toâi tröôùc heát, roài ñeán anh em, veà nhöõng lôøi cuûa Thaùnh Toâng Ñoà: “Videte quod tractatis”: haõy chuù taâm tôùi ñieàu anh em ñang laøm.

Toång Hoäi cuûa chuùng ta khoâng phaûi ñaïi hoäi cuûa nhöõng ngöôøi doanh nghieäp, cuõng khoâng phaûi moät hoäi nghò chính trò, vôùi nhöõng phe phaùi ñoái nghòch nhau veà lôïi ích kinh teá, veà uy tín, tham voïng rieâng. Hoäi nghò chuùng ta ñaây laø chính Giaùo Hoäi, hay ñuùng hôn, laø hoäi nghò nhöõng con ngöôøi taän hieán, qui tuï nhaân danh Chuùa, theà nguyeàn hieán troïn mình cho moät lyù töôûng sieâu nhieân; chuùng ta yù thöùc mình laø nhöõng con ngöôøi ñöùc tin, vôùi nhöõng moái quan taâm aên reã saâu trong ñöùc tin, vaø vôùi hoaït ñoäng ñöôïc soi saùng nuoâi döôõng vaø thuùc ñaåy bôûi ñöùc tin, keå caû hoaït ñoäng luùc naøy.

Chuùng ta ñeán ñaây khoâng phaûi ñeå thöïc hieän nhöõng lôïi ích thuaàn nhaân loaïi, maø laø nhöõng lôïi ích cuûa Chuùa, cuûa Nöôùc Ngöôøi, Giaùo Hoäi Ngöôøi. Chuùng ta ñeán ñaây ñeå lo lôïi ích caùc linh hoàn, tröôùc heát linh hoàn caùc hoäi vieân chuùng ta, vaø nhöõng ai ñöôïc Chuùa Quan Phoøng trao phoù cho chuùng ta. Bôûi theá, cho duø chuùng ta coù phaûi baøn ñeán caùc vaán ñeà toå chöùc, kinh teá, thì chuùng ta cuõng chæ quan taâm ñeán chuùng trong möùc ñoä chuùng laø nhöõng phöông tieän ñeå chuùng ta thöïc thi söù meänh; vaø caû caùc khoa hoïc nhö xaõ hoäi hoïc, thoáng keâ, söû hoïc, trieát hoïc maø chuùng ta phaûi duøng tôùi, cuõng chæ laø ñeå giuùp chuùng ta thöïc hieän söù meänh thieâng lieâng, sieâu nhieân cuûa chuùng ta. Neáu chuùng ta thöïc söï yù thöùc raèng chuùng ta ñang ôû ñaây ñeå lo vieäc cuûa Chuùa, cuûa caùc linh hoàn, chuùng ta seõ thaáy quaù hieån nhieân raèng moïi phöông tieän nhaân loaïi maø chuùng ta söû duïng ñeàu seõ khoâng mang laïi lôïi ích bao nhieâu cho vieäc thöïc hieän söù meänh, neáu chuùng ta khoâng baét ñöôïc lieân laïc vôùi Thieân Chuùa, noùi roõ hôn, chuùng ta phaûi ñöùng treân moät bình dieän vaø nhaõn giôùi sieâu nhieân.

Canh taân vaø söï thaùnh thieän

Nhöõng ñieàu noùi treân daãn chuùng ta tôùi moät vaøi suy tö hieån nhieân vaø höõu ích. Khi noùi ñeán Toång Hoäi, töø ngöõ “canh taân” thöôøng ñöôïc söû duïng quaù nhieàu. Tuy nhieân moïi chöông trình canh taân, keå caû nhöõng chöông trình hoaøn haûo nhaát cuõng seõ chaúng ñi ñeán ñaâu, neáu chuùng khoâng ñöôïc ñem aùp duïng trong cuoäc soáng cuûa moãi hoäi vieân. Vaø vieäc soáng thöïc taát caû nhöõng yeâu saùch cuûa vieäc canh taân naøy mang teân laø: söï thaùnh thieän. Phaûi khaúng ñònh roõ raøng raèng, chuùng ta laø nhöõng con ngöôøi thaùnh hieán, thì ôn goïi chuyeân bieät vaø xöùng hôïp cuûa chuùng ta chính laø vaø seõ luoân phaûi laø nhaém tôùi söï thaùnh thieän moät caùch haêng haùi nhieät thaønh hôn ngöôøi tín höõu thöôøng. Giaùo Hoäi, Coâng Ñoàng vaø giaùo huaán haäu Coâng Ñoàng ñeàu nhaéc nhôû ta ñieàu ñoù.

Nhöng ngay Don Bosco cuõng ñaõ khoâng quaûn ngaïi laäp laïi ñieàu aáy cho caùc hoäi vieân ñi tröôùc chuùng ta. Trong thô luaân löu ñeà ngaøy 9 thaùng 6 naêm 1867, Ngaøi vieát vôùi luaän ñieäu quaû quyeát: “Muïc tieâu thöù nhaát cuûa Tu hoäi chuùng ta laø söï neân thaùnh cuûa caùc hoäi vieân. Vaäy moãi ngöôøi haõy ghi taïc ñieàu naøy trong taâm hoàn; töø Cha Beà Treân Caû xuoáng cho tôùi hoäi vieân roát heát: khoâng coù ai laø caàn thieát trong Tu Hoäi. Duy mình Thieân Chuùa laø Thuû Laõnh vaø Chuû Teå tuyeät ñoái caàn thieát” (Cha CERIA, Epistolario di S.G. Bosco, thô 559).

Chính neàn taûng cuûa Tu Hoäi cho thaáy nhu caàu vaø öôùc muoán canh taân saâu xa naøy, ñöôïc ñuùc keát trong töø ngöõ “söï thaùnh thieän”.

Theá neân chuùng ta phaûi thaúng thaén töï hoûi mình vôùi yù thöùc traùch nhieäm: ngöôøi Saleâdieâng ngaøy hoâm nay phaûi ñaùp traû nhieäm vuï vaø nhu caàu tuyeät ñoái naøy theá naøo? Hoï phaûi laøm theá naøo ñeå coù theå trung thaønh vôùi cam keát naøy trong hoaøn caûnh vaø baàu khí môùi ñaõ hình thaønh trong theá giôùi maø hoï phaûi soáng vaø hoaït ñoäng ngaøy nay? Thöïc theå Saleâdieâng cuûa chuùng ta trong hieän höõu vaø chöùc naêng cuûa noù ngaøy hoâm nay, coù caùch naøo ñeå coáng hieán cho moãi hoäi vieân baûn laõnh sieâu nhieân maø hoï tuyeät ñoái caàn thieát? Laøm theá naøo chuùng ta coù theå saùng taïo vaø thoâng chuyeån sinh löïc toâng ñoà ñoäc ñaùo ñaõ töøng linh hoaït ngöôøi Saleâdieâng trong quaù khöù? Phaûi chaêng cô theå Saleâdieâng cuûa chuùng ta ñang bò hao moøn? Thaät ra chuùng ta nhaän thaáy trong caùc coäng theå phaàn naøo cuõng coù nhöõng thaùi ñoä vaø naõo traïng chaïy theo neáp soáng tröôûng giaû, tuïc hoaù, phuø phieám, öôùc muoán moät thöù Kitoâ giaùo “deã daõi, khoâng ñoøi hy sinh, khoâng boån phaän, khoâng ñoøi töø boû, khoâng beà treân, khoâng ñau khoå”, moät thöù Kitoâ giaùo trong lôøi noùi vaø haønh ñoäng xa laï vôùi nhöõng yeâu saùch cuûa neáp soáng thaùnh hieán Saleâdieâng. Vaäy ñaâu laø nhöõng caên do, laø taát caû caên do gaây neân tình traïng aáy? Vaø roài chuùng ta haõy töï hoûi xem nhöõng ñöôøng loái vaø phöông tieän maø Tu Hoäi coáng hieán cho ngöôøi Saleâdieâng ngaøy nay ñeå giuùp hoï neân thaùnh coù ñaùp öùng thoaû ñaùng nhöõng hoaøn caûnh môùi cuûa thôøi ñaïi naøy hay khoâng. Chuùng ta ñang söû duïng chuùng ra sao? Hay coù leõ caàn phaûi thay theá chuùng baèng nhöõng phöông tieän vaø caùch thöùc khaùc höõu hieäu hôn, tuy vaãn nhaém ñaït tôùi moät nhieät tình lôùn lao ñoái vôùi söï thaùnh thieän vaø troïn laønh.

Canh taân Saleâdieâng ñích thöïc

Cuõng nhöõng caâu hoûi treân ñaây coù theå ñöôïc neâu leân ñoái vôùi vieäc toâng ñoà, vieäc toâng ñoà ñích thöïc vaø öu tieân giöõa giôùi treû, nhaát laø treû ngheøo vaø bò boû rôi vaø caàn ñöôïc giuùp ñôõ. Trong söù ñieäp gôûi tôùi Toång Hoäi, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc nhôû chuùng ta ñieàu naøy vôùi ñaày thaåm quyeàn nhö sau: “Chuùng ta khoâng theå khoâng nghó tôùi voâ soá nhöõng vaán ñeà lôùn lao cuûa giôùi treû ñang ñeø naëng treân theá giôùi, tôùi söï xaùo troän ñang xaâm nhaäp giôùi treû vaø laøm chuùng dao ñoäng, tôùi hieäu quaû coù veû nhö laø tieâu cöïc maø ngöôøi ta gaùn cho caùc phöông phaùp sö phaïm coå truyeàn, vaø tôùi nhu caàu tìm ra nhöõng kyõ thuaät giaùo duïc môùi maø ngöôøi ta ñang thaáy heát söùc caàn thieát; nghó tôùi nhöõng ñieàu ñoù, khoâng ai laïi khoâng yù thöùc ñöôïc nhöõng vaán ñeà to lôùn maø caùc Nghò Phuï Toång Hoäi phaûi ñeà ra ñeå suy töï”.

Caùc Ñaïi Hoäi Tænh cho thaáy raèng, cuõng chính nhöõng vaán ñeà sô yeáu vaø caên baûn naøy ñöôïc ñaët ra treân toaøn Tu Hoäi döôùi muoân vaøn nhöõng saéc thaùi khaùc nhau.

Toâi xin nhaéc laïi, Tu Hoäi phaûi vaø muoán ñoåi môùi chính mình, nhaát laø trong ñôøi soáng tu trì, thieâng lieâng vaø toâng ñoà, vaø anh em chaéc hieåu roõ nhöõng lôøi naøy goùi gheùm caû moät taäp hôïp nhöõng giaù trò. Nhöng cha muoán noùi theâm raèng vieäc ñoåi môùi nhöõng giaù trò aáy phaûi ñöôïc thöïc hieän theo ñöôøng höôùng Saleâdieâng vaø cho ngöôøi Saleâdieâng, ñoàng thôøi phaûi löu taâm ñeán tinh thaàn, söù meänh vaø dieän maïo cuûa ngöôøi Saleâdieâng (khaùc vôùi nhöõng anh em Heøn Moïn Chuùa Gieâsu, nhöõng tu só Doøng Teân, hay Tu Hoäi Opus Dei…). Thaønh ra, chuùng ta phaûi thöïc teá, khoâng nhaém maét ñeå khoûi nhìn thaáy nhöõng khuyeát nhöôïc ñieåm, cuõng khoâng döøng laïi ôû ñoù, neáu khoâng phaûi laø ñeå khöû tröø chuùng.

“Recta Sapere”: Hieåu ñuùng

YÙ thöùc nhöõng vaán ñeà lôùn lao nhö theá, chuùng ta seõ thaáy khoâng nhöõng hieån nhieân maø coøn tuyeät ñoái caàn thieát laø chuùng ta phaûi hieäp loøng caàu nguyeän nhö caùc toâng ñoà trong Nhaø Tieäc Ly xöa.

THÑB caøng gaàn ngaøy nhoùm hoïp, moïi phaàn töû trong Ñaïi Gia Ñình chuùng ta laïi caøng caûm thaáy phaûi caàn nguyeän thieát tha hôn, vì yù thöùc raèng chuùng ta tuyeät ñoái caàn ôn Chuùa trôï giuùp. Töø khaép theá giôùi, toâi ñaõ nhaän ñöôïc nhöõng lôøi cam keát caàu nguyeän, vaø thaáy roõ ñöôïc caû moät coäng ñoaøn vó ñaïi hôïp nhau trong kinh nguyeän. Vaø toâi ñaëc bieät nghó tôùi nhöõng taâm hoàn ñaõ hieán daâng cho Thieân Chuùa khoâng phaûi chæ nhöõng hy sinh ñau khoå maø caû ñeán chính söï soáng nöõa. Chuùng ta tri aân loøng baùc aùi aáy; ñoàng thôøi chuùng ta caûm thaáy phaán khôûi vaø traøn treà hy voïng. Tuy vaäy, chuùng ta thaáy hieån nhieân laø chuùng ta khoâng theå khoaùn traéng cho keû khaùc phaän vuï caàu nguyeän cuûa chuùng ta, vì troïng traùch ñaëc bieät cuûa chuùng ta ñoøi hoûi ñieàu aáy.

Trieát gia Peter Wust vaøo cuoái ñôøi ñaõ ñeå laïi cho caùc moân sinh cuûa oâng nhöõng lôøi naøy: “Thaøy quaû quyeát chaéc chaén raèng thaøy ñaõ khaùm phaù ra caùi bí quyeát nhieäm maøu cuûa söï khoân ngoan: ñoù laø kinh nguyeän”. Chuùng ta cuõng vaäy tröôùc nhieäm vuï cao caû cuûa chuùng ta luùc naøy, chuùng ta cuõng caàn ñeán söï khoân ngoan Chuùa ban, vaø do ñoù chuùng ta laïi caøng thaáy raèng kinh nguyeän laø caàn thieát bieát bao.

Chuùa Gieâsu ñaõ noùi: “Chuùa Cha seõ ban Thaùnh Thaàn cho nhöõng ai bieát keâu xin Ngaøi”. Vaø Thaùnh Thaàn laø gì neáu khoâng phaûi laø chính söï khoân ngoan khoân löôøng cuûa Thieân Chuùa? Vaäy chuùng ta haõy chaïy ñeán vôùi Ngaøi moãi ngaøy, ñeå ñöôïc theâm ôn khoân ngoan Ngaøi ban, chuùng ta coù theå hieåu ñuùng –recta sapere, nghóa laø coù theå thaáy roõ haàu phaùn ñoaùn moät caùch khoân ngoan, vaø nhö theá coù theå ñaït tôùi nhöõng quyeát ñònh ñuùng ñaén. Ngoaøi ra chuùng ta coøn coù caùi may maén ñöôïc soáng chung vôùi nhau nhöõng ngaøy ñaëc bieät naøy, vaø söï gaëp gôõ coäng ñoaøn cuûa chuùng ta vôùi Chuùa coøn keát hôïp chuùng ta maïnh meõ hôn laø trong coâng vieäc, vì Chuùa ñaõ baûo ñaûm cho chuùng ta raèng kinh nguyeän cuûa chuùng ta seõ ñöôïc theâm phong phuù vaø cao caû boäi phaàn.

Nhöng coøn hôn theá nöõa: haèng ngaøy chuùng ta seõ ñöôïc hieäp nhaát quanh baøn tieäc Thaùnh Theå. Ñoái vôùi chuùng ta tieäc Thaùnh Theå khoâng phaûi laø dieãn laïi moät quang caûnh coù yù nghóa hôn keùm, maø ñuùng hôn laø soáng laïi maàu nhieäm ngaøy thöù Naêm Thaùnh vôùi cuøng moät ñöùc tin cuûa caùc thaùnh Toâng Ñoà. Ñöôïc keát hieäp vôùi Chuùa Kitoâ, trong Chuùa Kitoâ, vaø nhôø Chuùa Kitoâ ñöôïc nuoâi döôõng bôûi cuøng moät cuûa aên cuûa uoáng, chuùng ta seõ thaáy mình ñöôïc oâm aáp trong tình lieân ñôùi vôùi Ngaøi. Chuùng ta seõ mang nhöõng vaán ñeà, nhöõng nghi nan, vaø caû cuoäc soáng thöôøng nhaät cuûa chuùng ta tôùi baøn tieäc Thaùnh Theå, vaø chuùng ta seõ nhaän ñöôïc ôû ñoù nguoàn trôï löïc vaø söùc maïnh – robur et auxilium – maø chuùng ta heát söùc caàn thieát.

Tuy nhieân, kinh nguyeän caù nhaân vaø coäng theå cuûa chuùng ta, cuõng nhö chính bí tích Thaùnh Theå, seõ khoâng ñem laïi hieäu löïc thaàn linh, neáu chuùng ta khoâng ñeán tröôùc maët Chuùa vôùi taám loøng khieâm haï, laø ñieàu kieän taát yeáu “sine qua non” ñeå chuùng ta nhaän laõnh ôn suûng cuûa Ngaøi, vì Chuùa noùi: Ngöôøi choáng laïi keû kieâu caêng, nhöng ban ôn cho ngöôøi khieâm nhöôøng.

Khieâm nhöôøng : ñieàu kieän kieán taïo

Chính vì yù thöùc luaät khieâm nhöôøng naøy, chuùng ta phaûi yù töù ñeà phoøng thaùi ñoä töï veä cuûa “caùi toâi” ích kyû, töï aùi, deã coù khuynh höôùng gaït boû moïi söï khaùc ra moät beân, ñeå che ñaäy mình moät caùch kheùo leùo taøi tình.

Khi giaûng phoøng cho caùc Giaùm Muïc, Hoàng Y vaø chính Ñöùc Thaùnh Cha, Cha Voillaume luùc caét nghóa caâu noùi cuûa Chuùa Gieâsu, “Neáu caùc ngöôi khoâng ñoùn nhaän Nöôùc Thieân Chuùa nhö treû nhoû, caùc ngöôi seõ khoâng ñöôïc vaøo trong ñoù”, ñaõ cho raèng nhöõng lôøi noùi aáy ñoøi hoûi caû moät thaùi ñoä khieâm nhöôøng nôi lyù trí laãn söï ngheøo khoù trong taâm hoàn.

Vaø ñaây chính laø thaùi ñoä vaø tinh thaàn maø moãi ngöôøi chuùng ta phaûi ñem ñeán Toång Hoäi.

Caàn löu yù raèng ñoái thoaïi laø coâng vieäc raát quan troïng vaø baát khaû theá ñeå vieäc hoïc hoûi caùc vaán ñeà ñöôïc höõu hieäu; vaø ñoái thoaïi laïi ñöôïc ñaët neàn treân söï khieâm nhöôøng tröôùc heát, do ñoù ñoøi hoûi loøng kính troïng vaø söï tín nhieäm laãn nhau. Ñoái thoaïi seõ thaät söï höõu ích neáu khoâng ai töï phuï laø mình toaøn tri vaø ñoäc quyeàn naém giöõ chaân lyù; noù cuõng khoâng theå coù nghóa laø gaït boû yù kieán keû khaùc moät caùch voâ ñieàu kieän. Bôûi theá ñieàu naøy ñoøi hoûi moãi ngöôøi khoâng nhöõng phaûi bieát nghe, maø coøn phaûi bieát chuù yù ñeán yù kieán keû khaùc.

Cuõng trong vaán ñeà khieâm nhöôøng, toâi muoán theâm moät yù töôûng nöõa: chuùng ta phaûi coù loøng khieâm nhöôøng nôi baûn thaân ñaõ vaäy, chuùng ta coøn phaûi ñem ñeán Toång Hoäi moät thaùi ñoä khieâm nhöôøng coù theå goïi laø taäp theå hay ñoaøn theå nöõa.

Gaàn tôùi ngaøy phong Chaân Phöôùc Don Rua, toâi thích ñöôïc nhaéc ñeán Ngaøi, vaø trích daãn nhöõng lôøi Ngaøi vieát trong thô luaân löu ñeà ngaøy 29 thaùng 1 naêm 1894 gôûi cho caùc tu só Saleâdieâng: “Chaéc chaén raèng khi xeùt ñeán thöïc traïng cuûa tu hoäi chuùng ta, chuùng ta deã nhaän thaáy nhieàu khuyeát ñieåm, nhöng ñaây chính laø ñieàu Chuùa muoán ñeå chuùng ta luoân bieát soáng trong söï khieâm nhöôøng thaùnh thieän”. Ai daùm noùi Don Rua laø con ngöôøi hieáu thaéng?

Coøn chuùng ta thì sao? Vôùi loøng “khieâm nhöôøng thaùnh thieän” aáy, chuùng ta phaûi chaân thaønh vaø thaúng thaén nhìn nhaän nhöõng khieám khuyeát, nhöõng baát trung vaø khoán khoå coù theå gaëp thaáy trong Tu Hoäi, phaûi traùnh nhöõng thieân kieán phaùt xuaát töø loøng töï cao töï ñaïi cuûa nhöõng con ngöôøi khoâng muoán giaùp maët vôùi nhöõng thöïc taïi keùm toát ñeïp. Noùi theá khoâng coù nghóa laø chuùng ta phaûi ñöùng ra laøm quan toøa xeùt xöû nhöõng con ngöôøi vaø söï vaät trong Tu Hoäi; ngöôïc laïi, ñieàu treân coù nghóa laø moãi ngöôøi chuùng ta phaûi töï vaán löông taâm baèng tình yeâu meán Tu Hoäi, vaø öôùc muoán cho Tu Hoäi saïch moïi tì tích vaø nhaên nheo – sine macula et sine ruga.

Coù theå noùi loøng trung thaønh laø moät heä quaû cuûa khieâm nhöôøng, noù caàn phaûi coù ñeå ñieàu khieån moïi hoaït ñoäng cuûa chuùng ta trong Toång Hoäi. Noù thuùc ñaåy chuùng ta ñöa loøng trí tôùi nhöõng gì laø heä troïng, hay noùi ñuùng hôn laø tin töôûng baùm chaéc laáy nhöõng gì laø heä troïng: Thieân Chuùa, Giaùo Hoäi, Tu Hoäi. Muoán theá, chuùng ta phaûi töø khöôùc baûn thaân, söï vieäc vaø quan ñieåm rieâng tö cuûa chuùng ta.

Cuõng nhö trong nhöõng taøi lieäu tieàn Toång Hoäi, trong Toång Hoäi chuùng ta seõ phaûi nhaéc ñeán chöõ “loøng trung thaønh” nhieàu laàn. Loøng trung thaønh ñöôïc ñònh nghóa laø “noã löïc duy trì moái lieân laïc vôùi taûng ñaù chuùng ta ñaõ phaùt xuaát vaø ñoàng thôøi höôùng tôùi ñích ñieåm chuùng ta phaûi ñi tôùi”. Nhö theá, trung thaønh chính laø lieân tuïc khaùm phaù ra daây lieân keát saâu xa vaø chaët cheõ gaén chaët chuùng ta vaøo hai coät truï aáy. Trung thaønh coù nghóa laø choïc thuûng böùc maøn môø aûo cuûa tính noâng caïn ñeå ñi saâu vaøo chính thöïc chaát cuûa nhöõng gì chuùng ta chaáp nhaän vaø tuyeân xöng; noùi toùm, noù laø moät luaät cuûa ñôøi soáng.

Thaønh ra, yù nghóa cuûa söï trung thaønh khoâng ñöôïc laãn loän vôùi taäp quaùn hay tính uø lyø, traùi laïi, noù ñoøi hoûi moät thaùi ñoä yù thöùc beàn bæ vaø döïa theo nhöõng kinh nghieäm soáng ñoäng.

Ñieàu quan troïng laø moãi ngöôøi chuùng ta coù maët ñaây phaûi xaùc tín raèng, trong giai ñoaïn canh taân cuûa chuùng ta hieän nay, söï trung thaønh phaûi laø moät thaùi ñoä thieát yeáu tích cöïc vaø linh hoaït. Noù khoâng ñöôïc trôû neân moät thaùi ñoä thuï ñoäng chaáp nhaän taát caû nhöõng gì ñaõ ñöôïc löu truyeàn hoaëc ñaõ trôû neân moät phaàn coá ñònh trong gia saûn cuûa chuùng ta, nhöng ñuùng hôn, loøng trung thaønh phaûi laø tích cöïc lo laéng ñeå söû duïng vaø phaùt trieån gia saûn aáy tôùi möùc toái ña. Trung thaønh khoâng theå gaén lieàn vôùi söï uø lyø goø boù hay thaùi ñoä caâu neä truyeàn thoáng moät caùch noâ leä. Trung thaønh phaûi ñi ñoâi vôùi hoaït ñoäng, suy tö vaø nghieàn ngaãm. Caên baûn, trung thaønh laø bieåu hieäu cuûa tình yeâu (ôû ñaây laø tình yeâu ñoái vôùi Don Bosco vaø Tu Hoäi), moät tình yeâu thöïc thuï, vöøa chaân chính vöøa thoâng minh, chæ lo sao ñeå ngöôøi hoaëc vaät ñöôïc yeâu khoâng theå trôû thaønh moät khuoân ñuùc baát ñoäng, nhöng muoán duy trì ngöôøi aáy, vaät aáy nguyeân veïn, ñaày söùc soáng, linh hoaït vaø phong phuù.

Nhöng chuùng ta cuõng phaûi xaùc tín raèng loøng trung thaønh ñoàng thôøi khoâng theå laø chuû tröông caáp tieán cöïc ñoan chæ thích ñoåi môùi; moät caùch voâ thöùc, noù daãn tôùi tình traïng hoãn ñoän, noù ñöông nhieân tin töôûng vaø chaáp nhaän moïi giaû thuyeát nhö laø thöïc taïi ñaõ ñöôïc chöùng minh hay coù theå ñöôïc chöùng minh, noù laáy danh nghóa tinh thaàn côûi môû ñeå hö voâ hoùa vaø phaøm tuïc hoaù con ngöôøi Saleâdieâng vaø söù meänh cuûa hoï.

Tuy noùi theá, toâi vaãn nhìn nhaän raèng treân thöïc teá, ñaøm thoaïi luoân luoân laø moät vieäc raát teá nhò, vì chính nhöõng hoaøn caûnh cuï theå ñeå aùp duïng nhöõng nguyeân taéc naøy cuõng teá nhò vaø phöùc taïp khoâng keùm. Nhöng chính vì theá maø chuùng ta phaûi tieán haønh coâng vieäc vôùi moät tinh thaàn traùch nhieäm cao, ñeå traùnh rôi vaøo caû hai thaùi cöïc.